Plantenanatomie en Fysiologie
Wortels
1. Wat zijn de verschillende soorten wortels en hun functies?
Hoofdwortel: De primaire wortel die zich ontwikkelt vanuit de kiemwortel
(radicula) in het embryo.
Zijwortels: Vertakkingen van de hoofdwortel, die het worteloppervlak
vergroten voor betere opname van water en voedstoffen.
Bijwortels (adventiefwortels): Wortels die ontstaan uit andere
plantdelen dan de hoofdwortel, zoals stengels of bladeren. Ze kunnen
dienen voor extra steun, opname van voedingsstoffen, of vegetatieve
vermeerdering.
Knolvormige wortels: Verdikte wortels die dienen als opslagplaats voor
reservevoedsel, zoals penwortels (bv. wortel) en radijswortels (bv. biet).
Wortelknollen: Verdikte bijwortels die ook dienen voor opslag van
reservevoedsel en vegetatieve vermeerdering (bv. dahlia's).
Hechtwortels: Bijwortels die zich ontwikkelen op stengels en de plant
helpen zich vast te hechten aan oppervlakken (bv. klimop).
Luchtwortels: Wortels die boven de grond groeien en helpen bij
gasuitwisseling, opname van vocht uit de lucht, of steun (bv. orchideeën).
Steltwortels: Wortels die zich ontwikkelen vanuit de stam of takken en
dienen voor extra steun, vaak in tropische bomen (bv. mangroven).
Ademwortels: Wortels die loodrecht uit de grond groeien in moerassige
gebieden om zuurstof te leveren aan de ondergrondse wortels.
Zuigwortels (haustoriën): Wortels van parasitaire planten die
doordringen in de weefsels van de gastheerplant om voedingsstoffen te
onttrekken (bv. maretak).
Stengels
2. Wat zijn de functies van een stengel?
Steun: De stengel zorgt voor ondersteuning van de bladeren, bloemen, en
vruchten, en houdt deze omhoog gericht naar het licht.
Transport: De stengel bevat vaatbundels (xyleem en floëem) die water,
mineralen, en suikers transporteren door de plant.
Opslag: Sommige stengels kunnen dienen als opslagplaats voor
reservevoedsel (bv. knollen) of water (bv. cactussen).
Fotosynthese: Groene stengels kunnen fotosynthese uitvoeren en
bijdragen aan de energieproductie van de plant.
Vegetatieve vermeerdering: Sommige stengels kunnen wortels
ontwikkelen en nieuwe planten vormen, zoals bij uitlopers (stolonen) of
wortelstokken (rizomen).
,3. Wat zijn lenticellen en wat is hun functie?
Lenticellen zijn kleine, kurkachtige openingen in de bast van houtachtige
stengels. Ze zorgen voor gasuitwisseling tussen de atmosfeer en de inwendige
weefsels van de stengel, waardoor de plant kan ademen.
Bladeren
4. Hoe zijn bladeren opgebouwd en wat is hun functie?
Bladeren zijn opgebouwd uit verschillende onderdelen:
Bladschijf: Het platte, groene deel van het blad waar fotosynthese
plaatsvindt.
Bladsteel: De steel die de bladschijf verbindt met de stengel.
Bladvoet: Het deel van het blad waar de bladsteel aan de stengel vastzit.
Nerven: De vaatbundels in het blad die water en voedingsstoffen
transporteren.
De primaire functies van bladeren zijn:
Fotosynthese: Het proces waarbij planten lichtenergie omzetten in
chemische energie (suikers), met behulp van chlorofyl.
Ademhaling: Het proces waarbij planten zuurstof opnemen en
koolstofdioxide afgeven.
Transpiratie: Het verdampen van water via de huidmondjes (stomata) in
de bladeren, wat bijdraagt aan de opname van water en mineralen door de
wortels.
5. Wat is bladpolymorfisme?
Bladpolymorfisme is het verschijnsel dat een plant verschillende bladvormen kan
hebben, afhankelijk van de positie van het blad op de stengel, de leeftijd van het
blad, of omgevingsfactoren.
Bloemen en Vruchten
6. Wat zijn de verschillende onderdelen van een bloem en hun functies?
Een complete bloem heeft de volgende onderdelen:
Bloemkelk (sepalen): De buitenste krans van bloembladeren, vaak
groen, die de bloemknop beschermt.
Bloemkroon (petalen): De binnenste krans van bloembladeren, vaak
gekleurd en aantrekkelijk voor bestuivers.
Meeldraden (androecium): De mannelijke voortplantingsorganen,
bestaande uit de helmdraad en de helmknop die stuifmeel produceert.
Stamper (gynoecium): De vrouwelijke voortplantingsorganen, bestaande
uit het vruchtbeginsel, de stijl, en de stempel die stuifmeel ontvangt.
, 7. Wat is het verschil tussen een droge vrucht en een vlezige vrucht?
Droge vruchten: De vruchtwand is droog en hard bij rijpheid, zoals noten,
peulen, en graankorrels.
Vlezige vruchten: De vruchtwand is sappig en vlezig bij rijpheid, zoals
bessen, druiven, en appels.
8. Hoe worden zaden verspreid?
Zaden kunnen op verschillende manieren worden verspreid:
Windverspreiding: Zaden zijn licht en hebben aanpassingen zoals
vleugels of haren om door de wind te worden meegevoerd.
Dierverspreiding: Zaden hebben haakjes of kleverige substanties om
zich vast te hechten aan dieren, of ze zijn ingebed in smakelijke vruchten
die door dieren worden gegeten en de zaden elders worden uitgepoept.
Waterverspreiding: Zaden hebben drijfvermogen en kunnen door water
worden getransporteerd.
Zelfverspreiding: Vruchten springen open en slingeren de zaden weg.
Verspreiding door de mens: Zaden worden bewust of onbewust door
menselijke activiteiten verspreid.
Wortels
1. Wat zijn de verschillende soorten wortels en hun functies?
Hoofdwortel: De primaire wortel die zich ontwikkelt vanuit de kiemwortel
(radicula) in het embryo.
Zijwortels: Vertakkingen van de hoofdwortel, die het worteloppervlak
vergroten voor betere opname van water en voedstoffen.
Bijwortels (adventiefwortels): Wortels die ontstaan uit andere
plantdelen dan de hoofdwortel, zoals stengels of bladeren. Ze kunnen
dienen voor extra steun, opname van voedingsstoffen, of vegetatieve
vermeerdering.
Knolvormige wortels: Verdikte wortels die dienen als opslagplaats voor
reservevoedsel, zoals penwortels (bv. wortel) en radijswortels (bv. biet).
Wortelknollen: Verdikte bijwortels die ook dienen voor opslag van
reservevoedsel en vegetatieve vermeerdering (bv. dahlia's).
Hechtwortels: Bijwortels die zich ontwikkelen op stengels en de plant
helpen zich vast te hechten aan oppervlakken (bv. klimop).
Luchtwortels: Wortels die boven de grond groeien en helpen bij
gasuitwisseling, opname van vocht uit de lucht, of steun (bv. orchideeën).
Steltwortels: Wortels die zich ontwikkelen vanuit de stam of takken en
dienen voor extra steun, vaak in tropische bomen (bv. mangroven).
Ademwortels: Wortels die loodrecht uit de grond groeien in moerassige
gebieden om zuurstof te leveren aan de ondergrondse wortels.
Zuigwortels (haustoriën): Wortels van parasitaire planten die
doordringen in de weefsels van de gastheerplant om voedingsstoffen te
onttrekken (bv. maretak).
Stengels
2. Wat zijn de functies van een stengel?
Steun: De stengel zorgt voor ondersteuning van de bladeren, bloemen, en
vruchten, en houdt deze omhoog gericht naar het licht.
Transport: De stengel bevat vaatbundels (xyleem en floëem) die water,
mineralen, en suikers transporteren door de plant.
Opslag: Sommige stengels kunnen dienen als opslagplaats voor
reservevoedsel (bv. knollen) of water (bv. cactussen).
Fotosynthese: Groene stengels kunnen fotosynthese uitvoeren en
bijdragen aan de energieproductie van de plant.
Vegetatieve vermeerdering: Sommige stengels kunnen wortels
ontwikkelen en nieuwe planten vormen, zoals bij uitlopers (stolonen) of
wortelstokken (rizomen).
,3. Wat zijn lenticellen en wat is hun functie?
Lenticellen zijn kleine, kurkachtige openingen in de bast van houtachtige
stengels. Ze zorgen voor gasuitwisseling tussen de atmosfeer en de inwendige
weefsels van de stengel, waardoor de plant kan ademen.
Bladeren
4. Hoe zijn bladeren opgebouwd en wat is hun functie?
Bladeren zijn opgebouwd uit verschillende onderdelen:
Bladschijf: Het platte, groene deel van het blad waar fotosynthese
plaatsvindt.
Bladsteel: De steel die de bladschijf verbindt met de stengel.
Bladvoet: Het deel van het blad waar de bladsteel aan de stengel vastzit.
Nerven: De vaatbundels in het blad die water en voedingsstoffen
transporteren.
De primaire functies van bladeren zijn:
Fotosynthese: Het proces waarbij planten lichtenergie omzetten in
chemische energie (suikers), met behulp van chlorofyl.
Ademhaling: Het proces waarbij planten zuurstof opnemen en
koolstofdioxide afgeven.
Transpiratie: Het verdampen van water via de huidmondjes (stomata) in
de bladeren, wat bijdraagt aan de opname van water en mineralen door de
wortels.
5. Wat is bladpolymorfisme?
Bladpolymorfisme is het verschijnsel dat een plant verschillende bladvormen kan
hebben, afhankelijk van de positie van het blad op de stengel, de leeftijd van het
blad, of omgevingsfactoren.
Bloemen en Vruchten
6. Wat zijn de verschillende onderdelen van een bloem en hun functies?
Een complete bloem heeft de volgende onderdelen:
Bloemkelk (sepalen): De buitenste krans van bloembladeren, vaak
groen, die de bloemknop beschermt.
Bloemkroon (petalen): De binnenste krans van bloembladeren, vaak
gekleurd en aantrekkelijk voor bestuivers.
Meeldraden (androecium): De mannelijke voortplantingsorganen,
bestaande uit de helmdraad en de helmknop die stuifmeel produceert.
Stamper (gynoecium): De vrouwelijke voortplantingsorganen, bestaande
uit het vruchtbeginsel, de stijl, en de stempel die stuifmeel ontvangt.
, 7. Wat is het verschil tussen een droge vrucht en een vlezige vrucht?
Droge vruchten: De vruchtwand is droog en hard bij rijpheid, zoals noten,
peulen, en graankorrels.
Vlezige vruchten: De vruchtwand is sappig en vlezig bij rijpheid, zoals
bessen, druiven, en appels.
8. Hoe worden zaden verspreid?
Zaden kunnen op verschillende manieren worden verspreid:
Windverspreiding: Zaden zijn licht en hebben aanpassingen zoals
vleugels of haren om door de wind te worden meegevoerd.
Dierverspreiding: Zaden hebben haakjes of kleverige substanties om
zich vast te hechten aan dieren, of ze zijn ingebed in smakelijke vruchten
die door dieren worden gegeten en de zaden elders worden uitgepoept.
Waterverspreiding: Zaden hebben drijfvermogen en kunnen door water
worden getransporteerd.
Zelfverspreiding: Vruchten springen open en slingeren de zaden weg.
Verspreiding door de mens: Zaden worden bewust of onbewust door
menselijke activiteiten verspreid.
