2025-2026
FYSISISCHE APPLICATIES EN
COMPLEMENTAIRE THERAPIEËN
,
,ZELFSTUDIE INTRODUCTIE
Doorheen de lessen zullen verschillende levels besproken worden:
• LEVEL 1: Basisinformatie, vooral WAT vraag kunnen beantwoorden.
• LEVEL 2: Meer uitgebreidere basisinformatie, zowel WAT als HOE vraag kunnen beantwoorden.
• LEVEL 3: laag niveau van kunnen toepassen: WAT, HOE, WAAROM + oefening in labo
• LEVEL 4: kunnen beantwoorden van WAT, HOE, WAAROM vragen en een grote variatie van oefeningen in een labo kunnen
uitvoeren
• LEVEL 5: ervaren
In cursusboek:
RO! = minstens 1 keer lezen
RS! = lees meerdere keren en zorg dat je het begrijpt
RK! = belangrijke kennis
INTRODUCTIE
DEFINITIE EPA
EPA / fysische applicaties = een medische behandeling dat een vorm van elektrisch gegenereerde energie gebruikt om een
fysiologisch effect te verkrijgen in het lichaam.
Deze energie kan een positieve fysiologische reactie veroorzaken in het lichaam ⟶ er zijn verschillende positieve fysiologische
reacties die kunnen worden veroorzaakt.
De manier waarop de fysiologische reactie wordt gebruikt kan zijn:
• Het lichaam dwingen tot verandering
• Het lichaam prikkelen/ stimuleren om zijn eigen eigenschappen te gebruiken om te veranderen
Het zijn modaliteiten die mechanische, thermische, elektromagnetische of lichtenergie aan de patiënt toedienen om fysiologische
effecten en therapeutische voordelen te bieden.
MAAR, EPA kan niet als een alleenstaande behandeling worden gebruikt!
Binnen EPA’s is er een window of opportunity ⟶ het moet worden toegepast op de juiste plaats, de juiste tijd, manier en reden om
er positieve effecten uit te halen
WAAROM EPA’S GEBRUIKEN?
Doel: stimulus-responsreactie uitlokken en uiteindelijk patiënt naar huis kunnen sturen (volledig hersteld of in een betere status).
⟶ EPA’s helpen om deze doelen sneller, makkelijker, goedkoper en met meer comfort te bereiken
In sommige gevallen kan het ook een alleenstaande behandeling zijn
HOE KAN EEN EPA ZIJN DOEL BEREIKEN?
Stimulus: elektrisch gegenereerde energie ⟶ zorgt voor respons (pijndemping, stimulatie en cellulaire effecten)
Pijndemping: de pt zal minder pijn hebben maar dit is geen oplossing ⟶ het is puur een symptomatisch effect
Spierstimulatie: elektrische stromen kunnen spieren doen contraheren, voor diagnose of behandeling
• Diagnose: S/D curve
• Behandeling: versterken, behouden van contractiliteit of relaxeren van de spieren
Cellulaire effecten: chemische reacties kunnen weefsel herstellen of lokale hyperaemie veroorzaken ⟶ genezing en pijndemping is
hierdoor mogelijk (causaal effect!)
, ELEKTRISCHE STROMEN
De elektrische stroom gaat door het lichaam door middel van een electrode
• Dit kan een self-adhesive pad zijn, een spons, naald, probe, bad gevuld met water (balneotherapy/ hydrotherapy), …
LIJST VAN ELEKTRISCHE STROMEN
Afkorting Volledige naam Doel
TENS Transcutaneus electric nerve stimulation, biphasic Pijndemping (symptomatisch) of spierstimulatie
pulse
MET Microcurrent electric therapy, microcurrent electric Sterk cellulair effect, kan leiden tot genezing of
nerve stimulation (MENS) gelimiteerd symptomatisch pijndempend effect
RP Rectangular monophasic pulse Spierstimulatie of diagnose via S/D curve
TP Triangular monophasic pulse Spierstimulatie of diagnose via S/D curve
Iontophoresis = sommige applicaties kunnen geladen moleculen (+/-) van een (vloeibaar) medicijn door de huid aanleveren
S/D curve = manier om een zenuwpathologie te diagnosticeren
Enkele vragen:
Zijn de functies of therapeutische effecten gelimiteerd tot deze lijst? Ja, elke andere applicatie is of verkeerd, of veel minder
effectief, in sommige gevallen zelfs ineffectief.
Is elke stroom goed in het realiseren van zijn effecten? Nee, er is een strikte hieriarchie
LIJST VAN PARAMETERS
Parameter Beschrijving
Pulsvorm De vorm van een puls, grafiek dat duur (x-as) en intensiteit (y-as) weergeeft
Frequentie Aantal repitities van de puls per seconde (Hz)
Pulsduratie De tijd dat een enkele pulsatie of een serie van pulsaties duurt, in microseconden of miliseconden
Interval De tijd tussen 2 pulsaties of een reeks pulsaties, wordt in TENS een burst genoemd
Modulatie De elektronische verandering in intensiteit, pulsduratie en/of frequentie over tijd in seconden
Elektrodes Elektrodetype en plaatsing, in een gefixeerde (passieve), of constant veranderende (actieve) posities
Tijd Behandeltijd en behandelfrequentie, meestal in minuten en tijd/week
Intensiteit De hoeveelheid van een stroom dat gebruikt wordt in microampere of milliampere
CC vs CV Constante stroom of constante volt, een keuze gebaseerd op passieve of actieve elektrode
positionering
FYSISISCHE APPLICATIES EN
COMPLEMENTAIRE THERAPIEËN
,
,ZELFSTUDIE INTRODUCTIE
Doorheen de lessen zullen verschillende levels besproken worden:
• LEVEL 1: Basisinformatie, vooral WAT vraag kunnen beantwoorden.
• LEVEL 2: Meer uitgebreidere basisinformatie, zowel WAT als HOE vraag kunnen beantwoorden.
• LEVEL 3: laag niveau van kunnen toepassen: WAT, HOE, WAAROM + oefening in labo
• LEVEL 4: kunnen beantwoorden van WAT, HOE, WAAROM vragen en een grote variatie van oefeningen in een labo kunnen
uitvoeren
• LEVEL 5: ervaren
In cursusboek:
RO! = minstens 1 keer lezen
RS! = lees meerdere keren en zorg dat je het begrijpt
RK! = belangrijke kennis
INTRODUCTIE
DEFINITIE EPA
EPA / fysische applicaties = een medische behandeling dat een vorm van elektrisch gegenereerde energie gebruikt om een
fysiologisch effect te verkrijgen in het lichaam.
Deze energie kan een positieve fysiologische reactie veroorzaken in het lichaam ⟶ er zijn verschillende positieve fysiologische
reacties die kunnen worden veroorzaakt.
De manier waarop de fysiologische reactie wordt gebruikt kan zijn:
• Het lichaam dwingen tot verandering
• Het lichaam prikkelen/ stimuleren om zijn eigen eigenschappen te gebruiken om te veranderen
Het zijn modaliteiten die mechanische, thermische, elektromagnetische of lichtenergie aan de patiënt toedienen om fysiologische
effecten en therapeutische voordelen te bieden.
MAAR, EPA kan niet als een alleenstaande behandeling worden gebruikt!
Binnen EPA’s is er een window of opportunity ⟶ het moet worden toegepast op de juiste plaats, de juiste tijd, manier en reden om
er positieve effecten uit te halen
WAAROM EPA’S GEBRUIKEN?
Doel: stimulus-responsreactie uitlokken en uiteindelijk patiënt naar huis kunnen sturen (volledig hersteld of in een betere status).
⟶ EPA’s helpen om deze doelen sneller, makkelijker, goedkoper en met meer comfort te bereiken
In sommige gevallen kan het ook een alleenstaande behandeling zijn
HOE KAN EEN EPA ZIJN DOEL BEREIKEN?
Stimulus: elektrisch gegenereerde energie ⟶ zorgt voor respons (pijndemping, stimulatie en cellulaire effecten)
Pijndemping: de pt zal minder pijn hebben maar dit is geen oplossing ⟶ het is puur een symptomatisch effect
Spierstimulatie: elektrische stromen kunnen spieren doen contraheren, voor diagnose of behandeling
• Diagnose: S/D curve
• Behandeling: versterken, behouden van contractiliteit of relaxeren van de spieren
Cellulaire effecten: chemische reacties kunnen weefsel herstellen of lokale hyperaemie veroorzaken ⟶ genezing en pijndemping is
hierdoor mogelijk (causaal effect!)
, ELEKTRISCHE STROMEN
De elektrische stroom gaat door het lichaam door middel van een electrode
• Dit kan een self-adhesive pad zijn, een spons, naald, probe, bad gevuld met water (balneotherapy/ hydrotherapy), …
LIJST VAN ELEKTRISCHE STROMEN
Afkorting Volledige naam Doel
TENS Transcutaneus electric nerve stimulation, biphasic Pijndemping (symptomatisch) of spierstimulatie
pulse
MET Microcurrent electric therapy, microcurrent electric Sterk cellulair effect, kan leiden tot genezing of
nerve stimulation (MENS) gelimiteerd symptomatisch pijndempend effect
RP Rectangular monophasic pulse Spierstimulatie of diagnose via S/D curve
TP Triangular monophasic pulse Spierstimulatie of diagnose via S/D curve
Iontophoresis = sommige applicaties kunnen geladen moleculen (+/-) van een (vloeibaar) medicijn door de huid aanleveren
S/D curve = manier om een zenuwpathologie te diagnosticeren
Enkele vragen:
Zijn de functies of therapeutische effecten gelimiteerd tot deze lijst? Ja, elke andere applicatie is of verkeerd, of veel minder
effectief, in sommige gevallen zelfs ineffectief.
Is elke stroom goed in het realiseren van zijn effecten? Nee, er is een strikte hieriarchie
LIJST VAN PARAMETERS
Parameter Beschrijving
Pulsvorm De vorm van een puls, grafiek dat duur (x-as) en intensiteit (y-as) weergeeft
Frequentie Aantal repitities van de puls per seconde (Hz)
Pulsduratie De tijd dat een enkele pulsatie of een serie van pulsaties duurt, in microseconden of miliseconden
Interval De tijd tussen 2 pulsaties of een reeks pulsaties, wordt in TENS een burst genoemd
Modulatie De elektronische verandering in intensiteit, pulsduratie en/of frequentie over tijd in seconden
Elektrodes Elektrodetype en plaatsing, in een gefixeerde (passieve), of constant veranderende (actieve) posities
Tijd Behandeltijd en behandelfrequentie, meestal in minuten en tijd/week
Intensiteit De hoeveelheid van een stroom dat gebruikt wordt in microampere of milliampere
CC vs CV Constante stroom of constante volt, een keuze gebaseerd op passieve of actieve elektrode
positionering