Samenvatting industriële pneumatica 2013-2014 © Anthony Alloo
Industriële pneumatica
1. Inleiding
1.1. Fysische eigenschappen van lucht
1.1.1. Kenmerken
De atmosferische druk: de lucht die ons omgeeft die onder een bepaalde druk staat.
De absolute druk: de druk die gemeten is van het absolute nulpunt.
De relatieve druk: de druk die gemeten is ten opzichte van het referentieniveau* (de
atm druk).
*Het referentie niveau is variabel: afhankelijk van de plaats en plaatselijke luchtgesteldheid of
weersomstandigheden.
1.1.2. Eenheid van druk
De eenheid van druk is pascal (Pa). In de industriële praktijk wordt druk uitgedrukt in
bar. Toch gaat men meer en meer gebruik maken van de officiële SI eenheden, en dan
wel onder de vorm van Megapascal (MPa), vermits de Pascal een te kleine eenheid is
om te gebruiken in de pneumatica.
1 pa = 1N/1m² 1MPa = 106 Pa 1 bar = 1daN/1cm² = 0,1MPa
2. Productie van perslucht
2.1. Compressoren
Een compressor brengt de lucht, die onder een atm druk wordt aangezogen, op werkdruk. Er zijn
2 basisprincipes voor het samendrukken van lucht, het volumetrische principe en de dynamische
compressie.
Bij volumetrische compressoren gebeurt de compressie door de verkleining van de ruimte waarin
de lucht die wordt aangezogen, zich bevindt. Tot deze categorie behoren de zuig- en de
roterende compressoren. Het zijn de meest algemeen gebruikte compressoren voor industriële
toepassingen.
Bij dynamische compressoren gebeurd de compressie door wijziging van de snelheid van de lucht
die onder druk wordt aangezogen. De ontstane kinetische energie van de lucht wordt dan
omgezet in statische druk. Tot deze categorie behoren de radiale- en de axiale compressoren.
1
, Samenvatting industriële pneumatica 2013-2014 © Anthony Alloo
2.2. Volumetrische compressoren
2.2.1. Zuigercompressoren
Bestaat hoofdzakelijk uit een cilinder waarin zich een zuiger heen en weer beweegt
Een enkelwerkende is voorzien van 1 inlaatklep en 1 uitlaatklep
Een dubbelwerkende is voorzien van 2 inlaatkleppen en 2 uitlaatkleppen
De drukverhouding van een zuigercompressor is de verhouding tussen de absolute
druk aan de uitlaat tot de absolute druk aan de inlaat
o Een zuigercompressor waarbij de lucht binnenkomt onder atm druk
(ongeveer 1 bar) en die deze lucht samendrukt tot 7 bar effectieve druk,
werkt dan met een drukverhouding van 7+1/1 = 8.
Koelribben lucht koelen tijdens de compressie
2.2.2. Schroefcompressoren
Bij deze grijpen een linkse en een rechtse “schroefdraad” in met elkaar en passen in een
nauwsluitend huis. Tussen het huis, de draden van de schroef en de kern worden ruimtes
gevormd die door het draaien opschuiven van zuig- naar perszijde.
In de figuur hieronder wordt de ruimte gevuld met lucht (1) en van zodra deze in contact
komt met de persleiding begint de compressie eb het uitdrijven van de lucht (3 en 4).
De schroefcompressor is
niet uitgerust met kleppen
en er treden geen
mechanische krachten op
die onbalans veroorzaken.
Hierdoor kan hij werken bij
een hoog toerental en met
kleine afmetingen een
groot debiet leveren.
2
Industriële pneumatica
1. Inleiding
1.1. Fysische eigenschappen van lucht
1.1.1. Kenmerken
De atmosferische druk: de lucht die ons omgeeft die onder een bepaalde druk staat.
De absolute druk: de druk die gemeten is van het absolute nulpunt.
De relatieve druk: de druk die gemeten is ten opzichte van het referentieniveau* (de
atm druk).
*Het referentie niveau is variabel: afhankelijk van de plaats en plaatselijke luchtgesteldheid of
weersomstandigheden.
1.1.2. Eenheid van druk
De eenheid van druk is pascal (Pa). In de industriële praktijk wordt druk uitgedrukt in
bar. Toch gaat men meer en meer gebruik maken van de officiële SI eenheden, en dan
wel onder de vorm van Megapascal (MPa), vermits de Pascal een te kleine eenheid is
om te gebruiken in de pneumatica.
1 pa = 1N/1m² 1MPa = 106 Pa 1 bar = 1daN/1cm² = 0,1MPa
2. Productie van perslucht
2.1. Compressoren
Een compressor brengt de lucht, die onder een atm druk wordt aangezogen, op werkdruk. Er zijn
2 basisprincipes voor het samendrukken van lucht, het volumetrische principe en de dynamische
compressie.
Bij volumetrische compressoren gebeurt de compressie door de verkleining van de ruimte waarin
de lucht die wordt aangezogen, zich bevindt. Tot deze categorie behoren de zuig- en de
roterende compressoren. Het zijn de meest algemeen gebruikte compressoren voor industriële
toepassingen.
Bij dynamische compressoren gebeurd de compressie door wijziging van de snelheid van de lucht
die onder druk wordt aangezogen. De ontstane kinetische energie van de lucht wordt dan
omgezet in statische druk. Tot deze categorie behoren de radiale- en de axiale compressoren.
1
, Samenvatting industriële pneumatica 2013-2014 © Anthony Alloo
2.2. Volumetrische compressoren
2.2.1. Zuigercompressoren
Bestaat hoofdzakelijk uit een cilinder waarin zich een zuiger heen en weer beweegt
Een enkelwerkende is voorzien van 1 inlaatklep en 1 uitlaatklep
Een dubbelwerkende is voorzien van 2 inlaatkleppen en 2 uitlaatkleppen
De drukverhouding van een zuigercompressor is de verhouding tussen de absolute
druk aan de uitlaat tot de absolute druk aan de inlaat
o Een zuigercompressor waarbij de lucht binnenkomt onder atm druk
(ongeveer 1 bar) en die deze lucht samendrukt tot 7 bar effectieve druk,
werkt dan met een drukverhouding van 7+1/1 = 8.
Koelribben lucht koelen tijdens de compressie
2.2.2. Schroefcompressoren
Bij deze grijpen een linkse en een rechtse “schroefdraad” in met elkaar en passen in een
nauwsluitend huis. Tussen het huis, de draden van de schroef en de kern worden ruimtes
gevormd die door het draaien opschuiven van zuig- naar perszijde.
In de figuur hieronder wordt de ruimte gevuld met lucht (1) en van zodra deze in contact
komt met de persleiding begint de compressie eb het uitdrijven van de lucht (3 en 4).
De schroefcompressor is
niet uitgerust met kleppen
en er treden geen
mechanische krachten op
die onbalans veroorzaken.
Hierdoor kan hij werken bij
een hoog toerental en met
kleine afmetingen een
groot debiet leveren.
2
