Samenvatting Geschiedenis 4.1
3 oorzaken toegenomen opbrengsten in landbouw:
1. Drieslagstelsel
2. Mensen namen woeste gronden in gebruik als landbouwgrond
3. IJzeren ploegen werden gebruikt, ossen vervangen door paarden
2 gevolgen grotere hoeveelheden voedsel:
1. Bevolkingsgroei
2. Handel nam toe (boeren verkochten overschot)
Markten waren op strategische punten en er ontstonden jaarmarkten
Gevolgen opbloeiende handel:
1. Oude handelscentra groeide uit tot steden en er ontstonden nieuwe
steden
2. Koningen en andere landsheren gingen zich actief met de handel
bemoeien veiligheid
3. Groeiende vraag naar geld geldeconomie
4. Handelsgemeenschappen trok ambachtslieden steeds meer
steden in Europa
Hanze: samenwerkingsverband van handelssteden in Noord-Europa
Bewoners vroegen rechten/privileges aan landheren stadsrechten
(relatief onafhankelijk) belastingen en militaire steun voor landheer
Burgerij: mensen met burgerrecht, speciale voorrechten. Hierbinnen een
aantal rijke en machtige families met de belangrijkste functies: patriciërs
(Het gemeen: mensen zonder burgerrecht)
concurrentie gilden, iedereen in gilde hetzelfde beroep zo hielden
ze de concurrentie klein
Tussen begin 14e en midden 15e nam de bevolkingsomvang in West-Europa
dramatisch af: Zwarte Dood: pest
Bevolkingsafname crisis i/d landbouw: vraag naar voedsel daalde en dus
prijzen zakten algehele levensstandaard steeg wel
Groeiende zelfstandigheid steden macht adel nam af feodale stelsel
verzwakte leenheren maakten steeds meer gebruik van huurlegers
, Samenvatting Geschiedenis 4.2
3 vormen expansie: (sterk in het teken van de verspreiding christelijk
geloof)
1. Reconquista: herovering van het islamitische Spanje en Portugal;
bloeitijd: geleerden kwamen naar Córdoba: intellectueel en politiek
middelpunt v/d wereld. Hierna viel het islamitische rijk uiteen en
konden de moslims weg worden gejaagd door de christenen
2. Kruistochten: expedities van christelijke legers in het oosten van
het Middellandse Zeegebied. Doel: gebied rond Jeruzalem veroveren
van de moslims. (ontstaan kruisvaardersstaten) Verschillende
partijen betrokken:
- Katholieke kerk: heilige missie om de ‘barbaren’ te verslaan. Riep de
1e kruistocht uit in 1095
- Edelen: kruisvaarderslegers bestond uit mannen van adel. Religieuze
motieven, roem en beloningen
- Italiaanse handelaren: ondersteunden de kruistochten door
materiaal te sturen tegen een handelsprivilege in de veroverde
gebieden
- Gewone, arme mensen: trokken in volkskruistochten naar het oosten
voor vergeving en avontuur
3. Expansie in Oost-Europa: trek naar dunbevolkte gebieden door
ridders van de Duitse orde. Oorzaak: landgebrek door
bevolkingsgroei
Ketters: mensen die afweken van de officiële christelijke geloofsleer,
werden vervolgd
Inquisitie: kerkelijke rechtbank die ketters berechtte
Onder het volk soms spontane uitbarstingen van geweld tegen
andersgelovigen
1492: laatste moslimleiders uit Spanje verdreven
1291: val Akko einde aanwezigheid kruisvaarders in het Midden-Oosten
Gevolgen kruistochten:
- Veel (dodelijke) slachtoffers
- Bevordering handel en uitwisseling van ideeën tussen Europa en het
Oosten
- Verrijking van de Europese wetenschap
3 oorzaken toegenomen opbrengsten in landbouw:
1. Drieslagstelsel
2. Mensen namen woeste gronden in gebruik als landbouwgrond
3. IJzeren ploegen werden gebruikt, ossen vervangen door paarden
2 gevolgen grotere hoeveelheden voedsel:
1. Bevolkingsgroei
2. Handel nam toe (boeren verkochten overschot)
Markten waren op strategische punten en er ontstonden jaarmarkten
Gevolgen opbloeiende handel:
1. Oude handelscentra groeide uit tot steden en er ontstonden nieuwe
steden
2. Koningen en andere landsheren gingen zich actief met de handel
bemoeien veiligheid
3. Groeiende vraag naar geld geldeconomie
4. Handelsgemeenschappen trok ambachtslieden steeds meer
steden in Europa
Hanze: samenwerkingsverband van handelssteden in Noord-Europa
Bewoners vroegen rechten/privileges aan landheren stadsrechten
(relatief onafhankelijk) belastingen en militaire steun voor landheer
Burgerij: mensen met burgerrecht, speciale voorrechten. Hierbinnen een
aantal rijke en machtige families met de belangrijkste functies: patriciërs
(Het gemeen: mensen zonder burgerrecht)
concurrentie gilden, iedereen in gilde hetzelfde beroep zo hielden
ze de concurrentie klein
Tussen begin 14e en midden 15e nam de bevolkingsomvang in West-Europa
dramatisch af: Zwarte Dood: pest
Bevolkingsafname crisis i/d landbouw: vraag naar voedsel daalde en dus
prijzen zakten algehele levensstandaard steeg wel
Groeiende zelfstandigheid steden macht adel nam af feodale stelsel
verzwakte leenheren maakten steeds meer gebruik van huurlegers
, Samenvatting Geschiedenis 4.2
3 vormen expansie: (sterk in het teken van de verspreiding christelijk
geloof)
1. Reconquista: herovering van het islamitische Spanje en Portugal;
bloeitijd: geleerden kwamen naar Córdoba: intellectueel en politiek
middelpunt v/d wereld. Hierna viel het islamitische rijk uiteen en
konden de moslims weg worden gejaagd door de christenen
2. Kruistochten: expedities van christelijke legers in het oosten van
het Middellandse Zeegebied. Doel: gebied rond Jeruzalem veroveren
van de moslims. (ontstaan kruisvaardersstaten) Verschillende
partijen betrokken:
- Katholieke kerk: heilige missie om de ‘barbaren’ te verslaan. Riep de
1e kruistocht uit in 1095
- Edelen: kruisvaarderslegers bestond uit mannen van adel. Religieuze
motieven, roem en beloningen
- Italiaanse handelaren: ondersteunden de kruistochten door
materiaal te sturen tegen een handelsprivilege in de veroverde
gebieden
- Gewone, arme mensen: trokken in volkskruistochten naar het oosten
voor vergeving en avontuur
3. Expansie in Oost-Europa: trek naar dunbevolkte gebieden door
ridders van de Duitse orde. Oorzaak: landgebrek door
bevolkingsgroei
Ketters: mensen die afweken van de officiële christelijke geloofsleer,
werden vervolgd
Inquisitie: kerkelijke rechtbank die ketters berechtte
Onder het volk soms spontane uitbarstingen van geweld tegen
andersgelovigen
1492: laatste moslimleiders uit Spanje verdreven
1291: val Akko einde aanwezigheid kruisvaarders in het Midden-Oosten
Gevolgen kruistochten:
- Veel (dodelijke) slachtoffers
- Bevordering handel en uitwisseling van ideeën tussen Europa en het
Oosten
- Verrijking van de Europese wetenschap
