19e eeuw: ijzeren eeuw. Deze naam heeft het te danken door 2 redenen:
1. Industriële revolutie. Handwerk ging over naar machines (hogere productie), er kwam
een trek naar de stad (stedengroei) en hierdoor moesten ze allemaal huisvesten
(achterbuurten).
2. Aanleg spoorwegen. De spoormachine komt. Vanuit het hoofdspoor kunnen ze door
naar een regionaal spoor en vanuit daar weer naar stoomspoor. Dit word ook
vergeleken met een bloemkool steeds fijnere aftakking.
19e eeuw: lange 19e eeuw. Deze naam heeft het te danken aan:
1. 1789 is het beginpunt, namelijk de Franse revolutie.
2. 1914 is het eindpunt, namelijk het begin van de eerste wereldoorlog.
Hiertussen zit de lange 19e eeuw.
Franse revolutie: zelf nadenken, eigen bestuur.
Het is een gewelddadige staatsgreep vanuit de Jacobijnen. Het gaat om het volk tegen de
absolute macht. De revolutie sloeg over naar meerdere landen en had veel invloed. Een
gevolg hiervan is de democratie zoals het nu is.
WO1: Nederland was neutraal, veel andere landen waren wel betrokken, en kregen hier ook
de gevolgen van.
Tussen 1900 en 1914: belle epoque: het gaat goed met Nederland en ze dachten dat het
alleen maar beter kon gaan. Dit veranderde echter dus met de komst van WO1.
In deze periode werd veel kunst gemaakt die in deze module voorkomen.
Neoclassicisme: 1770-1830
Midden 18e eeuw: hernieuwde belangstelling voor kunst van Grieken en Romeinen door
opgravingen. Dit wordt klassiek genoemd omdat het als voorbeeld voor kunstenaars heeft
gediend. De hernieuwde belangstelling wordt neoclassicisme genoemd.
De bouwvormen van de klassieken zijn in veel gebouwen van die tijd terug te vinden:
timpaan (driehoeksvorm dak), zuilen en beeldhouwwerken.
De manier van bouwen werd in heel veel landen toegepast. Het is erg populair. Vooral om
macht en rijkdom te laten zien, zoals in regeringsgebouwen. Ook nu zijn er nog veel
klassieke elementen.
De bouwstijl werd vooral voor de buitenkant van een gebouw gebruikt. Daarachter kon van
alles zitten.
Op schilderijen zijn veel klassieke elementen te zien: strenge composities (scenes uit
toneelstuk) wikkelkleding van echte romeinen, onderwerp uit geschiedenis en klassieke
verhalen, kleurgebruik is helder en koel.
Ook bij eigentijdse onderwerpen zijn veel klassieke invloeden op te merken. Vooral de
kleding van de dames.
De vormgeving van meubilair is in klassieke stijl uitgevoerd.
Beeldhouwers kiezen voor marmer: klassiek materiaal.
De mens wordt perfect weergegeven: koel en zonder emotie.
Voorbeelden:
, De eer (belofte) der Horatiërs. Dit schilderij is gemaakt in de
Romeinse tijd. Man in het midden van het schilderij is het
belangrijkst. Het is overzichtelijk door 3 delen/kampen. Er is
belichting op de belangrijke delen. De schilder heeft de
opdracht gekregen om voor de koning een historisch schilderij
met intellectueel thema te maken waar vaderlandsliefde uit
blijkt. De koning wil dit schilderij om zijn volk iets te vertellen.
Dit wordt echter dus nooit door het volk gezien. Kunst om de
onvrede te sturen.
Heeft wel de kenmerken, maar is geen historisch verhaal. Marat was kopstuk
van de Jacobijnen en wordt hierdoor vermoord in bad. Dit is propaganda:
politieke boodschap overbrengen. Het is eigen initiatief. Held (in de ogen van
de Jacobijnen) die als martelaar gedood (hij doodde zelf ook mensen) is.
Hoort hier ook bij. Het gaat niet alleen om politiek, maar ook
om normale dingen.
Het is een reactie op rococo, want die is decadent en
gericht op kerk en rijken (vond de burgerij). Ze zien het als
de stijl van elite die ze beschrijden en kiezen daarom voor
werken met een revolutionaire boodschap.
Belangrijkste kenmerken:
Gebruik van klassieke elementen in bouwkunst: macht en rijkdom
Beelden: mensen worden technisch perfect en gevoelloos uitgebeeld in marmer.
Schilderijen: klassieke onderwerpen, theater, eigen tijd, tekenachtige schilderwijze (duidelijke
lijnen/contouren).
Dunne gewaden naar klassiek voorbeeld met verhoogde taillelijn.
Heldere compositie: duidelijk
Beheerst kleurgebruik: geen felle tinten.
Lichtbron vaak buiten beeld.
Romantiek: 1800-1890
Begon in Duitsland, later over een Eu en VS.
Reactie op de industrialisatie en de kille, stedelijke samenleving.
De mens is een individualist, maar geen egoïst.
Er is groot ontzag voor de kracht van de natuur.
Beweeglijkheid en drukke compositie
Emotie als reactie op het gevoelloze
Gevoel staat op de voorgrond i.p.v. verstand
Grote belangstelling voor het verleden, verre exotische landen en oosterse culturen.
Schilderkunst in het zuiden: vallen op door
bewegelijke compositie, licht-donker contrast en fel
kleurgebruik. Er gebeurt veel op het schilderij. De
schilder wou een goed beeld geven van het
verhaal. Er is harde schaduw en de compositie is
een driehoek. Het is interessant om naar te kijken.
1. Industriële revolutie. Handwerk ging over naar machines (hogere productie), er kwam
een trek naar de stad (stedengroei) en hierdoor moesten ze allemaal huisvesten
(achterbuurten).
2. Aanleg spoorwegen. De spoormachine komt. Vanuit het hoofdspoor kunnen ze door
naar een regionaal spoor en vanuit daar weer naar stoomspoor. Dit word ook
vergeleken met een bloemkool steeds fijnere aftakking.
19e eeuw: lange 19e eeuw. Deze naam heeft het te danken aan:
1. 1789 is het beginpunt, namelijk de Franse revolutie.
2. 1914 is het eindpunt, namelijk het begin van de eerste wereldoorlog.
Hiertussen zit de lange 19e eeuw.
Franse revolutie: zelf nadenken, eigen bestuur.
Het is een gewelddadige staatsgreep vanuit de Jacobijnen. Het gaat om het volk tegen de
absolute macht. De revolutie sloeg over naar meerdere landen en had veel invloed. Een
gevolg hiervan is de democratie zoals het nu is.
WO1: Nederland was neutraal, veel andere landen waren wel betrokken, en kregen hier ook
de gevolgen van.
Tussen 1900 en 1914: belle epoque: het gaat goed met Nederland en ze dachten dat het
alleen maar beter kon gaan. Dit veranderde echter dus met de komst van WO1.
In deze periode werd veel kunst gemaakt die in deze module voorkomen.
Neoclassicisme: 1770-1830
Midden 18e eeuw: hernieuwde belangstelling voor kunst van Grieken en Romeinen door
opgravingen. Dit wordt klassiek genoemd omdat het als voorbeeld voor kunstenaars heeft
gediend. De hernieuwde belangstelling wordt neoclassicisme genoemd.
De bouwvormen van de klassieken zijn in veel gebouwen van die tijd terug te vinden:
timpaan (driehoeksvorm dak), zuilen en beeldhouwwerken.
De manier van bouwen werd in heel veel landen toegepast. Het is erg populair. Vooral om
macht en rijkdom te laten zien, zoals in regeringsgebouwen. Ook nu zijn er nog veel
klassieke elementen.
De bouwstijl werd vooral voor de buitenkant van een gebouw gebruikt. Daarachter kon van
alles zitten.
Op schilderijen zijn veel klassieke elementen te zien: strenge composities (scenes uit
toneelstuk) wikkelkleding van echte romeinen, onderwerp uit geschiedenis en klassieke
verhalen, kleurgebruik is helder en koel.
Ook bij eigentijdse onderwerpen zijn veel klassieke invloeden op te merken. Vooral de
kleding van de dames.
De vormgeving van meubilair is in klassieke stijl uitgevoerd.
Beeldhouwers kiezen voor marmer: klassiek materiaal.
De mens wordt perfect weergegeven: koel en zonder emotie.
Voorbeelden:
, De eer (belofte) der Horatiërs. Dit schilderij is gemaakt in de
Romeinse tijd. Man in het midden van het schilderij is het
belangrijkst. Het is overzichtelijk door 3 delen/kampen. Er is
belichting op de belangrijke delen. De schilder heeft de
opdracht gekregen om voor de koning een historisch schilderij
met intellectueel thema te maken waar vaderlandsliefde uit
blijkt. De koning wil dit schilderij om zijn volk iets te vertellen.
Dit wordt echter dus nooit door het volk gezien. Kunst om de
onvrede te sturen.
Heeft wel de kenmerken, maar is geen historisch verhaal. Marat was kopstuk
van de Jacobijnen en wordt hierdoor vermoord in bad. Dit is propaganda:
politieke boodschap overbrengen. Het is eigen initiatief. Held (in de ogen van
de Jacobijnen) die als martelaar gedood (hij doodde zelf ook mensen) is.
Hoort hier ook bij. Het gaat niet alleen om politiek, maar ook
om normale dingen.
Het is een reactie op rococo, want die is decadent en
gericht op kerk en rijken (vond de burgerij). Ze zien het als
de stijl van elite die ze beschrijden en kiezen daarom voor
werken met een revolutionaire boodschap.
Belangrijkste kenmerken:
Gebruik van klassieke elementen in bouwkunst: macht en rijkdom
Beelden: mensen worden technisch perfect en gevoelloos uitgebeeld in marmer.
Schilderijen: klassieke onderwerpen, theater, eigen tijd, tekenachtige schilderwijze (duidelijke
lijnen/contouren).
Dunne gewaden naar klassiek voorbeeld met verhoogde taillelijn.
Heldere compositie: duidelijk
Beheerst kleurgebruik: geen felle tinten.
Lichtbron vaak buiten beeld.
Romantiek: 1800-1890
Begon in Duitsland, later over een Eu en VS.
Reactie op de industrialisatie en de kille, stedelijke samenleving.
De mens is een individualist, maar geen egoïst.
Er is groot ontzag voor de kracht van de natuur.
Beweeglijkheid en drukke compositie
Emotie als reactie op het gevoelloze
Gevoel staat op de voorgrond i.p.v. verstand
Grote belangstelling voor het verleden, verre exotische landen en oosterse culturen.
Schilderkunst in het zuiden: vallen op door
bewegelijke compositie, licht-donker contrast en fel
kleurgebruik. Er gebeurt veel op het schilderij. De
schilder wou een goed beeld geven van het
verhaal. Er is harde schaduw en de compositie is
een driehoek. Het is interessant om naar te kijken.
