Uitwerking leerdoelen
Hoofdstuk 1
Verschillende rechtsgebieden onderscheiden
Uitleggen wat het verschil is tussen publiekrecht en privaatrecht
Publiekrecht heeft betrekking op de mogelijkheden die de overheid heeft om regulerend op te
treden ten aanzien van de maatschappij. Overheid – Burger.
Terwijl privaatrecht juist betrekking heeft tot personen onderling. Als een burger geen actie
onderneemt om schadevergoeding te krijgen, zal de staat zich daar niet mee bemoeien.
Uitleggen wat het verschil is tussen materieel en formeel recht
Materieel recht heeft betrekking op datgene wat men mag en niet mag (geboden en verboden,
welke rechten en plichten men heeft. Het is dus inhoudelijk van aard.
Formeel recht houdt de regels in die men moet volgen om het materiële recht te effectueren. Het
geeft aan waar je moet procederen, hoe je moet procederen, welke termijnen er zijn en welke
rechten je daarbij hebt en zo meer. Dit wordt meestal het procesrecht genoemd.
Uitleggen wat het verschil is tussen nationaal en internationaal recht
Nationaal recht is het privaat- en publiekrecht gecombineerd. Alles binnen Nederland
Internationaal recht behoren alle verdragen. Is het recht tussen landen en/of staten onderling.
Uitleggen wat het verschil is tussen objectief en subjectieve rechten
Met objectief recht wordt het geldenede recht bedoeld. Is het geheel van regels dat uit alle
rechtsbronnen voortvloeit
Subjectief recht is een recht dat een individu bezit omdat het objectief recht dit met zoveel woorden
zegt.
Uitleggen welke rechtsbronnen er zijn
1. De wet
2. Verdragen
3. Jurisprudentie
4. Gewoonte
Uitleggen hoe jurisprudentie tot stand komt en wordt gebruikt in de rechtspraak
Verzameling van gerechtelijke uitspraken. Andere rechters of vakspecialisten kunnen hier naar kijken
en dit gebruiken.
Hoofdstuk 9
Uitleggen wat de kenmerken van een rechtsstaat zijn
1. Volksgemeenschap
2. Afgegrensd grondgebied
3. Hoogste macht
Uitleggen wat de trias politica is
Leer van de machtenscheiding, uiteengezet door Montequieu. Onderscheid tussen de wetgevende,
uitvoerende en rechtelijke macht.
Uitleggen hoe de trias politica in het Nederlandse staatsbestel wordt toegepast
In Nederland is de wetgevende macht niet strikt gescheiden van de uitvoerende macht, omdat de
uitvoerende macht, de regering, ook wetgevende taken heeft.
, Uitleggen wat ‘checks and balances’ zijn
Middelen om het evenwicht tussen de drie staatsmachten in stand te houden. Checks;
toezichthouding op een ander. Balances; tussen staatsorganen in evenwicht samenwerken.
Uitleggen hoe de parlementaire democratie werkt
Centrum van alle staatsmacht vormt het parlement dat op democratische wijze door het volk wordt
gekozen.
Grondrechten in nationale en internationale wetgeving herkennen
Het verschil tussen klassieke en sociale grondrechten uitleggen
Bij klassieke grondrechten die de overheid niet mag betreden. De burgerlijke en politieke rechten. Dit
kan je onder andere vinden in de artikelen 1, 3, 4, 11 Grondwet.
Bij sociale rechten heeft de overheid een actieve houding. De economische, sociale en culturele
rechten. Art. 18, 19, 20, 21, 22, 23 Grondwet.
Hoofdstuk 10
Uitleggen wat het verschil is tussen een wet in formele zin en een wet in materiële zin
Een wet in formele zin is een wet die tot stand is gekomen door regering en Staten-Generaal, de
nationale wetgever.
Wet in materiële zin is de regeling van een wetgever die geschreven is voor een onbepaald aantal en
dus niet bij de naam genoemde personen. Als Provinciale Staten of gemeenteraad besluiten nemen
die op alle inwoners van de betreffende provincie of gemeente betrekking hebben, zijn dit wetten in
materiële zin.
De hiërarchie van regelgeving beschrijven
1. Verdragsbepalingen
2. Grondwet
3. Wetten in formele zin
4. Algemene maatregelen van bestuur
5. Ministeriële regelingen
6. Provinciale verordeningen
7. Gemeentelijke verordeningen
Algemeen wordt bepaald dat hogere regeling gaan vóór lagere regeling. De verdragsbepalingen gaan
alleen boven de lagere regeling als het self-executing is, dus direct tot de burger gericht.
De begrippen attributie, delegatie en mandaat uitleggen
Attributie
De rechtstreekse toekenning van bestuursbevoegdheden aan een bestuursorgaan op de grond van
een wet in materiële zin.
Delegatie
De overdracht van een bestuursbevoegdheid van het ene naar het andere bestuursorgaan. Is alleen
toegestaan als de wet in materiële zin die deze bestuursbevoegdheid heeft geattribueerd, delegatie
van die bevoegdheid mogelijk maakt.
Mandaat
bevoegdheid van een bestuursorgaan beschikkingen te verstrekken uit naam en onder
verantwoordelijkheid van een hoger bestuursorgaan, aan wie de bevoegdheid formeel toekomt. Dit
komt uitsluitend op het gebied van bestuursrecht voor.
Hoofdstuk 1
Verschillende rechtsgebieden onderscheiden
Uitleggen wat het verschil is tussen publiekrecht en privaatrecht
Publiekrecht heeft betrekking op de mogelijkheden die de overheid heeft om regulerend op te
treden ten aanzien van de maatschappij. Overheid – Burger.
Terwijl privaatrecht juist betrekking heeft tot personen onderling. Als een burger geen actie
onderneemt om schadevergoeding te krijgen, zal de staat zich daar niet mee bemoeien.
Uitleggen wat het verschil is tussen materieel en formeel recht
Materieel recht heeft betrekking op datgene wat men mag en niet mag (geboden en verboden,
welke rechten en plichten men heeft. Het is dus inhoudelijk van aard.
Formeel recht houdt de regels in die men moet volgen om het materiële recht te effectueren. Het
geeft aan waar je moet procederen, hoe je moet procederen, welke termijnen er zijn en welke
rechten je daarbij hebt en zo meer. Dit wordt meestal het procesrecht genoemd.
Uitleggen wat het verschil is tussen nationaal en internationaal recht
Nationaal recht is het privaat- en publiekrecht gecombineerd. Alles binnen Nederland
Internationaal recht behoren alle verdragen. Is het recht tussen landen en/of staten onderling.
Uitleggen wat het verschil is tussen objectief en subjectieve rechten
Met objectief recht wordt het geldenede recht bedoeld. Is het geheel van regels dat uit alle
rechtsbronnen voortvloeit
Subjectief recht is een recht dat een individu bezit omdat het objectief recht dit met zoveel woorden
zegt.
Uitleggen welke rechtsbronnen er zijn
1. De wet
2. Verdragen
3. Jurisprudentie
4. Gewoonte
Uitleggen hoe jurisprudentie tot stand komt en wordt gebruikt in de rechtspraak
Verzameling van gerechtelijke uitspraken. Andere rechters of vakspecialisten kunnen hier naar kijken
en dit gebruiken.
Hoofdstuk 9
Uitleggen wat de kenmerken van een rechtsstaat zijn
1. Volksgemeenschap
2. Afgegrensd grondgebied
3. Hoogste macht
Uitleggen wat de trias politica is
Leer van de machtenscheiding, uiteengezet door Montequieu. Onderscheid tussen de wetgevende,
uitvoerende en rechtelijke macht.
Uitleggen hoe de trias politica in het Nederlandse staatsbestel wordt toegepast
In Nederland is de wetgevende macht niet strikt gescheiden van de uitvoerende macht, omdat de
uitvoerende macht, de regering, ook wetgevende taken heeft.
, Uitleggen wat ‘checks and balances’ zijn
Middelen om het evenwicht tussen de drie staatsmachten in stand te houden. Checks;
toezichthouding op een ander. Balances; tussen staatsorganen in evenwicht samenwerken.
Uitleggen hoe de parlementaire democratie werkt
Centrum van alle staatsmacht vormt het parlement dat op democratische wijze door het volk wordt
gekozen.
Grondrechten in nationale en internationale wetgeving herkennen
Het verschil tussen klassieke en sociale grondrechten uitleggen
Bij klassieke grondrechten die de overheid niet mag betreden. De burgerlijke en politieke rechten. Dit
kan je onder andere vinden in de artikelen 1, 3, 4, 11 Grondwet.
Bij sociale rechten heeft de overheid een actieve houding. De economische, sociale en culturele
rechten. Art. 18, 19, 20, 21, 22, 23 Grondwet.
Hoofdstuk 10
Uitleggen wat het verschil is tussen een wet in formele zin en een wet in materiële zin
Een wet in formele zin is een wet die tot stand is gekomen door regering en Staten-Generaal, de
nationale wetgever.
Wet in materiële zin is de regeling van een wetgever die geschreven is voor een onbepaald aantal en
dus niet bij de naam genoemde personen. Als Provinciale Staten of gemeenteraad besluiten nemen
die op alle inwoners van de betreffende provincie of gemeente betrekking hebben, zijn dit wetten in
materiële zin.
De hiërarchie van regelgeving beschrijven
1. Verdragsbepalingen
2. Grondwet
3. Wetten in formele zin
4. Algemene maatregelen van bestuur
5. Ministeriële regelingen
6. Provinciale verordeningen
7. Gemeentelijke verordeningen
Algemeen wordt bepaald dat hogere regeling gaan vóór lagere regeling. De verdragsbepalingen gaan
alleen boven de lagere regeling als het self-executing is, dus direct tot de burger gericht.
De begrippen attributie, delegatie en mandaat uitleggen
Attributie
De rechtstreekse toekenning van bestuursbevoegdheden aan een bestuursorgaan op de grond van
een wet in materiële zin.
Delegatie
De overdracht van een bestuursbevoegdheid van het ene naar het andere bestuursorgaan. Is alleen
toegestaan als de wet in materiële zin die deze bestuursbevoegdheid heeft geattribueerd, delegatie
van die bevoegdheid mogelijk maakt.
Mandaat
bevoegdheid van een bestuursorgaan beschikkingen te verstrekken uit naam en onder
verantwoordelijkheid van een hoger bestuursorgaan, aan wie de bevoegdheid formeel toekomt. Dit
komt uitsluitend op het gebied van bestuursrecht voor.
