INHOUD
Hoofdstuk 1: Werking klassieke lichtmicroscoop........................................................................................................... 4
Opbouw ...................................................................................................................................................................... 4
Optische delen microscoop ........................................................................................................................................ 5
Regeling licht .............................................................................................................................................................. 5
Invloed tussenmedium op lichtbreking ...................................................................................................................... 6
Oplossend vermogen ................................................................................................................................................. 7
Hoofdstuk 2: Microscopisch onderzoek van varkenssperma ......................................................................................... 7
Berensperma .............................................................................................................................................................. 7
Beoordeling spermakwaliteit ................................................................................................................................. 7
Verdunnen sperma..................................................................................................................................................... 8
Verdunnen.............................................................................................................................................................. 8
Volgende stoffen aanwezig in goede verdunner ................................................................................................... 9
Bewaren sperma ........................................................................................................................................................ 9
Praktisch luik ................................................................................................................................................................ 10
Macroscopische beoordeling sperma ...................................................................................................................... 10
Microscopische beoordeling sperma ....................................................................................................................... 10
1. Mobiliteitsindex ............................................................................................................................................ 10
2. Morfologie..................................................................................................................................................... 11
Computer Assisted Sperm Analysis (AUTOSPERM) .................................................................................................. 13
Hoofdstuk 3: Microscopisch infusie-onderzoek ........................................................................................................... 13
Theoretische aspecten ............................................................................................................................................. 13
Micro-organismen .................................................................................................................................................... 13
6 rijken systeem van Woese ................................................................................................................................. 14
Virussen ................................................................................................................................................................ 14
Archae Rijk van Archaebacteria ........................................................................................................................... 14
Bacteria Rijk van Eubacteria................................................................................................................................. 15
Fungi Rijk van de Fungi......................................................................................................................................... 15
Protophyta Rijk van de Protista ........................................................................................................................... 16
Protozoa Rijk van de Protista ............................................................................................................................... 17
Hoofdstuk 4: Zetmeelonderzoek .................................................................................................................................. 19
Algemene kernmerken zetmeel ............................................................................................................................... 19
Industriële toepassingen zetmeel ........................................................................................................................ 20
Microscopische kenmerken zetmeelsoorten ........................................................................................................... 20
Zetmeelfraude ...................................................................................................................................................... 21
, Verschillende zetmeelsoorten ................................................................................................................................. 21
Hoofdstuk 5: Voedingsbodems .................................................................................................................................... 23
Samenstelling voedingsbodems ............................................................................................................................... 23
A) Water ............................................................................................................................................................ 23
B) Koolstofbron ................................................................................................................................................. 24
C) Stikstofbron ................................................................................................................................................... 24
Groeistoffen ......................................................................................................................................................... 25
Mineralen en zouten ............................................................................................................................................ 25
D) Inhibitoren..................................................................................................................................................... 27
E) Indicatoren .................................................................................................................................................... 27
F) Stijfmiddelen ................................................................................................................................................. 27
Verschillende soorten voedingsbodems .................................................................................................................. 28
Overzicht verschillende voedingsbodems ............................................................................................................ 30
Bereiding voedingsbodems ...................................................................................................................................... 31
Gedehydrateerde media ...................................................................................................................................... 31
Verschillende enttechnieken .................................................................................................................................... 33
1. Streepplaatmethode ......................................................................................................................................... 34
Groei van aerobe en anaerobe micro-organismen na steekenting ..................................................................... 35
2. Strijkplaatmethode ........................................................................................................................................... 36
3. Gietplaatmethode ............................................................................................................................................. 37
Samenvatting drie entmethoden ......................................................................................................................... 37
Doelstelling verschillende enttechnieken ............................................................................................................ 38
Incuberen van voedingsbodems .............................................................................................................................. 38
2 systemen ........................................................................................................................................................... 39
Opsporen van micro -organismen ............................................................................................................................ 40
1) Kiemgetalbepaling......................................................................................................................................... 40
2) Detectie op basis van ATP ............................................................................................................................. 40
3) PCR 41
Identificeren van micro-organismen ........................................................................................................................ 41
Fenotypische technieken ..................................................................................................................................... 41
Interpretatie resultaten van Kliger – Test ............................................................................................................ 42
Verklaar volgende resultaten ............................................................................................................................... 43
ChromID MRSA SMART medium .......................................................................................................................... 45
Opsporen van extra eigenschappen ......................................................................................................................... 47
Hoofdstuk 6: Bacteriekleuring ...................................................................................................................................... 48
Enkelvoudige kleuring .............................................................................................................................................. 48
Negatieve kleuring ................................................................................................................................................... 49
, Gramkleuring............................................................................................................................................................ 50
Endosporenkleuring ................................................................................................................................................. 51
Flagelkleuring ........................................................................................................................................................... 52
Kleuren van yoghurtbacterie.................................................................................................................................... 53
Hoofdstuk 7: Gisten...................................................................................................................................................... 54
Algemene kernmerken ............................................................................................................................................. 54
Opbouw gistcel......................................................................................................................................................... 55
Celwand ................................................................................................................................................................ 55
Asexuele voortplanting of vegetatieve voortplanting .............................................................................................. 56
Geslachtelijke voortplanting bij gisten ..................................................................................................................... 57
Genotype Saccharomyces cerevisiae ................................................................................................................... 58
Vitaliteit en viabiliteit ........................................................................................................................................... 59
Celconcentratie .................................................................................................................................................... 60
Mating experiment ............................................................................................................................................... 60
Hoofdstuk 8: Schimmels ............................................................................................................................................... 60
Algemene kenmerken .............................................................................................................................................. 60
Asexuele voortplanting ............................................................................................................................................ 61
1. Arthosporen .................................................................................................................................................. 61
2. Blastosporen ................................................................................................................................................. 62
3. Chlamydosporen ........................................................................................................................................... 62
4. Conidiosporen ............................................................................................................................................... 63
5. Sporangiosporen ........................................................................................................................................... 63
Sexuele vermenigvuldiging ...................................................................................................................................... 64
,HOOFDSTUK 1: WERKING KLASSIEKE LICHTMICROSCOOP
OPBOUW
Voet, basis, statiefvoet = de steun waarop de andere onderdelen van microscoop rusten
Ophangarm, statiefarm, galg = draagt de tubus en is verbonden met de voet
Micro-macroschroef = fungeren om het preparaat scherp te stellen
Macroschroef: eerste beeldvorming
Microschroef: fijne scherpstelling
Tubus = een buisvormige structuur die lenzensysteem (oculairen en objectieven) draagt
Revolver = een ronde schijf met verschillende objectieven
Object-voorwerptafel = vierkant van vorm met in het midden een opening op licht door te laten
,OPTISCHE DELEN MICROSCOOP
Oculair of ooglens = de lens waardoor het menselijk oog moet kijken om het beeld te kunnen
waarnemen
➔ Verschillende types:
o Monoculair
o Binoculair
➔ Vergroting oculair: 10x
➔ Vergroting objectlenzen: 4x, 10x, 40x, 63x of 100x
o 63x: waterlens
o 100x immersielens voor immersieolie
➔ Totale vergroting = vergroting oculair te vermenigvuldigen met vergroting objectief
REGELING LICHT
Lichtintensiteit Condensor
a. Doel: stralen afkomstig van de
lichtbron door breking op een
klein gedeelte van voorwerp te
concentreren
i. De lichtbundel
condenseren op 1 punt
van het preparaat
ii. Lens 4 – 10: condensor
laag
iii. Lens 40 – 100:
condensor hoog
, Diafragma Filterglaasje
a. Door middel van een hefboompje a. Verkrijgen van gefilterd licht
(diafragmaregelaar) kan een ring,
waaraan plaatjes bevestigd zijn
bewogen worden Bv. blauwfilterglaasje levert zachtblauw licht,
heeft aangenamer en minder fel lichtbeeld
b. Zorgt ervoor dat de centrale opening met meer beelddetails
vergroot of verkleint.
INVLOED TUSSENMEDIUM OP LICHTBREKING
Tussenmedium = een stof die zich bevindt tussen het dekglaasje op voorwerp en de objectieflens
Tussenmedium kan:
• Lucht
• Water
• Immersieolie
➢ Brekingsindex gelijk: lichtstralen worden niet afgebogen
➢ Brekingsindex groter: lichtstralen meer afgebogen, zorgt ervoor dat het beeld minder helder
en minder scherp wordt
➔ Kleine vergroting tussenmedium lucht
➔ 63x : water
➔ 100x: immersieolie
,OPLOSSEND VERMOGEN
Andere naam:
• Scheidend vermogen
• Afbeeldingsvermogen
= de eigenschap om zeer dicht bij elkaar gelegen punten zuiver en scherp weer te geven
➔ Komt overeen met de kleinste afstand tussen 2 punten in het preparaat waarbij deze met de
microscoop nog net als afzonderlijk kan waargenomen worden
HOOFDSTUK 2: MICROSCOPISCH ONDERZOEK VAN VARKENSSPERMA
BERENSPERMA
Spermacellen:
• Microscopisch klein
• Levend biologisch materiaal
• Zeer gevoelig voor uitwendige omstandigheden
o Temperatuurschommeling
o Chemische invloeden
o Micro-organismen
BEOORDELING SPERMAKWALITEIT
Uitzicht
Volume Ejaculaat
concentratie
Beweeglijkheid
soort beweging Spermacellen
Morfologie (vorm)
,VERDUNNEN SPERMA
• Zaadplasma in ongeschikt om levens en bevruchtingskracht van zaadcellen in vitro in stand te
houden
o Kan beter bewaard worden in afwezigheid van seminaal plasma
• Feit dat zaadplasma:
o Onvoldoende buffercapaciteit heeft om de aanzurende pH te neutraliseren
o Zaadcellen onvoldoende beschermd zijn tegen bruuske temperatuursveranderingen
(koude shock)
• Wanneer geëjaculeerde zaadcellen snel worden afgekoeld worden zijn irreversibel
beschadigd
• Meest opvallende morfologische verandering bij koude shock
o Stilvallen mobiliteit
VERDUNNEN
Eigenschappen goede verdunningsvloeistof
• Zaadcellen beschermen tegen gevolgen van snelle afkoeling
• Bevatten voedingstoffen en bezitten goede bufferende werking
• Instaan voor juiste osmolariteit en elektrolytenbalans
• Kiemgroei remmen
• Volume ejaculaat vergroten om meerdere dosissen te maken
• Zaadcellen eventueel beschermen tegen invriezen
,VOLGENDE STOFFEN AANWEZIG IN GOEDE VERDUNNER
Eierdooier en of melk - Beschermen tegen koude shock
(bevat fosfolipiden die beschermende en
stabiliserende laag vormen rond
celmembraan)
- Bevatten voedingstoffen voor aerobe
metabolisme zaadcellen
Cryoprotectiva - Voor bewaring bij lage temperatuur
Bv. glycerol, dimethylsulfoxide (DMSO), suiker
Suiker - Voedingsbron
Bv. glucose of lactose
Buffers - pH en osmotische druk stabiliseren
bv. citraat, fosfaat, Trisbuffer
Antibiotica - Remmen kiemgroei
BEWAREN SPERMA
➔ Om sperma te bewaren moet metabolisme stilgelegd of sterk onderdrukt worden
o Kan door sperma af te koelen
▪ Lage temperatuur
▪ Kamertemperatuur
Lage temperatuur
- Bij 17°C
- Extreem lage temperatuur van koolzuurijs of vloeibare stikstof (diepvriessperma)
Kamertemperatuur
- Kan tot 6 dagen bewaard blijven
- Gebruik van EDTA buffer als remstof metabolisme
, PRAKTISCH LUIK
MACROSCOPISCHE BEOORDELING SPERMA
❖ Kleur
o Grauwwit tot crèmewit afhankelijk concentratie spermacellen
o Geel, groenachtig of roodbruin:
▪ Besmet met bacterie, etter of bloed
❖ Reuk
o Neutraal, eiwitachtig
o Sterk ruikend → verontreinigd met urine
❖ Volume
o Gemiddeld 200 a 250ml per ejaculaat (varken)
MICROSCOPISCHE BEOORDELING SPERMA
1. MOBILITEITSINDEX
= Maat voor de spermakwaliteit
• Bepalen % levende cellen (getal 1)
• Soort beweging (getal 2)
Mobiliteitsindex = getal 1 + getal 2
➔ Ideaal uit te voeren bij 37°C en onmiddellijk na afname
o Voorverwarmde microscoop en draag/dekglaasje
A) % levende cellen
- Levend = bewegend
- Dood = niet bewegend
Getal 0: geen levende cellen
Getal 1: 10% levende cellen
Getal 9: 90% levende cellen
B) Soort beweging
Voorwaartse beweging → Goede spermacellen
Ter plaatse bewegend
Ronddraaiend Slechte spermacellen
Niet bewegend