INHOUDSTAFEL
Module 1: KOP-model .............................................................................................................................................. 7
Inleiding ................................................................................................................................................................ 7
3 elementen .......................................................................................................................................................... 7
Uitwerking P = de ‘balans’ .................................................................................................................................... 7
Behandelproces binnen kop-model ..................................................................................................................... 7
Stap 1: overzicht, samenhang en diagnose ...................................................................................................... 8
Stap 2: overzicht en samenhang....................................................................................................................... 8
Stap 3: doelen formuleren................................................................................................................................ 8
Stap 4: gedragsverandering .............................................................................................................................. 8
Stap 5: terugvalpreventie ................................................................................................................................. 9
Module 1: theoretische modellen .......................................................................................................................... 10
Biopsychosociaal model ..................................................................................................................................... 10
Belangrijke perspectieven .................................................................................................................................. 10
Neurobiologie en gedrag .................................................................................................................................... 10
Modellen van gedragsverandering ..................................................................................................................... 10
Klassieke conditionering ................................................................................................................................. 10
Operante conditionering ................................................................................................................................ 11
Sociaal leren .................................................................................................................................................... 11
Gedragsdeterminanten ...................................................................................................................................... 11
Zelfdeterminantietheorie ................................................................................................................................... 12
Self-efficacy theory ............................................................................................................................................. 12
Theory of planned behavior ............................................................................................................................... 13
Sociaal-cognitieve theorie .................................................................................................................................. 13
Habit theory ........................................................................................................................................................ 13
Health belief theory ............................................................................................................................................ 14
Value-belief theory ............................................................................................................................................. 14
Positieve psychologie ......................................................................................................................................... 14
Sterkekantenbenadering ................................................................................................................................ 14
Zelfconcordantiemodel .................................................................................................................................. 15
Public mental health ........................................................................................................................................... 15
Transdiagnostische factoren .............................................................................................................................. 15
Meetinstrumenten ............................................................................................................................................. 16
Module 2:psycho-educatie ..................................................................................................................................... 17
Wat is psycho-educatie? ..................................................................................................................................... 17
Doelstellingen ..................................................................................................................................................... 17
, Elementen ........................................................................................................................................................... 18
Definitie .............................................................................................................................................................. 18
Common humanity ......................................................................................................................................... 18
Modellen ............................................................................................................................................................. 18
Vaardigheden en aandachtspunten ................................................................................................................... 18
Voorbereiding ..................................................................................................................................................... 19
Voorbeelden ....................................................................................................................................................... 19
Aandacht voor diversiteit ................................................................................................................................... 19
Module 2: het Prop model ..................................................................................................................................... 20
Inleiding .............................................................................................................................................................. 20
Achtergrond ........................................................................................................................................................ 20
Assessment ......................................................................................................................................................... 20
4 functies ............................................................................................................................................................ 20
Onderdelen stappenplan .................................................................................................................................... 21
Fase 1: casusconceptualisatie en doelen ........................................................................................................... 21
Fase 2: gedragsverandering ................................................................................................................................ 21
Leren van anderen: het sociogram ................................................................................................................. 21
Omgaan met mijn gevoelens .......................................................................................................................... 22
Mijn gedachten verzetten .............................................................................................................................. 22
Mijn problemen oplossen ............................................................................................................................... 22
Fase 3: terugvalpreventie en afsluiting .............................................................................................................. 22
Besluit ................................................................................................................................................................. 22
Module 2: assertiviteitstraining.............................................................................................................................. 24
Assertiviteit ......................................................................................................................................................... 24
Doel van assertiviteitstraining ............................................................................................................................ 24
Onderzoek........................................................................................................................................................... 24
Contra-indicaties................................................................................................................................................. 24
Rationale ............................................................................................................................................................. 25
Setting ................................................................................................................................................................. 25
Groepsamenstelling ............................................................................................................................................ 25
Structuur ............................................................................................................................................................. 25
Motivationele componenten .............................................................................................................................. 25
Overzicht ............................................................................................................................................................. 26
Prop-schema & G-schema .................................................................................................................................. 26
Evaluatie ............................................................................................................................................................. 26
Module 2: Autoriteit ............................................................................................................................................... 27
Inleiding .............................................................................................................................................................. 27
, Concept autoriteit............................................................................................................................................... 27
Kernprincipes ...................................................................................................................................................... 27
Effectiviteit .......................................................................................................................................................... 27
Neurobiologie ..................................................................................................................................................... 27
Module 3: Piekeren ................................................................................................................................................ 28
Introductie .......................................................................................................................................................... 28
Fusie vs defusie ................................................................................................................................................... 28
Definitie “piekeren” ............................................................................................................................................ 28
Piekren & neuro + bio ..................................................................................................................................... 29
Helpt piekeren? .............................................................................................................................................. 29
Hoe aan de slag gaan? ........................................................................................................................................ 30
Creatieve werkvormen ....................................................................................................................................... 30
PITA ..................................................................................................................................................................... 31
Module 3: Slaap ...................................................................................................................................................... 32
Slaapcyclus .......................................................................................................................................................... 32
Functies van slaap ............................................................................................................................................... 32
Bioritme .............................................................................................................................................................. 32
Dromen ............................................................................................................................................................... 32
Slapeloosheid ...................................................................................................................................................... 32
Stresscirkel .......................................................................................................................................................... 33
Psycho-educatie en slaaphygiëne....................................................................................................................... 33
Persoonlijk slaapplan .......................................................................................................................................... 34
Module 3: stress ..................................................................................................................................................... 35
Inleiding .............................................................................................................................................................. 35
Veerkracht definitie ............................................................................................................................................ 35
Stress-responssysteem ....................................................................................................................................... 35
Stress............................................................................................................................................................... 35
Neurologisch ................................................................................................................................................... 36
Stressnetwerk ................................................................................................................................................. 37
Draaglast vs draagkracht .................................................................................................................................... 38
Stressklachten ..................................................................................................................................................... 38
Risico- en projective factoren ............................................................................................................................. 38
Veerkracht en beïnvloedende factoren.......................................................................................................... 38
Vragenlijst ........................................................................................................................................................... 39
Veerkracht versterken ........................................................................................................................................ 39
STAP 1 – vind jezelf oké .................................................................................................................................. 39
STap 2 – praat erover ..................................................................................................................................... 39
, Stap 3 – beweeg.............................................................................................................................................. 39
Stap 4 – probeer iets nieuws .......................................................................................................................... 39
Stap 5 – reken op vrienden ............................................................................................................................. 39
Stap 6 – durf ‘nee’ te zeggen .......................................................................................................................... 39
Stap 7 – ga ervoor (stop piekeren) ................................................................................................................. 40
Stap 8 – durf hulp vragen ............................................................................................................................... 40
Stap 9 – gun jezelf rust ................................................................................................................................... 40
Stap 10 – je hoofd boven water ..................................................................................................................... 40
Oefeningen voor kinderen/jongeren.................................................................................................................. 40
Module 4: emoties.................................................................................................................................................. 41
Inleiding .............................................................................................................................................................. 41
De relatie tussen cognitie en emotie.................................................................................................................. 41
3 kernconcepten ................................................................................................................................................. 41
Affecten .......................................................................................................................................................... 41
Emoties ........................................................................................................................................................... 41
Gevoelens ....................................................................................................................................................... 42
Proces van affect naar emotie naar gevoel ........................................................................................................ 42
Wat is een emotie? ............................................................................................................................................. 42
Emoties vs gevoelens.......................................................................................................................................... 43
Emoties vanuit een historisch perspectief ......................................................................................................... 43
Evolutionaire achtergrond van affecten ............................................................................................................. 43
Neurobiologie ..................................................................................................................................................... 43
Proces ............................................................................................................................................................. 44
Feel good respons ............................................................................................................................................... 45
Basisemotievisie ................................................................................................................................................. 45
Emoties zijn cultureel bepaald ........................................................................................................................... 45
Mentaliseren als hefboom tot emotieregulatie ................................................................................................. 45
Module 4: emotieregulatie en coping .................................................................................................................... 46
Continuüm van normaliteit naar abnormaliteit ................................................................................................. 46
Soorten disfunctioneel gedrag in de klinische praktijk .................................................................................. 46
Leergeschiedenis disfunctioneel gedrag ........................................................................................................ 46
Classificatie van gedrags- en emotionele problemen ........................................................................................ 46
Gedragsproblemen ......................................................................................................................................... 46
Emotionele problemen ................................................................................................................................... 47
Definitie emotieregulatie ................................................................................................................................... 48
Model van Gross ............................................................................................................................................. 48
Interne vs externe regulatie ........................................................................................................................... 49
Module 1: KOP-model .............................................................................................................................................. 7
Inleiding ................................................................................................................................................................ 7
3 elementen .......................................................................................................................................................... 7
Uitwerking P = de ‘balans’ .................................................................................................................................... 7
Behandelproces binnen kop-model ..................................................................................................................... 7
Stap 1: overzicht, samenhang en diagnose ...................................................................................................... 8
Stap 2: overzicht en samenhang....................................................................................................................... 8
Stap 3: doelen formuleren................................................................................................................................ 8
Stap 4: gedragsverandering .............................................................................................................................. 8
Stap 5: terugvalpreventie ................................................................................................................................. 9
Module 1: theoretische modellen .......................................................................................................................... 10
Biopsychosociaal model ..................................................................................................................................... 10
Belangrijke perspectieven .................................................................................................................................. 10
Neurobiologie en gedrag .................................................................................................................................... 10
Modellen van gedragsverandering ..................................................................................................................... 10
Klassieke conditionering ................................................................................................................................. 10
Operante conditionering ................................................................................................................................ 11
Sociaal leren .................................................................................................................................................... 11
Gedragsdeterminanten ...................................................................................................................................... 11
Zelfdeterminantietheorie ................................................................................................................................... 12
Self-efficacy theory ............................................................................................................................................. 12
Theory of planned behavior ............................................................................................................................... 13
Sociaal-cognitieve theorie .................................................................................................................................. 13
Habit theory ........................................................................................................................................................ 13
Health belief theory ............................................................................................................................................ 14
Value-belief theory ............................................................................................................................................. 14
Positieve psychologie ......................................................................................................................................... 14
Sterkekantenbenadering ................................................................................................................................ 14
Zelfconcordantiemodel .................................................................................................................................. 15
Public mental health ........................................................................................................................................... 15
Transdiagnostische factoren .............................................................................................................................. 15
Meetinstrumenten ............................................................................................................................................. 16
Module 2:psycho-educatie ..................................................................................................................................... 17
Wat is psycho-educatie? ..................................................................................................................................... 17
Doelstellingen ..................................................................................................................................................... 17
, Elementen ........................................................................................................................................................... 18
Definitie .............................................................................................................................................................. 18
Common humanity ......................................................................................................................................... 18
Modellen ............................................................................................................................................................. 18
Vaardigheden en aandachtspunten ................................................................................................................... 18
Voorbereiding ..................................................................................................................................................... 19
Voorbeelden ....................................................................................................................................................... 19
Aandacht voor diversiteit ................................................................................................................................... 19
Module 2: het Prop model ..................................................................................................................................... 20
Inleiding .............................................................................................................................................................. 20
Achtergrond ........................................................................................................................................................ 20
Assessment ......................................................................................................................................................... 20
4 functies ............................................................................................................................................................ 20
Onderdelen stappenplan .................................................................................................................................... 21
Fase 1: casusconceptualisatie en doelen ........................................................................................................... 21
Fase 2: gedragsverandering ................................................................................................................................ 21
Leren van anderen: het sociogram ................................................................................................................. 21
Omgaan met mijn gevoelens .......................................................................................................................... 22
Mijn gedachten verzetten .............................................................................................................................. 22
Mijn problemen oplossen ............................................................................................................................... 22
Fase 3: terugvalpreventie en afsluiting .............................................................................................................. 22
Besluit ................................................................................................................................................................. 22
Module 2: assertiviteitstraining.............................................................................................................................. 24
Assertiviteit ......................................................................................................................................................... 24
Doel van assertiviteitstraining ............................................................................................................................ 24
Onderzoek........................................................................................................................................................... 24
Contra-indicaties................................................................................................................................................. 24
Rationale ............................................................................................................................................................. 25
Setting ................................................................................................................................................................. 25
Groepsamenstelling ............................................................................................................................................ 25
Structuur ............................................................................................................................................................. 25
Motivationele componenten .............................................................................................................................. 25
Overzicht ............................................................................................................................................................. 26
Prop-schema & G-schema .................................................................................................................................. 26
Evaluatie ............................................................................................................................................................. 26
Module 2: Autoriteit ............................................................................................................................................... 27
Inleiding .............................................................................................................................................................. 27
, Concept autoriteit............................................................................................................................................... 27
Kernprincipes ...................................................................................................................................................... 27
Effectiviteit .......................................................................................................................................................... 27
Neurobiologie ..................................................................................................................................................... 27
Module 3: Piekeren ................................................................................................................................................ 28
Introductie .......................................................................................................................................................... 28
Fusie vs defusie ................................................................................................................................................... 28
Definitie “piekeren” ............................................................................................................................................ 28
Piekren & neuro + bio ..................................................................................................................................... 29
Helpt piekeren? .............................................................................................................................................. 29
Hoe aan de slag gaan? ........................................................................................................................................ 30
Creatieve werkvormen ....................................................................................................................................... 30
PITA ..................................................................................................................................................................... 31
Module 3: Slaap ...................................................................................................................................................... 32
Slaapcyclus .......................................................................................................................................................... 32
Functies van slaap ............................................................................................................................................... 32
Bioritme .............................................................................................................................................................. 32
Dromen ............................................................................................................................................................... 32
Slapeloosheid ...................................................................................................................................................... 32
Stresscirkel .......................................................................................................................................................... 33
Psycho-educatie en slaaphygiëne....................................................................................................................... 33
Persoonlijk slaapplan .......................................................................................................................................... 34
Module 3: stress ..................................................................................................................................................... 35
Inleiding .............................................................................................................................................................. 35
Veerkracht definitie ............................................................................................................................................ 35
Stress-responssysteem ....................................................................................................................................... 35
Stress............................................................................................................................................................... 35
Neurologisch ................................................................................................................................................... 36
Stressnetwerk ................................................................................................................................................. 37
Draaglast vs draagkracht .................................................................................................................................... 38
Stressklachten ..................................................................................................................................................... 38
Risico- en projective factoren ............................................................................................................................. 38
Veerkracht en beïnvloedende factoren.......................................................................................................... 38
Vragenlijst ........................................................................................................................................................... 39
Veerkracht versterken ........................................................................................................................................ 39
STAP 1 – vind jezelf oké .................................................................................................................................. 39
STap 2 – praat erover ..................................................................................................................................... 39
, Stap 3 – beweeg.............................................................................................................................................. 39
Stap 4 – probeer iets nieuws .......................................................................................................................... 39
Stap 5 – reken op vrienden ............................................................................................................................. 39
Stap 6 – durf ‘nee’ te zeggen .......................................................................................................................... 39
Stap 7 – ga ervoor (stop piekeren) ................................................................................................................. 40
Stap 8 – durf hulp vragen ............................................................................................................................... 40
Stap 9 – gun jezelf rust ................................................................................................................................... 40
Stap 10 – je hoofd boven water ..................................................................................................................... 40
Oefeningen voor kinderen/jongeren.................................................................................................................. 40
Module 4: emoties.................................................................................................................................................. 41
Inleiding .............................................................................................................................................................. 41
De relatie tussen cognitie en emotie.................................................................................................................. 41
3 kernconcepten ................................................................................................................................................. 41
Affecten .......................................................................................................................................................... 41
Emoties ........................................................................................................................................................... 41
Gevoelens ....................................................................................................................................................... 42
Proces van affect naar emotie naar gevoel ........................................................................................................ 42
Wat is een emotie? ............................................................................................................................................. 42
Emoties vs gevoelens.......................................................................................................................................... 43
Emoties vanuit een historisch perspectief ......................................................................................................... 43
Evolutionaire achtergrond van affecten ............................................................................................................. 43
Neurobiologie ..................................................................................................................................................... 43
Proces ............................................................................................................................................................. 44
Feel good respons ............................................................................................................................................... 45
Basisemotievisie ................................................................................................................................................. 45
Emoties zijn cultureel bepaald ........................................................................................................................... 45
Mentaliseren als hefboom tot emotieregulatie ................................................................................................. 45
Module 4: emotieregulatie en coping .................................................................................................................... 46
Continuüm van normaliteit naar abnormaliteit ................................................................................................. 46
Soorten disfunctioneel gedrag in de klinische praktijk .................................................................................. 46
Leergeschiedenis disfunctioneel gedrag ........................................................................................................ 46
Classificatie van gedrags- en emotionele problemen ........................................................................................ 46
Gedragsproblemen ......................................................................................................................................... 46
Emotionele problemen ................................................................................................................................... 47
Definitie emotieregulatie ................................................................................................................................... 48
Model van Gross ............................................................................................................................................. 48
Interne vs externe regulatie ........................................................................................................................... 49