Geschiedenis van de
Nieuwe Tijd
samenvatting 2022-2023; Milan Piron; 1
Bert de Munck en Luc Duerloo
,2
, Staatsvorming 1450 -1600
“Groei van de vroegmoderne staat naar moderne staat is gedragen
door geweld”
Taken van de staat
Nationale overheden en koningen in de nieuwe tijd waren voornamelijk bezig met buitenlandse zaken met name
oorlogvoering. De binnenlandse dagdagelijkse aangelegenheden werden uitgevoerd door lokale besturen.
Deze staten waren in deze periode voornamelijk bezig met buitenlandse diplomatie, als er geen diplomatieke
oplossingen gevonden werden kwam er oorlog.
voor deze oorlogen te betalen moesten veel belastingen geïnd worden omdat oorlogen duur waren. Belasting
inkomen was het enigste wat de nationale overheid interesseerde op binnenlands niveau.
Staatsvorming
Moderne natie staat ontstaat pas na de Franse revolutie
Daarom heb je voor deze periode verscheidene vormen van staat: Imperium (Portugees), stadsstaat (Venetië) en
vorstendommen/dynastieke staat (wat de voornaamste is in deze periode).
Dynastieke staat = Politieke macht is zeer exclusief, als je in een bepaalde nobele of koninklijke familie geboren
wordt dat het recht heeft om aan politiek te doen heb jij dat ook. Ze zagen dit als vorm van grote stabiliteit met dat de
opvolger steeds bekend was en bv niet voor verkiezingsproblemen zorgt. Enige mogelijke probleem is als je geen
erfgenaam had, je een minderjarig kind had (regentschap wordt dan opgetrokken) of een vrouwelijke opvolger.
Probleem bij erfopvolging is oorlog bijna onvermijdelijk
Grote zwakte van de grote militaire staten in plaats van de kleinere pricipalities. Is dat alle macht van bovenuit kwam,
ze bleven geld vragen van de burgers maja het moet langs twee kanten komen anders blijft dat niet duren.
Vroegmoderne staat had veel geweld onder de bevolking. De staat kan dit geweld beperken maar ook bv bossen een
doel geven voor de jacht, landbouw houtkap etc.
De staat is een verbeelde gemeenschap (imagined community) je kent niet iedereen maar de natie kan als enigste
vragen om te sterven voor je land. De natie de vraag voor wie wilt gij sterven. De natie bestond toen nog niet in die
tijd. Vorsten wouden wel dat ze naar hen zagen als DE VADER, symbool voor iedereen. Ze proberen een eenheid te
creëren door rituelen
Militaire Fiscale staat
Militaire innovaties
Voornaamste uitvinding is het vuurwapen, dit heeft een enorme impact gehad op het oorlogvoeren want hiervoor
waren het ridderlegers bv. Die waren toen ongeveer 20.000 man vs. 200.000 man bij de opstanden in de Lage landen
MAAR: hierdoor heb je wel een permanent leger nodig en niet eentje dat je steeds opnieuw oproept omdat je ze de
nodig training moet geven tot het handelen van deze vuurwapens en de militaire dril en tactieken moeten kennen.
BV: ze moesten synchroon schieten met hun musketten om de rook tegen te gaan van het buskruit
Doordat er enkel maar tussen maart en oktober kunt vechten moeten deze legers constant betaald worden om er zeker
van te zijn dat ze terug komen na de winterstop.
Door de vele oorlogen moeten ook legers groter worden doordat ze nu forten en steden moeten belegd.
3
Nieuwe Tijd
samenvatting 2022-2023; Milan Piron; 1
Bert de Munck en Luc Duerloo
,2
, Staatsvorming 1450 -1600
“Groei van de vroegmoderne staat naar moderne staat is gedragen
door geweld”
Taken van de staat
Nationale overheden en koningen in de nieuwe tijd waren voornamelijk bezig met buitenlandse zaken met name
oorlogvoering. De binnenlandse dagdagelijkse aangelegenheden werden uitgevoerd door lokale besturen.
Deze staten waren in deze periode voornamelijk bezig met buitenlandse diplomatie, als er geen diplomatieke
oplossingen gevonden werden kwam er oorlog.
voor deze oorlogen te betalen moesten veel belastingen geïnd worden omdat oorlogen duur waren. Belasting
inkomen was het enigste wat de nationale overheid interesseerde op binnenlands niveau.
Staatsvorming
Moderne natie staat ontstaat pas na de Franse revolutie
Daarom heb je voor deze periode verscheidene vormen van staat: Imperium (Portugees), stadsstaat (Venetië) en
vorstendommen/dynastieke staat (wat de voornaamste is in deze periode).
Dynastieke staat = Politieke macht is zeer exclusief, als je in een bepaalde nobele of koninklijke familie geboren
wordt dat het recht heeft om aan politiek te doen heb jij dat ook. Ze zagen dit als vorm van grote stabiliteit met dat de
opvolger steeds bekend was en bv niet voor verkiezingsproblemen zorgt. Enige mogelijke probleem is als je geen
erfgenaam had, je een minderjarig kind had (regentschap wordt dan opgetrokken) of een vrouwelijke opvolger.
Probleem bij erfopvolging is oorlog bijna onvermijdelijk
Grote zwakte van de grote militaire staten in plaats van de kleinere pricipalities. Is dat alle macht van bovenuit kwam,
ze bleven geld vragen van de burgers maja het moet langs twee kanten komen anders blijft dat niet duren.
Vroegmoderne staat had veel geweld onder de bevolking. De staat kan dit geweld beperken maar ook bv bossen een
doel geven voor de jacht, landbouw houtkap etc.
De staat is een verbeelde gemeenschap (imagined community) je kent niet iedereen maar de natie kan als enigste
vragen om te sterven voor je land. De natie de vraag voor wie wilt gij sterven. De natie bestond toen nog niet in die
tijd. Vorsten wouden wel dat ze naar hen zagen als DE VADER, symbool voor iedereen. Ze proberen een eenheid te
creëren door rituelen
Militaire Fiscale staat
Militaire innovaties
Voornaamste uitvinding is het vuurwapen, dit heeft een enorme impact gehad op het oorlogvoeren want hiervoor
waren het ridderlegers bv. Die waren toen ongeveer 20.000 man vs. 200.000 man bij de opstanden in de Lage landen
MAAR: hierdoor heb je wel een permanent leger nodig en niet eentje dat je steeds opnieuw oproept omdat je ze de
nodig training moet geven tot het handelen van deze vuurwapens en de militaire dril en tactieken moeten kennen.
BV: ze moesten synchroon schieten met hun musketten om de rook tegen te gaan van het buskruit
Doordat er enkel maar tussen maart en oktober kunt vechten moeten deze legers constant betaald worden om er zeker
van te zijn dat ze terug komen na de winterstop.
Door de vele oorlogen moeten ook legers groter worden doordat ze nu forten en steden moeten belegd.
3
