Meubelconstructie
1. Basisbegrippen meubelconstructie
1.1 Defenitie
meubelconstructie =
- bespreekt hoe een meubel is opgebouwd
- werkwijze & onderdelen = typerend
1.1.1 de verbinding
= 2 of meer onderdelen die aan elkaar worden bevestigd
= hoe meer elementen → hoe moeilijker
= elementen kunnen bestaan uit zelfde materiaal of niet
= identieke materialen : makkelijker verbinden
= materiaal = bepalend voor mogelijke verbindingen
= functie = derde bepalende factor
1.1.2 de tekening
stap 1 : de tekening van het meubel
= aanzichten, doorsneden & details
= specifieke tekening = een werktekening op ware grootte met de verschillende aanzichten in
en over elkaar getekend
= verschillende doorsnedes in de desbetreffende aanzichten worden getekend & gearceerd
= arcering van de materialen kan ook in kleur uitgevoerd worden
stap 2 : analyse van alle nodige bewerkingen
= Op niveau vd verbindingen zullen specifieke schetsen de bewerkingsvolgorde ondersteunen
= productieproces, ambachtelijk, machinaal of een combinatie, → leidt tot specifieke
bewerkingsvolgorde & tekeningen
, 1.2 courante constructiemethoden
1.2.1 verbindingsMIDDELEN
Koud tegen elkaar Drevel Lamel Losse pen Losse veer Losse
zwaluwstaartelement
massief hardhout, bijv. beukenhout massief beukenhout massief beukenhout of sipo massief hout / kunststof /
kwaliteitsvolle tri- of gelamineerd hout
multiplexplaat
bijv. berk of beuk
- verkrijgbaar in verschillende diameter en - verkrijgbaar in verschillende afmetingen - verkrijgbaar in verschillende dikte en Door meubelmaker op maat Verkrijgbaar in
lengte - 3 of 4 mm (in functie van dikte werkstuk) lengte, gemaakt verschillende
=> bijv.: 6 x 30, bijv. 4 x 20 tot 10 x 50 mm afmetingen
8 x 40, 10 x 50 - ook op maat gemaakt door meubelmaker uit
massief hout of kwaliteitsvolle multiplex
- geen eigenlijke - drevel, deugel of deuvel - lamel, verbindingsplaatje of koekje - rechthoekig pen - hoeken = afgeschuind Plaatsing
verbinding daar de - ronde houten pen - platte, ovale schijf - houtvezelrichting loopt in de lengte van de pen => plaatsen vergemakkelijken - In de te verbinden
planken niet in elkaar - houtvezelrichting loopt in lengte vd drevel - hoge breukvastheid vormt de houtdraad een hoek - afgerond aan beide langszijde vlakken van beide
gewerkt zijn - heeft aan uiteinden een zoekrand van 45° met de lengteas - het oppervlak = van een structuur voorzien Plaatsing werkstukken wordt
- belangrijk dat vlakken (afschuining) - verbindingen = eenvoudig & snel - In elke plank wordt groef zwaluwstaartvormige
perfect haaks - groeven Plaatsing : gefreesd in midden vd houtdikte groef gefreesd,
& recht zijn => verhogen weerstand bij draaiing, - ovaalvorm - 2 corresponderende gaten gefreesd in de - In de groef wordt losse veer - daarin wordt
=> zorgen dat overtollige lijm kan wegvloeien => afgeleid van machinale freesbewerking voor Werkstukken gelijmd zwaluwstaartelement
& dat lijmoppervlak groter wordt plaatselijke groef - veer = 1 mm smaller dan de gelijmd : zorgt voor de
- sterke constructie = minst 2 drevels - afgeronde kanten diepte van de groef, connectie
- gaten perfect boren => voor het gemakkelijk inschuiven => zodanig dat naden goed - Is achteraan
- wafelstructuur gesloten worden zichtbaar
=> betere verlijming
Plaatsing :
- 2 corresponderende groeven gefreesd
- Na lijm & monteren kan men hout nog bewegen om
een gelijk vlak te bekomen
,Nagel Schroef Bout Inserts voor hout Blindklinknagel
staaldraad verkrijgbaar in verschillende materialen vervaardigd uit aluminium
bijv. staal, messing
verkrijgbaar in verschillende maten verkrijgbaar in verschillende afmetingen en voor
specifieke toepassingen
Verbinding Houtschroeven = veel gebruikt bij meubels = 3 groepen : = Bestaat uit een nagelbus (holle klinknagel) die
eenvoudig : Kop = enige zichtbare deel → kan dus ook deel maken vh uitzicht 1. constructie-, gemonteerd is op een stift welke voorzien is van
omdat nagels Gepaste schroef kiezen adhv : 2. slot- een inkeping (afbreekplaats)
rechtstreeks in - toepassing 3. Cilinderbouten = ook toegepast om 2 verschillende materialen
het materiaal - te verbinden materialen = 2 delen : met elkaar te verbinden
gedreven verbinding 1. Cilindrische staaf → bijv. staal en multiplex
worden = stevige constructie 2. Moer Kunststof mof = bijzonder geschikt wanneer de achterzijde
vaste = demonteerbaar beide voorzien van een = Heeft aan buitenzijde : weerhaken van een constructie niet of moeilijk bereikbaar
constructie metrische schroefdraad & een voor de verankering in het boorgat is bijv. holle profielen, hoeken
VERZONKEN KOP HOUTSCHROEF MET KRUISGLEUF bepaalde diameter = Aan binnenzijde : een metrische = vaste constructie
= Voorboren & soevereinen bijv. M6 schroefdraad voor de bevestiging van = eenvoudig uit te
zodat kop verzonken is = noodzakelijk : Voorboren in beide de bout voeren
(niet boven het oppervlak uitsteekt) werkstukken. bijv. M6.
DRAADNAGEL MET Voor schilderwerken : = zeer stevige constructie die ook Bewerkingsvolgorde montage
PLATTE KOP dieper gesoevereind zodat kop dieper verzonken is & daarna opgevuld meermaals demonteerbaar
= Verkrijgbaar in bijv. polyester is. 1. blindklinknagel wordt aan de
verschillende afmetingen conisch frezen voorzijde van de constructie in het
= Toegepast bij = houtboren met hulpstukje waardoor deze het gat kunnen boren & soevereinen boorgat gestoken
schrijnwerkerij 2. de stift wordt hierna met speciaal
BOL VERZONKEN- OF LENSKOP HOUTSCHROEF MET CONSTRUCTIEBOUT MET ZESKANTMOER gereedschap teruggetrokken
ZAAGGLEUF = ruim toepassingsgebied voor
= wanneer kop van de schroef deel uitmaakt van het uitzicht verschillende materialen
bijv. afdekplaatjes of demonteerbare = Moer kan om esthetische/praktische Indraaimoer
delen redenen moer vervangen worden door = rampa moer
DRAADNAGEL ZONDER
een dopmoer of vleugelmoer = vervaardigd uit
KOP
BOLKOP HOUTSCHROEF MET ZAAGGLEUF. metaal
= geschikt om in het hout
= aan buitenzijde :
gedreven te worden, 3. De nagelbus wordt hierdoor aan de
VERZONKEN KOP SPAANPLAATSCHROEF MET KRUISGLEUF een scherpe
= gaatjes opgevuld met achterzijde tot stuitkop vervormd
= specifiek voor spaan- en MDF platen houtschroefdraad om in het hout te
bijv. polyester 4. Zodat de breukspanning van de stift
omdat ze een diepe en scherpe schroefdraad hebben die doorloopt tot SLOTBOUT MET ZESKANTMOER draaien
= Aan binnenzijde : een metrische wordt overschreden breekt deze af
aan de kop = toegepast voor bevestigen van hout op
schroefdraad voor bevestiging van de op de inkeping
Hout
DE SYSTEEMSCHROEF = vierkant gedeelte onder de kop belet het bout
= gebruikt voor monteren van meubelbeslag in meedraaien = verkrijgb in staal en messing
= bestaande rijboringen met boorgatdiameter 5 mm = vlakke sluitring voor moer verhindert het
= De boringen zijn geënt op het 32 mm-systeem. indringen in het hout
= speciale vorm: wel houtschroefdraad maar geen punt = Verkrijgbaar in
NAGELS VOOR vernikkeld staal en in verschillende lengtes bijv. 10 of 13 mm Inslagmoer
PNEUMATISCH = vervaardigd uit staal 5. De te verbinden delen zijn stevig
NAGELPISTOOL HET PRINCIPE VAN HET 32 MM-SYSTEEM CILINDERBOUT MET BINNENZESKANT = voorzien van een verbonden
= eenvoudig en snel = Voor een rijboring worden er op voorhand gaten geboord = Binnenzeskant laat toe de kop diep in het metrische schroefdraad
verbinden op een afstand van 32 mm (of een veelvoud ervan) in de hout = heeft weerhaken die in het hout
verticale richting te draaien zodat voorzijde van de kop het gedreven worden
= In de horizontale richting is de afstand 37 mm gemeten enige zichtbare deel
vanaf voorzijde. De afstand wordt gemeten van center tot center = moer kan vervangen worden door een
= diameter boorgat is 5 mm. insert
, 1.2.2 verbindingsTYPE
eedteverbinding
toepassing : drevelverbinding bij een tafelblad
= drevel : stippellijn
= Werkstukken uit elkaar met drevel, bij boringen altijd centerpunt aangeven door
aslijn
= In bovenaanzicht : aantal drevels aangegeven
Toepassing van lamelverbinding bij multiplex
Losse penverbinding bij massief hout
Toepassing van losse veerverbinding
2 mogelijkheden :
1. Doorgaande groeven frezen, over de volledige lengte van het werkstuk, van A naar
B
→ De veer is zichtbaar op de kopse kant van de tafel
2. Niet doorgaande groeven frezen, van C naar D. De veer is verborgen
Hoekverbindingen Hoekverbinding voor een vlakke vergaring
voor vlakke en = vlakke vergaring = wanneer gepaarde zijde breder is dan de
diepe vergaringen dagkant (binnenzijde)
= uitgevoerd met drevels of met een lamel
Hoekverbinding voor een diepe vergaring
= 2 of meerdere drevels geplaatst → afhankelijk van hoogte van werkstuk
= diameter van de drevel = ½ tot 1/3 van de houtdikte
= boren vd gaten : moet zeer nauwkeurig
Lamel
= Eenvoudig en snel
= volledig onzichtbaar
= Na aanbrengen van lijm en monteren van
verbinding kan men het hout eventueel nog bewegen om gelijk vlak te
bekomen
Losse veer
= In dagkant van het doorgaand stuk en in het kopshout van het
dwarsstuk wordt een gelijkaardige groef gefreesd
= wordt gebruikt om de twee delen te verbinden
= zeer sterke verbinding Door grote lijmoppervlak
= De veer is zichtbaar
Groef: breedte= 1/3 houtdikte; diepte: ½ tot 1/3 houtdikte
1. Basisbegrippen meubelconstructie
1.1 Defenitie
meubelconstructie =
- bespreekt hoe een meubel is opgebouwd
- werkwijze & onderdelen = typerend
1.1.1 de verbinding
= 2 of meer onderdelen die aan elkaar worden bevestigd
= hoe meer elementen → hoe moeilijker
= elementen kunnen bestaan uit zelfde materiaal of niet
= identieke materialen : makkelijker verbinden
= materiaal = bepalend voor mogelijke verbindingen
= functie = derde bepalende factor
1.1.2 de tekening
stap 1 : de tekening van het meubel
= aanzichten, doorsneden & details
= specifieke tekening = een werktekening op ware grootte met de verschillende aanzichten in
en over elkaar getekend
= verschillende doorsnedes in de desbetreffende aanzichten worden getekend & gearceerd
= arcering van de materialen kan ook in kleur uitgevoerd worden
stap 2 : analyse van alle nodige bewerkingen
= Op niveau vd verbindingen zullen specifieke schetsen de bewerkingsvolgorde ondersteunen
= productieproces, ambachtelijk, machinaal of een combinatie, → leidt tot specifieke
bewerkingsvolgorde & tekeningen
, 1.2 courante constructiemethoden
1.2.1 verbindingsMIDDELEN
Koud tegen elkaar Drevel Lamel Losse pen Losse veer Losse
zwaluwstaartelement
massief hardhout, bijv. beukenhout massief beukenhout massief beukenhout of sipo massief hout / kunststof /
kwaliteitsvolle tri- of gelamineerd hout
multiplexplaat
bijv. berk of beuk
- verkrijgbaar in verschillende diameter en - verkrijgbaar in verschillende afmetingen - verkrijgbaar in verschillende dikte en Door meubelmaker op maat Verkrijgbaar in
lengte - 3 of 4 mm (in functie van dikte werkstuk) lengte, gemaakt verschillende
=> bijv.: 6 x 30, bijv. 4 x 20 tot 10 x 50 mm afmetingen
8 x 40, 10 x 50 - ook op maat gemaakt door meubelmaker uit
massief hout of kwaliteitsvolle multiplex
- geen eigenlijke - drevel, deugel of deuvel - lamel, verbindingsplaatje of koekje - rechthoekig pen - hoeken = afgeschuind Plaatsing
verbinding daar de - ronde houten pen - platte, ovale schijf - houtvezelrichting loopt in de lengte van de pen => plaatsen vergemakkelijken - In de te verbinden
planken niet in elkaar - houtvezelrichting loopt in lengte vd drevel - hoge breukvastheid vormt de houtdraad een hoek - afgerond aan beide langszijde vlakken van beide
gewerkt zijn - heeft aan uiteinden een zoekrand van 45° met de lengteas - het oppervlak = van een structuur voorzien Plaatsing werkstukken wordt
- belangrijk dat vlakken (afschuining) - verbindingen = eenvoudig & snel - In elke plank wordt groef zwaluwstaartvormige
perfect haaks - groeven Plaatsing : gefreesd in midden vd houtdikte groef gefreesd,
& recht zijn => verhogen weerstand bij draaiing, - ovaalvorm - 2 corresponderende gaten gefreesd in de - In de groef wordt losse veer - daarin wordt
=> zorgen dat overtollige lijm kan wegvloeien => afgeleid van machinale freesbewerking voor Werkstukken gelijmd zwaluwstaartelement
& dat lijmoppervlak groter wordt plaatselijke groef - veer = 1 mm smaller dan de gelijmd : zorgt voor de
- sterke constructie = minst 2 drevels - afgeronde kanten diepte van de groef, connectie
- gaten perfect boren => voor het gemakkelijk inschuiven => zodanig dat naden goed - Is achteraan
- wafelstructuur gesloten worden zichtbaar
=> betere verlijming
Plaatsing :
- 2 corresponderende groeven gefreesd
- Na lijm & monteren kan men hout nog bewegen om
een gelijk vlak te bekomen
,Nagel Schroef Bout Inserts voor hout Blindklinknagel
staaldraad verkrijgbaar in verschillende materialen vervaardigd uit aluminium
bijv. staal, messing
verkrijgbaar in verschillende maten verkrijgbaar in verschillende afmetingen en voor
specifieke toepassingen
Verbinding Houtschroeven = veel gebruikt bij meubels = 3 groepen : = Bestaat uit een nagelbus (holle klinknagel) die
eenvoudig : Kop = enige zichtbare deel → kan dus ook deel maken vh uitzicht 1. constructie-, gemonteerd is op een stift welke voorzien is van
omdat nagels Gepaste schroef kiezen adhv : 2. slot- een inkeping (afbreekplaats)
rechtstreeks in - toepassing 3. Cilinderbouten = ook toegepast om 2 verschillende materialen
het materiaal - te verbinden materialen = 2 delen : met elkaar te verbinden
gedreven verbinding 1. Cilindrische staaf → bijv. staal en multiplex
worden = stevige constructie 2. Moer Kunststof mof = bijzonder geschikt wanneer de achterzijde
vaste = demonteerbaar beide voorzien van een = Heeft aan buitenzijde : weerhaken van een constructie niet of moeilijk bereikbaar
constructie metrische schroefdraad & een voor de verankering in het boorgat is bijv. holle profielen, hoeken
VERZONKEN KOP HOUTSCHROEF MET KRUISGLEUF bepaalde diameter = Aan binnenzijde : een metrische = vaste constructie
= Voorboren & soevereinen bijv. M6 schroefdraad voor de bevestiging van = eenvoudig uit te
zodat kop verzonken is = noodzakelijk : Voorboren in beide de bout voeren
(niet boven het oppervlak uitsteekt) werkstukken. bijv. M6.
DRAADNAGEL MET Voor schilderwerken : = zeer stevige constructie die ook Bewerkingsvolgorde montage
PLATTE KOP dieper gesoevereind zodat kop dieper verzonken is & daarna opgevuld meermaals demonteerbaar
= Verkrijgbaar in bijv. polyester is. 1. blindklinknagel wordt aan de
verschillende afmetingen conisch frezen voorzijde van de constructie in het
= Toegepast bij = houtboren met hulpstukje waardoor deze het gat kunnen boren & soevereinen boorgat gestoken
schrijnwerkerij 2. de stift wordt hierna met speciaal
BOL VERZONKEN- OF LENSKOP HOUTSCHROEF MET CONSTRUCTIEBOUT MET ZESKANTMOER gereedschap teruggetrokken
ZAAGGLEUF = ruim toepassingsgebied voor
= wanneer kop van de schroef deel uitmaakt van het uitzicht verschillende materialen
bijv. afdekplaatjes of demonteerbare = Moer kan om esthetische/praktische Indraaimoer
delen redenen moer vervangen worden door = rampa moer
DRAADNAGEL ZONDER
een dopmoer of vleugelmoer = vervaardigd uit
KOP
BOLKOP HOUTSCHROEF MET ZAAGGLEUF. metaal
= geschikt om in het hout
= aan buitenzijde :
gedreven te worden, 3. De nagelbus wordt hierdoor aan de
VERZONKEN KOP SPAANPLAATSCHROEF MET KRUISGLEUF een scherpe
= gaatjes opgevuld met achterzijde tot stuitkop vervormd
= specifiek voor spaan- en MDF platen houtschroefdraad om in het hout te
bijv. polyester 4. Zodat de breukspanning van de stift
omdat ze een diepe en scherpe schroefdraad hebben die doorloopt tot SLOTBOUT MET ZESKANTMOER draaien
= Aan binnenzijde : een metrische wordt overschreden breekt deze af
aan de kop = toegepast voor bevestigen van hout op
schroefdraad voor bevestiging van de op de inkeping
Hout
DE SYSTEEMSCHROEF = vierkant gedeelte onder de kop belet het bout
= gebruikt voor monteren van meubelbeslag in meedraaien = verkrijgb in staal en messing
= bestaande rijboringen met boorgatdiameter 5 mm = vlakke sluitring voor moer verhindert het
= De boringen zijn geënt op het 32 mm-systeem. indringen in het hout
= speciale vorm: wel houtschroefdraad maar geen punt = Verkrijgbaar in
NAGELS VOOR vernikkeld staal en in verschillende lengtes bijv. 10 of 13 mm Inslagmoer
PNEUMATISCH = vervaardigd uit staal 5. De te verbinden delen zijn stevig
NAGELPISTOOL HET PRINCIPE VAN HET 32 MM-SYSTEEM CILINDERBOUT MET BINNENZESKANT = voorzien van een verbonden
= eenvoudig en snel = Voor een rijboring worden er op voorhand gaten geboord = Binnenzeskant laat toe de kop diep in het metrische schroefdraad
verbinden op een afstand van 32 mm (of een veelvoud ervan) in de hout = heeft weerhaken die in het hout
verticale richting te draaien zodat voorzijde van de kop het gedreven worden
= In de horizontale richting is de afstand 37 mm gemeten enige zichtbare deel
vanaf voorzijde. De afstand wordt gemeten van center tot center = moer kan vervangen worden door een
= diameter boorgat is 5 mm. insert
, 1.2.2 verbindingsTYPE
eedteverbinding
toepassing : drevelverbinding bij een tafelblad
= drevel : stippellijn
= Werkstukken uit elkaar met drevel, bij boringen altijd centerpunt aangeven door
aslijn
= In bovenaanzicht : aantal drevels aangegeven
Toepassing van lamelverbinding bij multiplex
Losse penverbinding bij massief hout
Toepassing van losse veerverbinding
2 mogelijkheden :
1. Doorgaande groeven frezen, over de volledige lengte van het werkstuk, van A naar
B
→ De veer is zichtbaar op de kopse kant van de tafel
2. Niet doorgaande groeven frezen, van C naar D. De veer is verborgen
Hoekverbindingen Hoekverbinding voor een vlakke vergaring
voor vlakke en = vlakke vergaring = wanneer gepaarde zijde breder is dan de
diepe vergaringen dagkant (binnenzijde)
= uitgevoerd met drevels of met een lamel
Hoekverbinding voor een diepe vergaring
= 2 of meerdere drevels geplaatst → afhankelijk van hoogte van werkstuk
= diameter van de drevel = ½ tot 1/3 van de houtdikte
= boren vd gaten : moet zeer nauwkeurig
Lamel
= Eenvoudig en snel
= volledig onzichtbaar
= Na aanbrengen van lijm en monteren van
verbinding kan men het hout eventueel nog bewegen om gelijk vlak te
bekomen
Losse veer
= In dagkant van het doorgaand stuk en in het kopshout van het
dwarsstuk wordt een gelijkaardige groef gefreesd
= wordt gebruikt om de twee delen te verbinden
= zeer sterke verbinding Door grote lijmoppervlak
= De veer is zichtbaar
Groef: breedte= 1/3 houtdikte; diepte: ½ tot 1/3 houtdikte
