BELEID
BELEID EN ETHIEK 37 CATO LEUS
,HOOFDSTUK 1: EVOLUTIES
1.1. WAT IS BELEID?
® Beleid = vertaling van ethiek op macroniveau
® Start is een kritische ethische grondhouding
o Kijken naar beleid
o mee creëren van beleid
Een goed beleid is rechtvaardig en dus ethisch.
= beleid voeren
– management/ leiding geven
= beleid ondersteunen
– bewust en kritisch meedraaien in een organisatie
= beleid maken
– ondernemen
1.2. MANAGEMENT
1.2.1. WAT IS MANAGEMENT?
Management = plannen, organiseren, controleren & beslissen
Management ® In 4 rollen:
o plannen, organiseren, controleren & beslissen
® Zorgt ervoor dat alles vlot verloopt en dat de praktische zaken geregeld zijn
® bv: handelingsplannen opstellen, activiteitenroosters maken, uurroosters
opstellen, …
Leidinggeven ® Verandering en innovatie
® Werken met groepen en mensen
® Een groep inspireren
® Groep meetrekken in visie & zorgen vr goede groepsdynamiek om de visie
te verwezenlijken
® Bv: teamcoördinator moet ervoor zorgen dat iedereen mee is met de visie
Coachen ® Grotere betrokkenheid
® Beter functioneren
® Optimale ontwikkeling = beste halen uit individuele mensen
® W- steeds belangrijker!
® Ervoor zorgen dat personeel zin heeft om te komen werken
Ondernemer ® Zoekt opportuniteiten en nieuwe ideeën
® Heeft oog voor maatschappelijke meerwaarde
® Bouwt netwerken uit
® Stimuleert medewerkers om hetzelfde te doen
Leiderschap: aangeboren of aangeleerd?
ð 30% aangeboren en 70% aangeleerd à de ene moet er meer op oefenen dan de andere
1.2.2. EVOLUTIE IN MANAGEMENTMODELLEN
® Reductie van complexe werkelijkheid
® Afspiegeling van samenleving ~ model dat nu heersend is = gewoon maar een model dat binnen
10-20j kan voorbijgestreefd w-
® Constante vernieuwing ~ levenslang leren
BELEID EN ETHIEK 38 CATO LEUS
, MODEL 1900 – 1925 RATIONEEL – 1900 – 1925 1926 – 1950
DOELMODEL INTERN – PROCESMODEL HUMAN-RELATIONSMODEL
SYMBOOL = het draait allemaal = stabiel, stevig, toont = samenwerking,
rond geld hiërarchie teamgerichtheid, goed
voelen
UITLEG Twee soorten groepen: Intern procesmodel Anders omgaan personeel
1. Great Gatsby >Economische = alles moet zo vlug & vlot à bevolking die opkomt vr
welvaart voor de rijken, mogelijk werken om meer te rechten & kijkt vrijheid
feestjes, veel luxe, reizen, produceren
doen wat willen Efficiëntieonderzoek
2. Daens > slechte !! geen chaos à alles moet ® Meer licht/ minder licht,
omstandigheden, duidelijk & stabiel zijn was dat beter of n-
kinderarbeid, zware arbeid ð Continu: alles moet blijven ® Betrokkenheid
in fabrieken, voedseltekort, lopen onderzoeker maakte
open riolering i/h midden vd verschil & productie
straten, ziektes, .. Overal een hiërarchische cultuur ® Mensen willen zich goed
à verschillende lagen voelen & goede sfeer
Zeer veel vooruitgang door Bv: vloerbaas > ploegbaas >
uitvindingen & innovaties -> afdelingsbaas > werkbaas > = aandacht individuele mens &
elektriciteit algemeen directeur groepsdynamiek ~ diende mentor
te zijn die luistert
Henry Ford = uitvinder vd lopende 1922: gigantische beurscrash
band ð Economie valt uit elkaar >
à sneller werk werkloosheid
à 1ste wagen door
massaproductie dat naar Na oorlog = wederopleving, altijd
middenklasse kon (goedkoper: een deel economische vooruitgang
90min > 3à4dagen) ð Velen vechten vr vaderland
ð Werken aan hoog tempo & n- nog iets doen om
want herhaalde handelingen uitgeput te w-
ð Andere mentaliteit =
Sociaal darwinisme ~ survival of grenzen
the fittest
ð Je moet maar zorgen dat je Vakbonden
kan blijven doorwerken want
trager werken = aan de kant ¯ vrouwen werken & bleven thuis
geschoven w- want het is Dmv technologie = tijd
geen goede werknemer (stofzuiger, koelkast, wasmachine,
…)
Economie doet het beter ->
koopkracht
DOEL = productiviteit & winst = stabiliteit & continuïteit = inzet, samenhang & moreel
® Dollars binnenhalen ® Routines à efficiëntie ® Lichtexperiment à
Rationeel – economisch klimaat betrokkenheid
® Geen emoties gericht op Hiërarchische cultuur & structuur
winst
¹ onderzoeken naar efficiëntie
SOORT Harde bestuurder & producent Controleur & coördinator Mentor & stimulator
BESTUURDER ð Beslissingen zijn kei hard ð Werk controleren & taken
ð Geen warm type coördineren
ð Geen warm type
BELEID EN ETHIEK 39 CATO LEUS
, MODEL 1951 – 1975 1976 – HEDEN
OPEN – SYSTEEMMODEL EN/EN VOORONDERSTELLINGEN
SYMBOOL = amoebes is de snelst aanpassend
organisme ter wereld, bacterie
UITLEG Jaren ’70: 1989: Val Berlijnse muur
- Olie: fabrieken hadden olie nodig om de ð win vr kapitalisme, steeds meer en meer greep
machines te laten draaien maar olie w- op de economie
duurder ð bevolking in strijd met communisme
- China, Japan = concurentie
- Technologische vooruitgang ~ landing op 1999: val van de Sovjet-Unie
maan zien op tv
Japan = opvallend & sprongen eruit
Tv = informatie
ð Gespeeld Viëtnamoorlog: protesteren ® aantrekken, houden, ontwikkelen v mensen
terwijl oorlog bezig was omdat mensen de ® strategisch denken ~ in welke innovatie ga je mee
gruwel zagen op tv en in welke niet
ð & mensen denken kritisch na & willen bv: mensen die failliet zijn gegaan door niet mee te
geïnformeerd zijn gaan i/d computer
® innovatie
Vrouwen = vooruitgang want er was iemand die ® waarborgen prestatiegericht klimaat ~
het glazend plafond van de troon stoot prestatiemaatschappij (winst voorop)
ð Margaret Tatcher: 1ste vrouwelijke premier ® verbeteren klanttevredenheid ~ zoveel
die had gestudeerd = rolmodel concurrentie = klanten behouden
Door de stroom aan info = !! flexibel aanpassen EVENWICHT
aan alles wat op je afkomt
ð Ook in fabrieken want andere machines à jobzekerheid & veranderen v job ~ job met voordelen
à inzetten op jobontwikkeling, jobzekerheid, ervoor
Opensysteemmodel = aanpassen en voldoende zorgen dat mensen verder willen meewerken
ondersteuning om de aanpassingen te kunnen
doen want mensen moeten zich goed voelen dat Veel zaken om als baas hoog te houden
werk te kunnen doen
Heden:
® Timemanagement en stressbeheersing: zo
efficiënt mogelijk laten werken en omgaan met
psychisch welzijn door te ondersteunen in stress
® Concurrentie voorblijven
® Leven en werk in balans houden: mensen gevoel
laten hebben dat deze balans er is
® Interne processen verbeteren
® Innovatie stimuleren
® Hybride werken: blended learning & fysiek leren -
> corona: alles online toen en nu nog steeds
evenwicht aan het zoeken in deze
DOEL = aanpassingsvermogen & externe ondersteuning We werken om te leven & niet andersom
® Concurrentie à innovatie, flexibiliteit
SOORT Innovator & bemiddelaar
BESTUUR ® I: alles wat binnenkomt moet jij naar
DER hoger niveau tillen, nieuwe methodieken
® B: je wil protest vermijden omdat dat je
fabriek stillegt dus je moet bemiddelen
om te kijken of mensen wel achter een
idee staan
BELEID EN ETHIEK 40 CATO LEUS
BELEID EN ETHIEK 37 CATO LEUS
,HOOFDSTUK 1: EVOLUTIES
1.1. WAT IS BELEID?
® Beleid = vertaling van ethiek op macroniveau
® Start is een kritische ethische grondhouding
o Kijken naar beleid
o mee creëren van beleid
Een goed beleid is rechtvaardig en dus ethisch.
= beleid voeren
– management/ leiding geven
= beleid ondersteunen
– bewust en kritisch meedraaien in een organisatie
= beleid maken
– ondernemen
1.2. MANAGEMENT
1.2.1. WAT IS MANAGEMENT?
Management = plannen, organiseren, controleren & beslissen
Management ® In 4 rollen:
o plannen, organiseren, controleren & beslissen
® Zorgt ervoor dat alles vlot verloopt en dat de praktische zaken geregeld zijn
® bv: handelingsplannen opstellen, activiteitenroosters maken, uurroosters
opstellen, …
Leidinggeven ® Verandering en innovatie
® Werken met groepen en mensen
® Een groep inspireren
® Groep meetrekken in visie & zorgen vr goede groepsdynamiek om de visie
te verwezenlijken
® Bv: teamcoördinator moet ervoor zorgen dat iedereen mee is met de visie
Coachen ® Grotere betrokkenheid
® Beter functioneren
® Optimale ontwikkeling = beste halen uit individuele mensen
® W- steeds belangrijker!
® Ervoor zorgen dat personeel zin heeft om te komen werken
Ondernemer ® Zoekt opportuniteiten en nieuwe ideeën
® Heeft oog voor maatschappelijke meerwaarde
® Bouwt netwerken uit
® Stimuleert medewerkers om hetzelfde te doen
Leiderschap: aangeboren of aangeleerd?
ð 30% aangeboren en 70% aangeleerd à de ene moet er meer op oefenen dan de andere
1.2.2. EVOLUTIE IN MANAGEMENTMODELLEN
® Reductie van complexe werkelijkheid
® Afspiegeling van samenleving ~ model dat nu heersend is = gewoon maar een model dat binnen
10-20j kan voorbijgestreefd w-
® Constante vernieuwing ~ levenslang leren
BELEID EN ETHIEK 38 CATO LEUS
, MODEL 1900 – 1925 RATIONEEL – 1900 – 1925 1926 – 1950
DOELMODEL INTERN – PROCESMODEL HUMAN-RELATIONSMODEL
SYMBOOL = het draait allemaal = stabiel, stevig, toont = samenwerking,
rond geld hiërarchie teamgerichtheid, goed
voelen
UITLEG Twee soorten groepen: Intern procesmodel Anders omgaan personeel
1. Great Gatsby >Economische = alles moet zo vlug & vlot à bevolking die opkomt vr
welvaart voor de rijken, mogelijk werken om meer te rechten & kijkt vrijheid
feestjes, veel luxe, reizen, produceren
doen wat willen Efficiëntieonderzoek
2. Daens > slechte !! geen chaos à alles moet ® Meer licht/ minder licht,
omstandigheden, duidelijk & stabiel zijn was dat beter of n-
kinderarbeid, zware arbeid ð Continu: alles moet blijven ® Betrokkenheid
in fabrieken, voedseltekort, lopen onderzoeker maakte
open riolering i/h midden vd verschil & productie
straten, ziektes, .. Overal een hiërarchische cultuur ® Mensen willen zich goed
à verschillende lagen voelen & goede sfeer
Zeer veel vooruitgang door Bv: vloerbaas > ploegbaas >
uitvindingen & innovaties -> afdelingsbaas > werkbaas > = aandacht individuele mens &
elektriciteit algemeen directeur groepsdynamiek ~ diende mentor
te zijn die luistert
Henry Ford = uitvinder vd lopende 1922: gigantische beurscrash
band ð Economie valt uit elkaar >
à sneller werk werkloosheid
à 1ste wagen door
massaproductie dat naar Na oorlog = wederopleving, altijd
middenklasse kon (goedkoper: een deel economische vooruitgang
90min > 3à4dagen) ð Velen vechten vr vaderland
ð Werken aan hoog tempo & n- nog iets doen om
want herhaalde handelingen uitgeput te w-
ð Andere mentaliteit =
Sociaal darwinisme ~ survival of grenzen
the fittest
ð Je moet maar zorgen dat je Vakbonden
kan blijven doorwerken want
trager werken = aan de kant ¯ vrouwen werken & bleven thuis
geschoven w- want het is Dmv technologie = tijd
geen goede werknemer (stofzuiger, koelkast, wasmachine,
…)
Economie doet het beter ->
koopkracht
DOEL = productiviteit & winst = stabiliteit & continuïteit = inzet, samenhang & moreel
® Dollars binnenhalen ® Routines à efficiëntie ® Lichtexperiment à
Rationeel – economisch klimaat betrokkenheid
® Geen emoties gericht op Hiërarchische cultuur & structuur
winst
¹ onderzoeken naar efficiëntie
SOORT Harde bestuurder & producent Controleur & coördinator Mentor & stimulator
BESTUURDER ð Beslissingen zijn kei hard ð Werk controleren & taken
ð Geen warm type coördineren
ð Geen warm type
BELEID EN ETHIEK 39 CATO LEUS
, MODEL 1951 – 1975 1976 – HEDEN
OPEN – SYSTEEMMODEL EN/EN VOORONDERSTELLINGEN
SYMBOOL = amoebes is de snelst aanpassend
organisme ter wereld, bacterie
UITLEG Jaren ’70: 1989: Val Berlijnse muur
- Olie: fabrieken hadden olie nodig om de ð win vr kapitalisme, steeds meer en meer greep
machines te laten draaien maar olie w- op de economie
duurder ð bevolking in strijd met communisme
- China, Japan = concurentie
- Technologische vooruitgang ~ landing op 1999: val van de Sovjet-Unie
maan zien op tv
Japan = opvallend & sprongen eruit
Tv = informatie
ð Gespeeld Viëtnamoorlog: protesteren ® aantrekken, houden, ontwikkelen v mensen
terwijl oorlog bezig was omdat mensen de ® strategisch denken ~ in welke innovatie ga je mee
gruwel zagen op tv en in welke niet
ð & mensen denken kritisch na & willen bv: mensen die failliet zijn gegaan door niet mee te
geïnformeerd zijn gaan i/d computer
® innovatie
Vrouwen = vooruitgang want er was iemand die ® waarborgen prestatiegericht klimaat ~
het glazend plafond van de troon stoot prestatiemaatschappij (winst voorop)
ð Margaret Tatcher: 1ste vrouwelijke premier ® verbeteren klanttevredenheid ~ zoveel
die had gestudeerd = rolmodel concurrentie = klanten behouden
Door de stroom aan info = !! flexibel aanpassen EVENWICHT
aan alles wat op je afkomt
ð Ook in fabrieken want andere machines à jobzekerheid & veranderen v job ~ job met voordelen
à inzetten op jobontwikkeling, jobzekerheid, ervoor
Opensysteemmodel = aanpassen en voldoende zorgen dat mensen verder willen meewerken
ondersteuning om de aanpassingen te kunnen
doen want mensen moeten zich goed voelen dat Veel zaken om als baas hoog te houden
werk te kunnen doen
Heden:
® Timemanagement en stressbeheersing: zo
efficiënt mogelijk laten werken en omgaan met
psychisch welzijn door te ondersteunen in stress
® Concurrentie voorblijven
® Leven en werk in balans houden: mensen gevoel
laten hebben dat deze balans er is
® Interne processen verbeteren
® Innovatie stimuleren
® Hybride werken: blended learning & fysiek leren -
> corona: alles online toen en nu nog steeds
evenwicht aan het zoeken in deze
DOEL = aanpassingsvermogen & externe ondersteuning We werken om te leven & niet andersom
® Concurrentie à innovatie, flexibiliteit
SOORT Innovator & bemiddelaar
BESTUUR ® I: alles wat binnenkomt moet jij naar
DER hoger niveau tillen, nieuwe methodieken
® B: je wil protest vermijden omdat dat je
fabriek stillegt dus je moet bemiddelen
om te kijken of mensen wel achter een
idee staan
BELEID EN ETHIEK 40 CATO LEUS
