ORTHOPEDAGOGISCHE INTERVENTIES
1
,THEMA 1: UDL (UNIVERSAL DESIGN LEARNING)
DEFINITIE DIVERSITEIT:
Het is heel breed. Het gaat over alle manieren waarop we van elkaar verschillen. Sommige verschillen
zijn onveranderbaar, het zijn verschillen waarmee we geboren zijn bv. huidskleur, kleur van ogen,
cultuur,… andere verschillen zijn veranderlijk en ontstaan later in ons leven zoals bv. kledij,
interesses,…
Sommige verschillen zijn zichtbaar zoals sekse, leeftijd, huidskleur. Anderen onzichtbaar zoals
seksuele voorkeur, cultuur, economische status, leertempo,…
o Diversiteit wordt al te vaak beschouwd als een abnormaal gegeven: alles wat afwijkt van de
norm valt onder de noemer ‘diversiteit’. Daarbij zien mensen zichzelf dikwijls als normaal, de
standaard. De ander, die afwijkt van die standaard, wordt dan gecategoriseerd onder één
kenmerk, een zogenaamde ‘doelgroep’ (bv. migrant, homo, kansarme, …).
o Plaats van diversiteit als ‘abnormaal gegeven’ te beschouwen, moeten we ze beschouwend
als de norm
RELEVANTIE: WETTELIJK KADER/REGELGEVING
o België bekrachtigde het verdrag van de Verenigde Naties voor de rechten van personen met
een handicap op 2 juli 2009
o Het VN-verdrag zegt dat aan de samenleving kunnen deelnemen en er deel van uitmaken
een basisrecht is. Dit houdt in dat landen redelijke aanpassingen moeten doen en
doeltreffende maatregelen moeten nemen opdat mensen met een handicap toegang krijgen
tot het alle vormen van onderwijs en er ook effectief aan kunnen deelnemen, zonder
discriminatie.
2
,INFO ZORGCONTINUÜM:
UDL ~zorgcontinuüm: In de regelgeving vinden we UDL terug tussen de mogelijke handvaten/kaders
om inclusief onderwijs mogelijk te maken. Via Universeel ontwerp versterken we de brede basiszorg
in fase ‘0’ van het zorgcontinuüm.
Zorgcontinuüm = wordt beschreven in vier fasen: brede basiszorg, verhoogde zorg, uitbreiding van
zorg en individueel aangepast curriculum
- In fase 0, de fase van de brede basiszorg gaat het vooral over de leerkracht die in de klas
voor een leeromgeving zorgt die krachtig is en waar alle leerlingen tot leren komen. Kinderen
worden voldoende uitgedaagd én voldoende ondersteund
- In fase 1, de fase van de verhoogde zorg zijn er extra ondersteuningsbehoeften aanwezig
waarbij leerkrachten en zorgteam nauw samen werken en ook ouders als
ervaringsdeskundigen worden betrokken
- Indien de verhoogde zorg in fase 1 niet voldoende is, is uitbreiding van zorg vereist én zitten
we in fase 2. In deze fase wordt het CLB (= centra voor leerlingenbegeleiding) erbij gehaald.
Er wordt een handelingsgericht diagnostisch traject opgestart en er wordt bvb. een IQ-test
afgenomen, doorverwezen naar een REVA om een multidisciplinair onderzoek te doen.
- indien de aanpassingen niet mogelijk zijn binnen het gemeenschappelijk curriculum zal de
stap gezet worden naar een IAC (=Individueel Aangepast Curriculum
RELEVANTIE: INCLUSIEF ONDERWIJS
o België heeft een gesegregeerd onderwijs
Gesegregeerd onderwijs = verschillende groepen gaan zich van elkaar afscheiden. Er is een
ongelijke verdeling over scholen van leerlingen met verschillende etnische, sociale of andere
kenmerken. In een gesegregeerde samenleving hebben mensen uit verschillende groepen
nauwelijks contact.
o Meer dan 5% van de leerlingen zit in het buitengewoon onderwijs
Wat is inclusief onderwijs = het verwijst naar een onderwijssysteem waarin de participatie van alle
leerlingen mogelijk gemaakt worden ongeacht hun achtergrond of ondersteuningsnoden. Om
hiervan te spreken moet de leerlingpopulatie geaccepteerd worden
Voordelen inclusief onderwijs leerlingen:
- Inclusie stimuleert positieve sociale contacten en vriendschappen
- Inclusie verplicht om na te denken over redelijke aanpassingen
Voordelen inclusief onderwijs leerkrachten:
3
, - inclusief onderwijs vraagt om onderwijs af te stemmen op de noden van een klasgroep
- inclusie nodigt uit om samen te werken met verschillende partijen, wat leerkrachten
stimuleert om samen met anderen te leren.
CONCLUSIE DEEL 1 RELEVANTIE:
o Inclusief onderwijs vertrekt vanuit idee dat ‘ diversiteit’ de norm is
o Inclusief onderwijs is een wettelijk engagement
o UDL als kader om inclusief onderwijs werkelijkheid te maken en waarmee we de uitdaging van
‘diversiteit als norm’ kunnen aangaan
o Diversiteit is de norm. Ermee leren omgaan is de uitdaging
OORSPRONG UDL
o UDL is afkomstig uit de architectuur
o Men ging gebouwen ontwerpen voor een zo divers mogelijke groep
o Ze wensen gebouwen te ontwerpen die door een zo divers mogelijke groep kunnen worden
gebruikt
o Winst: minder duur, mooier, groter bereik
Universal Design Learning
o Onderwijs
o Les(materiaal) ontwerpen voor een zo divers mogelijke groep
diversiteit is de norm, ermee omgaan de uitdaging, ONZE verantwoordelijkheid
UNIVERSAL DESIGN VERTAALT NAAR DE ONDERWIJSCONTEXT
o Men houdt rekening met de diverse populatie waardoor men tegemoet komt aan noden,
sterktes, van leerlingen. Dit vertaalt zich in:
- Pro-actief te werk gaan
- Flexibel omgaan met doelen
- Breed
- Vertrekpunt: erkenning dat diversiteit de meerwaarde is
Universal design for learning is het proactief ontwerpen van lesmateriaal, evaluatie op een manier dat deze
toegankelijk zijn voor iedereen onafhankelijk van beperkingen, noden van leerlingen
4
1
,THEMA 1: UDL (UNIVERSAL DESIGN LEARNING)
DEFINITIE DIVERSITEIT:
Het is heel breed. Het gaat over alle manieren waarop we van elkaar verschillen. Sommige verschillen
zijn onveranderbaar, het zijn verschillen waarmee we geboren zijn bv. huidskleur, kleur van ogen,
cultuur,… andere verschillen zijn veranderlijk en ontstaan later in ons leven zoals bv. kledij,
interesses,…
Sommige verschillen zijn zichtbaar zoals sekse, leeftijd, huidskleur. Anderen onzichtbaar zoals
seksuele voorkeur, cultuur, economische status, leertempo,…
o Diversiteit wordt al te vaak beschouwd als een abnormaal gegeven: alles wat afwijkt van de
norm valt onder de noemer ‘diversiteit’. Daarbij zien mensen zichzelf dikwijls als normaal, de
standaard. De ander, die afwijkt van die standaard, wordt dan gecategoriseerd onder één
kenmerk, een zogenaamde ‘doelgroep’ (bv. migrant, homo, kansarme, …).
o Plaats van diversiteit als ‘abnormaal gegeven’ te beschouwen, moeten we ze beschouwend
als de norm
RELEVANTIE: WETTELIJK KADER/REGELGEVING
o België bekrachtigde het verdrag van de Verenigde Naties voor de rechten van personen met
een handicap op 2 juli 2009
o Het VN-verdrag zegt dat aan de samenleving kunnen deelnemen en er deel van uitmaken
een basisrecht is. Dit houdt in dat landen redelijke aanpassingen moeten doen en
doeltreffende maatregelen moeten nemen opdat mensen met een handicap toegang krijgen
tot het alle vormen van onderwijs en er ook effectief aan kunnen deelnemen, zonder
discriminatie.
2
,INFO ZORGCONTINUÜM:
UDL ~zorgcontinuüm: In de regelgeving vinden we UDL terug tussen de mogelijke handvaten/kaders
om inclusief onderwijs mogelijk te maken. Via Universeel ontwerp versterken we de brede basiszorg
in fase ‘0’ van het zorgcontinuüm.
Zorgcontinuüm = wordt beschreven in vier fasen: brede basiszorg, verhoogde zorg, uitbreiding van
zorg en individueel aangepast curriculum
- In fase 0, de fase van de brede basiszorg gaat het vooral over de leerkracht die in de klas
voor een leeromgeving zorgt die krachtig is en waar alle leerlingen tot leren komen. Kinderen
worden voldoende uitgedaagd én voldoende ondersteund
- In fase 1, de fase van de verhoogde zorg zijn er extra ondersteuningsbehoeften aanwezig
waarbij leerkrachten en zorgteam nauw samen werken en ook ouders als
ervaringsdeskundigen worden betrokken
- Indien de verhoogde zorg in fase 1 niet voldoende is, is uitbreiding van zorg vereist én zitten
we in fase 2. In deze fase wordt het CLB (= centra voor leerlingenbegeleiding) erbij gehaald.
Er wordt een handelingsgericht diagnostisch traject opgestart en er wordt bvb. een IQ-test
afgenomen, doorverwezen naar een REVA om een multidisciplinair onderzoek te doen.
- indien de aanpassingen niet mogelijk zijn binnen het gemeenschappelijk curriculum zal de
stap gezet worden naar een IAC (=Individueel Aangepast Curriculum
RELEVANTIE: INCLUSIEF ONDERWIJS
o België heeft een gesegregeerd onderwijs
Gesegregeerd onderwijs = verschillende groepen gaan zich van elkaar afscheiden. Er is een
ongelijke verdeling over scholen van leerlingen met verschillende etnische, sociale of andere
kenmerken. In een gesegregeerde samenleving hebben mensen uit verschillende groepen
nauwelijks contact.
o Meer dan 5% van de leerlingen zit in het buitengewoon onderwijs
Wat is inclusief onderwijs = het verwijst naar een onderwijssysteem waarin de participatie van alle
leerlingen mogelijk gemaakt worden ongeacht hun achtergrond of ondersteuningsnoden. Om
hiervan te spreken moet de leerlingpopulatie geaccepteerd worden
Voordelen inclusief onderwijs leerlingen:
- Inclusie stimuleert positieve sociale contacten en vriendschappen
- Inclusie verplicht om na te denken over redelijke aanpassingen
Voordelen inclusief onderwijs leerkrachten:
3
, - inclusief onderwijs vraagt om onderwijs af te stemmen op de noden van een klasgroep
- inclusie nodigt uit om samen te werken met verschillende partijen, wat leerkrachten
stimuleert om samen met anderen te leren.
CONCLUSIE DEEL 1 RELEVANTIE:
o Inclusief onderwijs vertrekt vanuit idee dat ‘ diversiteit’ de norm is
o Inclusief onderwijs is een wettelijk engagement
o UDL als kader om inclusief onderwijs werkelijkheid te maken en waarmee we de uitdaging van
‘diversiteit als norm’ kunnen aangaan
o Diversiteit is de norm. Ermee leren omgaan is de uitdaging
OORSPRONG UDL
o UDL is afkomstig uit de architectuur
o Men ging gebouwen ontwerpen voor een zo divers mogelijke groep
o Ze wensen gebouwen te ontwerpen die door een zo divers mogelijke groep kunnen worden
gebruikt
o Winst: minder duur, mooier, groter bereik
Universal Design Learning
o Onderwijs
o Les(materiaal) ontwerpen voor een zo divers mogelijke groep
diversiteit is de norm, ermee omgaan de uitdaging, ONZE verantwoordelijkheid
UNIVERSAL DESIGN VERTAALT NAAR DE ONDERWIJSCONTEXT
o Men houdt rekening met de diverse populatie waardoor men tegemoet komt aan noden,
sterktes, van leerlingen. Dit vertaalt zich in:
- Pro-actief te werk gaan
- Flexibel omgaan met doelen
- Breed
- Vertrekpunt: erkenning dat diversiteit de meerwaarde is
Universal design for learning is het proactief ontwerpen van lesmateriaal, evaluatie op een manier dat deze
toegankelijk zijn voor iedereen onafhankelijk van beperkingen, noden van leerlingen
4
