Laboratoriumwerkzaamheden samenvatting
H1 Het werken in een laboratorium
H1.1 Veilig en hygiënisch werken
Zie boek (herhaling)
H1.2 Gebruiken van de microscoop
Kruistafel Objecttafel, hierop leg je het voorwerpglaasje
Macroschroef Op grove manier je preparaat scherpstellen
Microschroef Op een verfijnde manier scherpstellen
Velddiafragma Regelen van hoeveelheid licht wat door het preparaat valt
Condensor Stelsel van lenzen dat het licht bundelt
Oculair Lens waar je als eerst doorheen kijkt x10
Objectief Bevat de lenzen met verschillende vergrotingsfactoren (4x, 10x.
40x, 100x
100x vergroting: de lens hangt in de olie om bacterien te kunnen zien. Alleen te gebruiken bij droge
preparaten à vergroting van 1000 keer
High power field: vergroting van 400 keer (10x40)
Low power field: vergroting van 100 keer (10x10)
H1.3 Gebruiken van apparaten in het laboratorium
Centrifuge: zorgt ervoor dat zwaardere deeltjes naar beneden zakken.
- Gewone centrifuge: afdraaien van bloed, urine en faeces
- Hematocrietcentrifuge: draait hematocrietbuisjes af
Broedstoof: voor het kweken van bacterien
Bloedanalyse apparatuur: meten van bepaalde concentraties in het bloed
- Natte manier: hierbij wordt vloeibare reagentia gebruikt
- Droge manier: monster wordt gedruppeld op een strip met reagens.
,Reageerbuis: gebruiken om mengsels in te koken
Centrifugebuis: van plastic, om vloeistoffen in af te draaien
Bekerglas: voor vloeistoffen (mengen, oplossen) à erlenmeyer
Volumepipet: om één bepaalde hoeveelheid vloeistof mee op te pipetteren
Pasteurse pipet: wanneer je aantal druppels wilt toevoegen
Mortier met stamper: om vaste stoffen fijn te wrijven, om faeces oplossing in water te maken
H2 Faeces onderzoek
H2.1 Hoe ontstaat faeces
Maag: komt maagzuur en enzymen vrij die beginnen met de eiwitvertering
Duodenum (dunne darm): toevoegen van natriumbicarbonaat, amylase, lipase en trypsine. Ook voegt
de lever gal toe.
Dikke darm: resorptie van water en zouten
H2.2 Monstername van faeces
De volgende onderzoeken kun je doen:
- Bacteriologisch onderzoek
- Chemisch onderzoek
- Parasitologisch onderzoek
o Wormeieren
§ Faeces moet vers zijn (max. 1 dag oud), gekoeld en luchtvrij bewaren
o Longwormlarven
§ In verse mest zijn alleen larven te vinden
§ Speciale filtermethode: Baermann techniek
- Virologisch onderzoek
H2.3 Monstername bij grotere groepen dieren
Mengmonster
- Porties van gelijke grootte, van verschillende dieren, goed vermengd
- Bij schapen 10-15 dieren, willekeurig, ongeveer 4 keutels per schaap
- Bij grote koppels kippen 70 dunne darm en 25 blindedarm monsters
- Bij te veel eitjes moet er behandeld worden
- Juiste momenten:
o Rond het spenen (eind juni)
o In de zomer 3-4 weken na het verplaatsen van de lammeren
§ Of 6-7 weken na het verplaatsen van de lammeren in een veilige weide
o Volwassen paard: 3 keer per jaar, anders maandelijks
Kippen hebben twee soorten mest:
- Blindedarm mest: dun, licht, stinkt enorm
- Gewone mest: vaster, witte stukken
, H2.4 Eenvoudig faecesonderzoek
Bestaat uit:
- Uiterlijke beoordeling
- Wormonderzoek
H2.4.1 Uiterlijke beoordeling
Hoeveelheid en ontlastingsfrequentie
Hoeveelheid is afhankelijk van de hoeveelheid voeding en de samenstelling hiervan.
Hoeveelheid per 24 uur Frequentie per 24 uur
Paard 10-24 kg 8-10 keer
Rund Tot 45 kg 12-18 keer
Schaap/geit 1-2 kg -
Varken 0,5-1,5 kg -
Hond 0,2-0,5 kg 1-3 keer
Kleur
Hangt af van de samenstelling van de voeding.
Groenvoer Donkerder van kleur
Vlees (hond/kat) Donkere ontlasting
Droogvoer Lichtbruin
+ ijzeroxide Oranjebruin
Bloed uit voorste deel maagdarmkanaal Zwart (verteerd bloed)
Bloed achterste maagdarmkanaal Rood
Versnelde darmpassage Lichter van kleur
Vertraagde darmpassage Donkerder van kleur
Gestoorde exocriene pancreaswerking Grijs/stopverfkleurig
Afsluiting galgang Wit-crème
Norit of extra ijzer Zwart
Koper Groen
Consistentie en vorm
Vorm wordt hoofdzakelijk bepaald door het vochtgehalte. Hoe hoger het vochtgehalte, hoe minder
vorm.
Gevormde faeces Stevig tot week
Ongevormde faeces Brijachtig tot dun vloeibaar
Geur
Onaangename geur ontstaat door bacteriële afbraak van eiwitten een koolhydraten. Sommige ziektes
veroorzaken een typische geur.
pH
Met lakmoespapiertje meet je de zuurtegraad. Het reageert zwak zuur (paard, hond, kat) tot licht
alkalisch (rund).
Zure pH Dunnedarmontstekingen, koolhydraat-vergisting
Basische pH Dikkedarmontstekingen, eiwitvergisting
H1 Het werken in een laboratorium
H1.1 Veilig en hygiënisch werken
Zie boek (herhaling)
H1.2 Gebruiken van de microscoop
Kruistafel Objecttafel, hierop leg je het voorwerpglaasje
Macroschroef Op grove manier je preparaat scherpstellen
Microschroef Op een verfijnde manier scherpstellen
Velddiafragma Regelen van hoeveelheid licht wat door het preparaat valt
Condensor Stelsel van lenzen dat het licht bundelt
Oculair Lens waar je als eerst doorheen kijkt x10
Objectief Bevat de lenzen met verschillende vergrotingsfactoren (4x, 10x.
40x, 100x
100x vergroting: de lens hangt in de olie om bacterien te kunnen zien. Alleen te gebruiken bij droge
preparaten à vergroting van 1000 keer
High power field: vergroting van 400 keer (10x40)
Low power field: vergroting van 100 keer (10x10)
H1.3 Gebruiken van apparaten in het laboratorium
Centrifuge: zorgt ervoor dat zwaardere deeltjes naar beneden zakken.
- Gewone centrifuge: afdraaien van bloed, urine en faeces
- Hematocrietcentrifuge: draait hematocrietbuisjes af
Broedstoof: voor het kweken van bacterien
Bloedanalyse apparatuur: meten van bepaalde concentraties in het bloed
- Natte manier: hierbij wordt vloeibare reagentia gebruikt
- Droge manier: monster wordt gedruppeld op een strip met reagens.
,Reageerbuis: gebruiken om mengsels in te koken
Centrifugebuis: van plastic, om vloeistoffen in af te draaien
Bekerglas: voor vloeistoffen (mengen, oplossen) à erlenmeyer
Volumepipet: om één bepaalde hoeveelheid vloeistof mee op te pipetteren
Pasteurse pipet: wanneer je aantal druppels wilt toevoegen
Mortier met stamper: om vaste stoffen fijn te wrijven, om faeces oplossing in water te maken
H2 Faeces onderzoek
H2.1 Hoe ontstaat faeces
Maag: komt maagzuur en enzymen vrij die beginnen met de eiwitvertering
Duodenum (dunne darm): toevoegen van natriumbicarbonaat, amylase, lipase en trypsine. Ook voegt
de lever gal toe.
Dikke darm: resorptie van water en zouten
H2.2 Monstername van faeces
De volgende onderzoeken kun je doen:
- Bacteriologisch onderzoek
- Chemisch onderzoek
- Parasitologisch onderzoek
o Wormeieren
§ Faeces moet vers zijn (max. 1 dag oud), gekoeld en luchtvrij bewaren
o Longwormlarven
§ In verse mest zijn alleen larven te vinden
§ Speciale filtermethode: Baermann techniek
- Virologisch onderzoek
H2.3 Monstername bij grotere groepen dieren
Mengmonster
- Porties van gelijke grootte, van verschillende dieren, goed vermengd
- Bij schapen 10-15 dieren, willekeurig, ongeveer 4 keutels per schaap
- Bij grote koppels kippen 70 dunne darm en 25 blindedarm monsters
- Bij te veel eitjes moet er behandeld worden
- Juiste momenten:
o Rond het spenen (eind juni)
o In de zomer 3-4 weken na het verplaatsen van de lammeren
§ Of 6-7 weken na het verplaatsen van de lammeren in een veilige weide
o Volwassen paard: 3 keer per jaar, anders maandelijks
Kippen hebben twee soorten mest:
- Blindedarm mest: dun, licht, stinkt enorm
- Gewone mest: vaster, witte stukken
, H2.4 Eenvoudig faecesonderzoek
Bestaat uit:
- Uiterlijke beoordeling
- Wormonderzoek
H2.4.1 Uiterlijke beoordeling
Hoeveelheid en ontlastingsfrequentie
Hoeveelheid is afhankelijk van de hoeveelheid voeding en de samenstelling hiervan.
Hoeveelheid per 24 uur Frequentie per 24 uur
Paard 10-24 kg 8-10 keer
Rund Tot 45 kg 12-18 keer
Schaap/geit 1-2 kg -
Varken 0,5-1,5 kg -
Hond 0,2-0,5 kg 1-3 keer
Kleur
Hangt af van de samenstelling van de voeding.
Groenvoer Donkerder van kleur
Vlees (hond/kat) Donkere ontlasting
Droogvoer Lichtbruin
+ ijzeroxide Oranjebruin
Bloed uit voorste deel maagdarmkanaal Zwart (verteerd bloed)
Bloed achterste maagdarmkanaal Rood
Versnelde darmpassage Lichter van kleur
Vertraagde darmpassage Donkerder van kleur
Gestoorde exocriene pancreaswerking Grijs/stopverfkleurig
Afsluiting galgang Wit-crème
Norit of extra ijzer Zwart
Koper Groen
Consistentie en vorm
Vorm wordt hoofdzakelijk bepaald door het vochtgehalte. Hoe hoger het vochtgehalte, hoe minder
vorm.
Gevormde faeces Stevig tot week
Ongevormde faeces Brijachtig tot dun vloeibaar
Geur
Onaangename geur ontstaat door bacteriële afbraak van eiwitten een koolhydraten. Sommige ziektes
veroorzaken een typische geur.
pH
Met lakmoespapiertje meet je de zuurtegraad. Het reageert zwak zuur (paard, hond, kat) tot licht
alkalisch (rund).
Zure pH Dunnedarmontstekingen, koolhydraat-vergisting
Basische pH Dikkedarmontstekingen, eiwitvergisting
