Hoofdstuk 1
Arbeidsverhoudingen
Definitie: onderlinge relatie tussen werkgevers en werknemers. Beleid van de
overheid is van invloed op de arbeidsverhoudingen.
De arbeidsverhouding in de onderneming ken een veelvormig karakter:
- Economisch
De werknemer verkoopt zijn arbeid tegen loon. Dat stelt hem in staat
goederen en diensten aan te kopen waarmee hij in zijn eigen onderhoud kan
voorzien.
> Loonvorming, collectief onderhandelen.
- Juridisch
Er is een wettelijk kader tot stand gebracht, waardoor er voorwaarden en
grenzen worden gesteld aan het ‘nemen’ van een werknemer.
Er is sprake van een juridische contractrelatie tussen werkgever en werknemer.
> Wetgeving op het gebied van arbeidsovereenkomsten, sociale zekerheid,
ziekteverzuim en ontslag
- Sociaal
Er is sprake van een sociaal contract tussen werkgever en werknemer waarin
het gezag van de werkgever wordt bevestigd om de arbeid te gebruiken
voor het realiseren van de doelen van de onderneming.
Er is in een arbeidscontract namelijk niet aangegeven wat er precies voor
werkzaamheden moeten gebeuren.
>Personeelsbeleid en medezeggenschap
- Psychologisch
Er zijn onuitgesproken verwachtingen tussen werkgever en werknemer over
hoe men met elkaar in het werk omgaat.
>Poldermodel
Het poldermodel is de naam die gegeven wordt aan het Nederlandse
consensusmodel waarin werkgevers, vakbonden en overheid met elkaar aan
tafel gaan zitten om te onderhandelen over arbeidsvoorwaarden en lonen.
Onderneming en arbeidsverhoudingen
Een onderneming is niet zo eenvoudig dat met ‘werkgever’ en ‘werknemer’ alle
partijen en belangen zijn genoemd.
Binnen de onderneming: verhoudingen binnen de categorie werknemers:
Het onderscheid tussen het uitvoerend personeel, het lager- en middenkader en het
hogere personeel. >Uitvoerend, management, directie, bestuur, aandeelhouders.
De individuele arbeidsverhouding.