Cystenieren
Een enkele of solitaire niercyste wordt regelmatig per toeval ontdekt bij echo- of
CT-onderzoek. Zij geven doorgaans geen klachten. Soms kunnen zij de oorzaak
zijn van pijn of hypertensie. Ook kan de cyste geïnfecteerd raken. Bij oudere
personen zijn de nieren vaak aangetast door nefrosclerose. In deze vaak kleinere
nieren kunnen vrij gemakkelijk cysten ontstaan. Deze geven geen klachten, maar
kunnen wel aanleiding geven tot niercelcarcinoom. Regelmatige echocontrole is
daarom aangewezen.
Familiaire polycysteuze nieren
Cystenieren is een van de meest voorkomende nierziekten. Het is een
autosomaal dominant erfelijke aandoening. In de nieren ontstaan heel veel
cysten vanuit de tubuli, waardoor de nieren geleidelijk in grootte toenemen. De
aandoening leidt vaak tot nierfalen, met noodzaak tot nierfunctievervangende
therapie, soms later. Een veelvoorkomende complicatie is pijn en hematurie als
gevolg van een bloeding in een cyste. De pijn neemt meestal na enkele dagen af.
Cysten kunnen geïnfecteerd raken met tekenen van pyelonefritis. Patiënten met
cystenieren hebben ook een verhoogde kans op nierstenen. Hypertensie treedt
dikwijls in een vroeg stadium op, dat wil zeggen vóór manifeste
functiestoornissen. Doorgaans zijn deze mensen in een redelijk goede
gezondheid. Naast de nierafwijkingen komen divertikels in het colon veel voor,
wat aanleiding kan geven tot diverticulitis. Ernstiger nog is dat bij een aantal
families met cystenieren ook aneurysmata van de circulus Willisii voorkomen, die
tot een subarachnoïdale bloeding kunnen leiden. De vaak aanwezige levercysten
geven soms pijnklachten.
Therapie
Behandeling van de cysten zelf of een goede strategie om het nierfunctieverlies
te vertragen is nog niet beschikbaar. Meerdere medicijnen zijn onderzocht, maar
tot nu toe niet succesvol gebleken. Veel drinken en zoutbeperking hebben wel
een gunstig effect. Bij een infectie is behandeling met antibiotica nodig. Niet alle
antibiotica dringen echter goed in de cysten door. Ciprofloxacine doet dit wel en
is het middel van eerste keuze, mits de bacterie er gevoelig voor is. Hypertensie
dient goed te worden behandeld om hart -en vaatziekten te voorkomen. ACE-
remmers of angiotensine II-receptorblokkers zijn hiervoor het effectiefst.
Een enkele of solitaire niercyste wordt regelmatig per toeval ontdekt bij echo- of
CT-onderzoek. Zij geven doorgaans geen klachten. Soms kunnen zij de oorzaak
zijn van pijn of hypertensie. Ook kan de cyste geïnfecteerd raken. Bij oudere
personen zijn de nieren vaak aangetast door nefrosclerose. In deze vaak kleinere
nieren kunnen vrij gemakkelijk cysten ontstaan. Deze geven geen klachten, maar
kunnen wel aanleiding geven tot niercelcarcinoom. Regelmatige echocontrole is
daarom aangewezen.
Familiaire polycysteuze nieren
Cystenieren is een van de meest voorkomende nierziekten. Het is een
autosomaal dominant erfelijke aandoening. In de nieren ontstaan heel veel
cysten vanuit de tubuli, waardoor de nieren geleidelijk in grootte toenemen. De
aandoening leidt vaak tot nierfalen, met noodzaak tot nierfunctievervangende
therapie, soms later. Een veelvoorkomende complicatie is pijn en hematurie als
gevolg van een bloeding in een cyste. De pijn neemt meestal na enkele dagen af.
Cysten kunnen geïnfecteerd raken met tekenen van pyelonefritis. Patiënten met
cystenieren hebben ook een verhoogde kans op nierstenen. Hypertensie treedt
dikwijls in een vroeg stadium op, dat wil zeggen vóór manifeste
functiestoornissen. Doorgaans zijn deze mensen in een redelijk goede
gezondheid. Naast de nierafwijkingen komen divertikels in het colon veel voor,
wat aanleiding kan geven tot diverticulitis. Ernstiger nog is dat bij een aantal
families met cystenieren ook aneurysmata van de circulus Willisii voorkomen, die
tot een subarachnoïdale bloeding kunnen leiden. De vaak aanwezige levercysten
geven soms pijnklachten.
Therapie
Behandeling van de cysten zelf of een goede strategie om het nierfunctieverlies
te vertragen is nog niet beschikbaar. Meerdere medicijnen zijn onderzocht, maar
tot nu toe niet succesvol gebleken. Veel drinken en zoutbeperking hebben wel
een gunstig effect. Bij een infectie is behandeling met antibiotica nodig. Niet alle
antibiotica dringen echter goed in de cysten door. Ciprofloxacine doet dit wel en
is het middel van eerste keuze, mits de bacterie er gevoelig voor is. Hypertensie
dient goed te worden behandeld om hart -en vaatziekten te voorkomen. ACE-
remmers of angiotensine II-receptorblokkers zijn hiervoor het effectiefst.
