Week 1
Hoofdstuk 4 – Kostprijs en bedrijfsdrukte
Totale kosten en gemiddelde kosten
- Totale kosten die over een periode gemaakt worden kunnen worden omgerekend
naar gemiddelde kosten per eenheid:
totale kosten / aantal geproduceerde eenheden
Proportionele variabele kosten: zijn de gemiddelde kosten per eenheid een vast bedrag
onafhankelijk van de grootte van de productie.
Constante kosten / capaciteitskosten: ze worden gemaakt om productiecapaciteit ter
beschikking te stellen mate van gebruik heeft geen invloed op de kosten
- Gevolg: gemiddelde kosten worden hoger bij een uitbreiding van de productie.
Degressief variabele kosten: nemen de totale variabele kosten minder evenredig toe bij een
productiestijging. Bijv. kwantumkortingen
Progressief variabele kosten: nemen de totale variabele kosten meer dan evenredig toe bij
een productiestijging.
Verwachte bezetting en normale bezetting
Kostprijs: de gemiddelde kosten, de kosten per eenheid.
Formule kostprijs:
TK / aantal output = VK / q + CK / q
Production denominator level:
Productie grootte of bedrijfsdrukte op basis waarvan de constante kosten toegerekend
worden groot nadeel.
Functie kostprijs:
Het vormen van een basis voor het vaststellen van de verkoopprijs. De kostprijs dient dus
vooraf bepaald te worden. De gebudgetteerde (geschatte) product voor de komende
periode zou als productiegrootte voor de kostprijsberekening gebruikt kunnen worden.
Formule bezettingsresultaat:
(werkelijke bezetting – gekozen bedrijfsdrukte) * in de kostprijs opgenomen tarief CK
Normale bezetting is de gemiddelde, op de lange termijn verwachte afzet. Het termijn dient
zodanig ruim gekozen te zijn dat afzetveranderingen als gevolg van conjunctuurcycli
uitgemiddeld worden.
,Integrale kostprijs en differentiële kostprijs
- Integrale kostprijs: omvat VK en CK, maar omvat niet alleen kosten die zich
manifesteren door uitgaven, maar omvat ook misgelopen opbrengsten (opportunity
costs) basis minimale verkoopprijs.
- Differentiële kostprijs: gebaseerd op extra kosten die incidentele order met zich mee
brengt. Omvat normaal alleen VK, tenzij een extra order de productie boven
capaciteit tilt. In dit geval wordt ook met extra CK gerekend.
- Prijsbederf: als alle klanten prijsconcessies willen die de verkooprijs onder de
integrale kostprijs doen dalen ontstaat er een financiële gevaarlijke situatie.
Normale bezetting en capaciteitsbepaling
Initiële overcapaciteit: indien de actieve bezettingsgraad lager is dan de beschikbare
capaciteit.
Het zal vrijwel altijd noodzakelijk zijn om te investeren in meer productiecapaciteit dan de
gemiddelde productie op lange termijn. Oorzaken:
- Benodigde reservecapaciteit = productiemiddelen dienen periodiek onderhouden c.q.
gerepareerd te worden, zodat enige reservecapaciteit nodig is.
- Seizoensinvloeden = als zich voorzienbare, maar niet door de onderneming
beïnvloedbare, fluctuaties van de afzet in de tijd voordoen.
Oplossing: evt. op voorraad produceren
- Ondeelbaarheid van productiemiddelen = ze zijn er in een beperkt aantal typen, elk
met eigen capaciteit:
o Rationele overcapaciteit: bovengenoemde factoren die zorgen dat de
productiecapaciteit werkelijk groter is. er is dus van verspilling geen
sprake, zodat – naast kosten van de normale bezetting – ook de kosten van
deze rationele overcapaciteit in de standaardkostprijs moet worden
opgenomen.
o Irrationele overcapaciteit: werkelijke capaciteit groter dan rationele capaciteit
capaciteit die onnodig is aangeschaft bijv. door onjuiste planning.
Verband tussen de diverse capaciteiten en de normale bezetting
Formule kostprijs
duurzaamproductiemiddel
Kosten bij rationele capaciteit / normale bezetting
,