GESCHIEDENIS GEVEN
Samenvatting H1-H4
2021-2022
,Table of Contents
Hoofdstuk 1: Tijd van Jagers en Boeren (tot 3000 v. Chr.)................................................................................................. 4
§1.1 Didactische Aspect: Lesvoorbereiding......................................................................................................................... 4
§1.1.1 Onderdelen Lesbeschrijving.................................................................................................................................... 4
§1.2 Achtergrondinformatie: Tijd van Jagers en Boeren (tot 3000 v. Chr.)............................................................5
§1.2.1 Jager-Verzamelaars in Huidige Nederland......................................................................................................... 5
§1.2.2 Rendierjagers (12.000 jaar geleden).................................................................................................................... 5
§1.2.3 Eerste Landbouwers: Midden-Oosten (18.000-10.000 jaar geleden).....................................................5
§1.2.4 Eerste Boeren: Bandkeramiekers en Hunebedbouwers..............................................................................5
§1.2.5 Eerste Steden (ca. 4000 v. Chr.).............................................................................................................................. 6
§1.2.6 Steentijd > Bronstijd (2100-700 v. Chr.)............................................................................................................. 6
§1.2.7 IJzertijd (700-50 v. Chr.)........................................................................................................................................... 6
§1.3 Les- en verwerkingssuggesties....................................................................................................................................... 7
§1.3.1 Lessen............................................................................................................................................................................... 7
§1.3.2 Aanvullende Suggesties............................................................................................................................................. 7
§1.3.3 Geschiedenis i.c.m. andere vakken........................................................................................................................ 7
Hoofdstuk 2: Tijd van Grieken en Romeinen (3000 v. Chr. – 500)..................................................................................8
§2.1 Didactische Aspect: Lessencyclus.................................................................................................................................. 8
§2.1.1 Invalshoeken.................................................................................................................................................................. 8
§2.2 Achtergrondinformatie: Tijd van Grieken en Romeinen (3000 v. Chr. – 500)..........................................10
§2.2.1 De Griekse Stadsstaten............................................................................................................................................ 10
§2.2.2 De Grieken en hun Goden....................................................................................................................................... 10
§2.2.3 Het Griekse Denken.................................................................................................................................................. 10
§2.2.4 Oorsprong van de Olympische Spelen (776 v. Chr. – 393 v. Chr.)..........................................................11
§2.2.5 Grieken en Competitie............................................................................................................................................. 11
§2.2.6 Literatuur..................................................................................................................................................................... 11
§2.2.7 Griekse Nalatenschap.............................................................................................................................................. 11
§2.2.8 Stichting van Rome – Koningstijd (753 v. Chr. – 508 v. Chr.)...................................................................11
§2.2.9 Bestuur van de Republiek (508 v. Chr. – 31 v. Chr.)....................................................................................11
§2.2.10 Keizertijd (13 v. Chr. – 476/1453)................................................................................................................... 12
§2.2.11 Ontstaan Christendom.......................................................................................................................................... 12
§2.2.12 Gebiedsuitbreiding in de Keizertijd................................................................................................................. 12
§2.2.13 Rome, Stad en Romeinse Stedenbouw........................................................................................................... 13
§2.2.14 Sociale Indeling........................................................................................................................................................ 13
§2.2.15 Vrije Tijd..................................................................................................................................................................... 13
§2.2.16 Romeinen in NL: Verovering van Noord-Europa.......................................................................................14
§2.3 Les- en verwerkingssuggesties.................................................................................................................................... 15
§2.3.1 Lessen............................................................................................................................................................................ 15
§2.3.2 Aanvullende Suggesties.......................................................................................................................................... 15
§2.3.3 Geschiedenis i.c.m. andere Vakken..................................................................................................................... 15
2
, Hoofdstuk 3: Tijd van Monniken en Ridders (500 - 1000)..............................................................................................16
§3.1 Didactische Aspect: Verhalen en Jeugdliteratuur Gebruiken...........................................................................16
§3.2 Achtergrondinformatie: Tijd van Monniken en Ridders (500-1000)...........................................................17
§3.2.1 Ontstaan Feodalisme................................................................................................................................................ 17
§3.2.2 Karel de Grote (768-814)....................................................................................................................................... 17
§3.2.3 Germaanse Goden en het Christendom............................................................................................................ 18
§3.2.4 Herstel van de Handel: Dorestad......................................................................................................................... 18
§3.2.5 De Wereld buiten het Karolingische Rijk......................................................................................................... 19
§3.2.6 Opkomst van Nieuwe Religie: Islam.................................................................................................................. 19
§3.3 Les- en verwerkingssuggesties.................................................................................................................................... 20
§3.3.1 Lessen............................................................................................................................................................................ 20
§3.3.2 Aanvullende Suggesties.......................................................................................................................................... 20
§3.3.3 Geschiedenis i.c.m. andere Vakken..................................................................................................................... 20
Hoofdstuk 4: Tijd van Steden en Staten (1000 - 1500)..................................................................................................... 21
§4.1 Didactische Aspect: Verwerking – vragen, opdrachten en toetsen maken.................................................21
§4.2 Achtergrondinformatie: Tijd van Steden en Staten (1000-1500)..................................................................22
§4.2.1 Middeleeuwse (Standen-)Maatschappij........................................................................................................... 22
§4.2.2 Ridder............................................................................................................................................................................ 22
§4.2.3 Kasteel........................................................................................................................................................................... 23
§4.2.4 Voedsel.......................................................................................................................................................................... 23
§4.2.5 Rol van de Kerk.......................................................................................................................................................... 23
§4.2.6 Ontstaan van Middeleeuwse Stad....................................................................................................................... 24
§4.2.7 ‘De Lage-Landen’-politiek in de tijd van Steden en Staten........................................................................25
§4.2.8 Lage Landen en Bourgondiërs.............................................................................................................................. 25
§4.3 Les- en verwerkingssuggesties.................................................................................................................................... 26
§4.3.1 Lessen............................................................................................................................................................................ 26
§4.3.2 Aanvullende Suggesties.......................................................................................................................................... 26
§4.3.3 Geschiedenis i.c.m. andere Vakken..................................................................................................................... 26
Hoofdstuk 9: Tijd van Wereldoorlogen (1900 - 1950)...................................................................................................... 27
§9.1 Didactische Aspect: Beeld............................................................................................................................................... 27
§9.1.1 Beelden als Historische Bron................................................................................................................................ 27
3
Samenvatting H1-H4
2021-2022
,Table of Contents
Hoofdstuk 1: Tijd van Jagers en Boeren (tot 3000 v. Chr.)................................................................................................. 4
§1.1 Didactische Aspect: Lesvoorbereiding......................................................................................................................... 4
§1.1.1 Onderdelen Lesbeschrijving.................................................................................................................................... 4
§1.2 Achtergrondinformatie: Tijd van Jagers en Boeren (tot 3000 v. Chr.)............................................................5
§1.2.1 Jager-Verzamelaars in Huidige Nederland......................................................................................................... 5
§1.2.2 Rendierjagers (12.000 jaar geleden).................................................................................................................... 5
§1.2.3 Eerste Landbouwers: Midden-Oosten (18.000-10.000 jaar geleden).....................................................5
§1.2.4 Eerste Boeren: Bandkeramiekers en Hunebedbouwers..............................................................................5
§1.2.5 Eerste Steden (ca. 4000 v. Chr.).............................................................................................................................. 6
§1.2.6 Steentijd > Bronstijd (2100-700 v. Chr.)............................................................................................................. 6
§1.2.7 IJzertijd (700-50 v. Chr.)........................................................................................................................................... 6
§1.3 Les- en verwerkingssuggesties....................................................................................................................................... 7
§1.3.1 Lessen............................................................................................................................................................................... 7
§1.3.2 Aanvullende Suggesties............................................................................................................................................. 7
§1.3.3 Geschiedenis i.c.m. andere vakken........................................................................................................................ 7
Hoofdstuk 2: Tijd van Grieken en Romeinen (3000 v. Chr. – 500)..................................................................................8
§2.1 Didactische Aspect: Lessencyclus.................................................................................................................................. 8
§2.1.1 Invalshoeken.................................................................................................................................................................. 8
§2.2 Achtergrondinformatie: Tijd van Grieken en Romeinen (3000 v. Chr. – 500)..........................................10
§2.2.1 De Griekse Stadsstaten............................................................................................................................................ 10
§2.2.2 De Grieken en hun Goden....................................................................................................................................... 10
§2.2.3 Het Griekse Denken.................................................................................................................................................. 10
§2.2.4 Oorsprong van de Olympische Spelen (776 v. Chr. – 393 v. Chr.)..........................................................11
§2.2.5 Grieken en Competitie............................................................................................................................................. 11
§2.2.6 Literatuur..................................................................................................................................................................... 11
§2.2.7 Griekse Nalatenschap.............................................................................................................................................. 11
§2.2.8 Stichting van Rome – Koningstijd (753 v. Chr. – 508 v. Chr.)...................................................................11
§2.2.9 Bestuur van de Republiek (508 v. Chr. – 31 v. Chr.)....................................................................................11
§2.2.10 Keizertijd (13 v. Chr. – 476/1453)................................................................................................................... 12
§2.2.11 Ontstaan Christendom.......................................................................................................................................... 12
§2.2.12 Gebiedsuitbreiding in de Keizertijd................................................................................................................. 12
§2.2.13 Rome, Stad en Romeinse Stedenbouw........................................................................................................... 13
§2.2.14 Sociale Indeling........................................................................................................................................................ 13
§2.2.15 Vrije Tijd..................................................................................................................................................................... 13
§2.2.16 Romeinen in NL: Verovering van Noord-Europa.......................................................................................14
§2.3 Les- en verwerkingssuggesties.................................................................................................................................... 15
§2.3.1 Lessen............................................................................................................................................................................ 15
§2.3.2 Aanvullende Suggesties.......................................................................................................................................... 15
§2.3.3 Geschiedenis i.c.m. andere Vakken..................................................................................................................... 15
2
, Hoofdstuk 3: Tijd van Monniken en Ridders (500 - 1000)..............................................................................................16
§3.1 Didactische Aspect: Verhalen en Jeugdliteratuur Gebruiken...........................................................................16
§3.2 Achtergrondinformatie: Tijd van Monniken en Ridders (500-1000)...........................................................17
§3.2.1 Ontstaan Feodalisme................................................................................................................................................ 17
§3.2.2 Karel de Grote (768-814)....................................................................................................................................... 17
§3.2.3 Germaanse Goden en het Christendom............................................................................................................ 18
§3.2.4 Herstel van de Handel: Dorestad......................................................................................................................... 18
§3.2.5 De Wereld buiten het Karolingische Rijk......................................................................................................... 19
§3.2.6 Opkomst van Nieuwe Religie: Islam.................................................................................................................. 19
§3.3 Les- en verwerkingssuggesties.................................................................................................................................... 20
§3.3.1 Lessen............................................................................................................................................................................ 20
§3.3.2 Aanvullende Suggesties.......................................................................................................................................... 20
§3.3.3 Geschiedenis i.c.m. andere Vakken..................................................................................................................... 20
Hoofdstuk 4: Tijd van Steden en Staten (1000 - 1500)..................................................................................................... 21
§4.1 Didactische Aspect: Verwerking – vragen, opdrachten en toetsen maken.................................................21
§4.2 Achtergrondinformatie: Tijd van Steden en Staten (1000-1500)..................................................................22
§4.2.1 Middeleeuwse (Standen-)Maatschappij........................................................................................................... 22
§4.2.2 Ridder............................................................................................................................................................................ 22
§4.2.3 Kasteel........................................................................................................................................................................... 23
§4.2.4 Voedsel.......................................................................................................................................................................... 23
§4.2.5 Rol van de Kerk.......................................................................................................................................................... 23
§4.2.6 Ontstaan van Middeleeuwse Stad....................................................................................................................... 24
§4.2.7 ‘De Lage-Landen’-politiek in de tijd van Steden en Staten........................................................................25
§4.2.8 Lage Landen en Bourgondiërs.............................................................................................................................. 25
§4.3 Les- en verwerkingssuggesties.................................................................................................................................... 26
§4.3.1 Lessen............................................................................................................................................................................ 26
§4.3.2 Aanvullende Suggesties.......................................................................................................................................... 26
§4.3.3 Geschiedenis i.c.m. andere Vakken..................................................................................................................... 26
Hoofdstuk 9: Tijd van Wereldoorlogen (1900 - 1950)...................................................................................................... 27
§9.1 Didactische Aspect: Beeld............................................................................................................................................... 27
§9.1.1 Beelden als Historische Bron................................................................................................................................ 27
3