samenvatting prijsbeleid en budgettering

SAMENVATTING PRIJSBELEID EN
BUDGETTEREN
EXAMEN

 op campus en open boek
 50% theorievragen en 50% oefeningen
 2 uur tijd om alles op te lossen

INLEIDING: “WE LIVE IN A VUCA WORLD”

VUCA world

 Een term die de wereld omschrijft waarin we ons als mensen en organisaties op dit moment in
bevinden
 Volatile – uncertain – complex - ambiguous
o veranderlijk
o onzeker
o complex
o Vaag/dubbelzinnig
 Een continue veranderde markt met hoe onzekerheid en complexiteit die lang niet altijd helder is
o Alles is in verandering en het gaat zeer snel  zaken zijn minder voorspelbaar dan vroeger 
moeilijker om een 5 of 10 jarenplan te maken en dit gedetailleerd uit te werken

VUCA oplossing

 We moeten op een andere manier werken
o Flexibel en visionair zijn
 Vision – understanding – clarity – agility
o Visie geven
o Proberen de context te begrijpen
o Helderheid verschaffen en het simpel (proberen) maken
o Flexibiliteit inbouwen
 Orde proberen scheppen in een chaos
 Maak een plan EN stuur snel en vroegtijdig bij
 HELDER ZIJN OVER WAAR JE NAARTOE WILT? MAAR FLEXIBEL IN HOE JE DAT GAAT BEREIKEN
o Sneller en makkelijker aanpassingen maken die van positieve invloed zijn op je belangrijke
stakeholders

Verantwoordelijkheden sales manager: de “sales cockpit” bouwen

 Definieert verkoopstrategie en -doelstellingen
 Ontwikkelt het verkoopplan met forecasting en budget
 Organiseren van de verkoopafdeling en aligneren met marketing
 Het verkoopteam samenstellen: werving en selectie
 Motiveren van verkopers: motivatie, training, coaching, verkoopvergaderingen
 Evaluatie van de verkoopinspanningen en van het verkoopteam

,WAT IS BUDGETTEREN?

Wat is een budget?

 Een budget is een in geld uitgedrukt actieplan
 1 van de belangrijkste beheersinstrumenten binnen een organisatie
 Vormt samen met het jaarplan de KT-planning ( meestal van 1 jaar)
 Moet haalbaar maar uitdagend zijn
 Belangrijkste kenmerken
o Geld: de gebudgeteerde inkomsten en uitgaven zijn uitgedrukt in geld
o Termijn: het budget beslaat meestal een periode van 1 jaar
o Management “contract”: samen met het jaarplan vormt het budget veelal een contract
tussen het topmanagement en het hiërarchisch lager gelegen management
o Statisch: budgetten orden eenmaal ze vastgelegd zijn (liefst) niet meer gewijzigd
o Afwijkingen: realisatiecijfers worden afgezet tegen het budget en afwijkingen worden
geanalyseerd zodat bijsturing mogelijk is

Functies van een budget

 Planningsinstrument
o Het is een KT-doelstelling
o Jaarplannen en budgetten zijn een afgeleide van de strategie
 Allocatiemiddel
o In het proces jaarlijkse afstemming over de verdeling van de productiemiddelen in de
organisatie
o Afhankelijk van strategie of jaarplan duidelijkheid op elke afdeling/activiteiten focus zal liggen
 Sturingsinstrument
o Periodiek resultaten meten  rapporteren  afwijkingen analyseren en toelichten 
bijsturen waar nodig
 Managementcontract
o Taakopdracht
o Blijft de manager binnen het budget en realiseert hij het beoogde resultaat?

Budgetteringsproces

 Strategisch plannen is een vorm van plannen dat ervoor zorgt dat alle organisatieonderdelen bijdragen
aan de strategie en doelstellingen van een organisatie
 Op een gestructureerde wijze de missie, visie en doelstellingen van de organisatie te concretiseren in
afdelingsplannen
 Proces is afhankelijk van top-down of bottom-up karakter
o Top-down: management stelt de kaders vast en de budgethouder vult deze verder in
o Bottom-up: de budgethouder heeft veel meer ruimte

,  Verschillende processtappen
o Aanwijzingen of instructies
 De budgethouder krijgt te horen aan welke algemene richtlijnen hij zich moet
houden
o Budgethouders
 Stellen budget van de afdeling op adhv. Budget vorig jaar en realisatiecijfers
o Goedkeuring budget
 Goedkeuring door topmanagement en Raad van toezicht
 Na goedkeuring geen begroting meer maar een taakstellend budget
o Voortgangsbewaking
 Periodiek rapporteren of men binnen de doelstellingen blijft
 Binnen rapport
 Realisatiecijfers afzetten tegen budget
 Afwijkingen analyseren en toelichten
 Reden: bijsturen waar nodig

Definitie van budgetteren

Budgettering is een gesloten systeem tot het bereiken van een optimale rentabiliteit waarin gecoördineerd de
verrichtingen van een onderneming afdelings-of kostplaatsgewijs taakstellend begroot worden en vergeleken
met de werkelijke kosten en opbrengsten

 Doel: het bereiken van een optimale rentabiliteit
o Efficiënt produceren
o “To be or not to be” van iedere onderneming
o Geen synoniem van ongebreideld winstbejag
o Winstmaximalisatie op LT
 Een gesloten system
o Niet beperken tot bepaalde aspecten of afdelingen
o Budget is een brug tussen begin- en eindbalans
o Hierdoor kan men eindresultaat voorspellen indien het budget wordt gerealiseerd
 Gecoördineerd
o Elk budget is afgestemd op dat van de andere afdelingen
o Bv. Kostenbudget afgestemd op verkoopbudget en verkoopbudget en productiebudget
beïnvloeden elkaar
 De verrichtingen van de onderneming worden begroot
o Een prognose opstellen van hetgeen tijdens de budgetperiode wordt gerealiseerd
 Taakstellend begroot
o Iedereen moet zich aan het budget houden
o Taakstellend = verplicht voor iedereen, afdwingbaar
o Kan wel nog steeds gewijzigd worden

,  Afdelings-of kostenplaatsgewijs
 Vergelijken met de werkelijke offers en opbrengsten
o Budgetcontrole moet, anders heeft het geen nut

Waarom budgetteren?

 Streven naar continuïteit
 Behoefte aan een zekere zekerheid
 Concretisering van de strategie
 MBO  verhoogt verantwoordelijkheid en motivatie
 Ondersteuning voor het management
 Strategie implementeren: LT doelstellingen nastreven
o Winstoptimalisatie, verhoging marktaandeel, verbetering imago, verbetering financiële
structuur, maximale tewerkstelling, productwijzigingen, …

Voorwaarden voor een goed budget

 Bekwaam mangement
o Management moet een goede visie hebben
o Missie voor de eerst komende 3 tot 5 jaar
o Planning op LT vastleggen, strategische planning
o Management moet ervan overtuigd zijn dat budgetten het belangrijkste planningsinstrument
zijn
o Degelijke informatie doorgeven
o Actieve medewerking van zowel hoger als lager management
o Goede interactie tussen leiding, budgetverantwoordelijke en uitvoerend personeel is hierbij
noodzakelijk
o Budgetmanagers worden objectief verwacht
o Vooropgestelde tijdschema wordt stip nageleefd
 Een duidelijke organisatiestructuur
o Taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden duidelijk omschreven
o Voorgesteld in organigram of organisatieschema
o Voor elke niveau in schema worden voor de budgetten ‘responsibility centers’ gecreëerd
 Degelijk marktonderzoek
o Onderneming met beschikken over een afdeling of medewerker die technisch verantwoord
marktonderzoek kan uitvoeren

Gevaren verbonden aan budgettering

 Onnodige details in het budget
o Hierdoor kunnen kosten van het systeem hoger oplopen dan de gecontroleerde kosten
o Oorzaak: organisatiestructuur
 Functies die na verloop van tijd onnodig zijn
o Verliest de fundamentele doelstelling van de onderneming uit het oog
 Budget enkel op basis van historische gegevens
o Tekortkomingen uit het verleden worden overgenomen
o Het verkoopbudget is de basis voor vele andere budgetten  andere budgetten ook niet
betrouwbaar
o Kostenbudgetten: gevaarlijke om bepaalde kostenstructuren als normaal te beschouwen
zodat kosten niet meer worden afgestemd op de te realiseren doelstellingen
 Andere gevaren