Inleiding Criminologie 2021-2022: invulschema theorieën binnen de criminologie
Biologische Klassieke ideeën Klassieke biologische theorieën gaan ervan uit dat criminaliteit (mede) voorkomt uit
theorieën - Theorie van atavisme en biologische oorzaken.
fysieke kenmerken
(Lombroso, Ferri, Garofalo) Theorie van atavisme en fysieke kenmerken:
- Theorie van fysieke Volgens Lombroso kunnen misdadigers worden herkend aan bepaalde uiterlijke kenmerken
inferioriteit (physical stigmata). Hij stelt dat criminelen mensen zijn die een stap terug in de evolutie
(Hooton) hebben gezet. Dit is het atavisme, gebaseerd op de Evolutietheorie van Darwin.
- Theorie van somatotypes Enrico Ferri beweerde dat de het plegen van criminaliteit niet enkel wordt veroorzaakt door
(Sheldon) genen, maar door een combinatie van genen, natuurlijke condities en sociale omgeving.
Raffaele Garofalo formuleerde de theorie van natural crime, waarin hij onderscheid maakte
tussen twee vormen van criminaliteit: geweldscriminaliteit en vermogenscriminaliteit.
Theorie van fysieke inferioriteit:
Earnest Hooton, een aanhanger van de theorieën van Lombroso, stelde dat alle criminelen
bepaalde karakteristieken hadden, zoals het hebben van tatoeages of het hebben van dunne
lippen. Deze eigenschappen samen noemde Hooton de fysieke inferioriteit.
Theorie van somatotypes:
Volgens William Sheldon kon de mens onderverdeeld worden in drie groepen, de
zogenaamde somatotypes. Deze drie groepen waren ectomorphic (dun), mesomorphic
(normaal) en endomorphic (dik), waarvan de mesomorphic het meest geneigd was om
criminaliteit te plegen.
Psycho-biologische theorieën Psycho-biologische theorieën:
Volgens deze theorieën wordt crimineel gedrag veroorzaakt door psycho-biologische
factoren zoals IQ, antidepressiva, loodvergiftiging of diëten.
Gedragsgenetische theorieën Gedragsgenetische theorieën:
Crimineel gedrag ontstaat volgens deze theorie vanuit de genen. Er kan onderscheid worden
gemaakt tussen de klassieke theorieën, waarbij een invloed van genen op gedrag
verondersteld wordt, en tussen de epigenetische theorieën, die zegt dat de omgeving en de
genetica elkaars effect kunnen versterken, dus dat de omgeving genen aan- of uit kan
zetten.
, Neuro-criminologische Neuro-criminologische theorieën:
theorieën Volgens de neuro-criminologische theorieën kan crimineel gedrag ook veroorzaakt worden
(Raine, Buikhuizen) doordat de hersenen worden aangetast. Hierdoor kan ook verklaard worden waardoor
jongeren meer criminaliteit plegen dan volwassenen.
Volgens Raine kan crimineel gedrag verklaard worden door lage fysiologische arousal in de
hersenen.
Volgens Buikhuizen wordt crimineel gedrag verklaard door minder volume en slechtere
werking van de amygdala (emoties) en de prefrontale cortex (controle) in de hersenen.
Psychologische Stoornissen & persoonlijkheid: Theorieën over psychische stoornissen gaan ervan uit dat crimineel gedrag (mede)
theorieën - Antisocial Personality voortkomt uit psychologische oorzaken.
Disorder/Psychopathy
- Sensation seeking Antisociale Persoonlijkheidsstoornis is een stoornis waarbij een persoon inadequaat
(Zuckerman) gesocialiseerd is. De drie belangrijkste kenmerken van deze stoornis zijn
- PEN-model (Eysenck) stoutmoedigheid/roekeloosheid (lage angst, hoog zelfvertrouwen, egocentrisch), disinhibitie
- Big five (Digman) (slechte controle van impulsen en onmiddellijke bevrediging van behoeften willen,
- Zelfcontrole (Gottfredson & destructief zoeken naar excitement) en gemeenheid (geen empathie en spijt ervaren,
Hirshi) wreedheid om macht te krijgen, agressie). ADP kan ontstaan door personen die in hun
jeugd geen liefde hebben ontvangen, maar ook genetische en biochemische factoren blijken
een rol te spelen.
ADHD staat voor Attention Decifit Hyperactivity Disorder en de hoofdkenmerken hiervan
zijn onoplettendheid, hyperactiviteit en impulsiviteit. In combinatie met APD is er een
groot risico op crimineel gedrag.
Zuckerman heeft een persoonlijkheidstheorie ontwikkeld waarin de behoefte aan spanning
centraal staat. Spanningsbehoefte wordt onderverdeeld in vier sub-kenmerken, namelijk
risicobereidheid (activiteiten die fysiek gevaar met zich mee brengen), ervaringsgerichtheid
(gericht op het opdoen van nieuwe ervaringen), behoefte aan verandering (behoefte aan
voortdurende afwisseling) en ontremming (behoefte om zich in sociale situaties uit te
leven).
Het PEN-model van Eysenck stelt dat er drie dimensies van persoonlijkheid zijn die
relevant zijn voor crimineel gedrag. Deze drie dimensies zijn psychoticisme (egocentrisch,
Biologische Klassieke ideeën Klassieke biologische theorieën gaan ervan uit dat criminaliteit (mede) voorkomt uit
theorieën - Theorie van atavisme en biologische oorzaken.
fysieke kenmerken
(Lombroso, Ferri, Garofalo) Theorie van atavisme en fysieke kenmerken:
- Theorie van fysieke Volgens Lombroso kunnen misdadigers worden herkend aan bepaalde uiterlijke kenmerken
inferioriteit (physical stigmata). Hij stelt dat criminelen mensen zijn die een stap terug in de evolutie
(Hooton) hebben gezet. Dit is het atavisme, gebaseerd op de Evolutietheorie van Darwin.
- Theorie van somatotypes Enrico Ferri beweerde dat de het plegen van criminaliteit niet enkel wordt veroorzaakt door
(Sheldon) genen, maar door een combinatie van genen, natuurlijke condities en sociale omgeving.
Raffaele Garofalo formuleerde de theorie van natural crime, waarin hij onderscheid maakte
tussen twee vormen van criminaliteit: geweldscriminaliteit en vermogenscriminaliteit.
Theorie van fysieke inferioriteit:
Earnest Hooton, een aanhanger van de theorieën van Lombroso, stelde dat alle criminelen
bepaalde karakteristieken hadden, zoals het hebben van tatoeages of het hebben van dunne
lippen. Deze eigenschappen samen noemde Hooton de fysieke inferioriteit.
Theorie van somatotypes:
Volgens William Sheldon kon de mens onderverdeeld worden in drie groepen, de
zogenaamde somatotypes. Deze drie groepen waren ectomorphic (dun), mesomorphic
(normaal) en endomorphic (dik), waarvan de mesomorphic het meest geneigd was om
criminaliteit te plegen.
Psycho-biologische theorieën Psycho-biologische theorieën:
Volgens deze theorieën wordt crimineel gedrag veroorzaakt door psycho-biologische
factoren zoals IQ, antidepressiva, loodvergiftiging of diëten.
Gedragsgenetische theorieën Gedragsgenetische theorieën:
Crimineel gedrag ontstaat volgens deze theorie vanuit de genen. Er kan onderscheid worden
gemaakt tussen de klassieke theorieën, waarbij een invloed van genen op gedrag
verondersteld wordt, en tussen de epigenetische theorieën, die zegt dat de omgeving en de
genetica elkaars effect kunnen versterken, dus dat de omgeving genen aan- of uit kan
zetten.
, Neuro-criminologische Neuro-criminologische theorieën:
theorieën Volgens de neuro-criminologische theorieën kan crimineel gedrag ook veroorzaakt worden
(Raine, Buikhuizen) doordat de hersenen worden aangetast. Hierdoor kan ook verklaard worden waardoor
jongeren meer criminaliteit plegen dan volwassenen.
Volgens Raine kan crimineel gedrag verklaard worden door lage fysiologische arousal in de
hersenen.
Volgens Buikhuizen wordt crimineel gedrag verklaard door minder volume en slechtere
werking van de amygdala (emoties) en de prefrontale cortex (controle) in de hersenen.
Psychologische Stoornissen & persoonlijkheid: Theorieën over psychische stoornissen gaan ervan uit dat crimineel gedrag (mede)
theorieën - Antisocial Personality voortkomt uit psychologische oorzaken.
Disorder/Psychopathy
- Sensation seeking Antisociale Persoonlijkheidsstoornis is een stoornis waarbij een persoon inadequaat
(Zuckerman) gesocialiseerd is. De drie belangrijkste kenmerken van deze stoornis zijn
- PEN-model (Eysenck) stoutmoedigheid/roekeloosheid (lage angst, hoog zelfvertrouwen, egocentrisch), disinhibitie
- Big five (Digman) (slechte controle van impulsen en onmiddellijke bevrediging van behoeften willen,
- Zelfcontrole (Gottfredson & destructief zoeken naar excitement) en gemeenheid (geen empathie en spijt ervaren,
Hirshi) wreedheid om macht te krijgen, agressie). ADP kan ontstaan door personen die in hun
jeugd geen liefde hebben ontvangen, maar ook genetische en biochemische factoren blijken
een rol te spelen.
ADHD staat voor Attention Decifit Hyperactivity Disorder en de hoofdkenmerken hiervan
zijn onoplettendheid, hyperactiviteit en impulsiviteit. In combinatie met APD is er een
groot risico op crimineel gedrag.
Zuckerman heeft een persoonlijkheidstheorie ontwikkeld waarin de behoefte aan spanning
centraal staat. Spanningsbehoefte wordt onderverdeeld in vier sub-kenmerken, namelijk
risicobereidheid (activiteiten die fysiek gevaar met zich mee brengen), ervaringsgerichtheid
(gericht op het opdoen van nieuwe ervaringen), behoefte aan verandering (behoefte aan
voortdurende afwisseling) en ontremming (behoefte om zich in sociale situaties uit te
leven).
Het PEN-model van Eysenck stelt dat er drie dimensies van persoonlijkheid zijn die
relevant zijn voor crimineel gedrag. Deze drie dimensies zijn psychoticisme (egocentrisch,
