ECONOMIE
Samenvatting h9 t/m 11
Hoofdstuk 9
Marktmechanisme
Het vrije spel van vraag en aanbod waardoor prijzen voor goederen en diensten tot stand
komen > prijsmechanisme
Evenwichtsprijs
De prijs waarbij de vraag precies gelijk is aan het aanbod (de prijs bij qv = qa)
Evenwichtshoeveelheid
De hoeveelheid waarbij de vraag precies gelijk is aan het aanbod (de hoeveelheid bij qv = qa)
Consumentensurplus
Het verschil tussen de betalingsbereidheid en de te betalen prijs
Producentensurplus
Het verschil tussen de te ontvangen prijs en de verkoopbereidheid
Totale surplus
Het totale surplus is de optelling van het consumenten- en productensurplus. Het is een
maatstaf voor welvaart in enige zin
Wat bepaalt de vraag naar een product?
- Prijs van het product
- Prijs van andere producten
- Inkomen van de consumenten
- Behoeften van de consumenten
- Het aantal consumenten
Wat bepaald het aanbod van een product?
- Prijs van het product
- Prijzen van productiefactoren )arbeid, kapitaal, natuur)
- Kwaliteit van productiefactoren arbeid (scholing, ervaring, specialisatie) en kapitaal
(technische ontwikkeling, diepte-investeringen)
- Het aantal producenten
, Verschuiving op de vraaglijn
Als de prijs van het product verandert, verandert de vraag, er is een verschuiving op de
vraaglijn > de vraaglijn zelf verandert niet!
Verschuiving van de vraaglijn
De vraaglijn verschuift als één van de onderstaande factoren verandert:
- Prijs van andere producten
- Inkomen van de consument
- Behoeften van de consument
- Het aantal consumenten
Verschuiving op de aanbodlijn
Als de prijs van het product verandert, verandert het aanbod, er is een verschuiving op de
aanbodlijn > de aanbodlijn zelf verandert niet!
Verschuiving van de aanbodlijn
De aanbodlijn verschuift als één van de onderstaande factoren verandert:
- APT stijgt, kosten per product dalen > dezelfde hoeveelheid wordt tegen een lagere
prijs aangeboden
- De kosten van arbeid/ kapitaal dalen > bij dezelfde verkoopprijs wordt meer
aangeboden
- Het aantal aanbieders neemt toe
De vier marktvormen:
- Volkomen concurrentie > marktvorm die gekenmerkt wordt door een groot aantal
vragers en aanbieders, homogene goederen, een transparante markt en vrije toen-
en uittreding
- Oligopolie > marktvorm waarbij een product door enkele grote aanbieders wordt
aangeboden. Vuistregel: marktaandeel van de vier grootste bedrijven is groter dan
70% (supermarkten, banken,
benzinestations)
- Monopolistische concurrentie
> marktvorm waarbij veel
aanbieders een heterogeen
product aanbieden
- Monopolie > marktvorm met
één aanbieder
Samenvatting h9 t/m 11
Hoofdstuk 9
Marktmechanisme
Het vrije spel van vraag en aanbod waardoor prijzen voor goederen en diensten tot stand
komen > prijsmechanisme
Evenwichtsprijs
De prijs waarbij de vraag precies gelijk is aan het aanbod (de prijs bij qv = qa)
Evenwichtshoeveelheid
De hoeveelheid waarbij de vraag precies gelijk is aan het aanbod (de hoeveelheid bij qv = qa)
Consumentensurplus
Het verschil tussen de betalingsbereidheid en de te betalen prijs
Producentensurplus
Het verschil tussen de te ontvangen prijs en de verkoopbereidheid
Totale surplus
Het totale surplus is de optelling van het consumenten- en productensurplus. Het is een
maatstaf voor welvaart in enige zin
Wat bepaalt de vraag naar een product?
- Prijs van het product
- Prijs van andere producten
- Inkomen van de consumenten
- Behoeften van de consumenten
- Het aantal consumenten
Wat bepaald het aanbod van een product?
- Prijs van het product
- Prijzen van productiefactoren )arbeid, kapitaal, natuur)
- Kwaliteit van productiefactoren arbeid (scholing, ervaring, specialisatie) en kapitaal
(technische ontwikkeling, diepte-investeringen)
- Het aantal producenten
, Verschuiving op de vraaglijn
Als de prijs van het product verandert, verandert de vraag, er is een verschuiving op de
vraaglijn > de vraaglijn zelf verandert niet!
Verschuiving van de vraaglijn
De vraaglijn verschuift als één van de onderstaande factoren verandert:
- Prijs van andere producten
- Inkomen van de consument
- Behoeften van de consument
- Het aantal consumenten
Verschuiving op de aanbodlijn
Als de prijs van het product verandert, verandert het aanbod, er is een verschuiving op de
aanbodlijn > de aanbodlijn zelf verandert niet!
Verschuiving van de aanbodlijn
De aanbodlijn verschuift als één van de onderstaande factoren verandert:
- APT stijgt, kosten per product dalen > dezelfde hoeveelheid wordt tegen een lagere
prijs aangeboden
- De kosten van arbeid/ kapitaal dalen > bij dezelfde verkoopprijs wordt meer
aangeboden
- Het aantal aanbieders neemt toe
De vier marktvormen:
- Volkomen concurrentie > marktvorm die gekenmerkt wordt door een groot aantal
vragers en aanbieders, homogene goederen, een transparante markt en vrije toen-
en uittreding
- Oligopolie > marktvorm waarbij een product door enkele grote aanbieders wordt
aangeboden. Vuistregel: marktaandeel van de vier grootste bedrijven is groter dan
70% (supermarkten, banken,
benzinestations)
- Monopolistische concurrentie
> marktvorm waarbij veel
aanbieders een heterogeen
product aanbieden
- Monopolie > marktvorm met
één aanbieder
