Weblecture oncologie

Weblecture: kanker en fysiotherapie, deel 2

Medische therapie
Chirurgie
Is de behandelvorm die het beste resultaat heeft. Je kunt je voorstellen dat er een tumor is, deze
tumor wordt geopereerd/weggehaald en het probleem is opgelost. Chirurgie is nog altijd het
allerbelangrijkste eerste middel om de tumor te bestrijden.

Maar is bij elke tumor een operatie mogelijk? Wanneer is een tumor wel of niet operabel. Dan is er
sprake van een solide tumor of een niet solide tumor. Een solide tumor is een tumor die schroeit, het
is een vaste tumor. Een niet solide tumor is bijvoorbeeld bloedkanker. Hematologische
kankersoorten zijn niet solide want deze kun je niet opereren. Deze zijn door het hele bloed- en
lymfestelstel verspreidt. Bij bloedkanker heeft een operatie dus geen meerwaarde.

Waar moet ik als fysiotherapeut rekening mee houden tijdens de revalidatie
Wat is nu belangrijk om te weten op het moment dat iemand alleen geopereerd is en de tumor is
verwijderd. Hierbij moet je kennis hebben van het wondherstel. Er is een snee gemaakt in de buik,
spierweefsel is aan de kant gelegd en de tumor is verwijderd. Hierdoor moet je dus weten hoelang
het duurt voordat die wond hersteld is. Op het moment dat er een spier of pees wordt doorgesneden
en weer wordt gehecht, moet je weten hoelang het spierweefsel nodig heeft om te herstellen
voordat het weer belastbaar is. Dit bepaalt wel de mate van inspanning. De opbouw van de belasting
van het geopereerde weefsel is bij kanker een hele belangrijke factor dat je er kennis en kunde over
hebt.


Radiatie (bestraling)
Bij bestraling wordt er met radioactieve straling het DNA van
de kankercellen beschadigd. Het probleem hierbij is dat niet
alleen de kankercellen worden beschadigd maar ook de
gezonde cellen worden aangetast. Vroeger was er een
bestralingsapparaat dat echt maar vanuit 1 kant (zoals op de
afbeelding) de bestraling deed. Dit wil dus zeggen dat de
tumor niet heel nauwkeurig bestraald kon worden omdat dit
maar vanuit 1 richting kon en hierdoor werd heel veel
omliggend weefsel beschadigd. Tegenwoordig maken ze voordat ze gaan bestralen een CT-scan van
de tumor, deze 3D scan lezen ze in in de computer en het bestralingsapparaat kan 360 o om de patiënt
heen roteren. Hierdoor kan van alle kanten de meest optimale positie gekozen worden om ervoor te
zorgen dat de tumor de meeste bestraling krijgt en het gezonde weefsel er omheen zo min mogelijk
bestraling oploopt.

Het apparaat dat om de patiënt heen draait is vooral voor uitwendige bestraling, op sommige
momenten kan er gekozen worden voor brachytherapie. Dit heeft een aantal ‘nadelen’. Laten we
bijvoorbeeld de prostaat nemen op het moment dat iemand prostaatkanker heeft en je ziet dat de
tumor heel lokaal alleen maar in de prostaat zit, er zijn geen metastasen, er is geen doorgroei in
omliggend weefsel dan kan er gekozen worden voor inwendige bestraling. Dan plaatsen ze
radioactieve staafjes in de prostaat, op een bepaalde afstand en hierdoor vindt de bestraling dus echt
alleen in de tumor plaats en wordt omliggend weefsel er niet bij betrokken. Als je heel lokaal wilt
behandelen kan er natuurlijk een inwendige bestraling gedaan worden door het bestralingsapparaat
in te brengen en de bron heel dichtbij de tumor te doen. Dit is niet altijd mogelijk en vaak, meestal is
het de uitwendige bestraling die steeds nauwkeuriger werkt door de techniek.
Doel radiotherapie