Perspectieven op bewegen
1 Kijk op bewegingsonderwijs
1.1 Waarom bewegingsonderwijs?
Bewegen is fundamenteel in het bestaan van kinderen. De basis voor alle ontwikkeling is:
veel doen. Bewegen dus ook. Daarnaast doe je het bewegen in de gymzaal samen met
anderen. Je leert reageren op anderen. In het leven van een kind wordt er veel bewegend
gespeeld met andere kinderen. Om hier handelingsbekwaamheid voor te ontwikkelen krijgen
ze hierin een breed aanbod op school. Ze leren gezamenlijk een activiteit te arrangeren en
op gang te houden. Dit doen zij steeds vanuit andere perspectieven en rollen, ze zijn dus
niet ALTIJD de keeper, maar ook wel eens verdediger of aanvaller.
Omdat het bewegingsspectrum heel breed is en je dus niet alles kan aanbieden is er
noodzaak om keuzes te maken. Voor een deel zijn die wettelijk gemaakt, in de vorm van de
kerndoelen. Je maakt hierbinnen als leerkracht ook weer keuzes, omdat je alles anders
maar één keer aan kan bieden omwille van de tijd. Het is juist zo belangrijk om hetzelfde
meerdere keren te doen, zodat kinderen leren het spel zelf te spelen. Kinderen moeten
hierbij: handelen naar de regels, eigen regelovertredingen kenbaar maken, anderen
aanspreken op regelovertredingen, even sterke groepen maken, goed verdelen en wisselen
van taken en functies. Dit alles vraagt onderwijstijd.
In je volwassen leven meedoen aan bewegingsactiviteiten zal een verrijking zijn voor je
sociale leven. Het beginnen aan een bewegingsactiviteit zal makkelijker zijn als er in de
schoolperiode al kennis is gemaakt met de activiteit, zonder negatieve ervaringen.
Uit onderzoek is gebleken dat 2 tot 3 keer een uurtje bewegingsonderwijs niet genoeg is om
een verschil te maken in de lichamelijke ontwikkeling en gezondheid van kinderen. Daarvoor
moet ongeveer 5 keer in de week met een zekere intensiteit bewogen worden. Als je met het
bewegingsonderwijs dus kinderen kan enthousiasmeren voor bewegen, zullen zij dit ook
makkelijker buiten schooltijd en in hun volwassen leven oppakken. Dat is waar het
bewegingsonderwijs dus echt verschil kan maken op de gezondheidsdoelstellingen op de
langere termijn.
1.2 Doelstelling bewegingsonderwijs
Bewegen is een belangrijk bestaansveld voor kinderen en bewegingsonderwijs is een
belangrijke voorbereiding voor deelname aan de bewegingscultuur voor nu en later. Dit zijn
belangrijke gronden voor legitimering van het bewegingsonderwijs. De gezondheid en
lichamelijke ontwikkeling zijn slechts op indirecte basis legitimering voor het
bewegingsonderwijs, daar er veel te weinig onderwijstijd aan bewegen wordt besteed en de
tijd die er wel aan besteedt wordt niet intensief genoeg wordt vormgegeven.
In het bewegingsonderwijs is het belangrijk dat kinderen leren spellen te spelen zonder
begeleiding van een volwassene, zodat zij de vaardigheden die zij daarvoor nodig hebben
, ook in kunnen zetten in vrije situaties. Om dat te bereiken is het van belang dat ieder kind
met plezier deel kan nemen aan de activiteiten. Ieder kind moet gewaardeerd worden.
Het bovengenoemde leidt tot de volgende doelstellingen:
1. Leren deelnemen aan bewegingsactiviteiten.
2. Leren met anderen deel te nemen aan bewegingssituaties.
3. Leren op eigen wijze met anderen deel te nemen aan bewegingssituaties.
Bewegingsonderwijs wordt ingevuld op basis van de gedachte dat je kinderen wil
voorbereiden op de bewegingscultuur van hun toekomst. De bewegingscultuur is
veranderlijk en trends op het gebied van beweging worden zorgvuldig onder de loep
genomen om te bepalen of die vorm van bewegen een plek moet krijgen in het
bewegingsonderwijs. Criteria hiervoor zijn:
- Gaat het om een activiteit waarin kinderen gedurende een langere tijd zich
bewegend kunnen ontwikkelen?
- Gaat het om een activiteit die voor ieder kind toegankelijk is?
- Gaat het om een activiteit die bepaalde groepen kinderen alleen via onderwijs leren?
Een activiteit wordt in het bewegingsonderwijs op allerlei manieren aangepast als dit voor
het onderwijs of een deel van de leerlingen voor hoger leerrendement kan zorgen. Doel
daarbij is vaak dat alle kinderen op hun manier tot hun recht kunnen komen en tegelijk
genoeg bewegen.
Om het effect van de lessen te vergroten is het belangrijk dat de kinderen wordt geleerd om
zo veel mogelijk zonder begeleiding van een volwassene te werken.
Om te leren op eigen wijze te werken, moeten kinderen leren omgaan met verschillen in
vaardigheden. Soms win je en soms verlies je. Als kinderen dit kunnen accepteren, kunnen
ze ook makkelijker accepteren dat je niet altijd hoeft te scoren, maar dat je af en toe de bal
hebt, of misschien liever scheidsrechter bent. Als je je grenzen goed aan kan geven en
anderen goed op jou kunnen reageren, kan iedereen meer en langer van de
bewegingsactiviteit genieten.
2 Organiseren van bewegingssituaties
Inleiding
Bewegingsonderwijs organiseren bestaat uit:
- de voorbereidingsfase
- keuzes maken
- gymroosters maken
- groepen maken
- bepalen welke mogelijkheden de inrichting van de gymzaal te bieden heeft.
Er zijn veel verschillende manieren van werken in de gymzaal, te denken valt aan
groepjeslessen, klassikale lessen en combinaties daarvan. Ook de organisatie van de
bewegingsactiviteit is van groot belang voor het bewegingsonderwijs.
1 Kijk op bewegingsonderwijs
1.1 Waarom bewegingsonderwijs?
Bewegen is fundamenteel in het bestaan van kinderen. De basis voor alle ontwikkeling is:
veel doen. Bewegen dus ook. Daarnaast doe je het bewegen in de gymzaal samen met
anderen. Je leert reageren op anderen. In het leven van een kind wordt er veel bewegend
gespeeld met andere kinderen. Om hier handelingsbekwaamheid voor te ontwikkelen krijgen
ze hierin een breed aanbod op school. Ze leren gezamenlijk een activiteit te arrangeren en
op gang te houden. Dit doen zij steeds vanuit andere perspectieven en rollen, ze zijn dus
niet ALTIJD de keeper, maar ook wel eens verdediger of aanvaller.
Omdat het bewegingsspectrum heel breed is en je dus niet alles kan aanbieden is er
noodzaak om keuzes te maken. Voor een deel zijn die wettelijk gemaakt, in de vorm van de
kerndoelen. Je maakt hierbinnen als leerkracht ook weer keuzes, omdat je alles anders
maar één keer aan kan bieden omwille van de tijd. Het is juist zo belangrijk om hetzelfde
meerdere keren te doen, zodat kinderen leren het spel zelf te spelen. Kinderen moeten
hierbij: handelen naar de regels, eigen regelovertredingen kenbaar maken, anderen
aanspreken op regelovertredingen, even sterke groepen maken, goed verdelen en wisselen
van taken en functies. Dit alles vraagt onderwijstijd.
In je volwassen leven meedoen aan bewegingsactiviteiten zal een verrijking zijn voor je
sociale leven. Het beginnen aan een bewegingsactiviteit zal makkelijker zijn als er in de
schoolperiode al kennis is gemaakt met de activiteit, zonder negatieve ervaringen.
Uit onderzoek is gebleken dat 2 tot 3 keer een uurtje bewegingsonderwijs niet genoeg is om
een verschil te maken in de lichamelijke ontwikkeling en gezondheid van kinderen. Daarvoor
moet ongeveer 5 keer in de week met een zekere intensiteit bewogen worden. Als je met het
bewegingsonderwijs dus kinderen kan enthousiasmeren voor bewegen, zullen zij dit ook
makkelijker buiten schooltijd en in hun volwassen leven oppakken. Dat is waar het
bewegingsonderwijs dus echt verschil kan maken op de gezondheidsdoelstellingen op de
langere termijn.
1.2 Doelstelling bewegingsonderwijs
Bewegen is een belangrijk bestaansveld voor kinderen en bewegingsonderwijs is een
belangrijke voorbereiding voor deelname aan de bewegingscultuur voor nu en later. Dit zijn
belangrijke gronden voor legitimering van het bewegingsonderwijs. De gezondheid en
lichamelijke ontwikkeling zijn slechts op indirecte basis legitimering voor het
bewegingsonderwijs, daar er veel te weinig onderwijstijd aan bewegen wordt besteed en de
tijd die er wel aan besteedt wordt niet intensief genoeg wordt vormgegeven.
In het bewegingsonderwijs is het belangrijk dat kinderen leren spellen te spelen zonder
begeleiding van een volwassene, zodat zij de vaardigheden die zij daarvoor nodig hebben
, ook in kunnen zetten in vrije situaties. Om dat te bereiken is het van belang dat ieder kind
met plezier deel kan nemen aan de activiteiten. Ieder kind moet gewaardeerd worden.
Het bovengenoemde leidt tot de volgende doelstellingen:
1. Leren deelnemen aan bewegingsactiviteiten.
2. Leren met anderen deel te nemen aan bewegingssituaties.
3. Leren op eigen wijze met anderen deel te nemen aan bewegingssituaties.
Bewegingsonderwijs wordt ingevuld op basis van de gedachte dat je kinderen wil
voorbereiden op de bewegingscultuur van hun toekomst. De bewegingscultuur is
veranderlijk en trends op het gebied van beweging worden zorgvuldig onder de loep
genomen om te bepalen of die vorm van bewegen een plek moet krijgen in het
bewegingsonderwijs. Criteria hiervoor zijn:
- Gaat het om een activiteit waarin kinderen gedurende een langere tijd zich
bewegend kunnen ontwikkelen?
- Gaat het om een activiteit die voor ieder kind toegankelijk is?
- Gaat het om een activiteit die bepaalde groepen kinderen alleen via onderwijs leren?
Een activiteit wordt in het bewegingsonderwijs op allerlei manieren aangepast als dit voor
het onderwijs of een deel van de leerlingen voor hoger leerrendement kan zorgen. Doel
daarbij is vaak dat alle kinderen op hun manier tot hun recht kunnen komen en tegelijk
genoeg bewegen.
Om het effect van de lessen te vergroten is het belangrijk dat de kinderen wordt geleerd om
zo veel mogelijk zonder begeleiding van een volwassene te werken.
Om te leren op eigen wijze te werken, moeten kinderen leren omgaan met verschillen in
vaardigheden. Soms win je en soms verlies je. Als kinderen dit kunnen accepteren, kunnen
ze ook makkelijker accepteren dat je niet altijd hoeft te scoren, maar dat je af en toe de bal
hebt, of misschien liever scheidsrechter bent. Als je je grenzen goed aan kan geven en
anderen goed op jou kunnen reageren, kan iedereen meer en langer van de
bewegingsactiviteit genieten.
2 Organiseren van bewegingssituaties
Inleiding
Bewegingsonderwijs organiseren bestaat uit:
- de voorbereidingsfase
- keuzes maken
- gymroosters maken
- groepen maken
- bepalen welke mogelijkheden de inrichting van de gymzaal te bieden heeft.
Er zijn veel verschillende manieren van werken in de gymzaal, te denken valt aan
groepjeslessen, klassikale lessen en combinaties daarvan. Ook de organisatie van de
bewegingsactiviteit is van groot belang voor het bewegingsonderwijs.
