H1: EHBO BIJ PAARDEN
1. Wat is de normale ademhalingsfrequentie van een paard? Hoe observeert
men deze?
10-15/min
Op afstand schuin naar de flank kijken
2. Wat is de normale polffrequentie van een paard? Hoe meet men deze?
25-45/min
a. facialis
3. Wat zijn indicatie voor bloedonderzoek?
Controle op infectiewaarden.
Orgaanfunctie monitoren.
4. Wat zijn indicatie voor RX?
Beenderen en gewrichten bekijken
5. Wat zijn indicatie voor CT en MRI?
Organen / weke delen
6. Wat zijn indicatie voor echo?
Dracht, hartproblemen, koliek
7. Wat zijn indicatie voor endoscopie?
Inwendige diagnose stellen (luchtpijp, gewicht, maag, ovaria, …)
8. Hoe verschil IM toediening van medicatie tussen volwassen paard en
veulen?
Paard: borstspier/harsspier
Veulen: broekspieren
9. Wat zijn de symptomen en behandeling van volgende wonden?
Kneuzing
S: Zwelling, pijn, hematoom
B: afkoelen, openprikken, zalf
Schaafwonde
S: epidermis weg, meest pijnlijk (alle zenuwuiteinden liggen bloot)
B: uitwassen, ontsmetten, zalf, afdekken
Snijwonde
S: alle huidlagen beschadigd + eventueel onderliggende structuren
B: uitwassen, ontsmetten, sek
Steekwonde
S: diepe inwendige schade + hoog infectierisico
B: uitwassen, ontsmetten, AB, tetanus antisera, niet hechten
Nageltred
S: scherp voorwerp in hoefzool, diepte en plaats bepalen prognose,
diepe buigpees mogelijks geraakt
B: uitwassen, ontsmetten, AB, tetanus antisera, verband
10.Wat is een periostale reactie?
botaanmaak op het oppervlak van het bot t.g.v. irritatie (bv. trauma,
ontsteking).
➔ kan druk geven op pezen/spieren
11.Wat is schieffel?
Een periostale reactie aan het pijpbeen, meestal door trauma (bv.
aantikken met ander been tijdens beweging)
,12.Wat is een sekwestratie?
een losliggen/afgestorven/afgeschilferd stuk bot die zich een weg naar
buiten baant via een wonde.
Wonde kan pas goed genezen eens het stuk bot verwijderd is.
13.Wat is een dehiscentie?
Het opnieuw openscheuren van een wonde door te veel beweging.
Kan leiden tot hypergranulatie (wildvlees-vorming)
14.Hoe zie je het verschil tussen een slagaderlijke en aderlijke bloeding?
Slagaderlijk ➔ pompend helderrood
Aderlijk ➔ stromend donkerrood
15.Interne bloeding herken je door…?
Bleke slijmvliezen
Hoge HF en ADH
➔ shocksymptomen
16.Hoeveel bloed mag een paard maximaal verliezen?
10-15L
17.Hoe behandel je acuut een bloeding?
Tegendruk, verband ➔ druk
18.Hoe herken je een breuk?
Pijn, zwelling
Crepatie, abnormale stand
19.Wat is de slechte complicatie bij breuken die we moeten vermijden?
Infectie.
20.Waarom is de prognose van een distale breuk vele malen beter dan een
proximale breuk?
- Distale breuk = beter te immobiliseren, minder gewichtdragend,
betere doorbloeding ➔ betere prognose
- Proximale breuk = moeilijk te spalken, meer beweging, zwaardere
belasting, ➔ slechte prognose
21.Welke soorten breuken heb je? Beschrijf ze
Dwars: simpelste te helen
Schuin
Gecompliceerde: meerdere grote fragmenten
Intra articulair
22.Beschrijf de eerste hulp dat je doet bij een breuk
- spalken (wat, laken, kussen, tape, houten latten)
- zo weinig mogelijk bewegen
- paard eventueel wat kalmeren met medicatie
➔ zo snel mogelijk kliniek
23.Welke 2 vormen van behandeling bestaan er voor breuken?
Conservatief:
- ingipsen
- stalrust
Operatief:
- interne fixatie (vijzen onder de huid)
- transfixatie (vijzen doorheen de huid)
24.Beschrijf in detail hoe je een voorbeen spalkt in de 3 verschillende zones
ZONE 1: robert jones verband, been zo recht mogelijk houden
(gestrekt)
, ZONE 2: lange spalken aan de zijkant + verband
ZONE 3: /
25.Beschrijf in detail hoe je een achterbeen spalkt in de 3 verschillende zones
ZONE 1: robert jones verband, been zo recht mogelijk houden
(gestrekt)
ZONE 2: spakken bijna onmogelijk
ZONE 3: /
H2: SPIJSVERTERINGSSTELSEL
1. Uit welke delen bestaat het spijsverteringsstelsel?
Slokdarm
Maag
Duodenum
Jejunum
Ileum
Ceacum
Colon
Rectum
Tanden
2. Wat bedoelt men met doppen op de tanden?
Een melktand dat blijft steken op de volwassen tanden.
3. Wat verstaat men onder een hypsodont gebit?
Gebit waarbij de tanden langzaam uit de tandkas groeien en afslijten.
4. Wat is de tandformule van paarden?
3I 1C 4P 3M
5. Wat zijn emailpunten? Hoe vormen ze? Wat zijn de gevolgen?
emailpunten onstaan wanneer de onderkaak smaller is dan de bovenkaak.
Men krijgt scherpe puntvorming op de kiezen door oneven/schuinve
afslijting van de kies.
6. Wat zijn haken? Wat zijn de gevolgen?
scherpe uitsteeksels op voorste/achterste kiezen door ongelijke slijtage.
Deze haken steken het tandvlees en veroorzaken pijn en in erge gevallen
zorgen ze er zelf voor dat het hoofd niet volledig kan gebogen worden
7. Wat is een wolfstand? Welke problemen veroorzaakt het?
Een ridumentiare 1ste premolar.
Bij berijden zit het bit normaal op die plaats, het bit tikt continu tegen het
wolfstandje aan en veroorzaakt pijn.
Wolfstand trekken indien paard intensief bereden word.
8. Hoe word een sinusistis veroorzaakt bij paarden?
Sinusitis bij paarden ontstaat meestal door slechte tandhygiëne:
Te breed diastema ➔ voedselresten tussen tanden ➔ tandvleesontsteking
Ontsteking tandwortel ➔ uitbreiding naar sinus (eenzijdig!)
➔ gevolg: eenzijdige neusvloei, zwelling neusbeen, tranenvloed
9. Wat zijn algemene symptomen van tandproblemen?
Kwijlen, langs 1 kant kauwen, morsen, vermageren
, 10.Wat is een standaard tandentherapie?
Controle vanaf 2,5jaar oud (tandwissel) voor doppen, daarna jaarlijkse
controle om haken en wolfstanden te behandelen.
Slokdarm
11.Door wat kan een slokdarmobstructie veroorzaakt worden?
Grotere stukken gesnede voeding (appels, bieten, wortels) die in de
slokdarm vast komen te zitten door gulzig eten.
➔ voorkomen door de stukken heel te laten en het dier zelf te laten
kauwen.
12.Wat is een stenose?
Vernauwing van de slokdarm door vorming van littekenweefsel na schade
aan de slokdarm.
➔ VERWORVEN
13.Wat is een scleroderma?
Scleroderma = aandoening, geen normale toestand.
- Verharding van huid en bindweefsel in de slokdarm (kan ook ergens
anders)
- Bij paarden: belemmert uitzetting slokdarm ➔ verhoogt risico op
obstructie
➔ AANGEBOREN
14.Wat is achalasie?
Achalasie = neurologische aandoening waarbij peristaltiek van de
slokdarm verstoord is. Slokdarm ontspant onvoldoende bij slikken➔
voedsel geraakt moeilijk naar de maag
Gevolg bij paarden: verhoogd risico op slokdarmobstructie
15.Welke typische symptomen vertonen zich bij een slokdarmobstructie?
Alimentaire neusvloei (voeding stroomt uit de neus)
Strekken van de nek
Hoofd schudden
Obstructie voelen aan de linkerkant
Zweten + neusvloei + speekselen
16.Wat is alimentaire neusvloei
Voeding die op de neus stroomt.
typisch bij een obstructie waar het voedsel terugkeert langs de neusholte.
17.Hoe ziet de prognose van een slokdarmobstructie er uit?
Hoe vlugger je er bij bent hoe beter.
De kans op letsels neemt toe in de tijd.
18.Wat zijn bijkomende gevolgen van een slokdarmobstructie?
Trauma aan de slokdarm
Aspiratiepneumonie
19.Hoe ziet de therapie voor een slokdarmobstructie er uit? Van wat is het
sterk afhankelijk?
- neusslokdarmsonde met lauw water (bij krachtvoer)
- chirugie (kost, risico, vasten, stenose, …)
20.Hoe kan men preventief een slokdarmobstructie voorkomen?
- Snel eten verhinderen door baksteen in voeder bijvoorbeeld
- Pulp voeding eerst laten weken (anders zwelt het op in de slokdarm)
- Grotere objecten in 1 geheel geven zodat kauwen gestimulleerd word
1. Wat is de normale ademhalingsfrequentie van een paard? Hoe observeert
men deze?
10-15/min
Op afstand schuin naar de flank kijken
2. Wat is de normale polffrequentie van een paard? Hoe meet men deze?
25-45/min
a. facialis
3. Wat zijn indicatie voor bloedonderzoek?
Controle op infectiewaarden.
Orgaanfunctie monitoren.
4. Wat zijn indicatie voor RX?
Beenderen en gewrichten bekijken
5. Wat zijn indicatie voor CT en MRI?
Organen / weke delen
6. Wat zijn indicatie voor echo?
Dracht, hartproblemen, koliek
7. Wat zijn indicatie voor endoscopie?
Inwendige diagnose stellen (luchtpijp, gewicht, maag, ovaria, …)
8. Hoe verschil IM toediening van medicatie tussen volwassen paard en
veulen?
Paard: borstspier/harsspier
Veulen: broekspieren
9. Wat zijn de symptomen en behandeling van volgende wonden?
Kneuzing
S: Zwelling, pijn, hematoom
B: afkoelen, openprikken, zalf
Schaafwonde
S: epidermis weg, meest pijnlijk (alle zenuwuiteinden liggen bloot)
B: uitwassen, ontsmetten, zalf, afdekken
Snijwonde
S: alle huidlagen beschadigd + eventueel onderliggende structuren
B: uitwassen, ontsmetten, sek
Steekwonde
S: diepe inwendige schade + hoog infectierisico
B: uitwassen, ontsmetten, AB, tetanus antisera, niet hechten
Nageltred
S: scherp voorwerp in hoefzool, diepte en plaats bepalen prognose,
diepe buigpees mogelijks geraakt
B: uitwassen, ontsmetten, AB, tetanus antisera, verband
10.Wat is een periostale reactie?
botaanmaak op het oppervlak van het bot t.g.v. irritatie (bv. trauma,
ontsteking).
➔ kan druk geven op pezen/spieren
11.Wat is schieffel?
Een periostale reactie aan het pijpbeen, meestal door trauma (bv.
aantikken met ander been tijdens beweging)
,12.Wat is een sekwestratie?
een losliggen/afgestorven/afgeschilferd stuk bot die zich een weg naar
buiten baant via een wonde.
Wonde kan pas goed genezen eens het stuk bot verwijderd is.
13.Wat is een dehiscentie?
Het opnieuw openscheuren van een wonde door te veel beweging.
Kan leiden tot hypergranulatie (wildvlees-vorming)
14.Hoe zie je het verschil tussen een slagaderlijke en aderlijke bloeding?
Slagaderlijk ➔ pompend helderrood
Aderlijk ➔ stromend donkerrood
15.Interne bloeding herken je door…?
Bleke slijmvliezen
Hoge HF en ADH
➔ shocksymptomen
16.Hoeveel bloed mag een paard maximaal verliezen?
10-15L
17.Hoe behandel je acuut een bloeding?
Tegendruk, verband ➔ druk
18.Hoe herken je een breuk?
Pijn, zwelling
Crepatie, abnormale stand
19.Wat is de slechte complicatie bij breuken die we moeten vermijden?
Infectie.
20.Waarom is de prognose van een distale breuk vele malen beter dan een
proximale breuk?
- Distale breuk = beter te immobiliseren, minder gewichtdragend,
betere doorbloeding ➔ betere prognose
- Proximale breuk = moeilijk te spalken, meer beweging, zwaardere
belasting, ➔ slechte prognose
21.Welke soorten breuken heb je? Beschrijf ze
Dwars: simpelste te helen
Schuin
Gecompliceerde: meerdere grote fragmenten
Intra articulair
22.Beschrijf de eerste hulp dat je doet bij een breuk
- spalken (wat, laken, kussen, tape, houten latten)
- zo weinig mogelijk bewegen
- paard eventueel wat kalmeren met medicatie
➔ zo snel mogelijk kliniek
23.Welke 2 vormen van behandeling bestaan er voor breuken?
Conservatief:
- ingipsen
- stalrust
Operatief:
- interne fixatie (vijzen onder de huid)
- transfixatie (vijzen doorheen de huid)
24.Beschrijf in detail hoe je een voorbeen spalkt in de 3 verschillende zones
ZONE 1: robert jones verband, been zo recht mogelijk houden
(gestrekt)
, ZONE 2: lange spalken aan de zijkant + verband
ZONE 3: /
25.Beschrijf in detail hoe je een achterbeen spalkt in de 3 verschillende zones
ZONE 1: robert jones verband, been zo recht mogelijk houden
(gestrekt)
ZONE 2: spakken bijna onmogelijk
ZONE 3: /
H2: SPIJSVERTERINGSSTELSEL
1. Uit welke delen bestaat het spijsverteringsstelsel?
Slokdarm
Maag
Duodenum
Jejunum
Ileum
Ceacum
Colon
Rectum
Tanden
2. Wat bedoelt men met doppen op de tanden?
Een melktand dat blijft steken op de volwassen tanden.
3. Wat verstaat men onder een hypsodont gebit?
Gebit waarbij de tanden langzaam uit de tandkas groeien en afslijten.
4. Wat is de tandformule van paarden?
3I 1C 4P 3M
5. Wat zijn emailpunten? Hoe vormen ze? Wat zijn de gevolgen?
emailpunten onstaan wanneer de onderkaak smaller is dan de bovenkaak.
Men krijgt scherpe puntvorming op de kiezen door oneven/schuinve
afslijting van de kies.
6. Wat zijn haken? Wat zijn de gevolgen?
scherpe uitsteeksels op voorste/achterste kiezen door ongelijke slijtage.
Deze haken steken het tandvlees en veroorzaken pijn en in erge gevallen
zorgen ze er zelf voor dat het hoofd niet volledig kan gebogen worden
7. Wat is een wolfstand? Welke problemen veroorzaakt het?
Een ridumentiare 1ste premolar.
Bij berijden zit het bit normaal op die plaats, het bit tikt continu tegen het
wolfstandje aan en veroorzaakt pijn.
Wolfstand trekken indien paard intensief bereden word.
8. Hoe word een sinusistis veroorzaakt bij paarden?
Sinusitis bij paarden ontstaat meestal door slechte tandhygiëne:
Te breed diastema ➔ voedselresten tussen tanden ➔ tandvleesontsteking
Ontsteking tandwortel ➔ uitbreiding naar sinus (eenzijdig!)
➔ gevolg: eenzijdige neusvloei, zwelling neusbeen, tranenvloed
9. Wat zijn algemene symptomen van tandproblemen?
Kwijlen, langs 1 kant kauwen, morsen, vermageren
, 10.Wat is een standaard tandentherapie?
Controle vanaf 2,5jaar oud (tandwissel) voor doppen, daarna jaarlijkse
controle om haken en wolfstanden te behandelen.
Slokdarm
11.Door wat kan een slokdarmobstructie veroorzaakt worden?
Grotere stukken gesnede voeding (appels, bieten, wortels) die in de
slokdarm vast komen te zitten door gulzig eten.
➔ voorkomen door de stukken heel te laten en het dier zelf te laten
kauwen.
12.Wat is een stenose?
Vernauwing van de slokdarm door vorming van littekenweefsel na schade
aan de slokdarm.
➔ VERWORVEN
13.Wat is een scleroderma?
Scleroderma = aandoening, geen normale toestand.
- Verharding van huid en bindweefsel in de slokdarm (kan ook ergens
anders)
- Bij paarden: belemmert uitzetting slokdarm ➔ verhoogt risico op
obstructie
➔ AANGEBOREN
14.Wat is achalasie?
Achalasie = neurologische aandoening waarbij peristaltiek van de
slokdarm verstoord is. Slokdarm ontspant onvoldoende bij slikken➔
voedsel geraakt moeilijk naar de maag
Gevolg bij paarden: verhoogd risico op slokdarmobstructie
15.Welke typische symptomen vertonen zich bij een slokdarmobstructie?
Alimentaire neusvloei (voeding stroomt uit de neus)
Strekken van de nek
Hoofd schudden
Obstructie voelen aan de linkerkant
Zweten + neusvloei + speekselen
16.Wat is alimentaire neusvloei
Voeding die op de neus stroomt.
typisch bij een obstructie waar het voedsel terugkeert langs de neusholte.
17.Hoe ziet de prognose van een slokdarmobstructie er uit?
Hoe vlugger je er bij bent hoe beter.
De kans op letsels neemt toe in de tijd.
18.Wat zijn bijkomende gevolgen van een slokdarmobstructie?
Trauma aan de slokdarm
Aspiratiepneumonie
19.Hoe ziet de therapie voor een slokdarmobstructie er uit? Van wat is het
sterk afhankelijk?
- neusslokdarmsonde met lauw water (bij krachtvoer)
- chirugie (kost, risico, vasten, stenose, …)
20.Hoe kan men preventief een slokdarmobstructie voorkomen?
- Snel eten verhinderen door baksteen in voeder bijvoorbeeld
- Pulp voeding eerst laten weken (anders zwelt het op in de slokdarm)
- Grotere objecten in 1 geheel geven zodat kauwen gestimulleerd word
