Lessen
maandag 10 februari 2025 8:31
LES 1: EHBO BIJ PAARDEN
Basisonderzoek adhv Parameters gezond paard
Adh: 10-15/min
➔ op afstand schuin kijken naar de flank
Pols: 25-45/min
➔ regelmatige onregelmatigheden = normaal, probleem bij onregelmatige onregelmatigheden
➔ a. fascialis onder de kaak meten
➔ harde pols voelbaar ➔ ontsteking in de voet (hamer op vinger slaan)
Temp: 37-38.2 (38.5 = koorts volwassen) (39 = koorts veulen)
➔ rectaal meten + parralel tegen wand duwen
Slijmvliezen
➔ rozerood, wit (bloeding bloedwormen) , deels paars (shock), geel (icterus)
Lymfeknopen
➔ opzetting bij lokale ontstekingsprocessen
Bijkomend onderzoek
Huid, haar, hoorn
➔ kwaliteit afh van gezondheid
Bloedonderzoek
➔ controle infecties, organenfunctie
RX
➔ enkel beenderen en gewrichten, paard te groot voor inwendige structuren zoals thoraxfoto
CT, MRI
➔ orgaanonderzoek , weke delen bestuderen
Echo
DZ Paard Pagina 1
,Echo
➔ dracht, pees/spier, hartproblemen, Koliek
Endoscopie
➔ diagnose + behandelingen in luchtpijp, gewrichten, maag, ovaria, …
Toediening van medicatie
Parenteraal:
- IV in de hals v. jugularis
- IM in de borstspier/halsspier , (broekspier veulen) ➔ aspireren om bloedvat te vermijden
- SC tussen vel en spier
- IA: in het gewricht bij onsteking
per os:
- met spuit
- met neusslokdarm-sonde
- menging met krachtvoer
Op de huid
- zalf , dun laagje goed inmaseren en herhalen met handschoenen
Inhalatie
- bij chronische longproblemen
Wondverzorging
Hoe sneller de behandeling hoe beter het resultaat
Kneuzing
Symptomen: Zwelling , pijn en vaak gepaard met hematoom
Behandeling: afkoelen (10min), insmeren met bloedklonter zalf , openprikken bij grote zwelling
Schaafwonde
Symptomen: epidermis weg, meest pijnlijk,
Behandeling: uitwassen met zeep, deppen met isobetadine (2x dag), Wondhelende zalf (2xdag)
Snijwonde
Symptomen: alle huidlagen beschadigd + eventueel onderliggende structuren
Behandeling: Uitwassen met zeep, onstsmetten, hechten met draad
Steekwonde
Symptomen: Kleine huidwonde + veel schade aan inwendige structuren + hoog infectierisico
Behandeling: vaccinatie (3j) tetanus,
Nageltred
Symptomen: scherp voorwerp in de zool van de hoef, mogelijks diepe buigpees geraakt, plaats en diepte bepalen prognose
Behandeling: AB, Tetanus Antisera, ontsmetting, verband , ontsmettingszak
Complicaties bij wondzorg
Penetratie van gewricht
uitvloei van gewrichtvocht, spoeling met AB
Periostale reactie
Botvorming , mogelijks druk op pezen
Schieffel = periostale reactie aan het pijpbeen
Sekwestratie
Afgeschilferd stuk bot die een weg naar buiten zoekt
DZ Paard Pagina 2
,Afgeschilferd stuk bot die een weg naar buiten zoekt
Wonde geneest pas eens stuk bot verwijderd word.
Dehiscentie
Openscheuren van de wonde door te veel beweging
➔ hypergranulatie
Bloedingen
Uitwendig
- Slagaderlijk ➔ pompenden helderrood
- Aderlijk ➔ Constante vloei donkerrood
➔ maximaal verlies 10-15L
Behandeling:
- Tegendruk door klemming (30min)
- verband
Inwendige bloeding
bleke slijmvliezen, snelle dradigerige pols, hoge HF en ADH ➔ zeer slechte prognose
Breuken
Vooraf
pijn, zwellingn, crepitatie (knetterend geluid bij aanraking), abnormale stand
➔ infectie de ergste complicatie
Hoe lager de breuk hoe beter de heling, hoe jonger het paard hoe beter de heling
➔ hoge breuk, paard onmogelijk te immobiliseren voor 6 weken, opereren ook groot risico ➔ praktisch altijd fataal
Soorten
Dwars ➔ simpelste te helen breuk
DZ Paard Pagina 3
, Gecompliceerde
Schuine
Intra articulaire
Behandeling
eerste hulp
- snel werken bij vermoeden
- zo snel mogelijk kliniek zonder te stappen
- vooraf ficeren
- paard rustig houden met medicatie
DZ Paard Pagina 4
maandag 10 februari 2025 8:31
LES 1: EHBO BIJ PAARDEN
Basisonderzoek adhv Parameters gezond paard
Adh: 10-15/min
➔ op afstand schuin kijken naar de flank
Pols: 25-45/min
➔ regelmatige onregelmatigheden = normaal, probleem bij onregelmatige onregelmatigheden
➔ a. fascialis onder de kaak meten
➔ harde pols voelbaar ➔ ontsteking in de voet (hamer op vinger slaan)
Temp: 37-38.2 (38.5 = koorts volwassen) (39 = koorts veulen)
➔ rectaal meten + parralel tegen wand duwen
Slijmvliezen
➔ rozerood, wit (bloeding bloedwormen) , deels paars (shock), geel (icterus)
Lymfeknopen
➔ opzetting bij lokale ontstekingsprocessen
Bijkomend onderzoek
Huid, haar, hoorn
➔ kwaliteit afh van gezondheid
Bloedonderzoek
➔ controle infecties, organenfunctie
RX
➔ enkel beenderen en gewrichten, paard te groot voor inwendige structuren zoals thoraxfoto
CT, MRI
➔ orgaanonderzoek , weke delen bestuderen
Echo
DZ Paard Pagina 1
,Echo
➔ dracht, pees/spier, hartproblemen, Koliek
Endoscopie
➔ diagnose + behandelingen in luchtpijp, gewrichten, maag, ovaria, …
Toediening van medicatie
Parenteraal:
- IV in de hals v. jugularis
- IM in de borstspier/halsspier , (broekspier veulen) ➔ aspireren om bloedvat te vermijden
- SC tussen vel en spier
- IA: in het gewricht bij onsteking
per os:
- met spuit
- met neusslokdarm-sonde
- menging met krachtvoer
Op de huid
- zalf , dun laagje goed inmaseren en herhalen met handschoenen
Inhalatie
- bij chronische longproblemen
Wondverzorging
Hoe sneller de behandeling hoe beter het resultaat
Kneuzing
Symptomen: Zwelling , pijn en vaak gepaard met hematoom
Behandeling: afkoelen (10min), insmeren met bloedklonter zalf , openprikken bij grote zwelling
Schaafwonde
Symptomen: epidermis weg, meest pijnlijk,
Behandeling: uitwassen met zeep, deppen met isobetadine (2x dag), Wondhelende zalf (2xdag)
Snijwonde
Symptomen: alle huidlagen beschadigd + eventueel onderliggende structuren
Behandeling: Uitwassen met zeep, onstsmetten, hechten met draad
Steekwonde
Symptomen: Kleine huidwonde + veel schade aan inwendige structuren + hoog infectierisico
Behandeling: vaccinatie (3j) tetanus,
Nageltred
Symptomen: scherp voorwerp in de zool van de hoef, mogelijks diepe buigpees geraakt, plaats en diepte bepalen prognose
Behandeling: AB, Tetanus Antisera, ontsmetting, verband , ontsmettingszak
Complicaties bij wondzorg
Penetratie van gewricht
uitvloei van gewrichtvocht, spoeling met AB
Periostale reactie
Botvorming , mogelijks druk op pezen
Schieffel = periostale reactie aan het pijpbeen
Sekwestratie
Afgeschilferd stuk bot die een weg naar buiten zoekt
DZ Paard Pagina 2
,Afgeschilferd stuk bot die een weg naar buiten zoekt
Wonde geneest pas eens stuk bot verwijderd word.
Dehiscentie
Openscheuren van de wonde door te veel beweging
➔ hypergranulatie
Bloedingen
Uitwendig
- Slagaderlijk ➔ pompenden helderrood
- Aderlijk ➔ Constante vloei donkerrood
➔ maximaal verlies 10-15L
Behandeling:
- Tegendruk door klemming (30min)
- verband
Inwendige bloeding
bleke slijmvliezen, snelle dradigerige pols, hoge HF en ADH ➔ zeer slechte prognose
Breuken
Vooraf
pijn, zwellingn, crepitatie (knetterend geluid bij aanraking), abnormale stand
➔ infectie de ergste complicatie
Hoe lager de breuk hoe beter de heling, hoe jonger het paard hoe beter de heling
➔ hoge breuk, paard onmogelijk te immobiliseren voor 6 weken, opereren ook groot risico ➔ praktisch altijd fataal
Soorten
Dwars ➔ simpelste te helen breuk
DZ Paard Pagina 3
, Gecompliceerde
Schuine
Intra articulaire
Behandeling
eerste hulp
- snel werken bij vermoeden
- zo snel mogelijk kliniek zonder te stappen
- vooraf ficeren
- paard rustig houden met medicatie
DZ Paard Pagina 4
