ISNT, B&O 25/26
Individuen, Sociale Netwerken en Technologie
literatuur
Friendship Paradox
beweert dat meeste mensen minder vrienden hebben dan hun vrienden gemiddeld hebben
paradoxaal want je zou verwachten dat vrienden evenveel vrienden hebben als elkaar
Scott Feld: mensen met grotere sociale netwerken worden vaker als vriend gekozen,
daardoor hebben vrienden gemiddeld meer vrienden dan het individu zelf
praktische toepassingen: bv monitoren van ziekteverspreiding; Christakis en Fowler
toonden aan dat mensen in grotere sociale netwerken meer risico lopen op ziektes
Persoonlijke netwerken
bestaat uit directe relaties die iemand heeft (vrienden/familie)
wordt vaak weergegeven in een grafiek (sociogram) waarbij individuen (knopen) worden
verbonden door ‘randen’ of relaties
o 1.0-graads netwerken: alle knopen zijn slechts 1 graad verwijderd van de centrale
persoon (ego)
o 1.5-graads netwerken: waarin relaties tussen vrienden van ego ook worden
meegenomen
Sterke en zwakke banden
‘sterk’ kenmerken: hoge mate van emotionele nabijheid, frequente interactie (wederzijds)
dus relaties met mensen die je goed kent, vertrouwt en waar je hulp van kan verwachten
‘zwak’ kenmerken: minder intensieve relaties
volgens Granovetter toch wel belangrijk; dienen vaak als bruggen naar andere
gemeenschappen, wat cruciaal is voor verspreiding informatie en verkrijgen nieuwe kansen
(banen) > dit fenomeen staat bekend als de ‘strength of weak ties’
Netwerkgrootte
grootte van netwerk: degree, is belangrijke sociale hulpbron > mensen die goed verbonden
zijn kunnen gemakkelijker toegang krijgen tot informatie, hulp en andere middelen
netwerken kunnen in verschillende lagen worden onderverdeeld: kern (2 tot 5 nauwe
contacten) en actieve netwerk (ongeveer 150 personen)
deze laagstructuur helpt onderzoekers om te begrijpen hoe groot de sociale netwerken
van individuen zijn en hoe de relaties zich in verschillende contexten ontwikkelen
Hubs
individuen die uitzonderlijk goed verbonden zijn en een groot aantal relaties hebben
spelen cruciale rol in de structuur van netwerken, omdat ze vaak fungeren als centrale
knooppunten die mensen in verschillende delen van het netwerk met elkaar verbinden
Netwerkdichtheid en transitiviteit
transitiviteit geeft aan hoe sterk vrienden van een persoon ook met elkaar bevriend zijn
veel voorkomende eigenschap in sociale netwerken vooral in kernnetwerken waar sterke
banden domineren
empirische studies hebben aangetoond dat dichtheid van kernnetwerken meestal hoog
is, wat betekent dat veel vrienden van een individu elkaar ook kennen
,ISNT, B&O 25/26
Small-World Phenomenon
stelt dat in grote, moderne samenlevingen elke twee willekeurige personen slechts door een
klein aantal tussenpersonen met elkaar verbonden zijn
Stanley Milgram; onderzocht dit voor het eerst en ontdekte dat gemiddeld zes stappen
van ‘’degree of seperation’’ nodig zijn om twee willekeurige mensen in de VS met elkaar te
verbinden (recente onderzoeken zoals van Facebook suggereren dat dit zelfs 3,74 kan zijn)
belangrijk concept in netwerkenanalyse: toont aan dat zelfs in anonieme grootschalige
samenlevingen mensen nauw verbonden zijn
doordat netwerken bestaan uit clusters van nauw verbonden individuen
(gemeenschappen) + ook enkele zwakke banden die deze gemeenschappen met elkaar
verbinden; zwakke banden creëren ‘bruggen’ die nodig zijn voor een ‘kleine wereld’
combineert lokale clustering (vrienden van vrienden kennen elkaar) en korte
gemiddelde padlentge (iedereen is via enkele stappen verbonden)
efficiënt want lokale cohesie + snelle verspreiding van informatie (of virussen)
verlies van gemeenschap
Ferdinand Tonnies: samenlevingen verschuiven, door industrialisatie en urbanisatie, van
Gemeinschaft (sterke, hechte sociale banden) naar Gesellschaft (lossere sociale banden)
moderne technologie en toenemende mobiliteit hebben geleid tot zwakkere sociale
netwerken en minder face-to-face interactie > afname sociale cohesie en gemeenschaps-
vorming, waardoor mensen zich minder verbonden voelen met hun lokale gemeenschappen
Sociale cohesie en sociaal kapitaal
sociale netwerken spelen cruciale rol bij behouden en creëren sociale cohesie, wat verwijst
naar mate waarin individuen in een samenleving verbonden zijn en elkaar vertrouwen
sociaal kapitaal verwijst naar de middelen en voordelen die mensen verkrijgen door hun
netwerken, zoals steun, informatie en kansen.
Iyengar, Affect, not ideology: A social identity perspective on polarization
onderzoekt hoe politieke polarisatie meer wordt aangedreven door emoties en
groepsidentiteit dan door ideologische verschillen > auteurs betogen dat mensen polariseren
obv hun affectieve reacties richting leden van andere politieke groepen en niet primair
vanwege inhoudelijke ideologische verschillen
sociaal-identiteitstheorie: mensen identificeren zich sterk met eigen politieke groep
‘ingroup’ en ontwikkelen vijandige houding tegenover politieke tegenstanders ‘outgroup’
affectieve kloof is toegenomen tussen aanhangers van verschillende politieke partijen, dus
veel mensen voelen steeds negatievere emoties jegens de tegenpartij (wantrouwen/afkeer)
auteurs verklaren met affectieve polarisatie de vijandigheid van mensen zonder dat hun
eigen politieke standpunten niet significant veranderen
vb: politieke campagnes in VS spelen in op emotionele reacties om rivaliserende partij
in negatief daglicht te zetten
invloed van media speelt ook grote rol in polarisatie > vijandigheid jegens outgroup versterkt
bij selectieve blootstelling aan media die eigen politieke voorkeuren bevestigt
media die partijgebonden zijn (conservatieve/progressieve) dragen bij aan emotionele
polarisatie door selectieve berichtgeving die ingroup versterkt en andere groep verzwakt
, ISNT, B&O 25/26
sociaal-identiteitstheorie: mensen voelen zich emotioneel verbonden met ingroup en
ontwikkelen vijandigheid jegens tegenpartij, puur gebaseerd op groepsidentiteit
affectieve polarisatie: emotionele vervreemding en vijandigheid tussen groepen wat leidt tot
versterking politieke polarisatie zonder dat ideologische verschillen per se toenemen
Bail, Exposure to opposing view on social media can increase political polarization
onderzoekt impact van blootstelling aan tegengestelde politieke meningen op sociale media
en hoe dit niet per se leidt tot meer begrip of vermindering van polarisatie > toont juist aan
dat sociale media polarisatie kan versterken
onderzoek: als twee mensen worden blootgesteld aan tegengestelde standpunten via
sociale media worden overtuigingen sterker ipv zwak > sterker bij conservatieve opvattingen
sociale media creëren vaak echokamers, waarin gebruikers vooral in contact komen met
gelijkgestemde individuen en ideeën > versterkt bestaande opvattingen omdat mensen
voornamelijk informatie consumeren die hun bestaande overtuigingen bevestigt
wanneer ze dan toch worden blootgesteld aan tegengestelde meningen, voelen ze zich
nog sterker verbonden met eigen standpunt en minder open voor nieuwe ideeën
draagt bij aan groeiende kloof tussen verschillende politieke partijen
het artikel stelt dat sociale media daarom niet alleen een platform is voor het bevorderen
van politieke dialoog maar juist voor het kunnen creëren van een ruimte waar polarisatie
wordt versterkt (betreft politieke opvattingen, maar kan ook leiden tot emotionele afstand)
polarisatie door blootstelling: sociale media gebruikers blootgesteld aan standpunten die
eigen politieke voorkeuren tegengingen > resultaten toonden aan dat dit vaak leidde tot
verdere versterking eigen politieke overtuigingen
echokamers: gelijkgestemde gemeenschappen die door sociale media worden gecreëerd om
polarisatie te versterken waarin gebruikers bevestiging zoeken voor bestaande opvattingen
vb: conservatieven blootgesteld aan liberale standpunten op Twitter werden nog
conservatiever en liberalen op dezelfde manier alleen in mindere mate
Conclusie t.o.v. beide artikelen
Beide tonen aan dat politieke polarisatie niet uitsluitend voortkomt uit inhoudelijke
ideologische verschillen maar vooral wordt gevoed door emoties en groepsidentiteit.
Iyengar richt zich op hoe affectieve polarisatie en groepsidentificatie bijdragen aan
vijandigheid, Bail liet zien dat sociale media deze dynamiek verergerd door mensen bloot te
stellen aan tegengestelde standpunten op een manier die hun eigen overtuigingen versterkt
ipv verzacht. Dus sociale media vergroot emotionele kloof, wat leidt tot steeds meer
verwijdering van elkaar van politieke groepen.
door deze onderzoeken wordt duidelijk dat polarisatie diepgeworteld is in menselijke
emoties en groepsdynamiek en dat moderne technologieën zoals sociale media deze
processen versnellen en versterken ipv ze te mitigeren.
Swader, Loneliness in Europe: Personal and Societal Individualism-Collectivism and…
richt zich op de invloed van zowel persoonlijke als maatschappelijke vormen van
individualisme en collectivisme op eenzaamheid in Europa > onderzoek over hoe culturele
factoren en sociale isolatie bijdragen aan perceptie van eenzaamheid
eenzaamheid: subjectieve ervaring van sociaal isolement en vaak gerelateerd aan depressie
Swader stelt dat culturele waarden (individualisme, cultuur waarin persoonlijke vrijheid,
Individuen, Sociale Netwerken en Technologie
literatuur
Friendship Paradox
beweert dat meeste mensen minder vrienden hebben dan hun vrienden gemiddeld hebben
paradoxaal want je zou verwachten dat vrienden evenveel vrienden hebben als elkaar
Scott Feld: mensen met grotere sociale netwerken worden vaker als vriend gekozen,
daardoor hebben vrienden gemiddeld meer vrienden dan het individu zelf
praktische toepassingen: bv monitoren van ziekteverspreiding; Christakis en Fowler
toonden aan dat mensen in grotere sociale netwerken meer risico lopen op ziektes
Persoonlijke netwerken
bestaat uit directe relaties die iemand heeft (vrienden/familie)
wordt vaak weergegeven in een grafiek (sociogram) waarbij individuen (knopen) worden
verbonden door ‘randen’ of relaties
o 1.0-graads netwerken: alle knopen zijn slechts 1 graad verwijderd van de centrale
persoon (ego)
o 1.5-graads netwerken: waarin relaties tussen vrienden van ego ook worden
meegenomen
Sterke en zwakke banden
‘sterk’ kenmerken: hoge mate van emotionele nabijheid, frequente interactie (wederzijds)
dus relaties met mensen die je goed kent, vertrouwt en waar je hulp van kan verwachten
‘zwak’ kenmerken: minder intensieve relaties
volgens Granovetter toch wel belangrijk; dienen vaak als bruggen naar andere
gemeenschappen, wat cruciaal is voor verspreiding informatie en verkrijgen nieuwe kansen
(banen) > dit fenomeen staat bekend als de ‘strength of weak ties’
Netwerkgrootte
grootte van netwerk: degree, is belangrijke sociale hulpbron > mensen die goed verbonden
zijn kunnen gemakkelijker toegang krijgen tot informatie, hulp en andere middelen
netwerken kunnen in verschillende lagen worden onderverdeeld: kern (2 tot 5 nauwe
contacten) en actieve netwerk (ongeveer 150 personen)
deze laagstructuur helpt onderzoekers om te begrijpen hoe groot de sociale netwerken
van individuen zijn en hoe de relaties zich in verschillende contexten ontwikkelen
Hubs
individuen die uitzonderlijk goed verbonden zijn en een groot aantal relaties hebben
spelen cruciale rol in de structuur van netwerken, omdat ze vaak fungeren als centrale
knooppunten die mensen in verschillende delen van het netwerk met elkaar verbinden
Netwerkdichtheid en transitiviteit
transitiviteit geeft aan hoe sterk vrienden van een persoon ook met elkaar bevriend zijn
veel voorkomende eigenschap in sociale netwerken vooral in kernnetwerken waar sterke
banden domineren
empirische studies hebben aangetoond dat dichtheid van kernnetwerken meestal hoog
is, wat betekent dat veel vrienden van een individu elkaar ook kennen
,ISNT, B&O 25/26
Small-World Phenomenon
stelt dat in grote, moderne samenlevingen elke twee willekeurige personen slechts door een
klein aantal tussenpersonen met elkaar verbonden zijn
Stanley Milgram; onderzocht dit voor het eerst en ontdekte dat gemiddeld zes stappen
van ‘’degree of seperation’’ nodig zijn om twee willekeurige mensen in de VS met elkaar te
verbinden (recente onderzoeken zoals van Facebook suggereren dat dit zelfs 3,74 kan zijn)
belangrijk concept in netwerkenanalyse: toont aan dat zelfs in anonieme grootschalige
samenlevingen mensen nauw verbonden zijn
doordat netwerken bestaan uit clusters van nauw verbonden individuen
(gemeenschappen) + ook enkele zwakke banden die deze gemeenschappen met elkaar
verbinden; zwakke banden creëren ‘bruggen’ die nodig zijn voor een ‘kleine wereld’
combineert lokale clustering (vrienden van vrienden kennen elkaar) en korte
gemiddelde padlentge (iedereen is via enkele stappen verbonden)
efficiënt want lokale cohesie + snelle verspreiding van informatie (of virussen)
verlies van gemeenschap
Ferdinand Tonnies: samenlevingen verschuiven, door industrialisatie en urbanisatie, van
Gemeinschaft (sterke, hechte sociale banden) naar Gesellschaft (lossere sociale banden)
moderne technologie en toenemende mobiliteit hebben geleid tot zwakkere sociale
netwerken en minder face-to-face interactie > afname sociale cohesie en gemeenschaps-
vorming, waardoor mensen zich minder verbonden voelen met hun lokale gemeenschappen
Sociale cohesie en sociaal kapitaal
sociale netwerken spelen cruciale rol bij behouden en creëren sociale cohesie, wat verwijst
naar mate waarin individuen in een samenleving verbonden zijn en elkaar vertrouwen
sociaal kapitaal verwijst naar de middelen en voordelen die mensen verkrijgen door hun
netwerken, zoals steun, informatie en kansen.
Iyengar, Affect, not ideology: A social identity perspective on polarization
onderzoekt hoe politieke polarisatie meer wordt aangedreven door emoties en
groepsidentiteit dan door ideologische verschillen > auteurs betogen dat mensen polariseren
obv hun affectieve reacties richting leden van andere politieke groepen en niet primair
vanwege inhoudelijke ideologische verschillen
sociaal-identiteitstheorie: mensen identificeren zich sterk met eigen politieke groep
‘ingroup’ en ontwikkelen vijandige houding tegenover politieke tegenstanders ‘outgroup’
affectieve kloof is toegenomen tussen aanhangers van verschillende politieke partijen, dus
veel mensen voelen steeds negatievere emoties jegens de tegenpartij (wantrouwen/afkeer)
auteurs verklaren met affectieve polarisatie de vijandigheid van mensen zonder dat hun
eigen politieke standpunten niet significant veranderen
vb: politieke campagnes in VS spelen in op emotionele reacties om rivaliserende partij
in negatief daglicht te zetten
invloed van media speelt ook grote rol in polarisatie > vijandigheid jegens outgroup versterkt
bij selectieve blootstelling aan media die eigen politieke voorkeuren bevestigt
media die partijgebonden zijn (conservatieve/progressieve) dragen bij aan emotionele
polarisatie door selectieve berichtgeving die ingroup versterkt en andere groep verzwakt
, ISNT, B&O 25/26
sociaal-identiteitstheorie: mensen voelen zich emotioneel verbonden met ingroup en
ontwikkelen vijandigheid jegens tegenpartij, puur gebaseerd op groepsidentiteit
affectieve polarisatie: emotionele vervreemding en vijandigheid tussen groepen wat leidt tot
versterking politieke polarisatie zonder dat ideologische verschillen per se toenemen
Bail, Exposure to opposing view on social media can increase political polarization
onderzoekt impact van blootstelling aan tegengestelde politieke meningen op sociale media
en hoe dit niet per se leidt tot meer begrip of vermindering van polarisatie > toont juist aan
dat sociale media polarisatie kan versterken
onderzoek: als twee mensen worden blootgesteld aan tegengestelde standpunten via
sociale media worden overtuigingen sterker ipv zwak > sterker bij conservatieve opvattingen
sociale media creëren vaak echokamers, waarin gebruikers vooral in contact komen met
gelijkgestemde individuen en ideeën > versterkt bestaande opvattingen omdat mensen
voornamelijk informatie consumeren die hun bestaande overtuigingen bevestigt
wanneer ze dan toch worden blootgesteld aan tegengestelde meningen, voelen ze zich
nog sterker verbonden met eigen standpunt en minder open voor nieuwe ideeën
draagt bij aan groeiende kloof tussen verschillende politieke partijen
het artikel stelt dat sociale media daarom niet alleen een platform is voor het bevorderen
van politieke dialoog maar juist voor het kunnen creëren van een ruimte waar polarisatie
wordt versterkt (betreft politieke opvattingen, maar kan ook leiden tot emotionele afstand)
polarisatie door blootstelling: sociale media gebruikers blootgesteld aan standpunten die
eigen politieke voorkeuren tegengingen > resultaten toonden aan dat dit vaak leidde tot
verdere versterking eigen politieke overtuigingen
echokamers: gelijkgestemde gemeenschappen die door sociale media worden gecreëerd om
polarisatie te versterken waarin gebruikers bevestiging zoeken voor bestaande opvattingen
vb: conservatieven blootgesteld aan liberale standpunten op Twitter werden nog
conservatiever en liberalen op dezelfde manier alleen in mindere mate
Conclusie t.o.v. beide artikelen
Beide tonen aan dat politieke polarisatie niet uitsluitend voortkomt uit inhoudelijke
ideologische verschillen maar vooral wordt gevoed door emoties en groepsidentiteit.
Iyengar richt zich op hoe affectieve polarisatie en groepsidentificatie bijdragen aan
vijandigheid, Bail liet zien dat sociale media deze dynamiek verergerd door mensen bloot te
stellen aan tegengestelde standpunten op een manier die hun eigen overtuigingen versterkt
ipv verzacht. Dus sociale media vergroot emotionele kloof, wat leidt tot steeds meer
verwijdering van elkaar van politieke groepen.
door deze onderzoeken wordt duidelijk dat polarisatie diepgeworteld is in menselijke
emoties en groepsdynamiek en dat moderne technologieën zoals sociale media deze
processen versnellen en versterken ipv ze te mitigeren.
Swader, Loneliness in Europe: Personal and Societal Individualism-Collectivism and…
richt zich op de invloed van zowel persoonlijke als maatschappelijke vormen van
individualisme en collectivisme op eenzaamheid in Europa > onderzoek over hoe culturele
factoren en sociale isolatie bijdragen aan perceptie van eenzaamheid
eenzaamheid: subjectieve ervaring van sociaal isolement en vaak gerelateerd aan depressie
Swader stelt dat culturele waarden (individualisme, cultuur waarin persoonlijke vrijheid,
