ALGEMENE PATHOLOGIE
INLEIDING
• Pathologie is afgeleid van de Griekse woorden Pathos (ziekte of aandoening) en Logos
(leer, wetenschap).
• Meestal (patho)fysiologische factoren, maar ook psychische en sociale
• We bekijken:
o Wat is gezondheid
o Wat is ziekte (=afwijking van de gezonde toestand)
• Bestudering van de ziektes = pathofysiologie
GEZONDHEID
• Toestand van volledig fysiek, psychisch en sociaal welbevinden, en niet enkel de
afwezigheid van ziekte (WHO)
• Subjectief
• Sterke onderlinge invloed
• Als gezondheidswerker altijd met deze 3 factoren rekening houden
ZIEKTE
• Toestand van lichamelijk, geestelijk of maatschappelijk onwelzijn
• Draaglast > draagkracht Bv: opportunistische infecties (bv. candidiase à candida
albicans) , shin splints,…
(opportunistische infecties = iets dat tot uiting komt wanneer je een verminderde
weerstand hebt)
VERLOOP VAN ELK (SOMATISCH) ZIEKTEPROCES ZIJN VERSCHILLENDE FACTOREN
VAN BELANG:
• Acuut
o Subacuut : Ziekte van Pfeiffer (Epstein Barr virus)
o Hyperacuut of fulminant : sepsis (Neisseria Meningitidis)
,• Chronisch
o Exacerbatie-remissie : MS, diabetes,…
DE FREQUENTIE
= (aantal keer binnen tijdsperiodes vb. in een maand hoeveel keer die ziekte gehad)
• Incidentie
o n nieuwe gevallen/j
o Acute ziekten (bv. influenza)
• Prevalentie
o n bestaande gevallen op een bepaald moment
o Chronische ziekten (bv. diabetes mellitus type 2)
DE ETIOLOGIE
= of ziekteoorzaak
• Somatisch à Somatische pathologie
• Psychisch à Psychopathologie, Psychosomatiek
• Sociaal à Sociale pathologie
DE PATHOFYSIOLOGIE (PATHOGENESE)
= studie van het verloop van ziektes
• Beschrijft de manier waarop een bepaalde oorzaak tot symptomen leidt
Bv: DM type 1: auto-immuunafbraak van beta cellen van pancreas ->
verminderde insulinesecretie -> hyperglycemie -> glucosurie - > polyurie -
>Polydipsie
DE SYMPTOMEN
= tekens van ziekte
• Subjectief (klachten)
o Pijn
o Jeuk
o Misselijkheid
o …
• Objectief (ziekte-tekens)
o Zwelling
o Koorts
o Roodheid
o …
, Auto-immuunziekte: Lichaamseigen cellen aanvallen: diabetes type 1
DE DIAGNOSTIEK (EN DIFFERENTIEEL DIAGNOSTIEK)
= de handeling om een diagnose te stellen=>label
• Anamnese
• Klinisch onderzoek
• Technische diagnostiek
Als je nog niet zeker weet wat het is zit je met een differentieeldiagnose (kan
verkoudsheid, griep,… zijn)
DE BEHANDELING (= THERAPIE)
• Causaal (=oorzaak) vs. Symptomatisch (=symptomen)
• Curatief (= genezen) vs. Palliatief (=levenskwaliteit verbeteren)
• Conservatief (= medicatie) vs. Operatief
DE PROGNOSE (= VOORSPELLING
• Morbiditeit (aantal ziektegevallen) (ziektegevallen / (periode x bevolking))
• Mortaliteit ( aantal sterftegevallen (sterftegevallen/ (periode x 100 000 inwoners))
• 5-jaars overleving (oncologie)
Het ziekteverloop (hoeft niet lineair te zijn, kan ups and downs, remissie en exacervatie)
Besmetting à infectie à micro-organisme à inflammatie/ontsteking à overbelasting
weefsel
!!!! niet elke inflammatie/ontsteking is het gevolg van een infectie, infecties lijden tot
inflammatie/ontstekingen maar andere oorzaken zijn meestal het gevolg van een overbelasting
van het weefsel
ONTSTEKINGSVERSCHIJNSELEN:
• Rubor (roodheid, vasodilatatie)
• Tumor (zwelling, oedeem)
• Calor (warmte)
• Dolor (pijn)
• Functiolaesie (funftieverlies)
, PREVENTIE
• Primair: voorkomen dat de ziekte optreedt
o Bijzondere vormen
§ Vaccinatie
§ Profylaxe (behandeling starten voor ziekte bestaat bv. Antibioticum
preventief)
• Secundair: ziekte zo vroeg mogelijk opsporen
o Screening:
§ Systematisch: PAP test, mammografie, …
§ Opportunistisch: PSA
• Tertiair: de gevolgen van de ziekte voorkomen
INLEIDING
• Pathologie is afgeleid van de Griekse woorden Pathos (ziekte of aandoening) en Logos
(leer, wetenschap).
• Meestal (patho)fysiologische factoren, maar ook psychische en sociale
• We bekijken:
o Wat is gezondheid
o Wat is ziekte (=afwijking van de gezonde toestand)
• Bestudering van de ziektes = pathofysiologie
GEZONDHEID
• Toestand van volledig fysiek, psychisch en sociaal welbevinden, en niet enkel de
afwezigheid van ziekte (WHO)
• Subjectief
• Sterke onderlinge invloed
• Als gezondheidswerker altijd met deze 3 factoren rekening houden
ZIEKTE
• Toestand van lichamelijk, geestelijk of maatschappelijk onwelzijn
• Draaglast > draagkracht Bv: opportunistische infecties (bv. candidiase à candida
albicans) , shin splints,…
(opportunistische infecties = iets dat tot uiting komt wanneer je een verminderde
weerstand hebt)
VERLOOP VAN ELK (SOMATISCH) ZIEKTEPROCES ZIJN VERSCHILLENDE FACTOREN
VAN BELANG:
• Acuut
o Subacuut : Ziekte van Pfeiffer (Epstein Barr virus)
o Hyperacuut of fulminant : sepsis (Neisseria Meningitidis)
,• Chronisch
o Exacerbatie-remissie : MS, diabetes,…
DE FREQUENTIE
= (aantal keer binnen tijdsperiodes vb. in een maand hoeveel keer die ziekte gehad)
• Incidentie
o n nieuwe gevallen/j
o Acute ziekten (bv. influenza)
• Prevalentie
o n bestaande gevallen op een bepaald moment
o Chronische ziekten (bv. diabetes mellitus type 2)
DE ETIOLOGIE
= of ziekteoorzaak
• Somatisch à Somatische pathologie
• Psychisch à Psychopathologie, Psychosomatiek
• Sociaal à Sociale pathologie
DE PATHOFYSIOLOGIE (PATHOGENESE)
= studie van het verloop van ziektes
• Beschrijft de manier waarop een bepaalde oorzaak tot symptomen leidt
Bv: DM type 1: auto-immuunafbraak van beta cellen van pancreas ->
verminderde insulinesecretie -> hyperglycemie -> glucosurie - > polyurie -
>Polydipsie
DE SYMPTOMEN
= tekens van ziekte
• Subjectief (klachten)
o Pijn
o Jeuk
o Misselijkheid
o …
• Objectief (ziekte-tekens)
o Zwelling
o Koorts
o Roodheid
o …
, Auto-immuunziekte: Lichaamseigen cellen aanvallen: diabetes type 1
DE DIAGNOSTIEK (EN DIFFERENTIEEL DIAGNOSTIEK)
= de handeling om een diagnose te stellen=>label
• Anamnese
• Klinisch onderzoek
• Technische diagnostiek
Als je nog niet zeker weet wat het is zit je met een differentieeldiagnose (kan
verkoudsheid, griep,… zijn)
DE BEHANDELING (= THERAPIE)
• Causaal (=oorzaak) vs. Symptomatisch (=symptomen)
• Curatief (= genezen) vs. Palliatief (=levenskwaliteit verbeteren)
• Conservatief (= medicatie) vs. Operatief
DE PROGNOSE (= VOORSPELLING
• Morbiditeit (aantal ziektegevallen) (ziektegevallen / (periode x bevolking))
• Mortaliteit ( aantal sterftegevallen (sterftegevallen/ (periode x 100 000 inwoners))
• 5-jaars overleving (oncologie)
Het ziekteverloop (hoeft niet lineair te zijn, kan ups and downs, remissie en exacervatie)
Besmetting à infectie à micro-organisme à inflammatie/ontsteking à overbelasting
weefsel
!!!! niet elke inflammatie/ontsteking is het gevolg van een infectie, infecties lijden tot
inflammatie/ontstekingen maar andere oorzaken zijn meestal het gevolg van een overbelasting
van het weefsel
ONTSTEKINGSVERSCHIJNSELEN:
• Rubor (roodheid, vasodilatatie)
• Tumor (zwelling, oedeem)
• Calor (warmte)
• Dolor (pijn)
• Functiolaesie (funftieverlies)
, PREVENTIE
• Primair: voorkomen dat de ziekte optreedt
o Bijzondere vormen
§ Vaccinatie
§ Profylaxe (behandeling starten voor ziekte bestaat bv. Antibioticum
preventief)
• Secundair: ziekte zo vroeg mogelijk opsporen
o Screening:
§ Systematisch: PAP test, mammografie, …
§ Opportunistisch: PSA
• Tertiair: de gevolgen van de ziekte voorkomen
