Samenvatting Pedagogie (Hoofdstuk opvoeden) VIVES Kortrijk

+ PP Toledo


Pedagogie : Visies op opvoeding


1) Wat is opvoeding?


Opvoeding heeft verschillende betekenissen. Het is moeilijk om er een echte definitie aan
te koppelen , toch staan er in de Van Dale 3 verschillende :


 Opvoeding is een mens of dier grootbrengen en vormen.
 Opvoeden is door het verschaffen van voedsel grootbrengen.
 Opvoeden is het onderhouden en grootbrengen( sociale , intellectuele , .. vorming ).


Eigen definitie :

Opvoeden = Iemand grootbrengen adhv gedrags-en-denkregels.(waarden&normen) om zo hun identiteit mee te
helpen vormen en hun goed te laten deelnemen aan de samenleving.



Opvoeden gebeurt door verschillende personen : gezin , familie , leerkracht , crèche , media
, sportclub , jeugdbeweging , … Niet enkel personen zorgen voor opvoeding , maar ook
bepaalde gebeurtenissen.


Om het begrip opvoeden te kunnen begrijpen gaat het natuurlijk veel verder dan enkel de
definities van het woordenboek en je eigen definitie.  Enkele Pedagogische denkers
hebben citaten over opvoeding ontwikkelt :


 Plato : “Schoonheid en volmaaktheid naar Ziel en lichaam is het doel van
opvoeding.” ( Leren je best doen om een mooi mens te zijn )

 John Locke : “ De realisatie van een gezonde ziel in een gezond lichaam ,dat is het
doel van opvoeding.” + “ Een mensenkind is een Wit blad papier dat door de
opvoeding en onderwijs wordt beschreven”.

 Ellen Key : “ Opvoeding is rustig en langzaam de natuur zichzelf laten behelpen en
enkel nagaan of de omgeving het werk van de natuur steunt”.

 J.Hoogveld : “ Opvoeding is de onvolwassen mens helpen om hem bekwaam te
maken zelfstandig zijn levenstaak te volbrengen”.

, + PP Toledo


 M.J. Langeveld : “ Opvoeding is de omgang van volwassenen met kinderen. Die
omgang beoogt een bepaalde invloed , namelijk het kind helpen mondig te worden”.

 Thomas van Aquino : “ Leermeester zijn of onderwijzen schijnt alleen aan god toe te
komen “. ( dwz : god alleen kan goed opvoeden etc )

Examen ! : 1 uitspraak waar je het niet eens
mee bent + 1 uitspraak waar je het wel mee
eens bent vanbuiten leren ( Naam + tekst )
en kunnen motiveren waarom.


We bekijken het citaat van Langeveld :
Een belangrijk onderdeel van zijn begripsbepaling gaat over wanneer we van opvoeding
kunnen spreken bij omgang met mensen , daar heeft hij 4 voorwaarden voor :


 Het moet gaan tussen volwassene en kind.
 Er moet invloed uitgeoefend worden.
 De invloed moet uitgaan van volwassene op kind.
 De omgang tussen volwassene/kind heeft als doel het kind mondig te laten worden


Dus we kunnen concluderen dat :
 Opvoeders = volwassenen
 Kinderen worden opgevoed
 Volwassenen kunnen elkaar niet opvoeden
( als ze elkaar beïnvloeden spreken we van therapie , reclame etc)
 Kinderen kunnen elkaar niet opvoeden
 Kinderen kunnen volwassenen niet opvoeden ( enkel irriteren , vertederen etc)


Hij stelt dus dat volwassenen een invloed uitoefenen op kinderen , maar wat houdt die
invloed allemaal in ?


 Zelfontplooiing of om maatschappelijke doelstellingen te bereiken?
 Begeleiden of leiden?
 Bewust of onbewust (rolmodel)?
 Woorden of daden?
 Gericht op waarden en normen of ruimer?
 Overdracht van kennis of vaardigheden of technieken?
 Systematische act?