100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached 4.2 TrustPilot
logo-home
Class notes

Samenvatting Internationaal vervoerrecht: Hoorcolleges & Literatuur (Van Haven en Handel)

Rating
-
Sold
1
Pages
85
Uploaded on
12-10-2025
Written in
2025/2026

N.B. Bij sommige colleges mist er wat literatuur

Institution
Course











Whoops! We can’t load your doc right now. Try again or contact support.

Written for

Institution
Study
Course

Document information

Uploaded on
October 12, 2025
Number of pages
85
Written in
2025/2026
Type
Class notes
Professor(s)
Unknown
Contains
All classes

Subjects

Content preview

Hoorcollege 1 – Introductie Internationaal vervoerrecht

Vervoerovereenkomst
 Er moet deelsovereenstemming zijn bij een vervoerovereenkomst
 Vervoer van goederen

Vervoerrecht – kader
Internationaal vervoerrecht:
1. BELANGRIJK: WELK RECHT IS VAN TOEPASSING?
2. Welke rechter(s)/arbiter(s) zijn bevoegd?
a. Wat kan ik met een NL-vonnis?
b. NL-rechter past niet altijd NL-recht toe
3. Welk recht passen zij toe?
4. Wat zijn de mogelijkheden met die beslissing?
5. [NB: Wat zijn de kosten?]

 In NL gaan ieder verbindende bepalingen van internationale verordeningen en
verdragen vóór op nationaal recht op grond van art. 94 Grondwet. Dus: voorrang voor
direct werkende internationale regels op nationaal recht.

Kader:
 Nederlands wettelijk vervoerrecht is opgenomen in Boek 8 BW
 Vanaf 1 april 1991: daarvoor Wetboek van Koophandel (NB: niet geheel vervallen)
 Boek 8 BW steeds uitgebreid en ge-update, bijv. luchtvervoer
 (1/6/2005), spoorvervoer (1/12/2006), CMNI (art. 8:889 BW) en elektronisch
cognossement (in te voegen in art. 8:400 e.v. BW)

Boek 8 BW is in hoge mate ontleend aan internationale verdragen:
 Zeevervoer: Hague (Visby) Rules 1924/1968 / art. 8:370 e.v. BW
 Vervoer over de binnenwateren: CMNI 2001 / art. 8:889 BW
 Wegvervoer: CMR 1956 / art. 8:1080 e.v. BW
 Luchtvervoer: Verdrag van Montreal 1999 / art. 8:1340 e.v. BW
 Spoorvervoer: Cotif/CIM / art. 8:1550 e.v. BW

Toepassingsbereik boek 8 BW:
 Aspecten waar geen verdragsrecht geldt
o Nationaal vervoer
o Vb. slepen, expeditie, zeevrachtbrief
 Internationaal vervoer waarop Nederlands recht al dan niet gedeeltelijk van
toepassing is
o NL-rechter past Chinees recht toe, maar een Chinese rechter kan ook NL-
recht toepassen.
o Dus bij VERVOERRECHT ALTIJD check IPR-aspecten:
 Verordeningen of verdragen?
 Boek 8 BW?
 Andere regelingen?




Inhoud Boek 8 BW: Verkeersmiddelen en vervoer
1) Algemene bepalingen (schip, luchtvaartuig, reder, etc.)
a. Waarmee worden de goederen vervoerd?
2) Algemene bepalingen betreffende vervoer (art. 8:20 e.v.)
3) Zeerecht
4) Binnenvaartrecht
5) Wegvervoerrecht
6) Luchtrecht
7) Spoorwegrecht

,8) Verjaring:

NB: Vervoerrecht is vaak dwingend recht: van rechtswege kan het nietig zijn

Rechter moet ambtshalve toepassen (art. 8:12 – anders dan art. 3:40 BW)

Boek 8 BW = lex specialis
 Boek 8 is een specialis van de andere wetboeken; er gelden speciale
aansprakelijkheidsregels i.p.v. algemene aansprakelijkheid ex. 6:74 BW.
 Afkadering binnen vermogensrecht
 Boek 8 BW = lex specialis tov van andere boeken BW
 Algemene regel van NLs vermogensrecht toepasselijk, tenzij afwijking
 Vb. vervoerrechtelijke aansprakelijkheidsregimes (art. 8:21 BW) jo wanprestatie
(art. 6:74 BW)
 Samenloop kan problemen veroorzaken. Maar ook de vraag óf er samenloop is, is
soms lastig te beantwoorden
 Vb. HR 21 november 2014, ECLI:NL:HR:2014:3350, NJ 2015, 388 m.nt. K.F. Haak
(Liander/KWS)

“Zwartemeer”
HR 15 juni 2007, ECLI:NL:PHR:2007:BA1414, m.nt. K.F. Haak (Fernhout/Essent):
Bij baggerwerkzaamheden met een kraanschip wordt een gasleiding geraakt.
 Rechtsvraag: Geldt de aanvaringstermijn van 2 jaar of de algemene onrechtmatige
daadstermijn van 5 jaar?
o Schade is veroorzaakt bij baggerwerkzaamheden
o Oorzaak bij een schip
o Is dit een aanvaring? Ja, schade is veroorzaakt door een schip
o Aanvaringstermijn gaat voor, want lees KWS/Liander-arrest
 NB: Aanvaring is het veroorzaken van schade door een oorzaak aan boord van een
schip.

Liander/KWS
 Liander heeft KWS als hoofdaannemer op grond van art. 6:162 BW aansprakelijk
gesteld voor schade aan een ondergrondse hoogspanningskabel in het kader van
beschoeiingswerkzaamheden die vanaf een drijvend ponton zijn uitgevoerd door
de onderaannemer.
 KWS stelt dat de vordering is verjaard omdat er sprake is van een schadevaring
met een termijn van 2 jaar.
 HR: Bij samenloop onrechtmatige daad en schadevaring is de
schadevaringsregeling exclusief van toepassing (Zwartemeer, NJ 2007, 621, m.nt.
Haak)
 Maar: Het moet gaan om gevallen die (bij stilzwijgen van de wetgever)
onvermijdelijk, evident zijn, ik zou menen die boven elke twijfel verheven zijn.”

Overeenkomst van goederenvervoer
 Overeenkomsten voor goederenvervoer – art. 8:20 lid 1 BW
 Art. 8:20 (2) BW: het vervoer van elektriciteit, warmte en koude.
 Art. 8:32 BW: Deze afdeling geldt slechts ten aanzien van niet elders in dit boek
geregelde overeenkomsten van goederenvervoer.
o Dus niet voor zeevervoer, wegvervoer, luchtvervoer, spoorvervoer, etc.
o Systeem wel relevant
 MDS/Provider-arrest: zeevervoer-bepalingen kijken en Hof keek naar algemene
bepalingen, dat gaat niet op door art. 8:32 BW.

Art. 8:20 BW:
(1) De overeenkomst van goederenvervoer is de overeenkomst, waarbij de ene partij
(de vervoerder) zich tegenover de andere partij (de afzender) verbindt zaken te
vervoeren.

,Hof Den Bosch 13 mei 2025, ECLI:NL:GHSHE:2025:1315
 “Indien de inhoud van een overeenkomst voldoet aan de omschrijving van een
vervoerovereenkomst in deze artikelen, moet de overeenkomst worden
aangemerkt als een vervoerovereenkomst.
o Indien er een aanvaring is moet je de aanvaringtermijnen toepassen.
Aanvaring wordt als een vervoersovereenkomst aangemerkt.
 Daarbij is niet van belang of partijen ook daadwerkelijk de bedoeling hadden de
overeenkomst onder de regeling van goederenvervoer te laten vallen.
 Waar het om gaat: is of de overeengekomen rechten en verplichtingen voldoen
aan de wettelijke omschrijving van de vervoerovereenkomst.
 Deze vraag naar de kwalificatie van de overeenkomst moet worden onderscheiden
naar de daaraan voorafgaande vraag welke rechten en plichten partijen zijn
overeengekomen. Die vraag moet worden beantwoord aan de hand van de
Haviltexmaatstaf. Nadat met behulp van deze maatstaf de inhoud van de
overeenkomst – dat wil zeggen de wederzijdse rechten en verplichtingen – is
vastgesteld (uitleg), moet worden beoordeeld of de overeenkomst de kenmerken
heeft van een vervoerovereenkomst.”
o Zitten we wel in Nederlands recht?
o Wat is afgesproken door partijen?
o Hoe moeten we dat kwalificeren? Onduidelijk: omdat partijen dat niet altijd
duidelijk met elkaar op papier afspreken.

Definitie goederenvervoerovereenkomst
Art. 8:20 BW:
(1) De overeenkomst van goederenvervoer is de overeenkomst, waarbij de ene partij (de
vervoerder) zich tegenover de andere partij (de afzender) verbindt zaken te vervoeren.
Overeenkomst: Boek 6, Titel 5 BW

Goederenvervoer?
Art. 3:1 BW: Goederen zijn alle zaken en alle vermogensrechten
Art. 3:2 BW: Zaken zijn de voor menselijke beheersing vatbare stoffelijke objecten
NB: Toch goederenvervoer, gaat om vervoer van zaken

Definities partijen:
 Afzender = contractuele wederpartij van de vervoerder
o Onderscheid maken van verzendadres/feitelijke plaats van verzending
o Feitelijke vervoerder: degene die feitelijk een vrachtwagen/auto heeft
o Vervoerovereenkomst: is geen vervoer (als in vrachtwagen) nodig, maar
je kan wel iemand vinden die een vrachtwagen heeft en dan kan je een
goederenovereenkomst sluiten
 Juridische vervoerder = contractant (met wie je de vervoersovereenkomst hebt
gesloten): De persoon die een mailtje stuurt naar de feitelijke vervoerder die
daadwerkelijk de goederen vervoert.


Derden worden in definitie niet genoemd, maar zijn er vaak wel.
 Verplichting vervoerder is veelal niet persoonlijk van aard. Hij mag zijn taak dus
uitbesteden aan hulppersoon (ondergeschikte of ondervervoerder), maar blijft er
wel zelf verantwoordelijk voor bij de nakoming van zijn verplichting (vgl. art. 6:76
BW).

Vervoerovereenkomst
 Overeenkomst van goederenvervoer:
o Wegvervoer, luchtvervoer, zeevervoer, vervoer over de binnenwateren,
over het spoor
o Maar ook: sleep- en duwovereenkomsten, roltrap, intern verkeer binnen
loodsen, vervoer door pijpleidingen en hijsen.

Multimodaal vervoerovereenkomst (art. 8:40 BW)

, Dit betreft gecombineerd goederenvervoer: de overeenkomst van goederenvervoer,
waarbij de vervoerder (gecombineerd vervoerder) zich bij een en dezelfde overeenkomst
tegenover de afzender verbindt dat het vervoer deels over zee, over binnenwateren, over
de weg, over spoorwegen, door de lucht of door een pijpleiding dan wel door middel van
enige andere vervoerstechniek zal geschieden.
 Vervoer met minstens 2 verschillende vervoerswijzen
 Onderdeel van gemengde/meervoudige overeenkomst (art. 6:215 BW):
Voldoet een overeenkomst aan de omschrijving van twee of meer door de wet
geregelde bijzondere soorten van overeenkomsten, dan zijn de voor elk van die
soorten gegeven bepalingen naast elkaar op de overeenkomst van toepassing,
behoudens voor zover deze bepalingen niet wel verenigbaar zijn of de strekking
daarvan in verband met de aard van de overeenkomst zich tegen toepassing
verzet.
 Vb. Logistiek raamcontract of push-backs van vliegtuigen onder overeenkomst
voor grondhandelingsdiensten
 Vb. Logistiek raamcontract of push-backs van vliegtuigen onder overeenkomst
voor grondhandelingsdiensten

Definitie vervoerovereenkomst
 Tegenprestatie (= vrachtbetaling) is naar Nederlands recht geen vereiste voor
bestaan vervoerovereenkomst.
o Vracht = financiële vergoeding
 Consensueel criterium, wilsovereenstemming is bepalend, niet het feitelijk
verrichten van het transport.
o Welke rechten en verplichtingen zijn partijen overeengekomen?

Hoofdverplichtingen vervoerder:
 in ongeschonden staat (art. 8:21 BW):
o ‘goed erin goed eruit’
o goed erin, slecht eruit’  vervoerder aansprakelijk
 tijdig (art. 8:22 BW)
 slecht afleveren is niet voldoende. Vervoerder aansprakelijk als er tijdens de reis
iets is gebeurd.
 Indien de afzender zegt dat de goederen er slecht zijn uitgegaan, maar zijn
goederen zijn wel goed in geweest (met de vervoerder meegegaan).
 Bewijslast: fotomaterialen, paklijsten, certificaten voor fruit etc.

‘Slecht eruit’ is de bewijslast voor afzender, maar alles wat ertussen in gebeurt is
bewijslast in beginsel voor vervoerder, tenzij:
 Overmacht (en andere specifieke verweermiddelen)
o Overmacht in het vervoer: indien je echt niet anders kon
 Verplichtingen afzender: zaken tijdig aanleveren; informatie en documenten
verstrekken
 Opzegging
 Verschuldigdheid vracht (= financiële vergoeding)
 Afgifteverplichting vervoerder

Vervoerovereenkomst
 Limieten (gewicht of stuk en/of globaal): vervoerder mag beroep doen op limieten
o Forumshoppen onder IPR
 Verjaring (vaak korte termijnen)
o Expeditie-overeenkomsten: 9 maanden
o Aanvaringstermijnen: 2 jaar
 Regeling voor buitencontractuele aansprakelijkheden
o Art. 8:31 jo art. 8:361-366 BW
 Indien iemand buten de vervoersovereenkomst buiten gaat, dus op
basis van OD. Dat kan niet, dat is een paardensprong.
 Ketenaansprakelijkheidsregelingen

Get to know the seller

Seller avatar
Reputation scores are based on the amount of documents a seller has sold for a fee and the reviews they have received for those documents. There are three levels: Bronze, Silver and Gold. The better the reputation, the more your can rely on the quality of the sellers work.
xiangvanderboon Universiteit Leiden
Follow You need to be logged in order to follow users or courses
Sold
17
Member since
3 year
Number of followers
6
Documents
6
Last sold
1 month ago

2.0

1 reviews

5
0
4
0
3
0
2
1
1
0

Why students choose Stuvia

Created by fellow students, verified by reviews

Quality you can trust: written by students who passed their tests and reviewed by others who've used these notes.

Didn't get what you expected? Choose another document

No worries! You can instantly pick a different document that better fits what you're looking for.

Pay as you like, start learning right away

No subscription, no commitments. Pay the way you're used to via credit card and download your PDF document instantly.

Student with book image

“Bought, downloaded, and aced it. It really can be that simple.”

Alisha Student

Frequently asked questions