H3 | Inzoomen op Duitsland, Tsjechië en Egypte
§3.1 Welvaart en werk
Begrippen
Analfabetisme = Mate waarin analfabeten in een samenleving voorkomen, uitgedrukt in een
percentage van de bevolking die ouder is dan 15 jaar.
Backwasheffect = Economisch en sociaal nadelig effect in een gebied als gevolg van een
ontwikkeling in een ander gebied.
Spreadeffect = Economisch en sociaal positief effect in een gebied als gevolg van een ontwikkeling
in een ander gebied.
VN-ontwikkelingsindex = De index van de menselijke ontwikkeling (imo) of de human development
index (hdi-index) is een samengestelde indicator die het bnp per inwoners, het analfabetisme, het
onderwijs en de levensverwachting in een land weergeeft.
Samenvatting
Economische kenmerken en indicatoren
► Om de economische ontwikkeling van regio’s te vergelijken, gebruik je een aantal indicatoren.
● Veelgebruikte indicator is bbp/brp per hoofd, uitgedrukt in koopkracht.
Vanwege bezwaren wordt vaak de VN-ontwikkelingsindex (hdi/imo) gebruikt met als kenmerken:
- welvaart è bbp/hoofd in koopkracht.
- scholingsniveau è analfabetisme, onderwijsduur en -niveau.
- gezondheid è levensverwachting.
● Naast bbp ook (netto) inkomen als economische indicator.
Bestaansmiddelen
► Andere indicator:
samenstelling van de beroeps-
bevolking.
● Aandeel werkers in de
landbouw is veelzeggend, maar
uitkijken met de tertiaire sector
in ontwikkelingslanden.
● De arbeidsproductiviteit blijkt
uit de vergelijking van de
sectoren qua beroepsbevolking met hun bijdrage aan het bbp.
Vergelijking van de drie landen
► De verdeling van de beroepsbevolking en de bijdrage aan het
bbp zichtbaar gemaakt voor de voorbeeldlanden (plus Nederland).
● In Egypte scoort de landbouw relatief gezien het hoogst, in
Duitsland (en Nederland) het laagst. Duitsland scoort wat betreft
de dienstensector het hoogst (na Nederland).
Armoede langs de Nijl
► De jaarlijkse overstromingen zorgden voor vruchtbaar land.
● Aandeel werkers in de landbouw daalt geleidelijk. De landbouw
is zeer arbeidsintensief en de productiviteit per werkende is laag. De gemiddelde
bedrijfsoppervlakte is gering.
● Gevolg: het inkomen op het platteland ligt laag. De situatie in het zuiden is het meest beroerd:
economische overbevolking.
● Groeiende dienstensector met veel werk in het toerisme.
De informele sector is omvangrijk.
Globalisering en industrialisatie in het land van de farao’s
► Regeringsbeleid in Egypte gericht op economische hervormingen en infrastructuur: keuze voor
globalisering met speciale economische zones.
● Economische groei door buitenlandse investeringen (fdi) en exportoriëntatie. Verbreding
Suezkanaal past in dit beleid.
De toeristische sector wordt echter geplaagd door terrorisme.
1