MEDIA- ACTUALITEIT EN -TRENDS
Johan Tuyaerts
,Inhoudsopgave
MEDIA- ACTUALITEIT EN -TRENDS Johan Tuyaerts .................................................................................. 1
H1: Het media-ecosysteem ...................................................................................................................... 4
Les 1: 10 Februari................................................................................................................................................ 4
1. Creatie & Productie ................................................................................................................................... 4
2. Distributie .................................................................................................................................................. 4
3. Exploitatie ................................................................................................................................................. 5
Het Vlaamse Media-Ecosysteem in 2025 ..................................................................................................... 6
Kenmerken van het Vlaamse media ecosysteem ....................................................................................... 8
H2: TV & Streaming Video ....................................................................................................................... 9
Les 2: 17 februari ................................................................................................................................................ 9
Het ABC van de financiering: wie gebruikt welk model? ............................................................................ 9
Mijlpalen in de televisie ............................................................................................................................... 10
Les 3: 24 Februari ............................................................................................................................................... 11
YOUTUBE: hoe verdien je er geld mee? ...................................................................................................... 12
Les 4: 3 Maart ................................................................................................................................................... 15
Nieuwe kijkgewoonten ............................................................................................................................... 16
Les 5: 10 Maart .................................................................................................................................................. 19
trends in tv formats ..................................................................................................................................... 19
Les 6: 17 Maart .................................................................................................................................................. 27
H3: Convergente mediatrends ............................................................................................................... 37
Wat zijn Mediatrends? .................................................................................................................................37
Van Trash TV naar Collectieve Shared Guilty Pleasure TV ......................................................................... 38
Les 7: 24 Maart................................................................................................................................................. 40
Big Data in Media: Impact en Toepassingen ............................................................................................. 40
H4: Audio (Radio, streaming en podcasts) ............................................................................................56
Les 8: 28 April .................................................................................................................................................. 56
KENMERKEN VLAAMSE RADIOMARKT 2025 .............................................................................................57
Trends: Marconi tot Spotify ....................................................................................................................... 59
Les 9: 5 mei ...................................................................................................................................................... 65
H5: Pers: Print en online (Ritselen & Swipen) ...................................................................................... 69
Kenmerken Vlaamse print 2024 ...................................................................................................................... 69
Trends: Van geritsel tot geklik ........................................................................................................................ 70
,INFO EN VERWACHTINGEN OVER HET EXAMEN
- 10 Openvragen
- Geen giscorrectie
- Belangrijkste: je begrijpt over wat het gaat, dat je de vraag kunt situeren.
- Data hoeft geen exact (tenzij: netflix is rond de jaren 60 ontstaan) → TIP maak een tijdlijn rond
mediaontwikkelingeen
VOORBEELD VRAGEN
o De vlaamse av sector word gekenmerkt door een verregaande media concentratie en
convergentie. Leg uit aan de hand van voorbeelden
o Vergelijk amazon prime en disney + als streamers. Onstaan, strategie, aanbod?
o Wat is content mobility. Bespreek
o Wat bedoelt men met OTT (over the top) Geef voorbeekd, hoe je het evolueren?
o Wat is het vershuil tussen media convergentie en crossmedialiteit. Let uit met recente
voorbeelden
o SVOD, TVOD, AVOD, leg uit.
o Bespreek netflix (ontstaan, evolutie, model) en evalureel als mediatrend. Welk impact zal netflix
volgens jou verder op de vlaamse M&E sector hebben
o Wat is de relatie tussen livekijken en social TV. Leg uit.
,H1: Het media-ecosysteem
5 hoofdstukken in totaal!
HET EXAMEN : begrijpen is belangrijk + situeren (bv. tijdperk)
Les 1: 10 Februari
- Lees media-nieuws ! (De Morgen, De Tijd, De Standaard, Focus Knack), …)
- Kijk bewust televisie: wat zit er achter, wie maakt het, kijk naar andere zenders en waarom maakt men
dit soort programma (de meest belangrijkste vraag)
1) Creatie & productie
2) Distributie
3) explotatie
1. Creatie & Productie
De creatie en productie is de eerste en vaak meest kritieke fase in het mediaproces. In deze fase worden de
eerste ideeën omgezet in daadwerkelijke content die later kan worden verspreid en geconsumeerd.
- Het begin van een idee: Elk programma, film, of andere mediaproductie begint als een idee, vaak
ontstaan in het hoofd van één of meerdere creatieve geesten. Dit idee wordt verder ontwikkeld door
schrijvers, regisseurs, producenten, en andere creatieve professionals die het idee omzetten in een
werkbaar concept.
- Intellectual Property (IP): De rechten op de originele ideeën en concepten zijn van groot belang in deze
fase. Intellectual Property (IP) verwijst naar de eigendom van creatieve werken, zoals scripts,
programmaformaten, en innovatieve formats. Het beschermen van IP is essentieel voor de eigenaar,
omdat dit de rechten biedt om content te exploiteren en te verkopen.
- Content is overal: Tegenwoordig is content niet langer beperkt tot tv-uitzendingen of films. In de
creatie wordt content overal geproduceerd, zelfs op kleinere schaal. Dit kan variëren van filmfestivals
waar onafhankelijke films worden gepresenteerd, tot online platforms die ruimte bieden voor kleinere
makers om hun werk te tonen. Social media en andere digitale platformen spelen ook een rol in het
uitbreiden van de mogelijkheden voor contentcreatie.
2. Distributie
De distributie is de fase waarin de geproduceerde content wordt verspreid naar de consument. Dit is het
proces waarbij de media-inhoud beschikbaar wordt gesteld op verschillende platformen.
- Het bereiken van de consument: In deze fase wordt de content toegankelijk voor het publiek via
diverse distributiekanalen. Dit kan variëren van traditionele tv-platformen zoals Telenet en Proximus,
tot streamingdiensten zoals Netflix of lokale platforms zoals Streamz.
- De rol van platformen: Distributieplatformen zijn cruciaal voor het succes van content. Ze bepalen niet
alleen hoe, maar ook waar en wanneer consumenten de content kunnen consumeren. Platformen
zoals Telenet bieden toegang via kabel-tv of internetverbindingen, terwijl streamingdiensten als Netflix
content on-demand aanbieden via internet.
- Trend van Cord-Cutting: In de laatste jaren is er een opkomst van de cord-cutters: consumenten die
hun traditionele tv-abonnementen (zoals die met een Digibox) opzeggen en in plaats daarvan
overstappen naar streamingdiensten. Dit is een gevolg van de verschuiving in mediaconsumptiegedrag,
waarbij de voorkeur uitgaat naar on-demand content die via streaming beschikbaar is. Het "snijden"
van de kabel stelt consumenten in staat om flexibeler te zijn in hoe en wanneer ze media consumeren,
wat de vraag naar streamingplatformen heeft vergroot.
,3. Exploitatie
In de exploitatiefase wordt de content daadwerkelijk geconsumeerd door het publiek. Het gaat niet alleen
om het platform waarop de content wordt bekeken, maar ook om de manier waarop het rendement wordt
gemaximaliseerd door de media-eigenaren.
- De platformen voor consumptie: Deze fase betreft het gebruik van apparaten of platformen waarop
consumenten de content kunnen bekijken. Dit kan via bioscopen voor films, gamingplatformen voor
games, of mobiele telefoons en smart tv’s voor online video. De keuze van het platform heeft invloed
op de gebruikerservaring en het succes van de content.
- Monetarisatie: Exploitatie houdt vaak ook in hoe de content wordt gemonetariseerd. Dit kan door
advertenties die tijdens de uitzendingen of op streamingdiensten worden getoond, of door
abonnementen die gebruikers betalen om toegang te krijgen tot content (bijvoorbeeld Netflix of
Spotify). Bij bioscopen is de exploitatie vooral gericht op de verkoop van tickets en merchandising.
- Platformen die content maximaliseren: Platformen zoals Netflix en YouTube zorgen ervoor dat
content op diverse manieren geëxploiteerd kan worden. Bijvoorbeeld, Netflix biedt een
abonnementsmodel, terwijl YouTube inkomsten genereert via advertenties en betalende premium-
abonnementen. Bovendien kunnen platforms gebruik maken van user-generated content (UGC) om
engagement te verhogen en extra inkomsten te genereren.
Samenvatting
De drie fasen van creatie, distributie, en exploitatie vormen samen het fundament van de moderne
mediabusiness. Elk niveau speelt een belangrijke rol in hoe content tot stand komt, hoe het de consument
bereikt, en hoe het geconsumeerd en gemonetariseerd wordt. De technologische veranderingen, zoals de
opkomst van streamingdiensten en de verschuiving van traditionele tv, hebben de dynamiek in deze fases
aanzienlijk veranderd, en bedrijven moeten zich blijven aanpassen aan deze verschuivingen om
concurrerend te blijven.
,Het Vlaamse Media-Ecosysteem in 2025
In 2025 is het Vlaamse medialandschap een dynamisch geheel van zowel traditionele mediabedrijven als
digitale platformen. Grote mediagroepen, telecombedrijven, en streamingdiensten spelen een belangrijke
rol in de manier waarop content wordt gecreëerd en geconsumeerd. Deze bedrijven blijven zich aanpassen
aan de verschuivingen in de markt, waarbij convergentie en digitale transformatie centraal staan.
DPG Media
DPG Media, voorheen bekend als De Persgroep, is een toonaangevend mediabedrijf dat een breed scala aan
mediaplatformen biedt, van televisie tot kranten en radio. Het bedrijf is volledig convergent en richt zich
zowel op traditionele als digitale media.
Strategieën van DPG Media
• House of Brands: DPG Media beheert meerdere merken naast elkaar, wat zorgt voor een breed aanbod
van mediacontent.
• Branded House: De nadruk ligt op één sterk merk, namelijk VTM, dat meerdere tv-zenders omvat (VTM
1, VTM 2, VTM 3). Dit versterkt de merkidentiteit van VTM en maakt het bedrijf centraal in het Vlaamse
medialandschap.
DPG Media is volledig Vlaams eigendom en heeft ook een sterke aanwezigheid in Nederland. Recent
breidde het bedrijf zich uit door RTL Wallonië over te nemen, wat de positie in de Franstalige markt
versterkt. Oorspronkelijk begon DPG als krantenuitgeverij met Het Laatste Nieuws (HLN), maar het heeft
zich sindsdien gepositioneerd als een multimediale speler. Ook bezit DPG Media de populaire radiostation
Willy, wat bijdraagt aan hun invloed op de Vlaamse radio.
Telenet
Telenet begon oorspronkelijk als internetprovider, maar is inmiddels uitgegroeid tot een belangrijke speler
in de Vlaamse mediasector. Het bedrijf richtte zich eerst op internet- en telecomdiensten, maar breidde zijn
activiteiten uit door tv-zenders over te nemen en de productie van mediacontent aan te gaan via Play
Media. Bekende programma’s zoals De Mol en De Slimste Mens vallen nu onder Telenet's media-aanbod.
Uitbreiding naar radio en sport
• Radio: Telenet breidde zijn bereik uit naar de radio door Nostalgie over te nemen, die het nieuw leven
inblies.
• Sport: Telenet heeft een sterke focus op sportcontent, met hun platform Playsports dat online
sportevenementen en analyses aanbiedt.
Als commercieel bedrijf is Telenet sterk afhankelijk van advertentie-inkomsten, wat de zakelijke waarde van
hun mediacontent benadrukt. Telenet bezit ook productiehuizen zoals Woestijnvis, wat hen in staat stelt
om populaire Vlaamse content te produceren.
VRT (Vlaamse Radio- en Televisieomroeporganisatie)
De VRT is de Vlaamse publieke omroep, gefinancierd door belastinggeld. Het is verantwoordelijk voor het
aanbieden van content die toegankelijk is voor een breed publiek. De VRT staat onder toezicht van de
Vlaamse overheid, en haar raad van bestuur weerspiegelt de politieke samenstelling van het Vlaams
Parlement, wat de politieke diversiteit in de media waarborgt.
,VRT MAX en Publieke Themas
• VRT MAX: De VRT biedt via VRT MAX on-demand content aan, waarbij de advertenties alleen
voorafgaand aan programma’s worden getoond, maar niet tussendoor.
• Diversiteit en Inclusie: De VRT richt zich actief op thema’s als diversiteit, inclusie, en
taboedoorbreking, met als doel een breed publiek te bereiken en maatschappelijk relevante
onderwerpen te behandelen.
Proximus
Proximus is een belangrijke distributeur en telecombedrijf, dat een sleutelrol speelt in het Vlaamse
medialandschap. Als telecombedrijf levert Proximus niet alleen internet en telefonie, maar heeft het ook
een aanbod van mediacontent via zijn platformen.
Mediahuis
Mediahuis is actief in de kranten- en online-publicatiesector en is vooral bekend van grote Vlaamse kranten
zoals De Standaard, Het Nieuwsblad, Gazet van Antwerpen (GVA) en Het Belang van Limburg. Het bedrijf
heeft zich steeds meer gepositioneerd als een speler die zowel traditionele als digitale media biedt, waarbij
het gebruik van digitale platforms cruciaal is voor hun toekomst.
Roularta MediaGroup
Roularta MediaGroup is een kleinere speler in het Vlaamse medialandschap, actief met magazines en
kranten. Bekende titels zijn Knack en Le Vif/L’Express, maar Roularta heeft een kleiner marktaandeel
vergeleken met de grotere mediagroepen zoals DPG Media en Telenet.
Streamz
Streamz is de Vlaamse tegenhanger van Netflix, ontstaan uit een samenwerking tussen DPG Media, Play
Media, en VRT. Het platform is bedoeld om te concurreren met de grote internationale streamingdiensten
zoals Netflix en Disney+. Streamz biedt een combinatie van lokale en internationale content, waardoor het
zich onderscheidt door het aanbieden van Vlaamse series en films naast bekende internationale producties.
,Kenmerken van het Vlaamse media ecosysteem
1) Eigen content
a. Franstalige zenders hebben minder eigen content
b. Redenen
c. Taal is een heel essentiële cultuur (in Parijs worden films in bioscopen ge-dubt
2) Sterke concentratie
a. Verticaal : in hetzelfde bedrijf veel diensten
b. Horizontaal : een bedrijf gaan veel dingen opkopen
DIVERSIFICATIE
→ Mooi voorbeeld : Studio 100
- Samson = knuffels, worst, boekentassen, muziek, …, Kabouter Plop, Bumba, K3, Reeksen, Galaxypark
en Spring, alle figuren kunnen ontmoeten in een themapark, De kookzender Njam
- Spektakel-musical = 14-18 & 40-45 (voor ouders en grootouders idpv kinderen)
- Productiehuis van Dedsit (volwassen) : De tafel van Gert, James Cook, …
- ➔ Voorloper & inspiratie : Disney !!
SEGMENTATIE
- VVA’s 18-44 (of 34) = Voornaamste Verantwoordelijke voor Aankoop
→ De grootste commerciële doelgroep ter wereld (= Jonge mama’s)
CONVERGENTIE
- Bijvoorbeeld :
o Radio zenders zoals STUBRU → Ze hebben meer mensen die naar de app gaan dan dat ze
naar de radiozender zo luisteren
o Tomorrowland : hebben zelf een radiozender, Themepark
o StarWars: Starwars in lego franchises
- Crossmedia VS Convergentie
o Een boek maken over koopprogramma : SOS Piet
o Convergentie : Twee media vloeien in elkaar
Bv; Vodcast = Tv & Podcast
De Mol finale (live uitgezonden) : Live & tv programma
PAX MEDIA WORDT PACT MEDIA
Internationale concurrentie in streaming dwingen vlaamse concurrenten tot samenwerking
Machtigste mensen in de Vlaamse mediasector
De CEO’s zijn allemaal oude witte mannen
,H2: TV & Streaming Video
Les 2: 17 februari
- 4 grote spelers die met TV bezig zijn.
- VRT heeft samenwerkingsakkoorden met Streamz,
maar ze hebben nog hun eigen platform.
- Onderaan: televisieproductiehuizen = ofwel zijn ze
100% Vlaamse bedrijven die opgericht zijn door
televisie makers OF zijn het bedrijven die in grote
internationale allianties zitten.
- (productiehuizen maken niet alleen televisie)
Het ABC van de financiering: wie gebruikt welk model?
VRT: gemengde financiering (NV van publiek recht )
- overheidsfinanciering ( dotatie uit belastingen - 40,6 euro/jaar/burger )
➔ vorm die niet in elk land bestaat omdat ze samengaat met de publieke omroep
o (Bv. BBC : public broad service model)
▪ mensen gaan informeren / duiding
▪ educatie
▪ ontspanning (dit ga je terugvinden in VRT)
VRT mag niet doen wat ze willen: ze moeten bv het nieuw uitbrengen en mogen
niet alleen ontspanning uitzenden + al hun programma’s moet aan het
bovenstaande model voldoen)
- commerciële communicatie & boodschappen algemeen nut ( o.m. radioreclame: MNM of STUBRU via
VAR = na een tijdje krijg je irritante reclame + en BB-sponsor TV ..)
VERSCHIL RECLAME BLOK EN SPONSOR BOODSCHAP
= creatieve uiting, boodschappen die slim gevonden zijn
Geen reclame blokken op de VRT tv zender, maar wel op VRT MAX
- exploitatie afgeleiden ( line-extentions ) ➔ Bv. FDCK: Boma worst
- Andere = (Publieke omroep in Amercia: PBS)
DPG zenders en PLAY zenders
- commerciële communicatie (reclame, sponsoring , productplacement, …) ➔ Je kan het niet
doorspoelen, dus je moet het bekijken!
- Andere
Streamers: Streamz, Proximus TV, DAZN , Netflix, Disney+, Amazon Prime, Apple + …
- subscription fee: abonnementen + onbeperkt & zonder reclame kijken
, Mijlpalen in de televisie
31 oktober 1953
start televisie Vlaanderen
- N.I.R. (= Het Nationaal Instituut voor de Radio-Omroep (NIR) : Belgische omroeporganisatie naar BBC-
model, die bestond van 1930 tot 1960.)
- televisie als volksverheffer: Algemeen Nederlands
- de omroep als instituut
- one to many
- monopolie: ik heb een programma en ik bepaal wnr ik het uitzend en wanneer de kijkers en kijken!
1977
V.C.R. (video cassette recording)
- Panasonic, Philips, Sony… 1976
- V2000, VHS, Betamax
- Voor het eerst programma’s opnemen ➔ Macht bij mediaconsument : je kan voor het eerst bepalen
wanneer je iets kijkt
- TV kon je gaan inzetten als een massamedia kanaal
- analoog
- sleet / storingen
- (tot voor 1977 kon je enkel film in de cinema zien!!)
1979
kabeltelevisie
- 1948, doorbraak jaren ‘70
- coax, glasvezels(-kabels) = TV beelden aan een hoge kwaliteit overal doorsturen
- snelheid, hoge resolutie, bereikbaarhe
- exponentiële toename kanalen
- cable TV cultuur USA
- thema-zenders
- ➔ Golden years van TV: Sitcoms, reality tv, …
1 augustus 1981
start MTV
= De eerste thema zender ooit: de jongeren werden altijd vergeten
https://youtu.be/0hwtDnybPw0
- MTV wordt ook echt een merk: een van de sterkste merken in de jongeren cultuur
- videoclipcultuur
- doelgroeptelevisie
- community rond zender
- TV zender wordt brand
- Commercials
Johan Tuyaerts
,Inhoudsopgave
MEDIA- ACTUALITEIT EN -TRENDS Johan Tuyaerts .................................................................................. 1
H1: Het media-ecosysteem ...................................................................................................................... 4
Les 1: 10 Februari................................................................................................................................................ 4
1. Creatie & Productie ................................................................................................................................... 4
2. Distributie .................................................................................................................................................. 4
3. Exploitatie ................................................................................................................................................. 5
Het Vlaamse Media-Ecosysteem in 2025 ..................................................................................................... 6
Kenmerken van het Vlaamse media ecosysteem ....................................................................................... 8
H2: TV & Streaming Video ....................................................................................................................... 9
Les 2: 17 februari ................................................................................................................................................ 9
Het ABC van de financiering: wie gebruikt welk model? ............................................................................ 9
Mijlpalen in de televisie ............................................................................................................................... 10
Les 3: 24 Februari ............................................................................................................................................... 11
YOUTUBE: hoe verdien je er geld mee? ...................................................................................................... 12
Les 4: 3 Maart ................................................................................................................................................... 15
Nieuwe kijkgewoonten ............................................................................................................................... 16
Les 5: 10 Maart .................................................................................................................................................. 19
trends in tv formats ..................................................................................................................................... 19
Les 6: 17 Maart .................................................................................................................................................. 27
H3: Convergente mediatrends ............................................................................................................... 37
Wat zijn Mediatrends? .................................................................................................................................37
Van Trash TV naar Collectieve Shared Guilty Pleasure TV ......................................................................... 38
Les 7: 24 Maart................................................................................................................................................. 40
Big Data in Media: Impact en Toepassingen ............................................................................................. 40
H4: Audio (Radio, streaming en podcasts) ............................................................................................56
Les 8: 28 April .................................................................................................................................................. 56
KENMERKEN VLAAMSE RADIOMARKT 2025 .............................................................................................57
Trends: Marconi tot Spotify ....................................................................................................................... 59
Les 9: 5 mei ...................................................................................................................................................... 65
H5: Pers: Print en online (Ritselen & Swipen) ...................................................................................... 69
Kenmerken Vlaamse print 2024 ...................................................................................................................... 69
Trends: Van geritsel tot geklik ........................................................................................................................ 70
,INFO EN VERWACHTINGEN OVER HET EXAMEN
- 10 Openvragen
- Geen giscorrectie
- Belangrijkste: je begrijpt over wat het gaat, dat je de vraag kunt situeren.
- Data hoeft geen exact (tenzij: netflix is rond de jaren 60 ontstaan) → TIP maak een tijdlijn rond
mediaontwikkelingeen
VOORBEELD VRAGEN
o De vlaamse av sector word gekenmerkt door een verregaande media concentratie en
convergentie. Leg uit aan de hand van voorbeelden
o Vergelijk amazon prime en disney + als streamers. Onstaan, strategie, aanbod?
o Wat is content mobility. Bespreek
o Wat bedoelt men met OTT (over the top) Geef voorbeekd, hoe je het evolueren?
o Wat is het vershuil tussen media convergentie en crossmedialiteit. Let uit met recente
voorbeelden
o SVOD, TVOD, AVOD, leg uit.
o Bespreek netflix (ontstaan, evolutie, model) en evalureel als mediatrend. Welk impact zal netflix
volgens jou verder op de vlaamse M&E sector hebben
o Wat is de relatie tussen livekijken en social TV. Leg uit.
,H1: Het media-ecosysteem
5 hoofdstukken in totaal!
HET EXAMEN : begrijpen is belangrijk + situeren (bv. tijdperk)
Les 1: 10 Februari
- Lees media-nieuws ! (De Morgen, De Tijd, De Standaard, Focus Knack), …)
- Kijk bewust televisie: wat zit er achter, wie maakt het, kijk naar andere zenders en waarom maakt men
dit soort programma (de meest belangrijkste vraag)
1) Creatie & productie
2) Distributie
3) explotatie
1. Creatie & Productie
De creatie en productie is de eerste en vaak meest kritieke fase in het mediaproces. In deze fase worden de
eerste ideeën omgezet in daadwerkelijke content die later kan worden verspreid en geconsumeerd.
- Het begin van een idee: Elk programma, film, of andere mediaproductie begint als een idee, vaak
ontstaan in het hoofd van één of meerdere creatieve geesten. Dit idee wordt verder ontwikkeld door
schrijvers, regisseurs, producenten, en andere creatieve professionals die het idee omzetten in een
werkbaar concept.
- Intellectual Property (IP): De rechten op de originele ideeën en concepten zijn van groot belang in deze
fase. Intellectual Property (IP) verwijst naar de eigendom van creatieve werken, zoals scripts,
programmaformaten, en innovatieve formats. Het beschermen van IP is essentieel voor de eigenaar,
omdat dit de rechten biedt om content te exploiteren en te verkopen.
- Content is overal: Tegenwoordig is content niet langer beperkt tot tv-uitzendingen of films. In de
creatie wordt content overal geproduceerd, zelfs op kleinere schaal. Dit kan variëren van filmfestivals
waar onafhankelijke films worden gepresenteerd, tot online platforms die ruimte bieden voor kleinere
makers om hun werk te tonen. Social media en andere digitale platformen spelen ook een rol in het
uitbreiden van de mogelijkheden voor contentcreatie.
2. Distributie
De distributie is de fase waarin de geproduceerde content wordt verspreid naar de consument. Dit is het
proces waarbij de media-inhoud beschikbaar wordt gesteld op verschillende platformen.
- Het bereiken van de consument: In deze fase wordt de content toegankelijk voor het publiek via
diverse distributiekanalen. Dit kan variëren van traditionele tv-platformen zoals Telenet en Proximus,
tot streamingdiensten zoals Netflix of lokale platforms zoals Streamz.
- De rol van platformen: Distributieplatformen zijn cruciaal voor het succes van content. Ze bepalen niet
alleen hoe, maar ook waar en wanneer consumenten de content kunnen consumeren. Platformen
zoals Telenet bieden toegang via kabel-tv of internetverbindingen, terwijl streamingdiensten als Netflix
content on-demand aanbieden via internet.
- Trend van Cord-Cutting: In de laatste jaren is er een opkomst van de cord-cutters: consumenten die
hun traditionele tv-abonnementen (zoals die met een Digibox) opzeggen en in plaats daarvan
overstappen naar streamingdiensten. Dit is een gevolg van de verschuiving in mediaconsumptiegedrag,
waarbij de voorkeur uitgaat naar on-demand content die via streaming beschikbaar is. Het "snijden"
van de kabel stelt consumenten in staat om flexibeler te zijn in hoe en wanneer ze media consumeren,
wat de vraag naar streamingplatformen heeft vergroot.
,3. Exploitatie
In de exploitatiefase wordt de content daadwerkelijk geconsumeerd door het publiek. Het gaat niet alleen
om het platform waarop de content wordt bekeken, maar ook om de manier waarop het rendement wordt
gemaximaliseerd door de media-eigenaren.
- De platformen voor consumptie: Deze fase betreft het gebruik van apparaten of platformen waarop
consumenten de content kunnen bekijken. Dit kan via bioscopen voor films, gamingplatformen voor
games, of mobiele telefoons en smart tv’s voor online video. De keuze van het platform heeft invloed
op de gebruikerservaring en het succes van de content.
- Monetarisatie: Exploitatie houdt vaak ook in hoe de content wordt gemonetariseerd. Dit kan door
advertenties die tijdens de uitzendingen of op streamingdiensten worden getoond, of door
abonnementen die gebruikers betalen om toegang te krijgen tot content (bijvoorbeeld Netflix of
Spotify). Bij bioscopen is de exploitatie vooral gericht op de verkoop van tickets en merchandising.
- Platformen die content maximaliseren: Platformen zoals Netflix en YouTube zorgen ervoor dat
content op diverse manieren geëxploiteerd kan worden. Bijvoorbeeld, Netflix biedt een
abonnementsmodel, terwijl YouTube inkomsten genereert via advertenties en betalende premium-
abonnementen. Bovendien kunnen platforms gebruik maken van user-generated content (UGC) om
engagement te verhogen en extra inkomsten te genereren.
Samenvatting
De drie fasen van creatie, distributie, en exploitatie vormen samen het fundament van de moderne
mediabusiness. Elk niveau speelt een belangrijke rol in hoe content tot stand komt, hoe het de consument
bereikt, en hoe het geconsumeerd en gemonetariseerd wordt. De technologische veranderingen, zoals de
opkomst van streamingdiensten en de verschuiving van traditionele tv, hebben de dynamiek in deze fases
aanzienlijk veranderd, en bedrijven moeten zich blijven aanpassen aan deze verschuivingen om
concurrerend te blijven.
,Het Vlaamse Media-Ecosysteem in 2025
In 2025 is het Vlaamse medialandschap een dynamisch geheel van zowel traditionele mediabedrijven als
digitale platformen. Grote mediagroepen, telecombedrijven, en streamingdiensten spelen een belangrijke
rol in de manier waarop content wordt gecreëerd en geconsumeerd. Deze bedrijven blijven zich aanpassen
aan de verschuivingen in de markt, waarbij convergentie en digitale transformatie centraal staan.
DPG Media
DPG Media, voorheen bekend als De Persgroep, is een toonaangevend mediabedrijf dat een breed scala aan
mediaplatformen biedt, van televisie tot kranten en radio. Het bedrijf is volledig convergent en richt zich
zowel op traditionele als digitale media.
Strategieën van DPG Media
• House of Brands: DPG Media beheert meerdere merken naast elkaar, wat zorgt voor een breed aanbod
van mediacontent.
• Branded House: De nadruk ligt op één sterk merk, namelijk VTM, dat meerdere tv-zenders omvat (VTM
1, VTM 2, VTM 3). Dit versterkt de merkidentiteit van VTM en maakt het bedrijf centraal in het Vlaamse
medialandschap.
DPG Media is volledig Vlaams eigendom en heeft ook een sterke aanwezigheid in Nederland. Recent
breidde het bedrijf zich uit door RTL Wallonië over te nemen, wat de positie in de Franstalige markt
versterkt. Oorspronkelijk begon DPG als krantenuitgeverij met Het Laatste Nieuws (HLN), maar het heeft
zich sindsdien gepositioneerd als een multimediale speler. Ook bezit DPG Media de populaire radiostation
Willy, wat bijdraagt aan hun invloed op de Vlaamse radio.
Telenet
Telenet begon oorspronkelijk als internetprovider, maar is inmiddels uitgegroeid tot een belangrijke speler
in de Vlaamse mediasector. Het bedrijf richtte zich eerst op internet- en telecomdiensten, maar breidde zijn
activiteiten uit door tv-zenders over te nemen en de productie van mediacontent aan te gaan via Play
Media. Bekende programma’s zoals De Mol en De Slimste Mens vallen nu onder Telenet's media-aanbod.
Uitbreiding naar radio en sport
• Radio: Telenet breidde zijn bereik uit naar de radio door Nostalgie over te nemen, die het nieuw leven
inblies.
• Sport: Telenet heeft een sterke focus op sportcontent, met hun platform Playsports dat online
sportevenementen en analyses aanbiedt.
Als commercieel bedrijf is Telenet sterk afhankelijk van advertentie-inkomsten, wat de zakelijke waarde van
hun mediacontent benadrukt. Telenet bezit ook productiehuizen zoals Woestijnvis, wat hen in staat stelt
om populaire Vlaamse content te produceren.
VRT (Vlaamse Radio- en Televisieomroeporganisatie)
De VRT is de Vlaamse publieke omroep, gefinancierd door belastinggeld. Het is verantwoordelijk voor het
aanbieden van content die toegankelijk is voor een breed publiek. De VRT staat onder toezicht van de
Vlaamse overheid, en haar raad van bestuur weerspiegelt de politieke samenstelling van het Vlaams
Parlement, wat de politieke diversiteit in de media waarborgt.
,VRT MAX en Publieke Themas
• VRT MAX: De VRT biedt via VRT MAX on-demand content aan, waarbij de advertenties alleen
voorafgaand aan programma’s worden getoond, maar niet tussendoor.
• Diversiteit en Inclusie: De VRT richt zich actief op thema’s als diversiteit, inclusie, en
taboedoorbreking, met als doel een breed publiek te bereiken en maatschappelijk relevante
onderwerpen te behandelen.
Proximus
Proximus is een belangrijke distributeur en telecombedrijf, dat een sleutelrol speelt in het Vlaamse
medialandschap. Als telecombedrijf levert Proximus niet alleen internet en telefonie, maar heeft het ook
een aanbod van mediacontent via zijn platformen.
Mediahuis
Mediahuis is actief in de kranten- en online-publicatiesector en is vooral bekend van grote Vlaamse kranten
zoals De Standaard, Het Nieuwsblad, Gazet van Antwerpen (GVA) en Het Belang van Limburg. Het bedrijf
heeft zich steeds meer gepositioneerd als een speler die zowel traditionele als digitale media biedt, waarbij
het gebruik van digitale platforms cruciaal is voor hun toekomst.
Roularta MediaGroup
Roularta MediaGroup is een kleinere speler in het Vlaamse medialandschap, actief met magazines en
kranten. Bekende titels zijn Knack en Le Vif/L’Express, maar Roularta heeft een kleiner marktaandeel
vergeleken met de grotere mediagroepen zoals DPG Media en Telenet.
Streamz
Streamz is de Vlaamse tegenhanger van Netflix, ontstaan uit een samenwerking tussen DPG Media, Play
Media, en VRT. Het platform is bedoeld om te concurreren met de grote internationale streamingdiensten
zoals Netflix en Disney+. Streamz biedt een combinatie van lokale en internationale content, waardoor het
zich onderscheidt door het aanbieden van Vlaamse series en films naast bekende internationale producties.
,Kenmerken van het Vlaamse media ecosysteem
1) Eigen content
a. Franstalige zenders hebben minder eigen content
b. Redenen
c. Taal is een heel essentiële cultuur (in Parijs worden films in bioscopen ge-dubt
2) Sterke concentratie
a. Verticaal : in hetzelfde bedrijf veel diensten
b. Horizontaal : een bedrijf gaan veel dingen opkopen
DIVERSIFICATIE
→ Mooi voorbeeld : Studio 100
- Samson = knuffels, worst, boekentassen, muziek, …, Kabouter Plop, Bumba, K3, Reeksen, Galaxypark
en Spring, alle figuren kunnen ontmoeten in een themapark, De kookzender Njam
- Spektakel-musical = 14-18 & 40-45 (voor ouders en grootouders idpv kinderen)
- Productiehuis van Dedsit (volwassen) : De tafel van Gert, James Cook, …
- ➔ Voorloper & inspiratie : Disney !!
SEGMENTATIE
- VVA’s 18-44 (of 34) = Voornaamste Verantwoordelijke voor Aankoop
→ De grootste commerciële doelgroep ter wereld (= Jonge mama’s)
CONVERGENTIE
- Bijvoorbeeld :
o Radio zenders zoals STUBRU → Ze hebben meer mensen die naar de app gaan dan dat ze
naar de radiozender zo luisteren
o Tomorrowland : hebben zelf een radiozender, Themepark
o StarWars: Starwars in lego franchises
- Crossmedia VS Convergentie
o Een boek maken over koopprogramma : SOS Piet
o Convergentie : Twee media vloeien in elkaar
Bv; Vodcast = Tv & Podcast
De Mol finale (live uitgezonden) : Live & tv programma
PAX MEDIA WORDT PACT MEDIA
Internationale concurrentie in streaming dwingen vlaamse concurrenten tot samenwerking
Machtigste mensen in de Vlaamse mediasector
De CEO’s zijn allemaal oude witte mannen
,H2: TV & Streaming Video
Les 2: 17 februari
- 4 grote spelers die met TV bezig zijn.
- VRT heeft samenwerkingsakkoorden met Streamz,
maar ze hebben nog hun eigen platform.
- Onderaan: televisieproductiehuizen = ofwel zijn ze
100% Vlaamse bedrijven die opgericht zijn door
televisie makers OF zijn het bedrijven die in grote
internationale allianties zitten.
- (productiehuizen maken niet alleen televisie)
Het ABC van de financiering: wie gebruikt welk model?
VRT: gemengde financiering (NV van publiek recht )
- overheidsfinanciering ( dotatie uit belastingen - 40,6 euro/jaar/burger )
➔ vorm die niet in elk land bestaat omdat ze samengaat met de publieke omroep
o (Bv. BBC : public broad service model)
▪ mensen gaan informeren / duiding
▪ educatie
▪ ontspanning (dit ga je terugvinden in VRT)
VRT mag niet doen wat ze willen: ze moeten bv het nieuw uitbrengen en mogen
niet alleen ontspanning uitzenden + al hun programma’s moet aan het
bovenstaande model voldoen)
- commerciële communicatie & boodschappen algemeen nut ( o.m. radioreclame: MNM of STUBRU via
VAR = na een tijdje krijg je irritante reclame + en BB-sponsor TV ..)
VERSCHIL RECLAME BLOK EN SPONSOR BOODSCHAP
= creatieve uiting, boodschappen die slim gevonden zijn
Geen reclame blokken op de VRT tv zender, maar wel op VRT MAX
- exploitatie afgeleiden ( line-extentions ) ➔ Bv. FDCK: Boma worst
- Andere = (Publieke omroep in Amercia: PBS)
DPG zenders en PLAY zenders
- commerciële communicatie (reclame, sponsoring , productplacement, …) ➔ Je kan het niet
doorspoelen, dus je moet het bekijken!
- Andere
Streamers: Streamz, Proximus TV, DAZN , Netflix, Disney+, Amazon Prime, Apple + …
- subscription fee: abonnementen + onbeperkt & zonder reclame kijken
, Mijlpalen in de televisie
31 oktober 1953
start televisie Vlaanderen
- N.I.R. (= Het Nationaal Instituut voor de Radio-Omroep (NIR) : Belgische omroeporganisatie naar BBC-
model, die bestond van 1930 tot 1960.)
- televisie als volksverheffer: Algemeen Nederlands
- de omroep als instituut
- one to many
- monopolie: ik heb een programma en ik bepaal wnr ik het uitzend en wanneer de kijkers en kijken!
1977
V.C.R. (video cassette recording)
- Panasonic, Philips, Sony… 1976
- V2000, VHS, Betamax
- Voor het eerst programma’s opnemen ➔ Macht bij mediaconsument : je kan voor het eerst bepalen
wanneer je iets kijkt
- TV kon je gaan inzetten als een massamedia kanaal
- analoog
- sleet / storingen
- (tot voor 1977 kon je enkel film in de cinema zien!!)
1979
kabeltelevisie
- 1948, doorbraak jaren ‘70
- coax, glasvezels(-kabels) = TV beelden aan een hoge kwaliteit overal doorsturen
- snelheid, hoge resolutie, bereikbaarhe
- exponentiële toename kanalen
- cable TV cultuur USA
- thema-zenders
- ➔ Golden years van TV: Sitcoms, reality tv, …
1 augustus 1981
start MTV
= De eerste thema zender ooit: de jongeren werden altijd vergeten
https://youtu.be/0hwtDnybPw0
- MTV wordt ook echt een merk: een van de sterkste merken in de jongeren cultuur
- videoclipcultuur
- doelgroeptelevisie
- community rond zender
- TV zender wordt brand
- Commercials
