Casus 1: Het Hart in de Steigers
Wat is de anatomie van het hart?
Het hart is ongeveer de grootte van een vuist, en weegt zo’n 250-350 gram.
Het hart ligt in de thorax binnen het mediastinum. Vanuit het midden van het mediastinum
steekt het hart naar de laterale zijden 12-14 cm uit vanuit de 2e rib naar de 5e intercostale
ruimte. Het hart ligt redelijk in het midden van de thorax, maar enigszins naar de linkerzijde,
namelijk ongeveer 2/3e deel van de massa.
Het hart heeft de vorm van een omgekeerde peer. Bovenin een brede basis, en onderin
eindigt het hart in een uitloop naar een soort punt: de apex.
Hartkleppen: zorgen ervoor dat het bloed in de goede richting stroomt. De kleppen hebben
zelf geen spieren. Het hart heeft vier kleppen in twee soorten: de mitraalklep en de
tricuspidaalklep tussen de boezems en kamers (atrioventriculair) en de aortaklep en de
pulmonaalklep op de plaats waar het bloed het hart verlaat (halvemaanvormig).
Atrioventriculaire kleppen hebben vezelachtige strengen (chordae tendineae) op de klep.
Deze strengen zijn verbonden aan papillaire
spieren op de wanden van de ventrikels. De
papillaire spieren trekken samen tijdens
ventrikelcontractie waardoor spanning op de
kleppen komt te staan. Atrioventriculaire
kleppen kunnen zo niet terug klappen naar de
atria.
Halvemaanvormige kleppen hebben geen
chordae tendineae en papillaire spieren, de
kleppen gaan open door de druk van bloed dat
het hart uit wordt gepompt, en sluiten
wanneer de druk wegvalt.
, Casus 1: Het Hart in de Steigers
De hartwand bestaat uit drie lagen, van
buiten naar binnen:
- Epicardium
o Beschermt het hart
o Bestaat uit bindweefsel met
elastinevezels en vetweefsel.
o Levert een bijdrage aan het
maken van de vloeistof in het
hartzakje dat zorgt voor niet
te veel wrijving tussen de
membranen van het hartzakje.
o Plaats waar de kransslagaders liggen
- Myocardium
o spierlaag in het midden, zorgt voor de contractie van het hart dus heeft veel
bloedvaten
o de dikste laag, maar de dikte verschilt per plek. In het linker ventrikel is deze
laag het dikste, omdat deze met de meeste kracht het bloed verplaatst
- Endocardium
o Dunne laag aan de binnenkant
o Bedekt de hartkleppen
o Zachte spier met elastinevezels
o Het endocardium gaat over in de endothele lagen van de bloedvaten die het
hart in en uitgaan.
Pericardiale holte: gevuld met vloeistof, voorkomt wrijving
Epicardium en viscerale laag van sereus pericardium is hetzelfde!
, Casus 1: Het Hart in de Steigers
Het pericardium bestaat uit een fibreus pericardium: losjes, buitenste laag, compact en stug
bindweefsel voor bescherming van het hart, ankering van het hart aan omringende
structuren, en ter voorkoming dat het hart overvol raakt met bloed.
En uit een sereus pericardium: dun, glibberig 2-laags membraan dat een gesloten zak
rondom het hart vormt.
Pariëtale laag: aansluitend aan het fibreus pericardium.
Viscerale laag/epicardium: maakt deel uit van de hartwand.
Elk deel van het hart heeft een standaard druk:
Rechter atrium 0-4 mmHG. Variatie door ademhaling.
Rechter ventrikel 25 mmHG in systole,
4 mmHG in diastole
Longslagader Systole: 25 mmHG
diastole: 10 mmHG
Linker atrium 8-10 mmHG. Variatie door ademhaling
Linker ventrikel Systole: 120 mmHG
diastole: 10 mmHG
Aorta Systole: 120 mmHG
diastole: 80 mmHG
Welke soorten bloedvaten zijn er
- Longader, slagader, kransslagarders, aorta
Kransslagader: kleine bloedvaatjes aan de buitenkant van de
hartspier. Deze aders voeren bloed, en dus zuurstof en
voeding, aan richting het hart.
Er bestaan hierin twee hoofdslagaders: de linker- en rechter-
kransslagader, deze vertakken zich in kleinere bloedvaten.
Kransslagaders lopen in een groeve: coronaire groeve
, Casus 1: Het Hart in de Steigers
- Slagader en ader verschillen
Lagen van een bloedvat van binnen naar buiten:
De tunica intima bestaat uit gladde endotheelcellen en bindweefsel, de cellen liggen in de
richting van de bloedstroom
De tunica media bestaat uit elastische vezels en gladde spiercellen
a. Elastica interna: scheidt het endotheel van de intima van de media
b. Elastica externa: scheidt het endotheel van de media van de adventitia
De tunica adventitia bestaat uit bindweefsel
Wanneer een orgaan door twee bloedvaten van bloed wordt voorzien, hierbij heb je het vas
privatum: het eigenlijke bloedvat dat het orgaan van bloed voorziet. En het vas publicum:
het bloedvat dat al afvalstoffen van een ander orgaan bevat. De reden dat sommige organen
vanuit meerdere bloedvaten van bloed voorzien worden, is dat er zo een mogelijkheid is tot
compensatie op het moment dat een bloedvat uitvalt.
In het lichaam bestaat het bloedvatenstelsel uit slagaders, aders en haarvaten daar tussenin.
Verschillende capillairen
Continue capillaire: komen meeste voor in huid en spieren, ononderbroken endotheellaag
en een lamina basalis (dunne vezel laag dat onder endotheel bevindt. Bevinden in spieren,
bindweefsel, exocriene klieren en zenuwstelsel
Gefenestreerde capillaire: Openingen in de vaten bevatten diafragma en zijn omgeven door
dikke lamina basalis. Zitten in de endocriene klieren en in het darmkanaal.
Gefenestreerde capillaire: Met fenestrae (opening in de vaten) maar zonder diafragma. Wel
dikke lamina basalis. Zitten in de nierglomerus.
Sinusoïden: Capillaire bekleed met een laag aaneengesloten endotheelcellen, voorzien van
gaten zonder diafragma en zonder lamina basalis. Zitten in lever
Er bestaan verschillende soorten slagaders en aders:
Wat is de anatomie van het hart?
Het hart is ongeveer de grootte van een vuist, en weegt zo’n 250-350 gram.
Het hart ligt in de thorax binnen het mediastinum. Vanuit het midden van het mediastinum
steekt het hart naar de laterale zijden 12-14 cm uit vanuit de 2e rib naar de 5e intercostale
ruimte. Het hart ligt redelijk in het midden van de thorax, maar enigszins naar de linkerzijde,
namelijk ongeveer 2/3e deel van de massa.
Het hart heeft de vorm van een omgekeerde peer. Bovenin een brede basis, en onderin
eindigt het hart in een uitloop naar een soort punt: de apex.
Hartkleppen: zorgen ervoor dat het bloed in de goede richting stroomt. De kleppen hebben
zelf geen spieren. Het hart heeft vier kleppen in twee soorten: de mitraalklep en de
tricuspidaalklep tussen de boezems en kamers (atrioventriculair) en de aortaklep en de
pulmonaalklep op de plaats waar het bloed het hart verlaat (halvemaanvormig).
Atrioventriculaire kleppen hebben vezelachtige strengen (chordae tendineae) op de klep.
Deze strengen zijn verbonden aan papillaire
spieren op de wanden van de ventrikels. De
papillaire spieren trekken samen tijdens
ventrikelcontractie waardoor spanning op de
kleppen komt te staan. Atrioventriculaire
kleppen kunnen zo niet terug klappen naar de
atria.
Halvemaanvormige kleppen hebben geen
chordae tendineae en papillaire spieren, de
kleppen gaan open door de druk van bloed dat
het hart uit wordt gepompt, en sluiten
wanneer de druk wegvalt.
, Casus 1: Het Hart in de Steigers
De hartwand bestaat uit drie lagen, van
buiten naar binnen:
- Epicardium
o Beschermt het hart
o Bestaat uit bindweefsel met
elastinevezels en vetweefsel.
o Levert een bijdrage aan het
maken van de vloeistof in het
hartzakje dat zorgt voor niet
te veel wrijving tussen de
membranen van het hartzakje.
o Plaats waar de kransslagaders liggen
- Myocardium
o spierlaag in het midden, zorgt voor de contractie van het hart dus heeft veel
bloedvaten
o de dikste laag, maar de dikte verschilt per plek. In het linker ventrikel is deze
laag het dikste, omdat deze met de meeste kracht het bloed verplaatst
- Endocardium
o Dunne laag aan de binnenkant
o Bedekt de hartkleppen
o Zachte spier met elastinevezels
o Het endocardium gaat over in de endothele lagen van de bloedvaten die het
hart in en uitgaan.
Pericardiale holte: gevuld met vloeistof, voorkomt wrijving
Epicardium en viscerale laag van sereus pericardium is hetzelfde!
, Casus 1: Het Hart in de Steigers
Het pericardium bestaat uit een fibreus pericardium: losjes, buitenste laag, compact en stug
bindweefsel voor bescherming van het hart, ankering van het hart aan omringende
structuren, en ter voorkoming dat het hart overvol raakt met bloed.
En uit een sereus pericardium: dun, glibberig 2-laags membraan dat een gesloten zak
rondom het hart vormt.
Pariëtale laag: aansluitend aan het fibreus pericardium.
Viscerale laag/epicardium: maakt deel uit van de hartwand.
Elk deel van het hart heeft een standaard druk:
Rechter atrium 0-4 mmHG. Variatie door ademhaling.
Rechter ventrikel 25 mmHG in systole,
4 mmHG in diastole
Longslagader Systole: 25 mmHG
diastole: 10 mmHG
Linker atrium 8-10 mmHG. Variatie door ademhaling
Linker ventrikel Systole: 120 mmHG
diastole: 10 mmHG
Aorta Systole: 120 mmHG
diastole: 80 mmHG
Welke soorten bloedvaten zijn er
- Longader, slagader, kransslagarders, aorta
Kransslagader: kleine bloedvaatjes aan de buitenkant van de
hartspier. Deze aders voeren bloed, en dus zuurstof en
voeding, aan richting het hart.
Er bestaan hierin twee hoofdslagaders: de linker- en rechter-
kransslagader, deze vertakken zich in kleinere bloedvaten.
Kransslagaders lopen in een groeve: coronaire groeve
, Casus 1: Het Hart in de Steigers
- Slagader en ader verschillen
Lagen van een bloedvat van binnen naar buiten:
De tunica intima bestaat uit gladde endotheelcellen en bindweefsel, de cellen liggen in de
richting van de bloedstroom
De tunica media bestaat uit elastische vezels en gladde spiercellen
a. Elastica interna: scheidt het endotheel van de intima van de media
b. Elastica externa: scheidt het endotheel van de media van de adventitia
De tunica adventitia bestaat uit bindweefsel
Wanneer een orgaan door twee bloedvaten van bloed wordt voorzien, hierbij heb je het vas
privatum: het eigenlijke bloedvat dat het orgaan van bloed voorziet. En het vas publicum:
het bloedvat dat al afvalstoffen van een ander orgaan bevat. De reden dat sommige organen
vanuit meerdere bloedvaten van bloed voorzien worden, is dat er zo een mogelijkheid is tot
compensatie op het moment dat een bloedvat uitvalt.
In het lichaam bestaat het bloedvatenstelsel uit slagaders, aders en haarvaten daar tussenin.
Verschillende capillairen
Continue capillaire: komen meeste voor in huid en spieren, ononderbroken endotheellaag
en een lamina basalis (dunne vezel laag dat onder endotheel bevindt. Bevinden in spieren,
bindweefsel, exocriene klieren en zenuwstelsel
Gefenestreerde capillaire: Openingen in de vaten bevatten diafragma en zijn omgeven door
dikke lamina basalis. Zitten in de endocriene klieren en in het darmkanaal.
Gefenestreerde capillaire: Met fenestrae (opening in de vaten) maar zonder diafragma. Wel
dikke lamina basalis. Zitten in de nierglomerus.
Sinusoïden: Capillaire bekleed met een laag aaneengesloten endotheelcellen, voorzien van
gaten zonder diafragma en zonder lamina basalis. Zitten in lever
Er bestaan verschillende soorten slagaders en aders:
