100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached 4.2 TrustPilot
logo-home
Summary

Samenvatting boek Geschiedenis geven Ron de Bruin - 5e editie 2021 - ALLE TIJDVAKKEN + oefentoets + top historische figuren + lijst jaartallen en gebeurtenissen / PABO toelatingstoets basiskennistoets geschiedenis

Rating
-
Sold
10
Pages
42
Uploaded on
09-03-2025
Written in
2024/2025

Dit is een samenvatting van de 5e editie van de Bruin die prettig en lekker snel leest. Je bent er in een half uurtje doorheen. Alle tijdvakken kernachterig besproken. Ik heb er van alles aan toegevoegd voor mijn PABO toelatingstoets geschiedenis: tijdvakken, belangrijke figuren en wanneer ze leefden, leerdoelen en de belangrijkste kernbegrippen. Completer kan het dacht ik niet.

Show more Read less
Institution
Course











Whoops! We can’t load your doc right now. Try again or contact support.

Connected book

Written for

Institution
Study
Course

Document information

Summarized whole book?
Yes
Uploaded on
March 9, 2025
Number of pages
42
Written in
2024/2025
Type
Summary

Subjects

Content preview

Samenvatting geschiedenis geven ron de bruin 5e editie 2021 9789023257608

,Samenvatting geschiedenis geven ron de bruin 5e editie 2021 9789023257608

, Samenvatting geschiedenis geven ron de bruin 5e editie 2021 9789023257608




Tijdvak 1 – Jagers en boeren -3000 v Chr.

Jagers / verzamelaars: nomadisch bestaan
Boeren: sedentair bestaan (droge gebieden)

Eerst leefden de jagers, langzamerhand (heel langzaam) ruilden zij hun leven als jager in en
gingen steeds meer op één plek leven en werden boer.

Ze zijn onbekend met het schrift, dus er zijn geen geschreven teksten. Alle informatie
moeten we halen uit fossiele en archeologische gegevens.

Archeologie: - opgravingen
- hunebedden

Boeren zaten in eerst instantie in het oosten van Nederland, de hooggelegen gebieden.
Door de ontwikkelingen die ze doormaakten durfden ze ook naar de kust (op de
hooggelegen duinen). Laten durfden ze ook naar de rivieren te gaan. Hier gingen ze de
grond terpen.

=> overgang naar het volgende tijdvak: uitvinding van het schrift.

Geschiedenis geven
Om te kunnen overleven moeten mensen produceren en zich reproduceren.
De mens overleefde eerst van het jagen en verzamelen. Dit deden zij in kleine nomadische
groepen. De mensen in de prehistorie konden gemakkelijk voldoende voedsel vinden
binnen het ecosysteem. Ze jaagden maar een klein deel van de dag, zodat ze veel tijd
hadden voor ontspanning. Ze hadden weinig bezittingen. Ze maakten de noodzakelijke
dingen die ze nodig hadden van materiaal dat er op die plek te vinden was. Ze paste hun
levensstijl / levensritme aan de seizoenen aan.

In ons gebied leefden de rendierjagers. Zij pasten hun leven aan, aan de (ren)dieren. Na
verloop van tijd werd het voedsel in de omgeving schaars, en dan trokken zij achter de
(ren)dieren aan, opzoek naar een nieuw leefgebied voor de duur van één jachtseizoen. Ook
zij leefden in kleine groepen. De gereedschappen van de nomaden waren eenvoudig, maar
doeltreffend.

Ongeveer 12.00 jaar geleden veranderde het klimaat op aarde ingrijpend. Deze periode
noemen we het holoceen. De temperatuur steeg, het werd natter, de begroeiing
veranderde en de zeespiegel steeg.

Ongeveer 10.00 jaar geleden begon de geleidelijke overgang van de nomadische
samenleving naar de agrarische samenleving. Dit proces begon in het Nabije Oosten. Ze
vonden wilde graansoorten, vonden uit dat ze te eten en te oogsten waren. De groeiplaats
van het graan en vervolgens de opslag van de voorraad verbonden de mensen aan één
plek. Ze bouwde permanente woningen die hun verblijf aangenaam maakten. Naast het
middel van bestaan en woonplaats veranderde ook de hiërarchie. Groepen werden groter,
er ontstond een andere taakverdeling en een ander soort leider (nu beheerder van de
oogst).

, Samenvatting geschiedenis geven ron de bruin 5e editie 2021 9789023257608




Ongeveer 7000 jaar geleden verschenen de eerst boeren in het huidige Zuid-Limburg.
Dit was een bosrijk gebied. De boeren zochten plaatsen voor hun dorpen op vlakke
terrassen met vruchtbare lössgronden, begrensd door beken en rivieren.
De huizen werden van voornamelijk hout (en leem) gemaakt. De woningen stonden
evenwijdig aan elkaar en tussen de woningen lagen groentetuinen en afvalkuilen. Ze
leefden van verschillende graansoorten, hun vee, fruit en wild.

Van de Hunebedbouwers (het Trechterbekervolk) weten we maar weinig. Alles wat we van
dit volk weten, moeten we dus halen uit de resultaten van opgravingen van de
hunebedden. Het volk is vernoemd naar het aardewerk dat zij achter lieten, trechterbekers
in de hunebedden.

Bronstijd (1700 v. Chr. – 700 v. Chr.)
Tot 4000 jaar geleden waren alle voorwerpen in ons land van steen, hout of been. Later
werd er ook koper gevonden, maar dit was te zacht voor werktuigen. Ze ontdekten brons.
In ons land was geen koper in de bodem. Dit waren de ‘eerste’ handelsproducten.

IJzertijd (700 v. Chr. – 50 v. Chr.)
IJzer was steviger en duurzamer dan brons. IJzer had invloed op de landbouw. De
werktuigen werden verstevigd met ijzer. De ijzertijd heeft invloed gehad op het landschap.
Om ijzer te maken waren flinke hoeveelheden houtskool nodig, dus er werd veel bos
gekapt. Daardoor ontstonden zandverstuivingen en werden er gebieden onvruchtbaar.

Er trokken in deze tijd meerdere volken ons land binnen.
De Kelten vestigden zich in Noord-Brabant en Limburg, zij waren boeren.
De Germaanse Friezen vestigden zich eerst in Groningen en Friesland, later trokken ze naar
de noordelijke kuststreken. Zij leefden vooral van de veeteelt. De handel werd intensiever.

Entoen.nu
Hunebedden

Geschiedenis en samenleving
Tot 10 000 jaar geleden is de nomadische leefwijze de enige op de wereld. De nomadische
leefwijze wordt gekenmerkt doordat:
- Voedsel wordt verkregen door verzamelen, jagen en vissen
- De mensen wonen in tijdelijke kampementen in de buurt van het voedsel
- De mensen kudden dieren volgen
- De enige sporen die de mensen achterlaten sporen van hun kampementen zijn
Het leven van de vroegste bewoners van Europa wordt sterkt bepaald door de IJstijden:
koude perioden worden afgewisseld door minder koude perioden.

Vanaf 9000 voor Christus zijn er aanwijzingen dat mensen van voedselverzamelaar
voedselproducent worden, in de vorm van akkerbouwer en vanaf 7500 voor Christus als
veeboer. Het startpunt van deze ontwikkeling ligt in het Nabije Ooster en vandaar komt de
agrarische leefwijze naar Europa.

Steentijd – bronstijd – ijzertijd

Get to know the seller

Seller avatar
Reputation scores are based on the amount of documents a seller has sold for a fee and the reviews they have received for those documents. There are three levels: Bronze, Silver and Gold. The better the reputation, the more your can rely on the quality of the sellers work.
Scriptiebibliotheek Albeda College
Follow You need to be logged in order to follow users or courses
Sold
5942
Member since
7 year
Number of followers
2688
Documents
2328
Last sold
9 hours ago
Goede samenvatting, scriptie en uittreksels

Ik ben een professioneel beoordelaar van scripties en werkstukken. Ik werk samen met studenten en lees veel samenvattingen. Ik pas ze aan naar mijn eigen inzicht en publiceer ze hier.

4.0

669 reviews

5
223
4
264
3
155
2
16
1
11

Why students choose Stuvia

Created by fellow students, verified by reviews

Quality you can trust: written by students who passed their tests and reviewed by others who've used these notes.

Didn't get what you expected? Choose another document

No worries! You can instantly pick a different document that better fits what you're looking for.

Pay as you like, start learning right away

No subscription, no commitments. Pay the way you're used to via credit card and download your PDF document instantly.

Student with book image

“Bought, downloaded, and aced it. It really can be that simple.”

Alisha Student

Frequently asked questions