Samenvatting Anatomie en fysiologie - Hoofdstuk 7 Het endocriene stelsel

Hoofdstuk 7 Het endocriene stelsel

Veranderingen in buitenwereld
Homeostase

Zenuwstelsel Hormonaal stelsel
 Snel  Trager
 Kort  Langer
 Gebruikt zenuwbanen  Gebruikt bloedsomloop
 Neurotransmitterstoffen  Hormonen
Bv. waarbij hormonen zoals die van
de schildklier langzaam aanpassingen
regelen
Endocriene cellen Exocriene cellen
 Geven product af aan  Geven product af op een
extracellulaire vloeistof (bloed) epitheeloppervlakte
 Hebben geen afvoergang  Hebben een afvoergang
 Enige functie: produceren en  Enzymes (bv. lipasen,
vrijgeven van hormonen amylasen), die worden
 Verzameld: endocriene klier afgegeven aan het maag-
darmstelsel om voedsel af te
breken


 Endocriene klieren:
 De kenmerken
 Produceren meestal meer dan één soort hormoon
 Zeer verspreid over het lichaam
 Werken op afstand van de klier in op doelwitcellen
 Meerdere hormonen in bloed op één moment
 Het proces werkt als volgt
 Een prikkel stimuleert de klier
 De klier produceert hormonen en geeft ze af in het bloed
 Deze hormonen reizen via het bloed naar spierweefsel
 De hormonen binden zich aan specifieke receptoren op de cellen
van het spierweefsel
 Het gevolg is dat de cellen een bepaalde functie uitoefenen, zoals
spiercontractie of -relaxtie
Regulering hormoonactiviteit

Mechanisme Voorbeeld
Humorale prikkels: chemische prikkel Homeostase calcium (calcitonine,
in het bloed parathormoon)
Hormonale prikkels: hormonen die Schildklierhormoon (negatieve
andere hormonen stimuleren terugkoppeling)
Neurale prikkels (via Hypothalamusactiviteit, bijniermerg
neurotransmitter): zenuwprikkels die
hormoonafscheiding stimuleren

, Hypothalamus-hypofysaire as
 Hypothalamus: < zenuwstelsel, maakt zelf hormonen aan die andere
klieren reguleren
 Hypofyse: < endocrien stelsel, bestaat uit 2 kwabben en bevindt zich aan
de schedelbasis


Hypothalamus
 Bevat centra voor regulering van belangrijke lichaamsfuncties:
 Onbewuste regulering van skeletspiercontracties
 Aanpassen van activiteiten van autonome centra in hersenstam
 Coördineren van activiteiten van zenuwstelsel en hormoonstelsel
 Regelen van normale lichaamstemperatuur
 …
 Afgeven van hormonen
Hypothalamus-
 Drie mechanismen voor regulering door de hypothalamus vanhypofysaire
andere as
endocriene organen
 Hormonen: productie van ADH en oxytocine
 Releasing hormones: afgifte van regulerende hormonen om de activiteit
van de hypofysevoorkwab te reguleren
 Zenuwstelsel: regulering van sympathische output naar medulla
suprarenalis
 ADH (anti-diuretisch hormoon) reguleert de hoeveelheid water (H2O) in het
lichaam
 Te veel ADH leidt tot te veel waterretentie, wat resulteert in te weinig
zout (dilutie van het bloed, hyponatriëme)
 Te weinig ADH leidt tot te veel uitscheiding van water, wat kan
resulteren in te veel zout (verhoogde concentratie van zout in het
bloed, hypernatriëmie)


Hypofyse
 NeuroHF
 AdenoHF