Overzichtelijke samenvatting statistiek 1 voor sociale wetenschappen (15/20)

Samenvatting statistiek 1 voor sociologen

Hoorcollege 1: inleiding

Belangrijke informatie over het examen

➢ 4/20: examens gemaakt tijdens het semester
➢ 9/20: examen theorie en oefeningen
➢ 7/20: examen excel en SPSS



1.1. Wat is statistiek?

Statistiek= het is een wetenschappelijke discipline die dient als kennismethode om de
wereld beter te kennen en te begrijpen. Het wordt vaak gebruikt bij empirisch onderzoek



1.2. Waarom statistiek?

Dit dient om beweringen te staven aangezien beweringen op zich nooit voldoende zijn.
Er is dus nood aan empirie (data en gegevens)



Onderzoekmethoden= data verzamelen volgens de regels van de kunst

Statistiek= data analyseren volgens de regels van de kunt



Als we empirisch onderzoek willen doen om antwoord te krijgen op een vraagstelling
dan moeten we zoveel onderzoeksmethoden toepassen als statistiek


1.3. 3 soorten statistiek
➢ Beschrijvende statistiek
➢ Inferentiële statistiek
➢ Verklarende statistiek



Beschrijvende statistiek

➢ De wereld in cijfers beschrijven
➢ Cijfers geven de precieze hoeveelheden weer
➢ Herleiden tot samenvattende maten bv gemiddelde
➢ Vaak gebruik van grafische technieken
➢ Ordenen en synthetiseren van (een grote hoeveelheid) aan gegevens



1

,Inferentiële statistiek

➢ Middel om met een beperkt aantal gegevens uitspraken te doen over een breder
geheel (een volledige populatie)
➢ Extrapolarisatie= uitspraken over de volledige bevolking doen op basis van een
toevalsstreekproef uit de bevolking bv veiligheidsmonitor
➢ Veralgemeenbaarheid van steekproefresultaten
➢ Voorspellingen doen op basis van een steekproef



Verklarende statistiek

➢ Dit is gericht op de verklaring van verschillen en samenhang
➢ Hiervoor worden regressietechnieken gebruikt bv bivariate regressie



1.4. Boring?
1.5. Misleidende statistiek

Uitkomsten van onderzoek kunnen gemanipuleerd worden bij

➢ Verzamelen van gegevens
➢ Presentatie van uitkomsten
➢ Omschrijven van conclusies



1.6. Oosprong van statistiek

Niet te kennen volgens de vrouw



Hoorcollege 2: variabelen verkennen en visualiseren

2.1. Inleiding
➢ Sociale wetenschappers hebben als doen om kennis te genereren over de
sociale werkelijkheid
➢ Kennis op basis van sociaalwetenschappelijk onderzoek = dataverzamelen
➢ De onderzoeksresultaten wil je vaak op een overzichtelijke en korte manier
weergeven = getallen, tabellen en grafieken
➢ Samenvattend beschrijven van de kenmerken van een groep
onderzoekseenheden = onderzoekspopulatie




2

,2.2. Terminologie en kernbegrippen

(Onderzoeks)populatie ➢ Alle eenheden van een welomschreven groep die je wilt
onderzoeken
➢ Omvang en type kan sterk veranderen
➢ Moet duidelijk omschreven zijn
Onderzoekseenheid Element uit bestuurde bevolking bv schapen
Variabele ➢ Kenmerken van onderzoekseenheden waarin we
geïnteresseerd zijn
➢ Bij sommige kenmerken zijn de waarden al een getal bv
leeftijd
➢ Bij andere kenmerken is dat niet het geval bv geslacht
Datamatrix of dataset ➢ Onderzoekseenheden staan in de rijen
➢ Variabelen staan in de kolommen
➢ Waarden staan in de cellen
Steekproef ➢ Onderzoek m.b.t. een specifieke populatie
➢ Het is vaak onmogelijk om deze volledig te onderzoeken
➢ Steekproef is een deel van de populatie
Parameters Kengetallen die de verdeling weergeven van een kenmerk in een
populatie
Steekproefstatistieken Statistische kengetallen van een steekproef of schatters
Schatter of statistische Numerieke samenvatting van de steekproef en uit de populatie bv
maat gemiddelde
Statistische reeks Reeks waarnemingen bv kijkgedrag van verschillende personen
Tijdsreeks Reek van waarnemingen in de tijd. Het ogenblik van waarneming is
belangrijk voor de interpretatie van de gegevens bv evolutie van
facebookgebruik doorheen de tijd
Dimensie van een reeks Het aantal variabelen dat simultaan wordt waargenomen of
bestudeerd. Dit kan een unidimensionale, tweedimensionale of
multidimensionale reeks zijn.


Criteria steekproef

➢ Deze moet dezelfde karakteristieken hebben als de steekproef die het
vertegenwoordigd = representativiteit
➢ Voor veel statistische technieken moet dit een eenvoudige aselecte
toevallssteekproef zijn (elke onderzoekseenheid heeft een gelijke kans op
selectie verschillend van 0)
➢ Kengetallen die weten in de steekproef = (steekproef)statistieken



3 types systematische steekproeffouten

➢ Selectiebias = manier van selecteren van respondenten geeft een vertekend
beeld



3

, ➢ Non-respons bias = zij die deelname weigeren verschillen systematisch van de
respondenten
➢ Item non-respons bias = respondenten hebben op bepaalde specifieke vragen
(items) niet geantwoord



Belang van numerieke waarden aan objecten toe te kennen

➢ Laten toe om vergelijkingen te maken
➢ Standaarden zijn nodig om te vergelijken
➢ Moderne standaarden en internationale overeenkomsten bv lengtematen en tijd
➢ Statistiek heeft nog aan standaarden
o Voor sommige zijn deze standaarden evident bv leeftijd
o Voor sommige zijn ze complex bv opleidingsniveau
o Er komen gestandaardiseerde meetschalen en gestandaardiseerde
indicatoren



2.3. Variabelen en meetniveaus

Operationaliseren Dit is het meetbaar maken van variabelen in 1 of meerdere vragen.
Het is bepalend voor de rest van je onderzoek en wordt vaak gedaan
op basis van voorgaand onderzoek of theorie


Kwantitatief en kwalitatief

➢ Kwalitatief of categorisch = waarden van de
variabelen wijzen op categorieën zonder verdere
wiskundige betekenis
➢ Kwantitatief of metrisch = waarden van de
variabelen wijzen op wiskundige betekenis



4 soorten meetniveaus

➢ Nominaal
➢ Ordinaal
➢ Interval
➢ Ratio




4