Design Essentials
Het grafische proces
1. De 3 P’s
Het productieproces in de grafische sector is opgedeeld in drie belangrijke
fasen: prepress, press, en postpress.
Deze stappen zorgen voor een gestroomlijnde productie van drukwerk,
van ontwerp tot afgewerkt product. Waarom zijn deze fasen belangrijk?
Elk onderdeel speelt een cruciale rol in het uiteindelijke resultaat van het
drukwerk, zowel qua kwaliteit als efficiëntie.
Fase 1: Prepress
= fase waarin het ontwerp wordt voorbereid voor de drukpers. Dit omvat
alle stappen die nodig zijn om een digitaal bestand om te zetten naar
iets wat gedrukt kan worden.
• Onderdelen
- Ontwerp en layout: Dit omvat het ontwerp van de lay-out in
programma’s zoals Adobe InDesign of Illustrator.
- Kleurenbeheer: Beheer van RGB naar CMYK conversie, kleurprofielen en
het gebruik van Pantone-kleuren.
- Resolutie en beeldkwaliteit: Afbeeldingen moeten een resolutie hebben
van minstens 300 DPI voor drukkwaliteit.
- Afloop en snijmarges: Toevoegen van afloop (bleed) en snijtekens om
ervoor te zorgen dat de afdruk nauwkeurig wordt gesneden.
- Controle van PDF-bestanden: Preflight-controle om fouten in de opmaak
of bestand te detecteren voordat het naar de drukker gaat.
Pagina 1 van 121
,Fase 2: Press
= fase waarin het ontwerp fysiek wordt afgedrukt op het gekozen
materiaal. Het omvat het daadwerkelijke drukwerk, zowel digitaal als offset.
• Druktechnieken
- Offsetdruk: Traditionele drukmethode waarbij inkt wordt
overgebracht via platen naar papier. Goed voor grote oplages.
- Digitale druk: Drukken direct vanaf een digitaal bestand. Ideaal voor
kleinere oplages en snelle levertijden.
- Andere technieken: Zeefdruk, diepdruk, letterpress.
• Kwaliteitscontrole tijdens druk
- Inktbeheersing: Het correct afstellen van de inkt om consistente
kleuren te garanderen.
- Registercontrole: Zorgen dat verschillende kleurplaten (voor CMYK-
druk) perfect over elkaar liggen.
- Proeven: Controleren van proefafdrukken om de laatste foutjes eruit
te halen voordat de volledige oplage wordt gedrukt.
Fase 3: Postpress
= omvat alle stappen die plaatsvinden nadat het drukwerk
van de pers komt, zoals snijden, vouwen, binden en verpakken.
• Afwerkingsmogelijkheden
- Snijden en rillen: Het op maat snijden van het drukwerk en rillen
(voor vouwen) om het gewenste formaat en vouwlijnen te creëren.
- Vouwen en binden: Brochures, magazines, en boeken kunnen worden
gevouwen en vervolgens gebonden door middel van nieten, garenloos
binden of gelijmd.
- Lamineren en vernissen: Toevoegen van een beschermende laag om
duurzaamheid en een premium uitstraling te geven. Kan glanzend, mat of
soft-touch zijn.
- Speciale afwerkingen: Foliedruk, reliëfdruk (embossing) en spot UV voor
opvallende effecten
• Verpakken en verzenden
Het voorbereiden van het drukwerk voor verzending/distributie,
inclusief het inpakken en palletiseren (stapelen op pallets). Pagina 2 van 121
,2. Workflow
In de hedendaagse grafische industrie gaat het productieproces verder
dan alleen drukken en afwerken. Door de opkomst van digitale media is
de traditionele indeling van prepress, press en postpress uitgebreid naar
een breder mediaperspectief: premedia, medium en postmedia.
Deze termen beschrijven de volledige workflow: traject van idee tot realisatie.
Fase 1: Premedia (prepress)
Dit omvat alle voorbereidende werkzaamheden die plaatsvinden vóór het
feitelijke productieproces van media, zowel drukwerk als digitale media.
Het gaat om de creatie, opmaak en voorbereiding van content.
Vb. Ontwerpen en opmaak van lay-outs, beeldbewerking, kleurbeheer, typografie en het
klaarmaken van digitale bestanden voor verschillende media (druk, web, video).
Fase 2: Medium (press)
Dit verwijst naar de eigenlijke productie of verspreiding van de media-
inhoud. Het medium kan zowel fysieke dragers (zoals drukwerk) als
digitale distributiekanalen omvatten.
Vb. Druktechnieken (zoals offset- of digitale druk), publicatie op websites, video’s
publiceren op platforms, en zelfs sociale media-posts
Fase 3: Postmedia (postpress)
Dit omvat alle afwerking en nabewerking na de productie, evenals de
distributie en presentatie van het eindproduct. Postmedia verwijst ook
naar hoe content wordt gepresenteerd en ervaren door de eindgebruiker.
Vb. Nabewerking van drukwerk (snijden, binden, lamineren), maar ook het optimaliseren
Pagina 3 van 121
, Bedrijfsidentiteit
= Corporate identity
= Verwijst naar hoe een bedrijf zichzelf presenteert aan de
buitenwereld. Dit omvat het visuele aspect zoals logo’s, kleuren en
typografie maar ook de communicatie en kernwaarden van het bedrijf.
Doel = herkenbaar beeld te creëren in de geest van het publiek en een
vertrouwensband op te bouwen met de doelgroep.
Bedrijfsidentiteit: hoe een bedrijf zichzelf presenteert
Imago: hoe publiek een bedrijf ziet
• Waarom is bedrijfsidentiteit belangrijk?
- Maakt een merk herkenbaar en onderscheidend
- Bouwt vertrouwen op bij de consumenten
- Zorgt voor consistentie in alle deeluitingen
1. Doelgroep
= specifieke groep die een merk/bedrijf wil bereiken met zijn producten
Een merk kan meerder doelgroepen hebben, afhankelijk van diversiteit
aan producten/diensten die het aanbiedt.
Bv. Colruyt
1) Doelgroep 1: budgetbewuste gezinnen
2) Doelgroep 2: duurzaamheidsbewuste consumenten
3) Doelgroep 3: senioren
1.1 Hoe benoem je een doelgroep?
• Sementatiecriteria
Om een doelgroep heel specifiek te benoemen. Deze bieden inzichten
in hoe een merk zijn marketingboodschappen kan afstemmen op de
behoefte en wensen van een specifieke groep.
- Demografisch (leeftijd, geslacht, beroep, inkomen)
- Geografisch (land, regio, klimaat)
- Psychografisch (levensstijl, waarden, interesses)
- Gedragsmatig (koopgedrag, merktrouw, gebruiksfrequentie)
Pagina 4 van 121
Het grafische proces
1. De 3 P’s
Het productieproces in de grafische sector is opgedeeld in drie belangrijke
fasen: prepress, press, en postpress.
Deze stappen zorgen voor een gestroomlijnde productie van drukwerk,
van ontwerp tot afgewerkt product. Waarom zijn deze fasen belangrijk?
Elk onderdeel speelt een cruciale rol in het uiteindelijke resultaat van het
drukwerk, zowel qua kwaliteit als efficiëntie.
Fase 1: Prepress
= fase waarin het ontwerp wordt voorbereid voor de drukpers. Dit omvat
alle stappen die nodig zijn om een digitaal bestand om te zetten naar
iets wat gedrukt kan worden.
• Onderdelen
- Ontwerp en layout: Dit omvat het ontwerp van de lay-out in
programma’s zoals Adobe InDesign of Illustrator.
- Kleurenbeheer: Beheer van RGB naar CMYK conversie, kleurprofielen en
het gebruik van Pantone-kleuren.
- Resolutie en beeldkwaliteit: Afbeeldingen moeten een resolutie hebben
van minstens 300 DPI voor drukkwaliteit.
- Afloop en snijmarges: Toevoegen van afloop (bleed) en snijtekens om
ervoor te zorgen dat de afdruk nauwkeurig wordt gesneden.
- Controle van PDF-bestanden: Preflight-controle om fouten in de opmaak
of bestand te detecteren voordat het naar de drukker gaat.
Pagina 1 van 121
,Fase 2: Press
= fase waarin het ontwerp fysiek wordt afgedrukt op het gekozen
materiaal. Het omvat het daadwerkelijke drukwerk, zowel digitaal als offset.
• Druktechnieken
- Offsetdruk: Traditionele drukmethode waarbij inkt wordt
overgebracht via platen naar papier. Goed voor grote oplages.
- Digitale druk: Drukken direct vanaf een digitaal bestand. Ideaal voor
kleinere oplages en snelle levertijden.
- Andere technieken: Zeefdruk, diepdruk, letterpress.
• Kwaliteitscontrole tijdens druk
- Inktbeheersing: Het correct afstellen van de inkt om consistente
kleuren te garanderen.
- Registercontrole: Zorgen dat verschillende kleurplaten (voor CMYK-
druk) perfect over elkaar liggen.
- Proeven: Controleren van proefafdrukken om de laatste foutjes eruit
te halen voordat de volledige oplage wordt gedrukt.
Fase 3: Postpress
= omvat alle stappen die plaatsvinden nadat het drukwerk
van de pers komt, zoals snijden, vouwen, binden en verpakken.
• Afwerkingsmogelijkheden
- Snijden en rillen: Het op maat snijden van het drukwerk en rillen
(voor vouwen) om het gewenste formaat en vouwlijnen te creëren.
- Vouwen en binden: Brochures, magazines, en boeken kunnen worden
gevouwen en vervolgens gebonden door middel van nieten, garenloos
binden of gelijmd.
- Lamineren en vernissen: Toevoegen van een beschermende laag om
duurzaamheid en een premium uitstraling te geven. Kan glanzend, mat of
soft-touch zijn.
- Speciale afwerkingen: Foliedruk, reliëfdruk (embossing) en spot UV voor
opvallende effecten
• Verpakken en verzenden
Het voorbereiden van het drukwerk voor verzending/distributie,
inclusief het inpakken en palletiseren (stapelen op pallets). Pagina 2 van 121
,2. Workflow
In de hedendaagse grafische industrie gaat het productieproces verder
dan alleen drukken en afwerken. Door de opkomst van digitale media is
de traditionele indeling van prepress, press en postpress uitgebreid naar
een breder mediaperspectief: premedia, medium en postmedia.
Deze termen beschrijven de volledige workflow: traject van idee tot realisatie.
Fase 1: Premedia (prepress)
Dit omvat alle voorbereidende werkzaamheden die plaatsvinden vóór het
feitelijke productieproces van media, zowel drukwerk als digitale media.
Het gaat om de creatie, opmaak en voorbereiding van content.
Vb. Ontwerpen en opmaak van lay-outs, beeldbewerking, kleurbeheer, typografie en het
klaarmaken van digitale bestanden voor verschillende media (druk, web, video).
Fase 2: Medium (press)
Dit verwijst naar de eigenlijke productie of verspreiding van de media-
inhoud. Het medium kan zowel fysieke dragers (zoals drukwerk) als
digitale distributiekanalen omvatten.
Vb. Druktechnieken (zoals offset- of digitale druk), publicatie op websites, video’s
publiceren op platforms, en zelfs sociale media-posts
Fase 3: Postmedia (postpress)
Dit omvat alle afwerking en nabewerking na de productie, evenals de
distributie en presentatie van het eindproduct. Postmedia verwijst ook
naar hoe content wordt gepresenteerd en ervaren door de eindgebruiker.
Vb. Nabewerking van drukwerk (snijden, binden, lamineren), maar ook het optimaliseren
Pagina 3 van 121
, Bedrijfsidentiteit
= Corporate identity
= Verwijst naar hoe een bedrijf zichzelf presenteert aan de
buitenwereld. Dit omvat het visuele aspect zoals logo’s, kleuren en
typografie maar ook de communicatie en kernwaarden van het bedrijf.
Doel = herkenbaar beeld te creëren in de geest van het publiek en een
vertrouwensband op te bouwen met de doelgroep.
Bedrijfsidentiteit: hoe een bedrijf zichzelf presenteert
Imago: hoe publiek een bedrijf ziet
• Waarom is bedrijfsidentiteit belangrijk?
- Maakt een merk herkenbaar en onderscheidend
- Bouwt vertrouwen op bij de consumenten
- Zorgt voor consistentie in alle deeluitingen
1. Doelgroep
= specifieke groep die een merk/bedrijf wil bereiken met zijn producten
Een merk kan meerder doelgroepen hebben, afhankelijk van diversiteit
aan producten/diensten die het aanbiedt.
Bv. Colruyt
1) Doelgroep 1: budgetbewuste gezinnen
2) Doelgroep 2: duurzaamheidsbewuste consumenten
3) Doelgroep 3: senioren
1.1 Hoe benoem je een doelgroep?
• Sementatiecriteria
Om een doelgroep heel specifiek te benoemen. Deze bieden inzichten
in hoe een merk zijn marketingboodschappen kan afstemmen op de
behoefte en wensen van een specifieke groep.
- Demografisch (leeftijd, geslacht, beroep, inkomen)
- Geografisch (land, regio, klimaat)
- Psychografisch (levensstijl, waarden, interesses)
- Gedragsmatig (koopgedrag, merktrouw, gebruiksfrequentie)
Pagina 4 van 121
