Bacteriën bij de carnivoor (hond en kat)
Hoofdstuk 1: Hond: pyodermie
Definitie
Pyodermie of etterige dermatitis. Het is een etterige ontsteking van de huid door bacteriën.
Bij hond en kat is het vrijwel altijd secundair. Het komt heel vaak voor bij honden.
Etiologie
1. Predisponerende factoren:
De eerste belangrijke groep van predisponerende factoren zijn alle mogelijke stoornissen
van het immuunsysteem. Bv immunosuppressie of een voedselallergie, atopie,… Daarnaast
ook ectoparasieten zoals vlooien. Ook het ras, bv een Sharpei met huidplooien, heeft een
ideale omgeving voor huidinfecties en pyodermieën. Ook nog endocriene stoornissen of
omgevingsfactoren (warme zomermaanden). Deze kunnen allemaal aanleiding geven tot
secundaire pyodermie.
2. Infectieuze agentia:
De belangrijkste zijn de Staphylococcen. Daarnaast zijn er nog heel veel andere bacterien die
betrokken kunnen zijn. Niet vanbuiten leren maar wel S. pseudointermedius onthouden en
ook dat er nog veel andere bacteriën zijn die voor pyodermieën kunnen zorgen.
Naast bacterien kunnen ook nog gistinfecties voorkomen, de Malassezia. Gistinfecties komen
secundair vaak voor, bv door een behandeling met AB (Antibiotica).
Staphylococcus pseudointermedius:
Obligaat symbiotisch
Gram positief (-coccus in deze cursus altijd positief)
Facultatief pathogeen: zeer veel hondjes zijn drager
Groeien goed op agarplaten
Klinische tekenen
We gaan pyodermie indelen op basis van de dikte van de huidlagen die zijn aangetast.
Soorten:
1. Oppervlakte pyodermie
2. Oppervlakkige pyodermie
3. Diepe pyodermie
1. Oppervlakte pyodermie
, Acute vochtige dermatitis = hotspot
Acuut
Pijnlijk
Dikke vacht, zomer
secundair: zelf trauma (irritatie/jeuk)
De meest oppervlakkige, waarbij enkel het stratum corneum is aangetast. Een vb is acute
vochtige dermatitis of hotspot. Dit is typisch bij een hond in het voorjaar op pollen,
waardoor die zichzelf krabt en bijt door de jeuk. Hierdoor komt snel en zeer acuut een
pijnlijke, haarloze en rode plek.
Het is een haarloze en pijnlijke plek met intense jeuk. Er komt meestal sereus vocht uit. Het
geeft ook korstvorming en als je dit verwijdert dan kom je op de onderste foto. Dit ziet er
dan zo uit. Een hond dat rond zijn oor is beginnen krabben. Bv door een otitis.
Alopecie
Sereus vocht korstvorming
Pyodermie van de huidplooien
Een tweede vorm is een pyodermie van de huidplooien. Huidplooien zijn ideaal voor
bacteriën. Je ziet hetzelfde als bij de hotspot. Ook haarloze, rode en vochtige letsels.
Vaak komen de letsels samen voor met de hotspot.
2.1 Oppervlakkige pyodermie: epidermis
, Impetigo
6w tot 1 j
Verzwakkende factoren zoals parasieten, voeding en hygiëne
Een iets diepere pyodermie. Impetigo is een veel voorkomende vorm ervan, het komt voor
bij jonge hondjes. Je kan het vergelijken met jeugdpuistjes bij mensen. Ze komen vooral thv
de buik en liesstreek voor.
2.2 Oppervlakkige pyodermie: Opp deel follikel
Oppervlakkige folliculitis
Dit is een heel belangrijke. Hij komt het meest voor bij de hond. Het oppervlakkig deel van
de haarfollikels en de epidermis wordt aangetast. Dit geeft een ontstekingsreactie met de
vorming van paculae. Maar ook etter. Die kunnen dan openbreken waardoor je korstvorming
krijgt en haarverlies. Je krijgt haaruitval en korstvorming met matig tot zeer veel jeuk.
3. Diepe pyodermie
, Impetigo
Diepe folliculitis
Furunculose
De diepe vorm. De diepe delen van de haarfollikels worden aangetast. De infectie kan de
haarfollikels vernietigen. De infectie en ontsteking kan zich uitbreiden tot de diepere delen
van de dermis.
Podo dermatitis. Dit betekent ontsteking thv de huid van de tenen. Geeft pijn en jeuk. Rechts
zie je echt een diepe infectie waarbij de beenderen worden aangetast en dit kan leiden tot
het verlies van de tenen.
Duitse herder pyodermie komt niet alleen bij duitse herders maar ook kruisingen met duitse
herders. Diepe pyodermie thv de achterpoten bij jonge honden meestal. Uitgebreide
bloedingen en ulceraties. Ook heel pijnlijk.
, Likgranuloom:
Als het bijten en likken chronisch wordt ontstaat dit. Dit is een
diepe pyodermie. Een hotspot was oppervlakkig. Dus een
likgranuloom heeft een veel langere behandeling nodig.
Diagnose
Predisponerende factoren !!! Primaire OZ
Bacteriologische diagnose:
1. Microscopisch onderzoek
2. Bacteriologisch onderzoek
Een idee krijgen waarom de honden die pyodermie hebben ontwikkeld. Als je dit niet weet
kan je het ook niet succesvol behandelen.
Het kan uit een microscopisch onderzoek en een bacteriologisch onderzoek bestaan.
Je kan een cytologisch preparaat maken. Bij moeilijke gevallen kan je histologisch onderzoek
of een bacteriologisch onderzoek laten uitvoeren.
1. Microscopisch onderzoek
Gesloten proces
Inhoud fistel/pustule
Materiaal onder korsten
Snelle bloedkleuring/gramkleuring: (degenererendde) neutro’s met IC kokken
Je ziet op de foto een ontstekingscel, die bolletjes in die cel zijn Staphylococcen. De
ontstekingscel heeft cocvormige bacterien gefagocyteerd.
Hoofdstuk 1: Hond: pyodermie
Definitie
Pyodermie of etterige dermatitis. Het is een etterige ontsteking van de huid door bacteriën.
Bij hond en kat is het vrijwel altijd secundair. Het komt heel vaak voor bij honden.
Etiologie
1. Predisponerende factoren:
De eerste belangrijke groep van predisponerende factoren zijn alle mogelijke stoornissen
van het immuunsysteem. Bv immunosuppressie of een voedselallergie, atopie,… Daarnaast
ook ectoparasieten zoals vlooien. Ook het ras, bv een Sharpei met huidplooien, heeft een
ideale omgeving voor huidinfecties en pyodermieën. Ook nog endocriene stoornissen of
omgevingsfactoren (warme zomermaanden). Deze kunnen allemaal aanleiding geven tot
secundaire pyodermie.
2. Infectieuze agentia:
De belangrijkste zijn de Staphylococcen. Daarnaast zijn er nog heel veel andere bacterien die
betrokken kunnen zijn. Niet vanbuiten leren maar wel S. pseudointermedius onthouden en
ook dat er nog veel andere bacteriën zijn die voor pyodermieën kunnen zorgen.
Naast bacterien kunnen ook nog gistinfecties voorkomen, de Malassezia. Gistinfecties komen
secundair vaak voor, bv door een behandeling met AB (Antibiotica).
Staphylococcus pseudointermedius:
Obligaat symbiotisch
Gram positief (-coccus in deze cursus altijd positief)
Facultatief pathogeen: zeer veel hondjes zijn drager
Groeien goed op agarplaten
Klinische tekenen
We gaan pyodermie indelen op basis van de dikte van de huidlagen die zijn aangetast.
Soorten:
1. Oppervlakte pyodermie
2. Oppervlakkige pyodermie
3. Diepe pyodermie
1. Oppervlakte pyodermie
, Acute vochtige dermatitis = hotspot
Acuut
Pijnlijk
Dikke vacht, zomer
secundair: zelf trauma (irritatie/jeuk)
De meest oppervlakkige, waarbij enkel het stratum corneum is aangetast. Een vb is acute
vochtige dermatitis of hotspot. Dit is typisch bij een hond in het voorjaar op pollen,
waardoor die zichzelf krabt en bijt door de jeuk. Hierdoor komt snel en zeer acuut een
pijnlijke, haarloze en rode plek.
Het is een haarloze en pijnlijke plek met intense jeuk. Er komt meestal sereus vocht uit. Het
geeft ook korstvorming en als je dit verwijdert dan kom je op de onderste foto. Dit ziet er
dan zo uit. Een hond dat rond zijn oor is beginnen krabben. Bv door een otitis.
Alopecie
Sereus vocht korstvorming
Pyodermie van de huidplooien
Een tweede vorm is een pyodermie van de huidplooien. Huidplooien zijn ideaal voor
bacteriën. Je ziet hetzelfde als bij de hotspot. Ook haarloze, rode en vochtige letsels.
Vaak komen de letsels samen voor met de hotspot.
2.1 Oppervlakkige pyodermie: epidermis
, Impetigo
6w tot 1 j
Verzwakkende factoren zoals parasieten, voeding en hygiëne
Een iets diepere pyodermie. Impetigo is een veel voorkomende vorm ervan, het komt voor
bij jonge hondjes. Je kan het vergelijken met jeugdpuistjes bij mensen. Ze komen vooral thv
de buik en liesstreek voor.
2.2 Oppervlakkige pyodermie: Opp deel follikel
Oppervlakkige folliculitis
Dit is een heel belangrijke. Hij komt het meest voor bij de hond. Het oppervlakkig deel van
de haarfollikels en de epidermis wordt aangetast. Dit geeft een ontstekingsreactie met de
vorming van paculae. Maar ook etter. Die kunnen dan openbreken waardoor je korstvorming
krijgt en haarverlies. Je krijgt haaruitval en korstvorming met matig tot zeer veel jeuk.
3. Diepe pyodermie
, Impetigo
Diepe folliculitis
Furunculose
De diepe vorm. De diepe delen van de haarfollikels worden aangetast. De infectie kan de
haarfollikels vernietigen. De infectie en ontsteking kan zich uitbreiden tot de diepere delen
van de dermis.
Podo dermatitis. Dit betekent ontsteking thv de huid van de tenen. Geeft pijn en jeuk. Rechts
zie je echt een diepe infectie waarbij de beenderen worden aangetast en dit kan leiden tot
het verlies van de tenen.
Duitse herder pyodermie komt niet alleen bij duitse herders maar ook kruisingen met duitse
herders. Diepe pyodermie thv de achterpoten bij jonge honden meestal. Uitgebreide
bloedingen en ulceraties. Ook heel pijnlijk.
, Likgranuloom:
Als het bijten en likken chronisch wordt ontstaat dit. Dit is een
diepe pyodermie. Een hotspot was oppervlakkig. Dus een
likgranuloom heeft een veel langere behandeling nodig.
Diagnose
Predisponerende factoren !!! Primaire OZ
Bacteriologische diagnose:
1. Microscopisch onderzoek
2. Bacteriologisch onderzoek
Een idee krijgen waarom de honden die pyodermie hebben ontwikkeld. Als je dit niet weet
kan je het ook niet succesvol behandelen.
Het kan uit een microscopisch onderzoek en een bacteriologisch onderzoek bestaan.
Je kan een cytologisch preparaat maken. Bij moeilijke gevallen kan je histologisch onderzoek
of een bacteriologisch onderzoek laten uitvoeren.
1. Microscopisch onderzoek
Gesloten proces
Inhoud fistel/pustule
Materiaal onder korsten
Snelle bloedkleuring/gramkleuring: (degenererendde) neutro’s met IC kokken
Je ziet op de foto een ontstekingscel, die bolletjes in die cel zijn Staphylococcen. De
ontstekingscel heeft cocvormige bacterien gefagocyteerd.
