reumatische aandoeningen
Interessant:
Bot: osteoporose
Kraakbeen: slijtage → artrose
Synoviale membraan: ontsteking → artritis
Weke weefsels (spier, pees): abarticulaire reuma
1. INLEIDING REUMATISCHE AANDOENINGEN
Prof. Dr. Jessica Van Oosterijck
Onthoud:
- Wat is reumatologie?
- Inflammatoire vs mechanische pijn
- Wat is mono-, poly- en pauci-articulaire gewrichtsaantasting?
- Globaal overzicht vd reumatische aandoeningen
1.1 WAT IS REUMATOLOGIE?
• Vnl. bewegingsstelsel
o Gewrichten
▪ Zie les lage rug en SpA (Varkas)
▪ Zie les patient centered revalidatie in SpA (Carron)
o Spieren en pezen
▪ Zie les BW ziekten (Smith)
▪ Zie les neoplasie (Smith)
o Abarticulaire structuren
▪ Zie les lage rug en SpA (Varkas)
o Bot
▪ Zie les neoplasie (Smith)
▪ Zie les osteoporose (Goemaere)
• Soms ook systeemlijden
o Zie les BW ziekten (Smith)
1
, • Wie?
o Zowel mannen als vrouwen
o Niet enkel bij ouderen
• Pijnpatronen zijn belangrijk in reuma
→ pijnpatronen helpen ons bij het onderscheiden om welke reumatologische
aandoening het gaat, een reumatische pijn…
o … treedt op bij beweging vh gewricht
o … is een gewrichtspijn die de p in rust ’s nachts wakker maakt
o … kan lokaal zijn, maar kan ook uitstralen
o Lokalisatie (lokaal – uitstralend)
o Ontstaan en duur (acuut – chronisch, spontaan – infectieus)
o Karakter vd pijn (inflammatoir – mechanisch)
1.2 INFLAMMATOIRE VS MECHANISCHE PIJN
Inflammatoire pijn Mechanische pijn
- Nachtelijke pijn - Geen nachtelijke pijn
- Pijn in rust - Geen pijn in rust
- Ochtendstramheid - Startstramheid
- Pijn en stramheid verbeteren in de - Pijn neemt toe met belasting, in de
loop vd dag loop vd dag
- Bv. artritis - Bv. artrose
2
,1.3 MOGELIJKE PATRONEN VAN GEWRICHTSAANTASTING
Mono-articulair: 1 gewricht (bv. patiënt met jicht)
Polyarticulair: > 5 gewrichten (bv. patiënt met reumatoïde artritis)
Pauci-articulair = oligoarticulair: < 5 gewrichten (bv. patiënt met spondylartropathie)
1.4 GLOBAAL OVERZICHT VAN DE REUMATISCHE AANDOENINGEN
PATRONEN VAN GEWRICHTSAANTASTING
Chronische artritis
EX: schema is TK!!
Prevalentie ≥ 3%;
Fysieke & psychologische impact;
Socio-economische impact
Jicht Spondylartropathie
- Monoarticulair & inflammatoir - Oligoarticulair
- 1/100 - Inflammatoire WVZ ontsteking =
- Frequente aandoening spondylitis (= Bechterew)
- 1/100
- Frequente aandoening
Reumatoïde artritis Lupus
- Polyarticulair - Systeemziekte
- Symmetrisch - 1/5000 à 1/2000
- 1/100 - Zeldzame aandoening
- Frequente aandoening
3
, 2. REUMATISCHE SYSTEEMZIEKTEN OF BINDWEEFSELZIEKTEN
Prof. V Smith
Te kennen:
- Wat zijn BWziekten?
a. Systeemziekten
b. Anti-nucleaire antistoffen
- Prevalentie tov andere reumatische aandoeningen
a. WAT ZIJN BINDWEEFSELZIEKTEN/SYSTEEMZIEKTEN?
= aandoeningen met stoornissen in het immuunsysteem
Gemeenschappelijke noemer:
- Gemedieerd door immuuncompetente cellen, vnl lymfocyten
- Vaak komen auto-antistoffen voor, met name de aanwezigheid van ANA
- Antinucleaire antistoffen (ANA): vaak geassocieerd met reumatische auto-
immuunaandoeningen
o N enkel de detectie van ANA
o Wel vnl. antigeenspecificiteit die belangrijk is want er bestaan specifieke
antistoffen per ziektebeeld
i. Lupus
- Prevalentie: 1/2000
- Chronische multisystemische auto-immuunaandoening
- Heterogene uiting
- Gekenmerkt door aanwezigheid auto-immuunlichamen die
immuuncomplexen vormen en verscheidene organen doen ontsteken
- Vrouwen > mannen
- Vnl. de niet-blanke populatie
SYMPTOMEN
Moeheid, koorts, vermagering, myalgieën en artralgieën (spier- en gewrichtspijnen),
vlinderrash/malar rash (foto vrouw), orale aften
4