Tropische Ecologie, landgebruik &
Natuurbeheer
Inhoud
Introcollege .........................................................................................................................................2
College 1 – Hyperdiversiteit – Hans ter Steege ........................................................................................3
College 2.a – Biotic Moisture pump – René Boot .....................................................................................9
College 2.b – Tropical forests, wildlife & infectiuous diseases – René Boot ............................................. 14
College 3.a – Protecting elephants in the hardware store – Joeri Zwerts ................................................. 18
College 3.b – Verantwoord bosbeheer en duurzame houtoogst in bossen – Sietze van Dijk ...................... 23
College 4 – Sharing or Sparing – Joeri Zwerts ........................................................................................ 29
College 5 – Forensic Timber tracing – Barbara Meyer-Sand .................................................................... 35
College 6 – Human wildlife conflict – Ronja Knippers ............................................................................ 41
College – UN Conference biological diversity & GBF – COP16 ............................................................... 50
College 7 – Conserving forests and biodiversity: a path to restoration – Robert Timmers ......................... 53
College 8 – Impact of hunting on forest regeneration – Marijke van Kuijk................................................. 62
College 9 – Maximising the value of conservation set asides – Matthew Struebig .................................... 73
College 10 – Europese ontbossingsverordening – Tieme Wanders ......................................................... 80
College 11 – Human history of Neotropical forests & potential ecological legacies – McMicheal ............. 85
College 12 – Plantendiversiteit in tropische bossen – Rens Vaessen ...................................................... 91
College 13 – Effecten habitatsverlies, versnippering en herstel op biodiversiteit – Monique de Jager ...... 100
Tentamenstof:
- College 1 t/m13
- Het college over COP16 en die van Matt Struebig is GEEN tentamen stof!
- Artikelen
• Aantal: 25 stuks
• Totaal = 332 pagina’s
,Introcollege
- Mercato & peters projection map
o Mercato → de meest gebruikte
o Peters → laat beter zien hoe de wereld er echt uit ziet
- Wat maakt tropische bossen zo belangrijk?
o Minder dan 1/5 van de aarde
o Grootste deel van de biodiversiteit
o Beinvloeden het directe welzijn van 1,5 miljard mensen door leveren van
ecosysteemdiensten
▪ Wordt niet echt benoemd in de cursus
o Koolstof opslag, verreweg het meeste koolstof vergeleken met ander plekken
- Tropische bossen het meest divers!
- Drivers:
o Landbouw
▪ Intensivering/extensivisering
o Biofuels
▪ A blessing or a curse?
o Logging → hout industrie
o Infrastructuur
- Er is niet meer één oplossing!
- Op bewijs gebaseerd natuurbehoud, beheer en herstel!
o Multidisciplinair?
o Socio-ecologisch
Living planet index
- Een indicator van de biodiversiteit gemeten over de gehele wereld die sinds 1997 wordt
gemeten.
- Deze index wordt bepaald door de ontwikkeling van de populaties van gewervelde
diersoorten en biedt inzicht in het leefmilieu en de ontwikkeling van de mondiale
biodiversiteit.
- Vooral in de tropen (afrika en midden/zuid amerika) gaat het slecht
Extinction rate/risk
- IUCN Red List
- Drivers:
o Changes in land-use → meest belangrijke!
o Species overexploitation
o Invasive species & disease
o Climate change
- Our world in Data → goeie site met de data/drivers van deforestation
Biocapaciteit van de aarde
- Human footprint
- Halen meer grondstoffen uit de aarde, dan dat de aarde op dit moment kan produceren
,College 1 – Hyperdiversiteit – Hans ter Steege
Amazone
Terra firme – bos type
- 82% van de amazone
- Plots: 1331 (64%)
- Soorten (4678)
- Niet voedselarm → grootste deel amazona
Varzea (floodplain)
- 7% van de amazone → varzea
- Plots: 227 (14%)
- Soorten (2292)
- Onderstroomt vaak
- Voedselrijk
- Zeer dynamisch
Igapo (floodplain)
- 3 % van de amazone
- Plots (172) (9%)
- Soorten (1562)
- Nutriëntenarm
- Langs de rivier
White sand forest
- 5% van de amazone
- 114 plots (6%)
- Soorten (1536)
- Arme grond (puur kwarts)
Swamps
- 2%
- 37 plots (2%)
- 859 soorten
- Altijd onder water
Species area curves
- Oranje terra firme
- Hoe groter het gebied, hoe meer soorten er zitten
- Hoge diversiteit aan de rivieren, aan de randen van de amazone
is deze lager!
ATDN → Amazon Tree Diversity Network = tool to understand diversity
, How many trees?
- ~567 bomen per hectare
- 394 miljard +/- een paar in de gehele amazone
- In 2013 was er 425 miljard geacht op aarde te staan, dus dat zou betekenen dat de
amazone 98% is van de wereld
o Later onderzoek → 3.040.000.000.000 bomen → bijna 10x zoveel als gedacht in
2013!
o Meer dan 10% hiervan is in de amazone
o En ongeveer 10% verdwijnt per jaar
(ontbossing)
- Zo’n 2000 plots in de amazon → 20km^2
- Hoe bereken je dan het totaal aantal bomen?
o Aandeel gebruiken
o Stem density x fract = populatie (N)
▪ Dit kan je voor alle soorten doen,
omdat ze best wel mooi verspreid
zijn
- Meest voorkomend:
o Fabaceae (grootste) familie
o Meeste soorten:
▪ Fabaceae
• 788 soorten
o Van de 10 meest algemene soorten zijn er n heleboel
palmen
- Population of amazone trees
o Verwachten dat de lijn nog verder doorgaat
o Sampling issue
o Bootstrap.. voor 95% interval
o Maar een paar soorten domineren in de amazone
▪ Schatting: totaal 16.000 boomsoorten in de gehele amazone
o Gebied:
▪ Hyper divers
▪ Hyper dominance
▪ Hyper rare
Wetten van biodiversiteit:
- 2e wet biodiversiteit
o Common species are rare, rare species are common
Natuurbeheer
Inhoud
Introcollege .........................................................................................................................................2
College 1 – Hyperdiversiteit – Hans ter Steege ........................................................................................3
College 2.a – Biotic Moisture pump – René Boot .....................................................................................9
College 2.b – Tropical forests, wildlife & infectiuous diseases – René Boot ............................................. 14
College 3.a – Protecting elephants in the hardware store – Joeri Zwerts ................................................. 18
College 3.b – Verantwoord bosbeheer en duurzame houtoogst in bossen – Sietze van Dijk ...................... 23
College 4 – Sharing or Sparing – Joeri Zwerts ........................................................................................ 29
College 5 – Forensic Timber tracing – Barbara Meyer-Sand .................................................................... 35
College 6 – Human wildlife conflict – Ronja Knippers ............................................................................ 41
College – UN Conference biological diversity & GBF – COP16 ............................................................... 50
College 7 – Conserving forests and biodiversity: a path to restoration – Robert Timmers ......................... 53
College 8 – Impact of hunting on forest regeneration – Marijke van Kuijk................................................. 62
College 9 – Maximising the value of conservation set asides – Matthew Struebig .................................... 73
College 10 – Europese ontbossingsverordening – Tieme Wanders ......................................................... 80
College 11 – Human history of Neotropical forests & potential ecological legacies – McMicheal ............. 85
College 12 – Plantendiversiteit in tropische bossen – Rens Vaessen ...................................................... 91
College 13 – Effecten habitatsverlies, versnippering en herstel op biodiversiteit – Monique de Jager ...... 100
Tentamenstof:
- College 1 t/m13
- Het college over COP16 en die van Matt Struebig is GEEN tentamen stof!
- Artikelen
• Aantal: 25 stuks
• Totaal = 332 pagina’s
,Introcollege
- Mercato & peters projection map
o Mercato → de meest gebruikte
o Peters → laat beter zien hoe de wereld er echt uit ziet
- Wat maakt tropische bossen zo belangrijk?
o Minder dan 1/5 van de aarde
o Grootste deel van de biodiversiteit
o Beinvloeden het directe welzijn van 1,5 miljard mensen door leveren van
ecosysteemdiensten
▪ Wordt niet echt benoemd in de cursus
o Koolstof opslag, verreweg het meeste koolstof vergeleken met ander plekken
- Tropische bossen het meest divers!
- Drivers:
o Landbouw
▪ Intensivering/extensivisering
o Biofuels
▪ A blessing or a curse?
o Logging → hout industrie
o Infrastructuur
- Er is niet meer één oplossing!
- Op bewijs gebaseerd natuurbehoud, beheer en herstel!
o Multidisciplinair?
o Socio-ecologisch
Living planet index
- Een indicator van de biodiversiteit gemeten over de gehele wereld die sinds 1997 wordt
gemeten.
- Deze index wordt bepaald door de ontwikkeling van de populaties van gewervelde
diersoorten en biedt inzicht in het leefmilieu en de ontwikkeling van de mondiale
biodiversiteit.
- Vooral in de tropen (afrika en midden/zuid amerika) gaat het slecht
Extinction rate/risk
- IUCN Red List
- Drivers:
o Changes in land-use → meest belangrijke!
o Species overexploitation
o Invasive species & disease
o Climate change
- Our world in Data → goeie site met de data/drivers van deforestation
Biocapaciteit van de aarde
- Human footprint
- Halen meer grondstoffen uit de aarde, dan dat de aarde op dit moment kan produceren
,College 1 – Hyperdiversiteit – Hans ter Steege
Amazone
Terra firme – bos type
- 82% van de amazone
- Plots: 1331 (64%)
- Soorten (4678)
- Niet voedselarm → grootste deel amazona
Varzea (floodplain)
- 7% van de amazone → varzea
- Plots: 227 (14%)
- Soorten (2292)
- Onderstroomt vaak
- Voedselrijk
- Zeer dynamisch
Igapo (floodplain)
- 3 % van de amazone
- Plots (172) (9%)
- Soorten (1562)
- Nutriëntenarm
- Langs de rivier
White sand forest
- 5% van de amazone
- 114 plots (6%)
- Soorten (1536)
- Arme grond (puur kwarts)
Swamps
- 2%
- 37 plots (2%)
- 859 soorten
- Altijd onder water
Species area curves
- Oranje terra firme
- Hoe groter het gebied, hoe meer soorten er zitten
- Hoge diversiteit aan de rivieren, aan de randen van de amazone
is deze lager!
ATDN → Amazon Tree Diversity Network = tool to understand diversity
, How many trees?
- ~567 bomen per hectare
- 394 miljard +/- een paar in de gehele amazone
- In 2013 was er 425 miljard geacht op aarde te staan, dus dat zou betekenen dat de
amazone 98% is van de wereld
o Later onderzoek → 3.040.000.000.000 bomen → bijna 10x zoveel als gedacht in
2013!
o Meer dan 10% hiervan is in de amazone
o En ongeveer 10% verdwijnt per jaar
(ontbossing)
- Zo’n 2000 plots in de amazon → 20km^2
- Hoe bereken je dan het totaal aantal bomen?
o Aandeel gebruiken
o Stem density x fract = populatie (N)
▪ Dit kan je voor alle soorten doen,
omdat ze best wel mooi verspreid
zijn
- Meest voorkomend:
o Fabaceae (grootste) familie
o Meeste soorten:
▪ Fabaceae
• 788 soorten
o Van de 10 meest algemene soorten zijn er n heleboel
palmen
- Population of amazone trees
o Verwachten dat de lijn nog verder doorgaat
o Sampling issue
o Bootstrap.. voor 95% interval
o Maar een paar soorten domineren in de amazone
▪ Schatting: totaal 16.000 boomsoorten in de gehele amazone
o Gebied:
▪ Hyper divers
▪ Hyper dominance
▪ Hyper rare
Wetten van biodiversiteit:
- 2e wet biodiversiteit
o Common species are rare, rare species are common
