1 SAMENSTELLING VN BLOED EN BLOEDONDERZOEKEN
1.1 SAMENSTELLING BLOED
Bestaat uit 2 delen:
- Plasma 55% vloeibaar gedeelte
- Cellulaire elementen 45% vast gedeelte
o Rode bloedcellen/erythrocyten: zuurstoftransport door
hemoglobine
Normaal waarde= man +/- 5mil mm³
Normaal waarde= vrouw +/- 45mil mm³
o Witte bloedcellen/leukocyten: immuniteit
Normaal waarde= 5-9 duizend
Onderverdeeld in:
Polynucleaire
Mononucleaire
o Bloedplaatjes/ trombocyten: bloedstolling
Normaal waarde= 150-400 duizend
1.2BLOEDONDERZOEKEN
a) hematologische onderzoeken
Hemoglobine Hb:
- Eiwit i/h bloed
- Zorgt voor transport van zuurstof
- Hb kan binden aan CO -> carboxyhemoglobine gevormd= CO
intoxicatie
- Hb wordt bepaald om bloedarmoede te onderzoeken
Hematocriet Ht:
- Volume v/h bloed door de rbc wordt ingenomen
- Normaalwaarde= 45%
o Verhoogd -> deshydratie
o Verlaagd -> acuut bloedverlies en waterretentie
- Formule hematocriet:
Sedimentatie/bezinkingssnelheid BSE:
- Snelheid waarmee RBC onder invloed zwaartekracht zinkt
- Verhoogd bij: acute infecties, weefselafbraak, kanker,
bloedeiwitveranderingen, anemie
- Moet steeds bekeken worden in combinatie met andere
bloeduitslagen
1
, Erythrocyten, MCV, MCH, MCHC, Leukocyten, trombocyten en leucocytaire
formule behoren ook tot de hematologische testen
MCV=gemiddelde volume van de erytrocyt
MCH =hoeveelheid (in gewicht) zuurstof vervoerend hemoglobine i/d
erytrocyt
MCHC= % hemoglobine in de erytrocyten
MCV-MCH-MCHC verlaagd -> ferriprieve anemie
MCV-MCH-MCHC verhoogd -> vit B12 of foliumzuurtekort=megaloblastaire
anemie
MCV-MCH-MCHC normaal -> een acuut bloedverlies of hemolyse aan de
basis
Leukocytaire formule = aantal witte bloedcellen van elke soort op 100
witte bloedcellen.
- Granulocyten
o Neutrofiele 50-70% -> stijgen bij bacteriële infectie
o Eosinofiele 1-3% stijgen bij allegie
o Basodiele 0-1%
- Lymfocyten 20-30% -> stijgen bij virale infectie
- Monocyten 5-10%
b) koolhydraten of suikers
Glycemie= bepaling v/d totale hvlheid suiker i/h bloed. Kan nuchter of
post-prandiaal bepaald worden.
c) proteïnen of eiwitten- electroforese-enzymes
enzyme = eiwit dat bepaalde reactie versnelt, vertraagd, start of stopt
Bepaling van totale eiwitgehalte is belangrijk -> opsporen van o.a.
chronische infecties, malabsorptie, malnutritie en lever- en
nieraandoeningen.
d) stikstofmetabolisme en nierfunctie
ureum= afvalproduct vn aminozuren
Verhoogde waarde -> bij aandoeningen met verhoogde afbraak vn
lichaamseiwitten (infecties, operaties, brandwonden), na eiwitrijke
maaltijden, maagdarmbloedingen en bij nierinsufficiëntie.
2
1.1 SAMENSTELLING BLOED
Bestaat uit 2 delen:
- Plasma 55% vloeibaar gedeelte
- Cellulaire elementen 45% vast gedeelte
o Rode bloedcellen/erythrocyten: zuurstoftransport door
hemoglobine
Normaal waarde= man +/- 5mil mm³
Normaal waarde= vrouw +/- 45mil mm³
o Witte bloedcellen/leukocyten: immuniteit
Normaal waarde= 5-9 duizend
Onderverdeeld in:
Polynucleaire
Mononucleaire
o Bloedplaatjes/ trombocyten: bloedstolling
Normaal waarde= 150-400 duizend
1.2BLOEDONDERZOEKEN
a) hematologische onderzoeken
Hemoglobine Hb:
- Eiwit i/h bloed
- Zorgt voor transport van zuurstof
- Hb kan binden aan CO -> carboxyhemoglobine gevormd= CO
intoxicatie
- Hb wordt bepaald om bloedarmoede te onderzoeken
Hematocriet Ht:
- Volume v/h bloed door de rbc wordt ingenomen
- Normaalwaarde= 45%
o Verhoogd -> deshydratie
o Verlaagd -> acuut bloedverlies en waterretentie
- Formule hematocriet:
Sedimentatie/bezinkingssnelheid BSE:
- Snelheid waarmee RBC onder invloed zwaartekracht zinkt
- Verhoogd bij: acute infecties, weefselafbraak, kanker,
bloedeiwitveranderingen, anemie
- Moet steeds bekeken worden in combinatie met andere
bloeduitslagen
1
, Erythrocyten, MCV, MCH, MCHC, Leukocyten, trombocyten en leucocytaire
formule behoren ook tot de hematologische testen
MCV=gemiddelde volume van de erytrocyt
MCH =hoeveelheid (in gewicht) zuurstof vervoerend hemoglobine i/d
erytrocyt
MCHC= % hemoglobine in de erytrocyten
MCV-MCH-MCHC verlaagd -> ferriprieve anemie
MCV-MCH-MCHC verhoogd -> vit B12 of foliumzuurtekort=megaloblastaire
anemie
MCV-MCH-MCHC normaal -> een acuut bloedverlies of hemolyse aan de
basis
Leukocytaire formule = aantal witte bloedcellen van elke soort op 100
witte bloedcellen.
- Granulocyten
o Neutrofiele 50-70% -> stijgen bij bacteriële infectie
o Eosinofiele 1-3% stijgen bij allegie
o Basodiele 0-1%
- Lymfocyten 20-30% -> stijgen bij virale infectie
- Monocyten 5-10%
b) koolhydraten of suikers
Glycemie= bepaling v/d totale hvlheid suiker i/h bloed. Kan nuchter of
post-prandiaal bepaald worden.
c) proteïnen of eiwitten- electroforese-enzymes
enzyme = eiwit dat bepaalde reactie versnelt, vertraagd, start of stopt
Bepaling van totale eiwitgehalte is belangrijk -> opsporen van o.a.
chronische infecties, malabsorptie, malnutritie en lever- en
nieraandoeningen.
d) stikstofmetabolisme en nierfunctie
ureum= afvalproduct vn aminozuren
Verhoogde waarde -> bij aandoeningen met verhoogde afbraak vn
lichaamseiwitten (infecties, operaties, brandwonden), na eiwitrijke
maaltijden, maagdarmbloedingen en bij nierinsufficiëntie.
2