Psychologie van het leren
Week 1 – Introductie en blended
leren
Hoofdstuk 1 (1.1 t/m 1.3) Van leertheorie
Collegesheets & Artikel ‘blended learning’ Van ELO
Begrip leren
De studenten kan onderscheid maken tussen aangeleerde reacties,
rijping en reflexen
Je kunt alleen invloed hebben op leren als TP'er. Maar je moet wel rekening houden met rijping en
reflexen!
Leren
= verwijst naar de verandering in iemands gedrag en gedragsmogelijkheden in een bepaalde situatie
als gevolg van herhaalde ervaring of oefening, mits deze verandering niet verklaard kan worden door
natuurlijke instincten of reflexen, rijping of tijdelijke toestanden zoals vermoeidheid of dronkenschap
of die het gevolg zijn van bepaald drugsgebruik
Je kunt ook door externe dingen veranderen
Leren is een blijvende verandering in gedrag of mentale processen als gevolg van een
bepaalde ervaring
o Een verandering treedt in je op door iets wat je hebt meegemaakt
o Op basis van een bepaalde ervaring o.i.d. ga je iets anders doen/denken/voelen etc.
Voorbeelden waarin mensen leren
o Klaslokaal
o Nieuwe situaties
o Training, cursus
Voorbeelden van situaties waarin TP'ers bezig zijn met leren
o Reflecteren
o Coaching: 1 op 1 een cliënt tot nieuwe inzichten brengen
o Trainingen geven: bepaalde vaardigheden aanleren door te oefenen
o Interventies geven om gedrag te beïnvloeden, een leerproces op gang brengen
Rijping
= Gedragsveranderingen zijn toe te schrijven aan biologische factoren
Vb: Je kunt pas lopen als je spieren sterk genoeg zijn, je bent er dan pas toe in staat. Maar het echte
lopen, moet je eerst leren. Daarna is het een reflex: het stapreflex
Is niet leren
Nature of nurture?
o Nature: aangeboren
Vb: verbaal kunnen uiten = rijping
o Nurture: omgeving
Vb: wolvenkinderen
Leren
Reflexen
= onwillekeurige reactie van de spieren op een prikkel
Automatische reactie
Vb: hand terugtrekken als iets pijn doet
1
,Psychologie van het leren
Het gaat ook wel naar de hersenen, maar dat is om te interpreteren wat er gebeurde
De student kan onderscheid maken tussen formeel, informeel en
non-formeel leren
Formeel leren
Klassikale leren: formele setting
Intentioneel: je wilt bepaalde leerdoelen halen
Opleiding om een certificaat te behalen
Non-formeel leren
Nog steeds binnen opleidingssituaties, maar dan vanuit het leerlingperspectief
Je krijgt er geen certificaat voor
Het gaat er meer om wat je wilt leren, bijv. een cursus
Informeel leren
In het dagelijks leven
Incidenteel: niet altijd gericht, toevallig voor handen
Geen leerdoelen
Bijv. wanneer je links of rechts moet kijken in het verkeer
Blended learning
De student kan drie soorten van eLearning (Franssen)
onderscheiden
3 tentamenvragen gaan daarover!
Blended learning
= een mix van eLearning en andere vormen van leren, waarbij het gaat om distributie van
leerinhouden, vormen van communicatie en didactische methoden in relatie tot soorten
leerprocessen, of combinaties hiervan
Er worden allerlei leermethoden, plekken om te leren gebruikt
Je wilt vooral van digitale leermiddelen gebruik maken
eLearning
= het gebruik van multimedia technologieën en het internet om de kwaliteit van het leren te
verbeteren
Deze term wordt gebruikt vanwege het feit dat alle leerprocessen in worden ondersteund
door ICT. Deze technologie wordt gekarakteriseerd door 3 principes:
1. Multimedialiteit = verschillende media kunnen geïntegreerd worden ingezet, zodat
daarmee verschillende symboolsystemen gecombineerd kunnen worden
2. Interactiviteit = nieuwe media maken interactie met de gebruikers mogelijk en deze
kunnen ook feedback krijgen op hun acties
3. Netwerkstructuur = maakt communicatie mogelijk die voorheen ondenkbaar was,
waarbij het zowel om asynchrone als synchrone communicatie gaat, die niet
plaatsgebonden is --> je kunt zelf kiezen wat je wilt
Gerelateerd aan belangrijke leertheoretische visies, namelijk:
o Het behaviorisme = instructie en het belonen van gewenst gedrag (door direct
feedback geven)
2
,Psychologie van het leren
Leerstof - oefenen - testen op gedrag/vaardigheid
Vb: Vaardigheidstraining: aanleren standaard-routines; drill and practice
o Het cognitivisme = lerende is een
uniek informatieverwerkend systeem (is
bij iedereen uniek)
Kennis eigen maken/ zinvol
opslaan - kennisstructuren
Vb: Hyperlinks;
conceptmaps; advanced
organizers; multimedia; casus met
oefeningen en feedback
o Het constructivisme = kennis is het
resultaat van sociale processen (door
dingen met elkaar te bespreken)
Kennisconstructie
Vb: In de les;
communicatietools; blog; wiki; simulaties
Construeren tastbaar product
Vb: Virtuele communities; auteursomgevingen
o Connectivisme
Weten waar je bepaalde kennis haalt
World Wide Web; wiki's; online communities of practice; instant assistance
3 soorten eLearning
1. eLearning by distributing/ learning from information
= leerinhouden zijn gedigitaliseerd en worden verspreid m.b.v. de nieuwe media. De lerende
verwerkt de beschikbare informatie zelfstandig, waarbij de hulp/steun van anderen in principe niet
nodig is
Online allerlei informatie gegeven die je kunt verwerken
Kun je zelf vergaren (distributing): geen moeilijke stof
Vb: filmpjes kijken, literatuur lezen, mindmap van bepaalde begrippen maken
2. eLearning by interacting/ learning from feedback
= alle leerinhouden zijn specifiek ontwikkeld en didactisch uitgewerkt, zodat de lerende in interactie
kan gaan met de leerstof. Dat kan een zelfgestuurd leerproces zijn, maar het is mogelijk dat hierbij
steun en hulp wordt geboden door een begeleider
Moeilijkere stof
Daarom onder leiding of samen met anderen
Vb: online opdrachten die je gelijk kunt toetsen, opdrachten thuis doen zodat je vragen kunt
stellen in de les
3. eLearning by collaborating/ learning from different perspectives
= in vormen van samenwerkend leren wordt kennis geconstrueerd o.b.v. uitwisseling en discussie. Dit
soort leerprocessen dient altijd begeleid te worden
Klein beetje verschil met 2
Niet alleen in je eentje, maar écht samen met anderen de theorie eigen maken
Als lerende weet je nog niet alle ins en outs, dat weet de begeleider wel
Vb: online platform om vragen te stellen/discussiëren over de stof
3
, Psychologie van het leren
Je hebt de positie van de lerende
Leren van informatie
Leren van feedback
Leren van verschillende perspectieven
Je hebt de functie van de nieuwe media
Distributie
Interactie
Collaboratie
4
Week 1 – Introductie en blended
leren
Hoofdstuk 1 (1.1 t/m 1.3) Van leertheorie
Collegesheets & Artikel ‘blended learning’ Van ELO
Begrip leren
De studenten kan onderscheid maken tussen aangeleerde reacties,
rijping en reflexen
Je kunt alleen invloed hebben op leren als TP'er. Maar je moet wel rekening houden met rijping en
reflexen!
Leren
= verwijst naar de verandering in iemands gedrag en gedragsmogelijkheden in een bepaalde situatie
als gevolg van herhaalde ervaring of oefening, mits deze verandering niet verklaard kan worden door
natuurlijke instincten of reflexen, rijping of tijdelijke toestanden zoals vermoeidheid of dronkenschap
of die het gevolg zijn van bepaald drugsgebruik
Je kunt ook door externe dingen veranderen
Leren is een blijvende verandering in gedrag of mentale processen als gevolg van een
bepaalde ervaring
o Een verandering treedt in je op door iets wat je hebt meegemaakt
o Op basis van een bepaalde ervaring o.i.d. ga je iets anders doen/denken/voelen etc.
Voorbeelden waarin mensen leren
o Klaslokaal
o Nieuwe situaties
o Training, cursus
Voorbeelden van situaties waarin TP'ers bezig zijn met leren
o Reflecteren
o Coaching: 1 op 1 een cliënt tot nieuwe inzichten brengen
o Trainingen geven: bepaalde vaardigheden aanleren door te oefenen
o Interventies geven om gedrag te beïnvloeden, een leerproces op gang brengen
Rijping
= Gedragsveranderingen zijn toe te schrijven aan biologische factoren
Vb: Je kunt pas lopen als je spieren sterk genoeg zijn, je bent er dan pas toe in staat. Maar het echte
lopen, moet je eerst leren. Daarna is het een reflex: het stapreflex
Is niet leren
Nature of nurture?
o Nature: aangeboren
Vb: verbaal kunnen uiten = rijping
o Nurture: omgeving
Vb: wolvenkinderen
Leren
Reflexen
= onwillekeurige reactie van de spieren op een prikkel
Automatische reactie
Vb: hand terugtrekken als iets pijn doet
1
,Psychologie van het leren
Het gaat ook wel naar de hersenen, maar dat is om te interpreteren wat er gebeurde
De student kan onderscheid maken tussen formeel, informeel en
non-formeel leren
Formeel leren
Klassikale leren: formele setting
Intentioneel: je wilt bepaalde leerdoelen halen
Opleiding om een certificaat te behalen
Non-formeel leren
Nog steeds binnen opleidingssituaties, maar dan vanuit het leerlingperspectief
Je krijgt er geen certificaat voor
Het gaat er meer om wat je wilt leren, bijv. een cursus
Informeel leren
In het dagelijks leven
Incidenteel: niet altijd gericht, toevallig voor handen
Geen leerdoelen
Bijv. wanneer je links of rechts moet kijken in het verkeer
Blended learning
De student kan drie soorten van eLearning (Franssen)
onderscheiden
3 tentamenvragen gaan daarover!
Blended learning
= een mix van eLearning en andere vormen van leren, waarbij het gaat om distributie van
leerinhouden, vormen van communicatie en didactische methoden in relatie tot soorten
leerprocessen, of combinaties hiervan
Er worden allerlei leermethoden, plekken om te leren gebruikt
Je wilt vooral van digitale leermiddelen gebruik maken
eLearning
= het gebruik van multimedia technologieën en het internet om de kwaliteit van het leren te
verbeteren
Deze term wordt gebruikt vanwege het feit dat alle leerprocessen in worden ondersteund
door ICT. Deze technologie wordt gekarakteriseerd door 3 principes:
1. Multimedialiteit = verschillende media kunnen geïntegreerd worden ingezet, zodat
daarmee verschillende symboolsystemen gecombineerd kunnen worden
2. Interactiviteit = nieuwe media maken interactie met de gebruikers mogelijk en deze
kunnen ook feedback krijgen op hun acties
3. Netwerkstructuur = maakt communicatie mogelijk die voorheen ondenkbaar was,
waarbij het zowel om asynchrone als synchrone communicatie gaat, die niet
plaatsgebonden is --> je kunt zelf kiezen wat je wilt
Gerelateerd aan belangrijke leertheoretische visies, namelijk:
o Het behaviorisme = instructie en het belonen van gewenst gedrag (door direct
feedback geven)
2
,Psychologie van het leren
Leerstof - oefenen - testen op gedrag/vaardigheid
Vb: Vaardigheidstraining: aanleren standaard-routines; drill and practice
o Het cognitivisme = lerende is een
uniek informatieverwerkend systeem (is
bij iedereen uniek)
Kennis eigen maken/ zinvol
opslaan - kennisstructuren
Vb: Hyperlinks;
conceptmaps; advanced
organizers; multimedia; casus met
oefeningen en feedback
o Het constructivisme = kennis is het
resultaat van sociale processen (door
dingen met elkaar te bespreken)
Kennisconstructie
Vb: In de les;
communicatietools; blog; wiki; simulaties
Construeren tastbaar product
Vb: Virtuele communities; auteursomgevingen
o Connectivisme
Weten waar je bepaalde kennis haalt
World Wide Web; wiki's; online communities of practice; instant assistance
3 soorten eLearning
1. eLearning by distributing/ learning from information
= leerinhouden zijn gedigitaliseerd en worden verspreid m.b.v. de nieuwe media. De lerende
verwerkt de beschikbare informatie zelfstandig, waarbij de hulp/steun van anderen in principe niet
nodig is
Online allerlei informatie gegeven die je kunt verwerken
Kun je zelf vergaren (distributing): geen moeilijke stof
Vb: filmpjes kijken, literatuur lezen, mindmap van bepaalde begrippen maken
2. eLearning by interacting/ learning from feedback
= alle leerinhouden zijn specifiek ontwikkeld en didactisch uitgewerkt, zodat de lerende in interactie
kan gaan met de leerstof. Dat kan een zelfgestuurd leerproces zijn, maar het is mogelijk dat hierbij
steun en hulp wordt geboden door een begeleider
Moeilijkere stof
Daarom onder leiding of samen met anderen
Vb: online opdrachten die je gelijk kunt toetsen, opdrachten thuis doen zodat je vragen kunt
stellen in de les
3. eLearning by collaborating/ learning from different perspectives
= in vormen van samenwerkend leren wordt kennis geconstrueerd o.b.v. uitwisseling en discussie. Dit
soort leerprocessen dient altijd begeleid te worden
Klein beetje verschil met 2
Niet alleen in je eentje, maar écht samen met anderen de theorie eigen maken
Als lerende weet je nog niet alle ins en outs, dat weet de begeleider wel
Vb: online platform om vragen te stellen/discussiëren over de stof
3
, Psychologie van het leren
Je hebt de positie van de lerende
Leren van informatie
Leren van feedback
Leren van verschillende perspectieven
Je hebt de functie van de nieuwe media
Distributie
Interactie
Collaboratie
4
