ORGANISATIEONTWIKKELING
Inhoudstafel:
Inleiding
1. Waarom organisatieontwikkeling?
2. Evolutie in de sociale sector
3. Inzicht verwerven in thema’s zoals...
4. Werkwijze
5. Leermateriaal
6. Opdracht
7. Evaluatie
Leerpad 1: Omgeving en organisatie: analyse
1. De identiteit van de organisatie: het fundament
a. Wat zijn organisaties?
b. Missie, visie en kernwaarden
2. Omgevingsanalyse van de organisatie
a. De organisatie in een veranderende omgeving
Leerpad 2: Omgeving en organisatie: strategie
1. Strategie voor de organisatie
a. Belang van een strategische aanpak
b. SWOT en Confrontatiematrix
2. Doelstellingen
a. Niveaus van doelstellingen of soorten doelstellingen
b. Wat is een goede doelstelling?
Leerpad 3: Organisatiestructuur en -cultuur
1. Organistatiestructuur
a. Inleiding
b. Coördinatiemechanismen van Mintzberg
c. Types organisatiestructuren
d. Opdracht
2. Organisatiecultuur
a. Inleiding
b. Algemene typering
c. Enkele cultuurmodellen
d. De maakbaarheid van een organisatiecultuur
e. Opdracht
Leerpad 4: Kwaliteit, leiderschap en HRM
1. Kwaliteitsbeleid
a. Inleiding
b. Wat betekent kwaliteit?
f. Kwaliteitsmodellen
g. Kwaliteitsbewijzen
h. Regelgeving
2. Leiderschap
a. Leiderschapsmodellen
b. Wat is goed leiderschap?
3. HRM
c. Belang van inzicht in HRM voor studenten orthopedagogie
d. Definitie HRM
e. HRM en motivatie
f. Actuele modellen
, g. De shift van strategisch management naar duurzaam management
h. Praktijkvoorbeeld
i. HR-cyclus in beeld
INLEIDING
1. WAAROM ORGANISATIEONTWIKKELING?
Sociale sector bestaat uit organisaties (sociale en publieke sector versus profit sector).
Van opvoeder-begeleider naar coördinator
Opvoeders begeleiders werken niet vacuüm maar de organisatie heeft invloed op hun werk (micro-
meso-macro)
o Veel invloed op arbeidstevredenheid, je werkt in een team op mesovlak en het beleid
(macro) heeft ook invloed!
2. EVOLUTIE IN DE SOCIALE SECTOR
Van caritatieve HV naar professionele HV.
Professionalisering
Aanvankelijk kopie bedrijfsmanagement
Nu stilaan emer besef van eigenheid: duaal denken
DUAAL DENKEN:
Profit secor:
Economische logica- winstbejag- klemtoon op beurzen en winst uitkeren.
Sociale/ publieke sector:
Sociale logica-geen winst maar zorg en solidariteit- geen winst maar wel dienstverlening.
NIEUWE TENDENSEN IN DE SOCIALE SECTOR?
Vermarkting: Commercialisering:
de cliënt krijgt een budget van de overheid en koopt er ontstaan private voorzieningen opgericht door
zorg in. Zo ontstaat een markt van vraag en aanbod ouders maar ook door onafhankelijke diensten die
waarin de zorgaanbieder zijn prijs zelf kan bepalen. werken met zorgkoppels zoals villavip en
Gevolg: concurrentie. thomashuizen.
NIET DUAAL DENKEN ZO ALS BEDRIJVEN...
Dienen ze een ‘goed’ product aan te bieden.
Dienen ze kostbewuster te zijn.
Moeten ze ook meer efficiënt omgaan met financiële en personele middelen.
Mogen ze winst maken maar moeten ze deze wel weer investeren in betere dienstverlening.
Moeten ze net zoals ondernemingen aandacht besteden aan de belanfen van alle stakeholders
(cliënten, netwerk, buurt, personeel, organisateis en diensten met wie ze werken).
,Besluit: Ecologisch-sociaal-ethisch combineren net zoals bedrijven!
3. INZICHT VERWERVEN IN THEMA’S ZOALS...
Organisatiestructuur en organisatiecultuur
Strategisch management
Kwaliteitsontwikkeling
o Blijven bijhouden en aanpassen wanneer nodig.
Veranderingsmanagement
o Nadenken waar willen we naartoe, welke stappen, wie betrekken, hoe concreet aanpakken?
HR en leiderschap
4. WERKWIJZE
Leerpad: theorie zelfstandig doornemen telkens voor de oefensessie.
Oefensessies:
Groepswerk (vaste groep met 6 studenten).
Elke les werken aan vragen gebaseerd op de theorie van het leerpad.
De antwoorden worden op het einde van de les op chamilo gepost.
Elke oefensessie vormt een bouwsteen van de uiteindelijke opdracht (poster).
5. LEERMATERIAAL
6. OPDRACHT
Elke oefensessie (5-tal) één aspect samen onderzoeken.
Éen organisatie op alle aspecten in
7. EVALUATIE
Op 20 punten: 4 punten posterpresentatie, 16 punten examen.
Afspraken: elke afwezigheid zo snel mogelijk doorgeven aan de coach.
, LEERPAD 1: OMGEVING EN ORGANISATIE: ANALYSE
Organisaties heb je in de samenleving in allerlei vormen, groottes en samenstelling. Ook inhoudelijk zijn
organisaties met heel uiteenlopende zaken bezig.
Hoe krijgt die basis vorm in een missie, visie, kernwaarden. Wat typeert een missie gedreven organisatie?
Welke verschillen en gelijkenissen vind je tussen de sociale sector en bedrijven of profit organisaties?
Organisaties opereren niet in het luchtledige, maar liggen ingebed in een omgeving. De omgeving beïnvloedt
organisaties en organisaties hebben ook een impact op die omgeving.
Lesdoelstellingen:
Je kan de kenmerken van een organisatie beschrijven.
Je kan de kenmerken van een missie beschrijven.
Je kan de kenmerken van een visie beschrijven.
Je kan het verschil tussen een missie en een visie benoemen.
Je kan de kernwaarden van een organisatie beschrijven.
Je kan evoluties in de samenleving (externe omgeving) van de organisatie beschrijven.
Je kan evoluties in het werkveld (externe omgeving) van de organisatie beschrijven.
Je kan kansen en bedreigingen van de externe omgeving van de organisatie beschrijven.
Je kan op een kritische reflectieve manier de organisatie zelf beschrijven (werking, processen,
resources, doelstellingen…).
Je kan sterktes en uitdagingen van de interne omgeving van de organisatie beschrijven.
1. DE IDENTITEIT VAN DE ORGANISATIE: HET FUNDAMENT
“Coming together is a beginning; keeping together is progress; working together is success.” (Edward Everett
Hale)
Wat is de bestemming en de bestaansreden van een organisatie?
Wat is de unieke bijdrage van de organisatie ten dienste van de omgeving? Of wat komt de omgeving
tekort, als deze organisatie ophoudt te bestaan?
WAT ZIJN ORGANISATIE S?
Op dat vasteland, in onze samenleving, komen we in contact met, maken we gebruik van of engageren we ons
in een veelheid van organisaties. De invloed van organisaties in onze samenleving en in ons leven is groot.
In dit deel willen we bekijken
A. Wat kenmerkend is voor organisaties
B. Wat de sociale sector onderscheidt van commerciële bedrijven
C. Over wat organisatieontwikkeling precies gaat
Inhoudstafel:
Inleiding
1. Waarom organisatieontwikkeling?
2. Evolutie in de sociale sector
3. Inzicht verwerven in thema’s zoals...
4. Werkwijze
5. Leermateriaal
6. Opdracht
7. Evaluatie
Leerpad 1: Omgeving en organisatie: analyse
1. De identiteit van de organisatie: het fundament
a. Wat zijn organisaties?
b. Missie, visie en kernwaarden
2. Omgevingsanalyse van de organisatie
a. De organisatie in een veranderende omgeving
Leerpad 2: Omgeving en organisatie: strategie
1. Strategie voor de organisatie
a. Belang van een strategische aanpak
b. SWOT en Confrontatiematrix
2. Doelstellingen
a. Niveaus van doelstellingen of soorten doelstellingen
b. Wat is een goede doelstelling?
Leerpad 3: Organisatiestructuur en -cultuur
1. Organistatiestructuur
a. Inleiding
b. Coördinatiemechanismen van Mintzberg
c. Types organisatiestructuren
d. Opdracht
2. Organisatiecultuur
a. Inleiding
b. Algemene typering
c. Enkele cultuurmodellen
d. De maakbaarheid van een organisatiecultuur
e. Opdracht
Leerpad 4: Kwaliteit, leiderschap en HRM
1. Kwaliteitsbeleid
a. Inleiding
b. Wat betekent kwaliteit?
f. Kwaliteitsmodellen
g. Kwaliteitsbewijzen
h. Regelgeving
2. Leiderschap
a. Leiderschapsmodellen
b. Wat is goed leiderschap?
3. HRM
c. Belang van inzicht in HRM voor studenten orthopedagogie
d. Definitie HRM
e. HRM en motivatie
f. Actuele modellen
, g. De shift van strategisch management naar duurzaam management
h. Praktijkvoorbeeld
i. HR-cyclus in beeld
INLEIDING
1. WAAROM ORGANISATIEONTWIKKELING?
Sociale sector bestaat uit organisaties (sociale en publieke sector versus profit sector).
Van opvoeder-begeleider naar coördinator
Opvoeders begeleiders werken niet vacuüm maar de organisatie heeft invloed op hun werk (micro-
meso-macro)
o Veel invloed op arbeidstevredenheid, je werkt in een team op mesovlak en het beleid
(macro) heeft ook invloed!
2. EVOLUTIE IN DE SOCIALE SECTOR
Van caritatieve HV naar professionele HV.
Professionalisering
Aanvankelijk kopie bedrijfsmanagement
Nu stilaan emer besef van eigenheid: duaal denken
DUAAL DENKEN:
Profit secor:
Economische logica- winstbejag- klemtoon op beurzen en winst uitkeren.
Sociale/ publieke sector:
Sociale logica-geen winst maar zorg en solidariteit- geen winst maar wel dienstverlening.
NIEUWE TENDENSEN IN DE SOCIALE SECTOR?
Vermarkting: Commercialisering:
de cliënt krijgt een budget van de overheid en koopt er ontstaan private voorzieningen opgericht door
zorg in. Zo ontstaat een markt van vraag en aanbod ouders maar ook door onafhankelijke diensten die
waarin de zorgaanbieder zijn prijs zelf kan bepalen. werken met zorgkoppels zoals villavip en
Gevolg: concurrentie. thomashuizen.
NIET DUAAL DENKEN ZO ALS BEDRIJVEN...
Dienen ze een ‘goed’ product aan te bieden.
Dienen ze kostbewuster te zijn.
Moeten ze ook meer efficiënt omgaan met financiële en personele middelen.
Mogen ze winst maken maar moeten ze deze wel weer investeren in betere dienstverlening.
Moeten ze net zoals ondernemingen aandacht besteden aan de belanfen van alle stakeholders
(cliënten, netwerk, buurt, personeel, organisateis en diensten met wie ze werken).
,Besluit: Ecologisch-sociaal-ethisch combineren net zoals bedrijven!
3. INZICHT VERWERVEN IN THEMA’S ZOALS...
Organisatiestructuur en organisatiecultuur
Strategisch management
Kwaliteitsontwikkeling
o Blijven bijhouden en aanpassen wanneer nodig.
Veranderingsmanagement
o Nadenken waar willen we naartoe, welke stappen, wie betrekken, hoe concreet aanpakken?
HR en leiderschap
4. WERKWIJZE
Leerpad: theorie zelfstandig doornemen telkens voor de oefensessie.
Oefensessies:
Groepswerk (vaste groep met 6 studenten).
Elke les werken aan vragen gebaseerd op de theorie van het leerpad.
De antwoorden worden op het einde van de les op chamilo gepost.
Elke oefensessie vormt een bouwsteen van de uiteindelijke opdracht (poster).
5. LEERMATERIAAL
6. OPDRACHT
Elke oefensessie (5-tal) één aspect samen onderzoeken.
Éen organisatie op alle aspecten in
7. EVALUATIE
Op 20 punten: 4 punten posterpresentatie, 16 punten examen.
Afspraken: elke afwezigheid zo snel mogelijk doorgeven aan de coach.
, LEERPAD 1: OMGEVING EN ORGANISATIE: ANALYSE
Organisaties heb je in de samenleving in allerlei vormen, groottes en samenstelling. Ook inhoudelijk zijn
organisaties met heel uiteenlopende zaken bezig.
Hoe krijgt die basis vorm in een missie, visie, kernwaarden. Wat typeert een missie gedreven organisatie?
Welke verschillen en gelijkenissen vind je tussen de sociale sector en bedrijven of profit organisaties?
Organisaties opereren niet in het luchtledige, maar liggen ingebed in een omgeving. De omgeving beïnvloedt
organisaties en organisaties hebben ook een impact op die omgeving.
Lesdoelstellingen:
Je kan de kenmerken van een organisatie beschrijven.
Je kan de kenmerken van een missie beschrijven.
Je kan de kenmerken van een visie beschrijven.
Je kan het verschil tussen een missie en een visie benoemen.
Je kan de kernwaarden van een organisatie beschrijven.
Je kan evoluties in de samenleving (externe omgeving) van de organisatie beschrijven.
Je kan evoluties in het werkveld (externe omgeving) van de organisatie beschrijven.
Je kan kansen en bedreigingen van de externe omgeving van de organisatie beschrijven.
Je kan op een kritische reflectieve manier de organisatie zelf beschrijven (werking, processen,
resources, doelstellingen…).
Je kan sterktes en uitdagingen van de interne omgeving van de organisatie beschrijven.
1. DE IDENTITEIT VAN DE ORGANISATIE: HET FUNDAMENT
“Coming together is a beginning; keeping together is progress; working together is success.” (Edward Everett
Hale)
Wat is de bestemming en de bestaansreden van een organisatie?
Wat is de unieke bijdrage van de organisatie ten dienste van de omgeving? Of wat komt de omgeving
tekort, als deze organisatie ophoudt te bestaan?
WAT ZIJN ORGANISATIE S?
Op dat vasteland, in onze samenleving, komen we in contact met, maken we gebruik van of engageren we ons
in een veelheid van organisaties. De invloed van organisaties in onze samenleving en in ons leven is groot.
In dit deel willen we bekijken
A. Wat kenmerkend is voor organisaties
B. Wat de sociale sector onderscheidt van commerciële bedrijven
C. Over wat organisatieontwikkeling precies gaat
