SAMENVATTING LEEREENHEID 12 “DE BESTUURSRECHTER”
VOORLOPIGE VOORZIENING:
- Het bezwaar en beroep schorst de werking van een besluit niet, tenzij bij wettelijk
voorschrift anders is bepaald, treedt een besluit in werking ook al is er bezwaar of beroep
aanhangig
- Een voorlopige voorziening kan alleen worden aangevraagd als de procedure in
hoofdzaak loopt = connexiteitsvereiste.
- De meest belangrijke voorlopige voorziening is de schorsing van het besluit. Soms is dit
echter niet effectief en daarom is de voorzieningenrechter tevens bevoegd een andere
voorlopige voorziening te treffen dit heet een positieve maatregel,
- Kortsluiting: de voorzieningenrechter kan onmiddellijk uitspraak in hoofdzak doen. Dit
kan alleen als er beroep bij hem is aangetekend, dus niet als er alleen een
bezwaarschrift of administratief beroep is ingediend!
TOETSING DOOR DE BESTUURSRECHTER:
- De Awb voorziet niet uitdrukkelijk in toetsingsgronden.
- De Awb schrijft wel voor dat bij gegrondverklaring van het beroep in de uitspraak dient te
worden vermeld welke geschreven / ongeschreven rechtsregel of algemeen
rechtsbeginsel is geschonden.
EXCEPTIEVE TOETSING:
- Indirecte of exceptieve toetsing: naast de toetsing aan het geschreven en
ongeschreven recht dient er ook worden getoetst of het algemeen verbindend voorschrift
van het besluit steunt op een hogere regeling of aan ongeschreven rechtsbeginsel. Er is
sprake van indirecte of exceptieve toetsing omdat het geschil in de procedure niet het
algemeen verbindende voorschrift is maar het besluit.
- Voorbeeld: op grond van de APV wordt een plakvergunning geweigerd. De rechter is
bevoegd om na te gaan of de APV zelf in overeenstemming is met de Grondwet of de
Gemeentewet.
- Het is de rechter wel verboden om wetten in formele zin te toetsen aan de Grondwet =
toetsingsverbod.
- Als de rechter een lagere regel in strijd acht met een hogere dan zal die lagere regel
buiten toepassing worden gelasten. De regel op zich blijft wel bestaan.
RELATIVITEITSVEREISTE:
- Dit betekent het omvang van het geding. Artikel 8:69 Awb bepaald dat de bestuursrechter
bij zijn toetsing in beginsel is geschonden aan de beroepsgronden die door appellant zijn
ingediend.
- Ambtshalve aanvulling van rechtsgronden: de rechter vult de rechtsgronden aan. Hij
vertaalt de beroepsgronden in rechtsgronden. Dit vindt wel plaats binnen de grenzen van
het beroepsschrift.
- Ongelijkheidcompensatie: tijdens het onderzoek kan de rechter wel doorvragen en kan
vaststellen of appellant heeft beoogd om nog andere gronden aan de orde heeft willen
stellen / de bestuursrechter is niet-lijdelijk.
- Ambtshalve toetsing: hiervan is sprake als de rechter een besluit toetst aan het recht
zonder dat de inhoud van het beroepsschrift daar aanleiding toe geeft. Uitgangspunt is
dat de rechter uitsluitend ambtshalve te toetsen aan bepalingen van de openbare orde.
Dit zijn bevoegdheid, ontvankelijkheid, besluit, belanghebbende. Hoorplicht en
motiveringsplicht vallen hier niet onder.
VOORLOPIGE VOORZIENING:
- Het bezwaar en beroep schorst de werking van een besluit niet, tenzij bij wettelijk
voorschrift anders is bepaald, treedt een besluit in werking ook al is er bezwaar of beroep
aanhangig
- Een voorlopige voorziening kan alleen worden aangevraagd als de procedure in
hoofdzaak loopt = connexiteitsvereiste.
- De meest belangrijke voorlopige voorziening is de schorsing van het besluit. Soms is dit
echter niet effectief en daarom is de voorzieningenrechter tevens bevoegd een andere
voorlopige voorziening te treffen dit heet een positieve maatregel,
- Kortsluiting: de voorzieningenrechter kan onmiddellijk uitspraak in hoofdzak doen. Dit
kan alleen als er beroep bij hem is aangetekend, dus niet als er alleen een
bezwaarschrift of administratief beroep is ingediend!
TOETSING DOOR DE BESTUURSRECHTER:
- De Awb voorziet niet uitdrukkelijk in toetsingsgronden.
- De Awb schrijft wel voor dat bij gegrondverklaring van het beroep in de uitspraak dient te
worden vermeld welke geschreven / ongeschreven rechtsregel of algemeen
rechtsbeginsel is geschonden.
EXCEPTIEVE TOETSING:
- Indirecte of exceptieve toetsing: naast de toetsing aan het geschreven en
ongeschreven recht dient er ook worden getoetst of het algemeen verbindend voorschrift
van het besluit steunt op een hogere regeling of aan ongeschreven rechtsbeginsel. Er is
sprake van indirecte of exceptieve toetsing omdat het geschil in de procedure niet het
algemeen verbindende voorschrift is maar het besluit.
- Voorbeeld: op grond van de APV wordt een plakvergunning geweigerd. De rechter is
bevoegd om na te gaan of de APV zelf in overeenstemming is met de Grondwet of de
Gemeentewet.
- Het is de rechter wel verboden om wetten in formele zin te toetsen aan de Grondwet =
toetsingsverbod.
- Als de rechter een lagere regel in strijd acht met een hogere dan zal die lagere regel
buiten toepassing worden gelasten. De regel op zich blijft wel bestaan.
RELATIVITEITSVEREISTE:
- Dit betekent het omvang van het geding. Artikel 8:69 Awb bepaald dat de bestuursrechter
bij zijn toetsing in beginsel is geschonden aan de beroepsgronden die door appellant zijn
ingediend.
- Ambtshalve aanvulling van rechtsgronden: de rechter vult de rechtsgronden aan. Hij
vertaalt de beroepsgronden in rechtsgronden. Dit vindt wel plaats binnen de grenzen van
het beroepsschrift.
- Ongelijkheidcompensatie: tijdens het onderzoek kan de rechter wel doorvragen en kan
vaststellen of appellant heeft beoogd om nog andere gronden aan de orde heeft willen
stellen / de bestuursrechter is niet-lijdelijk.
- Ambtshalve toetsing: hiervan is sprake als de rechter een besluit toetst aan het recht
zonder dat de inhoud van het beroepsschrift daar aanleiding toe geeft. Uitgangspunt is
dat de rechter uitsluitend ambtshalve te toetsen aan bepalingen van de openbare orde.
Dit zijn bevoegdheid, ontvankelijkheid, besluit, belanghebbende. Hoorplicht en
motiveringsplicht vallen hier niet onder.
