Samenvatting Mk-kin-6 Zorg verlenen aan een kind met een complexe interne aandoening, al of niet in combinatie met comorbiditeit

MK-KIN-6
De volgende onderwerpen zullen op de toets bevraagd worden:
 Respiratoire aandoeningen  powerpoint nog
 Cardiologische aandoeningen
 Hematologische aandoeningen
 Gastro intestinale aandoeningen
 Verpleegkundige zorg bij nefrologische aandoeningen
 Reumatologische aandoeningen  powerpoint nog




1

,RESPIRATOIRE AANDOENINGEN
Lesdoelen
Na de les kun je:
 De pathofysiologie van de onderstaande diagnoses uitleggen
o Status astmaticus
o CF
o Longtransplantatie
o Pleurapneumonie
o Congeniale longafwijkingen
 De verstoorde parameters en symptomen bij bovenstaande diagnoses beredeneren
 Aanvullend onderzoek bij bovenstaande diagnoses beargumenteren;
 Het medisch beleid (inclusief farmacologie) en verpleegkundig interventies bij
De bovenstaande diagnoses beschrijven
 Het verloop op kort en lang termijn bij bovenstaande diagnoses beschrijven

1. INLEIDING
Acute luchtweginfecties maken meer dan de helft uit van alles ziekte-episoden bij kinderen en astma is de
meest voorkomende chronische ziekte op de kinderleeftijd.
De ademhalingsorganen zijn het neus-keelgebied, de trachea en bronchi, en het longparenchum met daarin de
alveoli.

2. KLACHTEN EN BEVINDINGEN BIJ LICHAMELIJK ONDERZOEK
2.1 RESPIRATOIRE SYMPTOMEN EN BETEKENIS
Luchtweg- en longziekten veroorzaken vaak aspecifieke klachten, waardoor het soms lastig is om de precieze
oorzaak te vinden. Symptomen die kunnen duiden op luchtweg- en longpathologie zijn snurken en snotteren,
hoesten, kortademigheid, bemoeilijkte in- of uitademing met of zonder piepen op de borst, een verminderde
inspanningstolerantie, pijn op de borst, cyanose en bloed ophoesten.

 Snurken en snotteren
Snurken en snotteren behoren tot de kleutertijd tot de meest voorkomende luchtwegklachten. Zij berusten
meestal op virale luchtweginfecties en vroting van het adenoïd.
 Hoesten
o Hoesten is het gevolg van een prikkeling van receptoren in de luchtwegwand. Belangrijke
oorzaken van hoesten zijn:
 Luchtweginfectie, waarbij het epitheel beschadigd raakt
 Astma, waarbij eveneens epitheelschade ontstaat en ontstekingsmediatoren en
ingeademde prikkels de hoestreceptoren kunnen stimuleren
 Aspiratie van zure maaginhoud
 Corpus alienum in de luchtwegen
 Blootstelling aan prikkelende stoffen
 Kortademigheid
o Kortademigheid, tachypneu berust meestal op:
 Een reactie op hypoxemie (astma-aanval
 Een reactie op abnormaal stug longweefse
 Hyperventilatie
 Afwijking van de thorax- en diafragmafunctie
 Koorts
 Dyspneu en piepen
o Een bemoeilijkte in- of uitademing (dyspneu en piepen) berust bij kinderen op
luchtwegobstructie.
Een stridor berust op vernauwing van de luchtwegen, en is inspiratoir, expiratoir of bifasisch
aanwezig.


2

,  Inspiratoire stridor = obstructie van de extrathoracale luchtwegen (laryngitis)
 Expiratoire stridor= obstructie van de intrathoracale luchtwegen (astma)
 Verminderde inspanningstolerantie
o Verminderde inspanningstolerantie berust meestal op een slechte conditie door onvoldoende
lichaamsbeweging.
 Pijn op de borst
o Pijn op de borst kan duiden op pleuraprikkeling. Het kan ook een symptoom zijn voor
extrapulonale aandoeningen (bijv. processen in de onderbuik of oesofagitis)
 Hemopatoë
o Bloed ophoesten kan voorkomen bij luchtweginfecties, maar kan ook voorkomen bij
zeldzame longaandoeningen zoals CF.

2.2 LICHAMELIJK ONDERZOEK
Lichamelijk onderzoek van de thorax omvat vooral inspectie, auscultatie en percussie met een beperkte rol
voor palpatie.
 Inspectie
o Inspectie van de thorax zicht op de thoraxvorm, het ademhalingspatroon en het tellen van de
ademhalingsfrequentie

3. LONGFUNCTIEONDERZOEK
Tijdens een maximale geforceerde uitademing wordt in de eerste 0,1 seconde de piekstroom bereikt.
Piekstroommeting is uitvoerbaar vanaf 4-6 jaar en is een simpele maar grove maat voor
luchtwegdoorgankelijkheid, vooral van de centrale luchtwegen.
Spirometrie is meetbaar bij 6-7 jaar.

4. ASTMA
Astma is een chronische aandoening die gekenmerkt wordt door symptomen van in de tijd wisselende
bronchusobstructie en verhoogde prikkelbaarheid van de luchtwegen. Bij astma is er een chronisch
onstekingsproces aanwezig in de luchtwegwand.
In de eerste levensjaren zijn de astma-achtige symptomen: piepen op de borst bij verkoudheid.
Virusinfecties zijn de belangrijkste uitlokkende factoren bij astma.

Viraal piepen Astma
Klachtenpatroon - Vooral klachten bij verkoudheid - Klachten toenemend bij
- Klachtenvrij tussen verkoudheid verschillende allergische en
aspecifieke prikkels
Meest frequent voorkomende Verkoudheid Verkoudheid, allergie
uitlokkende factor
Risicofactoren - In aanleg nauwe luchtwegen - Allergie voor inhalatieallergenen
- Roken door moeder (vader) - Roken door moeder (vader)
- Jonge moeder - Positieve
- Laag geboortegewicht eerstelijnsfamilieanamnese voor
- Eczeem bij de patiënt zelf allergie
Respons op behandeling met Beperkt/afwezig Meestal goed
inhalatiesteroïden
Met bronchusverwijders Wisselend Meestal goed
Prognose >6 jaar Goed: klachten vaak verdwenen Klachten vaak persisterend




3

, 4.1 PATHOFYSIOLGOIE
Bij astma ontstaat een chronische, niet-infectieus ontstekingsproces in de luchtwegwand. Dit leidt tot
luchtwegobstructie door contractie van het bronchiale gladde spierweefsel, mucosazwelling en slijmsecretie.
Allergische reacties in de luchtwegen spelen bij astma een belangrijke rol. De ontstekingsmediatoren die hierbij
vrijkomen, zoals histamine, veroorzaakt bronchoconstrictie en slijmsecretie. Onder invloed van de
ontstekingsmediatoren wordt de bronchiale microcirculatie sterker doorbloed, hierdoor ontstaat oedeem en
verminder mucociliaire klaring.

4.1 KLINISCH BEELD
Wanneer Uiting
Eerste levensjaren Periode met snelle, soms piepende AH uitsluitend tijdens virale
luchtweginfecties
Kleuterleeftijd Hoesten, zagende en soms piepende AH uitsluitend tijdens virale
luchtweginfecties
Ouder worden Periode van piepen op de borst en kortademigheid, al dan niet in aanvallen.
Deze kunnen optreden bij een virale luchtweginfectie, maar ook na inspanning
en bij contact met allergenen of prikkelende stoffen zoals sigarettenrook.

4.2 BEHANDELING
Medicamenteuze behandeling
 Inhalatietherapie
In de medicamenteuze behandeling kan er onderscheid gemaakt worden tussen:
 Profylactische toediening vlak voor een prikkel die klachten geeft
 Behandeling van de symptomen en acute verergering
 Dagelijkse onderhoudsbehandeling gedurende langere tijd

Indien de medicamenteuze behandeling onvoldoende effect heeft, kan dat komen door de volgende factoren:
 Voorschrijven van verkeerde inhalatiehulpmiddelen
 Onvoldoende inhalatietechniek
 Voorschrijven van een te lage dosering medicatie aan jonge kinderen
 Te lang wachten met toedienen van medicatie bij een beginnende astma-aanval
 Ongeregeld of niet innemen van de dagelijkse medicatie
Medicatie
Medicatie Werking
Bèta-2- Kortwerkende Bèta-2-sympathicomimentica zijn de bronchusverwijders van
sympathicomimentica eerste keus. Deze verminderen de bronchoconstrictie door relaxatie van
bronchiaal glad spierweefsel. Het effect is maximaal binnen 20 minuten na
inhalatie.
Indicatie: voor bij inspanning, vlak voor inspanning toedienen, het
beschermende effect houdt 1-2 uur aan.  Salbutamol

Langwerkende Bèta-2-sympathicomimentica (LABA), geven meer dan 12 uur
bronchusverwijding, en beschermen tegen brochoconstrictieprikkels. 
Salmeterol/fermetrol
Leukotrieenantagonsiten Leukotrieenantagonsiten geven enige vermindering van symptomen en hebben
een beperkte invloed op het ontstekingsproces bij astma  montelukast
Parasympaticolytica De bronchus verwijdende werking van Parasympaticolytica is bij kinderen minder
en treedt trager in dan die van Bèta-2-sympathicomimentica. Het geeft ook
remming van de slijmsecretie. Ze worden overwegend gebruikt in het acute
stadium van een astma exacerbatie.  SAMA en LAMA
Corticosteroïden Corticosteroïden verminderen de ontstekingsreacties in de luchtwegen.
Onderhoudsbehandeling met corticosteroïden wordt gesteld bij kinderen met
frequente verschijnselen.  Budesonide /beclometason (prednison)



4