knk c: iedereen kansrijk
Hoofdstuk 1: inclusie
1. inleiding op inclusie
inclusieve leeromgevingen
● inclusieve leeromgevingen: omgevingen die goed onderwijs mogelijk maken voor alle
leerlingen, ongeacht beperking, gender, etniciteit, afkomst, meertaligheid…
● binnen inclusief onderwijs wordt diversiteit benaderd als een meerwaarde en wordt elke
leerling gelijkwaardig behandeld → de LK boort alle mogelijke ondersteuningsbronnen aan
en maakt nodige aanpassingen om volwaardige participatie aan het schoolgebeuren
mogelijk → zo krijgt de leerling optimale leerkansen op alle vlakken
essentie bij inclusief onderwijs
● het bevorderen van participatie- en leermogelijkheden
● voor alle leerlingen met diverse achtergronden (diversiteitsgedachte)
● leraren die in staat zijn om drempels, die het leren en participeren van lln bemoeilijken, te
herkennen en te verlagen
● verschillende actoren in het inclusieverhaal en belang van goede samenwerking
→ drempels herkennen, aanpassen en proberen verlagen
1
, 2. het leersteundecreet
= opvolger van het M-decreet
waarom inclusief onderwijs? waarom leersteundecreet?
4 vaststellingen
1. België heeft in vergelijking met andere Europese landen relatief veel leerlingen met SOB
2. België kiest meer dan andere landen voor een oplossing in andere scholen
3. het aantal leerlingen in buitengewoon onderwijs blijft groeien
4. België ondertekende het gelijkekansen- en gelijkebehandelingsdecreet + het VN-verdrag
inzake rechten personen met een handicap
uitgangspunten leersteundecreet
● grotendeels verderzetting van het M-decreet, mits aanpassingen
● de vlaamse regering heeft op 5 mei 2023 het decreet over leersteun bekrachtigd, gaat in
werking vanaf 1 september
● kwaliteitsvol onderwijs voor alle leerlingen, dat werkbaar blijft voor de LK, men wil een
optimale ontwikkeling van ieder kind om zo tot maximale leerwinst te komen
● meer leerlingen in het gewoon onderwijs en een tweerichtingsverkeer tussen gewoon en
buitengewoon onderwijs
● een leerling met SOB heeft het recht om zich in te schrijven in een gewone school en de
leerling kan er
○ het gemeenschappelijk curriculum volgen
○ een individueel aangepast curriculum volgen als hij IAC–verslag heeft
● doel: zorgen dat alle lln zich optimaal en met maximale leerwinst ontwikkelen + een breed
draagvlak creëren dat inclusief onderwijs mogelijk maakt
2
,inclusief onderwijs in België – de geschiedenis
historiek: van integratie naar inclusie
● integratie: je bent welkom, maar je past je aan aan onze maatschappij
● inclusie: maatschappij past zich aan aan ons, niet omgekeerd
○ deze kinderen zijn welkom in het gewoon onderwijs, dit onderwijs moet zich
aanpassen zodat deze kinderen hier ook kunnen functioneren
○ bv. lift installeren zodat kinderen met rolstoel ook kunnen functioneren
de tijdlijn
● 1989: universele rechten van het kind
● 1994 : het salamanca-akkoord: iedereen heeft recht op onderwijs en lln met specifiek
behoeften hebben het recht om te functioneren in gewoon onderwijs
● 1998: advies over inclusief onderwijs VLOR: Vlaamse Onderwijsraad spreekt zich uit voor
inclusief onderwijs, maar geen resultaat
● 2006: VN-verdrag inzake rechten van personen met handicap: wordt gestemd, we stellen
een gelijke behandeling decreet → gelijke behandeling is recht
3
, ● 2008: Vlaamse gelijkekansen- en gelijkebehandelingsdecreet: onderwijs moet gelijke kansen
voorzien en dit is een recht, geen gunst
● 2009: Vlaams Parlement ratificeert VN-verdrag:
○ zou eerst DAM-decreet (dringende en andere maatregelen) hete, vervolgens het
BNM-decreet (belangrijke en noodzakelijke maatregelen) en tenslotte het M-decreet
● 2015: M-decreet: moest er voor zorgen dat we inclusief onderwijs hebben, je moet een
bepaald verslag hebben om aan te tonen dat je naar het buitengewoon onderwijs mag
● 2021: begeleidingsdecreet: gemakkelijk voor buitengewoon naar gewoon onderwijs te gaan
en omgekeerd, maar dit decreet is er nooit gekomen
● mei 2023: leersteundecreet: is voortgevloeid uit begeleidingsdecreet
leerlingen met SOB
● binnen inclusief onderwijs hebben we het over maatregelen voor lln met specifieke
onderwijsbehoeften
○ = leerlingen met langdurig en belangrijke participatieproblemen die onstaat door
een samenspel tussen
■ functiebeperkingen
■ beperkingen in activiteiten
■ persoonlijke en externe factoren
● we kijken naar wat een bepaalde leerling specifiek nodig heeft om te kunnen participeren in
de klas of schoolcontext
○ we plakken geen label op de lln, maar kijken naar een samenspel met persoonlijke
en externe factoren
○ inclusiegedachte: wij gaan ons systeem aanpassen zodat jij kan functioneren in onze
groep, geen label plakken op kind, maar wel kijken wat we kunnen doen zodat het
kind kan participeren in onze klas/school
● nood aan een mindshift: welke nood of behoefte heeft deze leerling in deze klas en tijdens
deze les om tot leren te komen en om te kunnen participeren in de school/klascontext
4
Hoofdstuk 1: inclusie
1. inleiding op inclusie
inclusieve leeromgevingen
● inclusieve leeromgevingen: omgevingen die goed onderwijs mogelijk maken voor alle
leerlingen, ongeacht beperking, gender, etniciteit, afkomst, meertaligheid…
● binnen inclusief onderwijs wordt diversiteit benaderd als een meerwaarde en wordt elke
leerling gelijkwaardig behandeld → de LK boort alle mogelijke ondersteuningsbronnen aan
en maakt nodige aanpassingen om volwaardige participatie aan het schoolgebeuren
mogelijk → zo krijgt de leerling optimale leerkansen op alle vlakken
essentie bij inclusief onderwijs
● het bevorderen van participatie- en leermogelijkheden
● voor alle leerlingen met diverse achtergronden (diversiteitsgedachte)
● leraren die in staat zijn om drempels, die het leren en participeren van lln bemoeilijken, te
herkennen en te verlagen
● verschillende actoren in het inclusieverhaal en belang van goede samenwerking
→ drempels herkennen, aanpassen en proberen verlagen
1
, 2. het leersteundecreet
= opvolger van het M-decreet
waarom inclusief onderwijs? waarom leersteundecreet?
4 vaststellingen
1. België heeft in vergelijking met andere Europese landen relatief veel leerlingen met SOB
2. België kiest meer dan andere landen voor een oplossing in andere scholen
3. het aantal leerlingen in buitengewoon onderwijs blijft groeien
4. België ondertekende het gelijkekansen- en gelijkebehandelingsdecreet + het VN-verdrag
inzake rechten personen met een handicap
uitgangspunten leersteundecreet
● grotendeels verderzetting van het M-decreet, mits aanpassingen
● de vlaamse regering heeft op 5 mei 2023 het decreet over leersteun bekrachtigd, gaat in
werking vanaf 1 september
● kwaliteitsvol onderwijs voor alle leerlingen, dat werkbaar blijft voor de LK, men wil een
optimale ontwikkeling van ieder kind om zo tot maximale leerwinst te komen
● meer leerlingen in het gewoon onderwijs en een tweerichtingsverkeer tussen gewoon en
buitengewoon onderwijs
● een leerling met SOB heeft het recht om zich in te schrijven in een gewone school en de
leerling kan er
○ het gemeenschappelijk curriculum volgen
○ een individueel aangepast curriculum volgen als hij IAC–verslag heeft
● doel: zorgen dat alle lln zich optimaal en met maximale leerwinst ontwikkelen + een breed
draagvlak creëren dat inclusief onderwijs mogelijk maakt
2
,inclusief onderwijs in België – de geschiedenis
historiek: van integratie naar inclusie
● integratie: je bent welkom, maar je past je aan aan onze maatschappij
● inclusie: maatschappij past zich aan aan ons, niet omgekeerd
○ deze kinderen zijn welkom in het gewoon onderwijs, dit onderwijs moet zich
aanpassen zodat deze kinderen hier ook kunnen functioneren
○ bv. lift installeren zodat kinderen met rolstoel ook kunnen functioneren
de tijdlijn
● 1989: universele rechten van het kind
● 1994 : het salamanca-akkoord: iedereen heeft recht op onderwijs en lln met specifiek
behoeften hebben het recht om te functioneren in gewoon onderwijs
● 1998: advies over inclusief onderwijs VLOR: Vlaamse Onderwijsraad spreekt zich uit voor
inclusief onderwijs, maar geen resultaat
● 2006: VN-verdrag inzake rechten van personen met handicap: wordt gestemd, we stellen
een gelijke behandeling decreet → gelijke behandeling is recht
3
, ● 2008: Vlaamse gelijkekansen- en gelijkebehandelingsdecreet: onderwijs moet gelijke kansen
voorzien en dit is een recht, geen gunst
● 2009: Vlaams Parlement ratificeert VN-verdrag:
○ zou eerst DAM-decreet (dringende en andere maatregelen) hete, vervolgens het
BNM-decreet (belangrijke en noodzakelijke maatregelen) en tenslotte het M-decreet
● 2015: M-decreet: moest er voor zorgen dat we inclusief onderwijs hebben, je moet een
bepaald verslag hebben om aan te tonen dat je naar het buitengewoon onderwijs mag
● 2021: begeleidingsdecreet: gemakkelijk voor buitengewoon naar gewoon onderwijs te gaan
en omgekeerd, maar dit decreet is er nooit gekomen
● mei 2023: leersteundecreet: is voortgevloeid uit begeleidingsdecreet
leerlingen met SOB
● binnen inclusief onderwijs hebben we het over maatregelen voor lln met specifieke
onderwijsbehoeften
○ = leerlingen met langdurig en belangrijke participatieproblemen die onstaat door
een samenspel tussen
■ functiebeperkingen
■ beperkingen in activiteiten
■ persoonlijke en externe factoren
● we kijken naar wat een bepaalde leerling specifiek nodig heeft om te kunnen participeren in
de klas of schoolcontext
○ we plakken geen label op de lln, maar kijken naar een samenspel met persoonlijke
en externe factoren
○ inclusiegedachte: wij gaan ons systeem aanpassen zodat jij kan functioneren in onze
groep, geen label plakken op kind, maar wel kijken wat we kunnen doen zodat het
kind kan participeren in onze klas/school
● nood aan een mindshift: welke nood of behoefte heeft deze leerling in deze klas en tijdens
deze les om tot leren te komen en om te kunnen participeren in de school/klascontext
4
