Beginselen bestuursrecht
Week 1
Bestuursrecht Wat is bestuursrecht? Bestuursrecht heeft betrekking op het functioneren van het openbaar
bestuur (overheidshandelen). De overheid treedt op in het algemeen
belang (premisse van bestuursrecht)
1. Organisatie van het bestuur
2. Bevoegdheden van de overheid
3. Normering in acht nemen ongeschreven regels
4. Handhaving
5. Rechtsbescherming rechter
Functies van het bestuursrecht 1. Legitimerende functie (normen voor het bestuurshandelen)
recht VOOR de overheid
2. Instrumentele functie (instrumenten in handen van het
openbaar bestuur) recht VAN de overheid
3. Waarborgfunctie (rechtsbescherming van de burger tegen
het optreden van het openbaar bestuur) recht TEGEN de
overheid
Taak van bestuur in de rechtsstaat • Wetgeving uitvoeren en toepassen
• Wettelijke ruimte invullen en uitwerken
• Bestuurlijke normen in acht nemen
Verschil met andere rechtsgebieden • Bestuursrechter toetst of bestuur tot goede keuze is gekomen
(maakt geen belangenafweging)
Structuur van het AWB, Doelstellingen AWB
en begrip van gelaagd 1. Eenheid binnen bestuursrechtelijke wetgeving bevorderen
systeem 2. Systematiseren & vereenvoudigen bestuursrechtelijke wetgeving
3. Codificeren van bestuursrechtelijke jurisprudentie
4. Algemene nieuwe voorzieningen treffen die niet in bijzondere wetgeving thuishoren
Gelaagde structuur bestuursrecht
, • Binnen het bestuursrecht: tussen Awb en bijzondere bestuursrechtelijke wetgeving
- AWB: heeft betrekking op het bestuur in het algemeen (gemeenschappelijke onderwerpen voor alle
terreinen)
- Bijzondere bestuurlijke wetgeving: heeft betrekking op verschillende maatschappelijke terreinen (kent
specifieke bestuursbevoegdheden toe aan bestuur)
• Binnen de Awb: tussen de hoofdstukken (opgebouwd van algemeen naar specifiek)
• Binnen de Awb-hoofdstukken: tussen de titels, afdelingen en paragrafen
Begrijpen van de Verhouding AWB en bijzondere wetten
verhouding tussen Awb • Awb is een WIFZ
en bijzondere • Bijzondere wet (WIFZ) heeft altijd voorrang (boven AWB)
bestuurlijke wetgeving • Alle WIFZ zijn bijzonder tov AWB
en wat dit verband de • Awb speelt op zeer uiteenlopende terreinen een rol
betekenis is van het
legaliteitsvereiste • Burger en openbaar bestuur (uitvoerende macht) moeten zich aan de wet houden
• Openbaar bestuur moet om op te treden een wettelijke bevoegdheidsgrondslag hebben. Wetgeving door
bestuur komt door legaliteitsvereiste. Het bestuur mag niet optreden tenzij hier wettelijke grondslag voor is.
Wat is gelede Verticaal gelede normenstelling: op één situatie/ vraagstuk zijn meerdere regels in rangorde (verticaal) van
normenstelling, en dit toepassing.
verschijnsel illustreren
aan de hand van Horizontaal gelede normenstelling: op één vraagstuk zijn meerdere regels van hetzelfde niveau van toepassing
regelgeving Naast elkaar (horizontaal) van toepassing, op gelijk niveau
Vaststellen of een Mag een regel afwijken van de algemene regel in AWB?
bepaling in de AWB van
dwingend, regelend, 1. Is er iets geregeld in een bijzondere wet (want bijzondere wet gaat voor)
aanvullend of facultatief • JA: bijzondere wet is van toepassing (winkeltijdenwet)
recht is en weten welke • NEE: 2. geeft de AWB regel mogelijkheid tot afwijken?
gevolgen dit heeft voor 1. - Regel is dwingend. Afwijking alleen mogelijk op hetzelfde niveau als AWB (dus WIFZ)
afwijkende lagere en 2. - Regel is regelend
bijzondere wetgeving 3. - Regel is facultatief: ja afwijking is mogelijk
4. - De regel is aanvullend
, Week 2
Op hoofdlijnen kennen De organisatie van het openbaar bestuur
van de organisatie van – Openbare lichamen en bestuursorganen
het Nederlandse – Bestuursorganen: welke soorten onderscheiden we?
openbaar bestuur – Zelfstandige bestuursorganen: wat zijn dat?
– Bevoegdheidstoekenning: hoe komt een bestuursorgaan aan zijn bestuursbevoegdheden?
Week 1
Bestuursrecht Wat is bestuursrecht? Bestuursrecht heeft betrekking op het functioneren van het openbaar
bestuur (overheidshandelen). De overheid treedt op in het algemeen
belang (premisse van bestuursrecht)
1. Organisatie van het bestuur
2. Bevoegdheden van de overheid
3. Normering in acht nemen ongeschreven regels
4. Handhaving
5. Rechtsbescherming rechter
Functies van het bestuursrecht 1. Legitimerende functie (normen voor het bestuurshandelen)
recht VOOR de overheid
2. Instrumentele functie (instrumenten in handen van het
openbaar bestuur) recht VAN de overheid
3. Waarborgfunctie (rechtsbescherming van de burger tegen
het optreden van het openbaar bestuur) recht TEGEN de
overheid
Taak van bestuur in de rechtsstaat • Wetgeving uitvoeren en toepassen
• Wettelijke ruimte invullen en uitwerken
• Bestuurlijke normen in acht nemen
Verschil met andere rechtsgebieden • Bestuursrechter toetst of bestuur tot goede keuze is gekomen
(maakt geen belangenafweging)
Structuur van het AWB, Doelstellingen AWB
en begrip van gelaagd 1. Eenheid binnen bestuursrechtelijke wetgeving bevorderen
systeem 2. Systematiseren & vereenvoudigen bestuursrechtelijke wetgeving
3. Codificeren van bestuursrechtelijke jurisprudentie
4. Algemene nieuwe voorzieningen treffen die niet in bijzondere wetgeving thuishoren
Gelaagde structuur bestuursrecht
, • Binnen het bestuursrecht: tussen Awb en bijzondere bestuursrechtelijke wetgeving
- AWB: heeft betrekking op het bestuur in het algemeen (gemeenschappelijke onderwerpen voor alle
terreinen)
- Bijzondere bestuurlijke wetgeving: heeft betrekking op verschillende maatschappelijke terreinen (kent
specifieke bestuursbevoegdheden toe aan bestuur)
• Binnen de Awb: tussen de hoofdstukken (opgebouwd van algemeen naar specifiek)
• Binnen de Awb-hoofdstukken: tussen de titels, afdelingen en paragrafen
Begrijpen van de Verhouding AWB en bijzondere wetten
verhouding tussen Awb • Awb is een WIFZ
en bijzondere • Bijzondere wet (WIFZ) heeft altijd voorrang (boven AWB)
bestuurlijke wetgeving • Alle WIFZ zijn bijzonder tov AWB
en wat dit verband de • Awb speelt op zeer uiteenlopende terreinen een rol
betekenis is van het
legaliteitsvereiste • Burger en openbaar bestuur (uitvoerende macht) moeten zich aan de wet houden
• Openbaar bestuur moet om op te treden een wettelijke bevoegdheidsgrondslag hebben. Wetgeving door
bestuur komt door legaliteitsvereiste. Het bestuur mag niet optreden tenzij hier wettelijke grondslag voor is.
Wat is gelede Verticaal gelede normenstelling: op één situatie/ vraagstuk zijn meerdere regels in rangorde (verticaal) van
normenstelling, en dit toepassing.
verschijnsel illustreren
aan de hand van Horizontaal gelede normenstelling: op één vraagstuk zijn meerdere regels van hetzelfde niveau van toepassing
regelgeving Naast elkaar (horizontaal) van toepassing, op gelijk niveau
Vaststellen of een Mag een regel afwijken van de algemene regel in AWB?
bepaling in de AWB van
dwingend, regelend, 1. Is er iets geregeld in een bijzondere wet (want bijzondere wet gaat voor)
aanvullend of facultatief • JA: bijzondere wet is van toepassing (winkeltijdenwet)
recht is en weten welke • NEE: 2. geeft de AWB regel mogelijkheid tot afwijken?
gevolgen dit heeft voor 1. - Regel is dwingend. Afwijking alleen mogelijk op hetzelfde niveau als AWB (dus WIFZ)
afwijkende lagere en 2. - Regel is regelend
bijzondere wetgeving 3. - Regel is facultatief: ja afwijking is mogelijk
4. - De regel is aanvullend
, Week 2
Op hoofdlijnen kennen De organisatie van het openbaar bestuur
van de organisatie van – Openbare lichamen en bestuursorganen
het Nederlandse – Bestuursorganen: welke soorten onderscheiden we?
openbaar bestuur – Zelfstandige bestuursorganen: wat zijn dat?
– Bevoegdheidstoekenning: hoe komt een bestuursorgaan aan zijn bestuursbevoegdheden?
