HOOFDSTUK 4: Van Crisis naar
de Wereldoorlogen (1900-1945)
Inhoud
De Russische Revolutie...........................................................................................................................1
Georgi Plekhanov (1856-1918)...........................................................................................................2
Lenin (1870-1924)...............................................................................................................................2
Wat na de revolutie? Staat & Revolutie (1016)...................................................................................4
Machtsstrijd Stalin & Trotski...............................................................................................................5
Stalin ( )...............................................................................................................................................6
SPL 23/11 – HFST 4: INTERBELLUM –......................................................................................................7
1920 “roaring twenties”.....................................................................................................................7
Ghandi................................................................................................................................................7
Mohammed Iqbal...............................................................................................................................8
Rashid Ridha.......................................................................................................................................8
Négritude............................................................................................................................................8
Mao vs Guomindang...........................................................................................................................9
Liberale herpositionering....................................................................................................................9
LINKSE verdeeldheid.........................................................................................................................10
Léon Blume.......................................................................................................................................11
ANTONIO GRAMSCI..........................................................................................................................12
De Conservatieve Revolutie..................................................................................................................14
Oswald Spengler (1880-1936)...........................................................................................................14
Charles Maurras (1868-1952)...........................................................................................................15
Fascisme en Nazisme............................................................................................................................15
Waarom succesvol in Duitsland & Italië?..........................................................................................16
Wie werd door de ideologie aangetrokken?.....................................................................................17
Versus liberalisme & kapitalisme......................................................................................................18
Elitarisme & Nationalisme................................................................................................................19
Führer & Duce..................................................................................................................................20
De Russische Revolutie
Februari 1917: start opstand tegen de tsaar.
,→ Welke soort opstand?
Kon een socialistische revolutie in Rusland plaatsvinden?
Rusland nog grotendeels een feodaal systeem.
Autoritaire dictatuur.
Kleine kapitalistische sector en zwakke burgerij.
Georgi Plekhanov (1856-1918).
Voor de revolutie moet Rusland een kapitalistische fase doorlopen.
Rusland nog grotendeels feodaal → zwakke burgerij kan haar historische rol niet vervullen →
ontwikkeld proletariaat moet samenwerken
Arbeiders ondersteunen burgerlijke revolutie (minimumprogramma) om dan de leiding van
de revolutie te nemen (maximumprogramma)
Lenin was hier heel erg tegen.
Lenin (1870-1924).
Interne stemming gedaan tss bolsjewieken en mensjewiekenGaan naar arbeidersevolutie
Eerst eens met Plekhanov maar vertrouwde burgerij niet → arbeiders moeten de leiding
nemen
Hoe arbeiders te organiseren?
Als we de arbeiders zichzelf laten organiseren komen we tot
o Gevaar van ‘economisme’
- Ze zullen een beter leven vragen, hogere lonen…
- Niet veel meer.
- Bv. Politieke eisen, omdat het kapitalisme te zwak is.
- Bewustzijn kan er niet zomaar komen.
o Nood aan ‘sterke’ partij
, ---
Voorhoedepartij
o Militanten, intellectuelen die het bewustzijn inprenten in hoofd van arbeiders.
o Zo stellen ze ook politieke eisen.
Democratisch centralisme
o Partij moet van top naar beneden worden georganiseerd.
o Autoritair systeem: weinig democratie
o Geen voorstander van massapartij.
- Bang dat de partij van binnenuit zal worden verraden.
- Leden die handlangers en spionnen waren.
Enige geheimhouding nodig om te kunnen overleven.
Tijdlang in ballingschap moeten gaan.
Visie: als proletariaat niet zelfstandig doelstellingen kan realiseren en de realiteit, als beslissingen
makkelijker van bovenaf komen, democratie= afgekeerde waarde, dan is leninistisch concept inheem
autoritairIngebakken van begin.
Boek komt uit van lenin
Imperialisme, het hoogste stadium van het kapitalisme
o Kapitalisme nog veerkrachtig door imperialistische uitbuiting
- Opkomst financieel kapitalisme dat niet productief is.
- Meer geld voor aandeelhpuders
- Dit kapitalisme is een teken dat kapitalisme altijd zichzelf moet heruitvinden
om zichzelf in leven te houden.
- Daarom heeft kapitalisme zon push gemaakt door heel de wereld.
- Kapitalisme is economie van hele wereld.
- Internationaal: je ziet hetzelfde wat binnen als buiten gebeurt: economische
strijd.
- Onderontwikkelde landen: uitgebuite landen
- Belangrijk punt Arbeiders hebben het altijd beter in West-Europa, omdat
rijkdom word gecreëerd door meet uitgebuite arbeiders in globale zuiden.
Dankzij kolonies kunnen ze hier een beter leven leiden.
o Superwinsten = “omkoping” arbeiders in de kernlanden
o ‘Verraad’ reformisme & potentieel revolutie wereldwijd
- Hij wilde met dit boek zeggen dat sociaal democraten enkel de keuze konden
maken van hervorming door die imperialisme, door die uitbuiting van het
Zuiden. impact wereldwijd.
de Wereldoorlogen (1900-1945)
Inhoud
De Russische Revolutie...........................................................................................................................1
Georgi Plekhanov (1856-1918)...........................................................................................................2
Lenin (1870-1924)...............................................................................................................................2
Wat na de revolutie? Staat & Revolutie (1016)...................................................................................4
Machtsstrijd Stalin & Trotski...............................................................................................................5
Stalin ( )...............................................................................................................................................6
SPL 23/11 – HFST 4: INTERBELLUM –......................................................................................................7
1920 “roaring twenties”.....................................................................................................................7
Ghandi................................................................................................................................................7
Mohammed Iqbal...............................................................................................................................8
Rashid Ridha.......................................................................................................................................8
Négritude............................................................................................................................................8
Mao vs Guomindang...........................................................................................................................9
Liberale herpositionering....................................................................................................................9
LINKSE verdeeldheid.........................................................................................................................10
Léon Blume.......................................................................................................................................11
ANTONIO GRAMSCI..........................................................................................................................12
De Conservatieve Revolutie..................................................................................................................14
Oswald Spengler (1880-1936)...........................................................................................................14
Charles Maurras (1868-1952)...........................................................................................................15
Fascisme en Nazisme............................................................................................................................15
Waarom succesvol in Duitsland & Italië?..........................................................................................16
Wie werd door de ideologie aangetrokken?.....................................................................................17
Versus liberalisme & kapitalisme......................................................................................................18
Elitarisme & Nationalisme................................................................................................................19
Führer & Duce..................................................................................................................................20
De Russische Revolutie
Februari 1917: start opstand tegen de tsaar.
,→ Welke soort opstand?
Kon een socialistische revolutie in Rusland plaatsvinden?
Rusland nog grotendeels een feodaal systeem.
Autoritaire dictatuur.
Kleine kapitalistische sector en zwakke burgerij.
Georgi Plekhanov (1856-1918).
Voor de revolutie moet Rusland een kapitalistische fase doorlopen.
Rusland nog grotendeels feodaal → zwakke burgerij kan haar historische rol niet vervullen →
ontwikkeld proletariaat moet samenwerken
Arbeiders ondersteunen burgerlijke revolutie (minimumprogramma) om dan de leiding van
de revolutie te nemen (maximumprogramma)
Lenin was hier heel erg tegen.
Lenin (1870-1924).
Interne stemming gedaan tss bolsjewieken en mensjewiekenGaan naar arbeidersevolutie
Eerst eens met Plekhanov maar vertrouwde burgerij niet → arbeiders moeten de leiding
nemen
Hoe arbeiders te organiseren?
Als we de arbeiders zichzelf laten organiseren komen we tot
o Gevaar van ‘economisme’
- Ze zullen een beter leven vragen, hogere lonen…
- Niet veel meer.
- Bv. Politieke eisen, omdat het kapitalisme te zwak is.
- Bewustzijn kan er niet zomaar komen.
o Nood aan ‘sterke’ partij
, ---
Voorhoedepartij
o Militanten, intellectuelen die het bewustzijn inprenten in hoofd van arbeiders.
o Zo stellen ze ook politieke eisen.
Democratisch centralisme
o Partij moet van top naar beneden worden georganiseerd.
o Autoritair systeem: weinig democratie
o Geen voorstander van massapartij.
- Bang dat de partij van binnenuit zal worden verraden.
- Leden die handlangers en spionnen waren.
Enige geheimhouding nodig om te kunnen overleven.
Tijdlang in ballingschap moeten gaan.
Visie: als proletariaat niet zelfstandig doelstellingen kan realiseren en de realiteit, als beslissingen
makkelijker van bovenaf komen, democratie= afgekeerde waarde, dan is leninistisch concept inheem
autoritairIngebakken van begin.
Boek komt uit van lenin
Imperialisme, het hoogste stadium van het kapitalisme
o Kapitalisme nog veerkrachtig door imperialistische uitbuiting
- Opkomst financieel kapitalisme dat niet productief is.
- Meer geld voor aandeelhpuders
- Dit kapitalisme is een teken dat kapitalisme altijd zichzelf moet heruitvinden
om zichzelf in leven te houden.
- Daarom heeft kapitalisme zon push gemaakt door heel de wereld.
- Kapitalisme is economie van hele wereld.
- Internationaal: je ziet hetzelfde wat binnen als buiten gebeurt: economische
strijd.
- Onderontwikkelde landen: uitgebuite landen
- Belangrijk punt Arbeiders hebben het altijd beter in West-Europa, omdat
rijkdom word gecreëerd door meet uitgebuite arbeiders in globale zuiden.
Dankzij kolonies kunnen ze hier een beter leven leiden.
o Superwinsten = “omkoping” arbeiders in de kernlanden
o ‘Verraad’ reformisme & potentieel revolutie wereldwijd
- Hij wilde met dit boek zeggen dat sociaal democraten enkel de keuze konden
maken van hervorming door die imperialisme, door die uitbuiting van het
Zuiden. impact wereldwijd.
