Begeleidingsmethode = systematische manier om van een beginsituatie naar een
eindsituatie te werken
Begeleidingsstijl = zegt iets over de manier waarop de begeleider zelf met de
begeleidingsmethode om gaat
Methode blijft hetzelfde, stijl van begeleider kan wisselen
9.2 verschillende begeleidingsstijlen
- traditionele indeling
- indeling Ohio State University
- situatiegericht begeleiden
- het model van Hersey en Blanchard
- coaching
9.2.1 traditionele indeling
- autocratisch begeleiden
- democratisch begeleiden
- ‘laissez-faire’ begeleiden
autocratisch begeleiden = taakgericht
- begeleider bepaalt begeleidingsplan, zorgt voor de uitvoering en verwacht dat de
cliënt precies datgene doet wat de begeleider vraagt
- weinig aandacht voor cliënt en zijn/haar eigen initiatieven
democratisch begeleiden = mensgericht
- aandacht begeleider gericht op motivatie en welbevinden van cliënten
- mens die taken moet verrichten staat centraal, niet de taak zelf
‘laissez-faire’ begeleiden = ‘zoek het zelf maar uit’
- cliënt grote vrijheid en veel eigen inbreng
- begeleider oefent nauwelijks persoonlijke invloed uit
- we
- inig resultaat/kwaliteit als cliënten nog te weinig zelfstandig zijn
autocratisch: cliënten die nog te weinig zelfstandig zijn
democratisch: in de tussenfase van het ontwikkelingsproces
laissez-faire: cliënten die binnen niet al te lange tijd in staat zijn hun leven zelfstandig in te
richten
, 9.2.2 indeling van Ohio State University
- instrumenteel begeleiden
- ondersteunend begeleiden
- participerend begeleiden
instrumenteel begeleiden = resultaatgericht met als doel meer/beter zelfstandig functioneren
- veel aandacht voor taken en vaardigheden onder de knie krijgen
- minder aandacht voor de cliënt als mens
ondersteunend begeleiden = welbevinden van cliënten
- goed leefklimaat is zeer belangrijk
- cliënten worden persoonlijk aangesproken en gekend
- risico: uitvoering van taken kan te weinig aandacht krijgen
participerend begeleiden = begeleider en cliënt delen informatie en macht
- begeleider behandelt cliënt als gelijke
- begeleider neemt geen beslissingen zonder de cliënt de kans te geven om invloed uit
te oefenen
- stimuleert creatief denken over alternatieven
- Bevordert zowel welbevinden van cliënt als kwaliteit van begeleidingsproces
instrumenteel: leert cliënten om zelfstandiger te kunnen functioneren
ondersteunend: komt meest voor in sociaal agogisch werk
participerend: (komt minder voor): cliënten die op het punt staan zelfstandig te gaan leven of
begeleid wonen
9.2.3 situatiegericht begeleiden =
niet één vaste begeleidingsstijl gebruiken, maar de stijl aanpassen aan de specifieke cliënt,
de specifieke begeleidingsbehoefte en de specifieke situatie
Roos van Leary =
als je meer zicht wil krijgen op jouw eigen voorkeursstijl, gekoppeld aan je persoonlijkheid =
model waarmee je de relatie tussen jou en een ander (de cliënt) in beeld kunt brengen
9.2.4 het model van Hersey en Blanchard
Situational Leadership Theory (situationeel begeleiden)
- gebaseerd op relatie tussen taakgericht en mensgericht gedrag van de begeleider
vier categorieën cliënten zijn:
M1 onbekwaam en ongemotiveerd of onzeker
M2 onbekwaam, maar wel gemotiveerd of met voldoende vertrouwen
M3 bekwaam en ongemotiveerd of onzeker
M4 bekwaam en gemotiveerd en vol zelfvertrouwen