Samenvatting
‘Hemostase’
Daan Beers
Q6 – MGZ
,Inhoudsopgave
Normaal hemostatisch mechanisme ................................................................................................. 3
Endotheel....................................................................................................................................... 3
Trombocyten.................................................................................................................................. 4
Hechtingsproces ........................................................................................................................ 4
Coagulatiecascade ......................................................................................................................... 5
Stollingsfactoren ........................................................................................................................ 5
Screeningstesten bloedstolling ....................................................................................................... 6
Geactiveerde partiële tromboplastinetijd .................................................................................. 6
International Normalized Ratio .................................................................................................. 7
Bloedingstijd .............................................................................................................................. 7
Platelet function analyser .......................................................................................................... 7
Natuurlijke anti-coagulatie ................................................................................................................ 8
Het fibrinolytische systeem ............................................................................................................ 8
Plasmine .................................................................................................................................... 8
Overzicht bloedstolling ................................................................................................................... 9
Kunstmatige anti-coagulatie............................................................................................................ 10
Caumarinederivaten ................................................................................................................ 10
Nieuwe Orale Anticoagulantia ................................................................................................. 10
Heparinoïden........................................................................................................................... 10
Trombocytenaggregatieremmers............................................................................................. 10
Trombolytica/ fibrinolytica....................................................................................................... 11
Actief proteïne C ...................................................................................................................... 11
Annexines ................................................................................................................................ 11
Pathologiëen ................................................................................................................................... 12
Lupus anticoagulant ................................................................................................................. 12
Immuun trombocytopenie ....................................................................................................... 12
Hemofilie ................................................................................................................................. 12
Factor V leiden......................................................................................................................... 12
Ziekte van Von Willebrand ....................................................................................................... 12
Diffuse intravasale stolling ....................................................................................................... 13
2
, Normaal hemostatisch mechanisme
Het hemostatische systeem is zo afgesteld dat het ervoor zorgt
dat er geen grote hoeveelheden bloed verloren kan gaan. Het is
een complex systeem van eiwitten en enzymen. Alle lokale
bloedingen worden opgevangen door interacties tussen
trombocyten en het endotheel van de bloedvaten, gevolgd door
een cascade aan coagulatiefactoren (stollingsfactoren). Een
defect binnen dit systeem kan zorgen voor bloedingen of juist
trombose.
De primaire hemostase is de eerste stap in de stolling, waarbij een bloedplaatjesprop wordt
gevormd. Dit komt omdat GP1a/IIa aan het collageen bindt en GP1b met von Willebrand
factor voor extra versteviging. Daarbij zorgt vWF ervoor dat factor VIII stabiel blijft en niet
afgebroken wordt. Wanneer er een stoornis in de primaire hemostase zit, zal dit leiden tot
bloedende slijmvliezen en blauwen plekken.
Secundaire hemostase is de volgende stap in de stollingscascade, waarbij het fibrinenetwerk
wordt gevormd. Stoornissen in dit proces leiden tot bloedende spieren en gewrichten.
De laatste stap is de fibrinolyse, waarmee het gemaakte fibrinenetwerk weer wordt
afgebroken. Urokinase is een directe plasminogeen activator, wat plasminogeen omzet in
plasmine. Plasmine lost vervolgens het stolsel op. Urokinase is lichaamseigen, maar kan ook
als medicament gegeven worden.
Endotheel
De endotheellaag die in de bloedvaten ligt zorgt ervoor dat er geen ongewilde trombussen
ontstaan. Dit komt omdat deze epitheellaag ervoor zorgt dat er een barrière zit tussen de
subendotheale cellen en de coagulatiefactoren in het bloed. Daarnaast maakt het endotheel
nog een aantal stoffen aan:
- Thrombomodulin: een membraaneiwit dat
betrokken is bij de trombine beheersing;
- Heparan sulphate: een natuurlijk
voorkomend heparine dat zorgt voor
inhibitie van trombine;
- Enzymen die de trombocyten-achtige
moleculen verminderen;
- Prostacycline en stikstofoxide (NO): zijn
krachtige inhibitors van trombocyten
aggregatie, waarmee ze voorkomen dat
trombocyten aan de vaatwand hechten.
Wanneer er weefselschade optreedt zal het sub-endotheellaag blootgesteld worden aan
bloedcellen, waaronder trombocyten:
3
‘Hemostase’
Daan Beers
Q6 – MGZ
,Inhoudsopgave
Normaal hemostatisch mechanisme ................................................................................................. 3
Endotheel....................................................................................................................................... 3
Trombocyten.................................................................................................................................. 4
Hechtingsproces ........................................................................................................................ 4
Coagulatiecascade ......................................................................................................................... 5
Stollingsfactoren ........................................................................................................................ 5
Screeningstesten bloedstolling ....................................................................................................... 6
Geactiveerde partiële tromboplastinetijd .................................................................................. 6
International Normalized Ratio .................................................................................................. 7
Bloedingstijd .............................................................................................................................. 7
Platelet function analyser .......................................................................................................... 7
Natuurlijke anti-coagulatie ................................................................................................................ 8
Het fibrinolytische systeem ............................................................................................................ 8
Plasmine .................................................................................................................................... 8
Overzicht bloedstolling ................................................................................................................... 9
Kunstmatige anti-coagulatie............................................................................................................ 10
Caumarinederivaten ................................................................................................................ 10
Nieuwe Orale Anticoagulantia ................................................................................................. 10
Heparinoïden........................................................................................................................... 10
Trombocytenaggregatieremmers............................................................................................. 10
Trombolytica/ fibrinolytica....................................................................................................... 11
Actief proteïne C ...................................................................................................................... 11
Annexines ................................................................................................................................ 11
Pathologiëen ................................................................................................................................... 12
Lupus anticoagulant ................................................................................................................. 12
Immuun trombocytopenie ....................................................................................................... 12
Hemofilie ................................................................................................................................. 12
Factor V leiden......................................................................................................................... 12
Ziekte van Von Willebrand ....................................................................................................... 12
Diffuse intravasale stolling ....................................................................................................... 13
2
, Normaal hemostatisch mechanisme
Het hemostatische systeem is zo afgesteld dat het ervoor zorgt
dat er geen grote hoeveelheden bloed verloren kan gaan. Het is
een complex systeem van eiwitten en enzymen. Alle lokale
bloedingen worden opgevangen door interacties tussen
trombocyten en het endotheel van de bloedvaten, gevolgd door
een cascade aan coagulatiefactoren (stollingsfactoren). Een
defect binnen dit systeem kan zorgen voor bloedingen of juist
trombose.
De primaire hemostase is de eerste stap in de stolling, waarbij een bloedplaatjesprop wordt
gevormd. Dit komt omdat GP1a/IIa aan het collageen bindt en GP1b met von Willebrand
factor voor extra versteviging. Daarbij zorgt vWF ervoor dat factor VIII stabiel blijft en niet
afgebroken wordt. Wanneer er een stoornis in de primaire hemostase zit, zal dit leiden tot
bloedende slijmvliezen en blauwen plekken.
Secundaire hemostase is de volgende stap in de stollingscascade, waarbij het fibrinenetwerk
wordt gevormd. Stoornissen in dit proces leiden tot bloedende spieren en gewrichten.
De laatste stap is de fibrinolyse, waarmee het gemaakte fibrinenetwerk weer wordt
afgebroken. Urokinase is een directe plasminogeen activator, wat plasminogeen omzet in
plasmine. Plasmine lost vervolgens het stolsel op. Urokinase is lichaamseigen, maar kan ook
als medicament gegeven worden.
Endotheel
De endotheellaag die in de bloedvaten ligt zorgt ervoor dat er geen ongewilde trombussen
ontstaan. Dit komt omdat deze epitheellaag ervoor zorgt dat er een barrière zit tussen de
subendotheale cellen en de coagulatiefactoren in het bloed. Daarnaast maakt het endotheel
nog een aantal stoffen aan:
- Thrombomodulin: een membraaneiwit dat
betrokken is bij de trombine beheersing;
- Heparan sulphate: een natuurlijk
voorkomend heparine dat zorgt voor
inhibitie van trombine;
- Enzymen die de trombocyten-achtige
moleculen verminderen;
- Prostacycline en stikstofoxide (NO): zijn
krachtige inhibitors van trombocyten
aggregatie, waarmee ze voorkomen dat
trombocyten aan de vaatwand hechten.
Wanneer er weefselschade optreedt zal het sub-endotheellaag blootgesteld worden aan
bloedcellen, waaronder trombocyten:
3