Gynaecologische pathologie
Borstpathologie
1. Anatomie / hsitologie
Grootste deel: klierweefsel & vetweefsel
Bindweefsel / steunweefsel
Bloedvaten
Lymfevaten
Klierweefsel
Borst bestaat uit 5-25 segmenten, radiair geschikt, die elk hun eigen ductus
(afvoergang) hebben, uitmondend in tepel
Hormoongevoelig
Ducti & lobuli
Melkproductie
Lobuli = uiteinden klierbuisjes
Ducti = gangetjes
Vetweefsel
= heeft een wisselende hoeveelheid afh van BMI & aandeel neemt toe met leeftijd
Ouder = minder klierweefsel & meer vetweefsel
Lymfebanen
= afvalstoffen & afweercellen afvoeren
2. Anamnese
Klachten:
o Koorts
o Jeuk
o Pijn
o Tepelafscheiding: kleur, bloed, hoeveel, spontaan, na expressie
o Massa
o Huidverandering
o Tijdsverloop
Voorgeschiedenis: chirurgie & borstvoeding wnr gestopr
Medicatie: antipsychotica, antibiotica & antipyretica
Usus: roken & alcohol
Allergieën: penicilline
Familiale voorgeschiedenis voor borstkanker
1
, Gynaecologische pathologie
3. Klinisch onderzoek / KO
Borst uitwendig ondergaan
Kan eerste richting aangeven in onderscheid maligne/benigne
Inspectie & palpatie
Routinematig aanbevolen bij vrouwen met verhoogd risico
Zelfonderzoek
Inspectie
Kleur (rood/pigment)
Huidveranderingen (eczeem, oedeem, peau d’orange, intrekkingen, wonden, deuk)
Uitzicht & oriëntatie tepel
Zichtbare massa’s
Laat armen hangen/armen in zij & opgeheven armen
Palpatie
Zittend & liggend
Met vlakke vingertoppen alles palperen
Vergelijk afw met andere kant
Knijp borst tss vingers om diepe afw op te sporen
Onderzoek ook oksels, clavicula, …
Benigne Maligne
Mobiel tov heid Onregelmatig
Glad Hard
Zacht Pijnloos
Pijnlijk
4. Technische onderzoeken
4.1. Beeldvorming
Mammografie RX opname in 2 richtingen: craniocaudaal & mediolateraal
Klierweefsel is wit & vetweefsel is zwart & TUMOR is wit
Vlaamse borstkankerscreening
50-69j om de 2j gratis
Dubbele lezing, bij twijfel 3e
Stralingslast, dus liever niet onder 40j
Soms pijnlijk, dense borsten meer pijn
Opsporen van microcalcificaties, kan eerste tekenen zijn van tumor
Echografie Voordelen: ijnloos, vlot beschikbaar, geen stralingen dus veilig voor jonge
2
Borstpathologie
1. Anatomie / hsitologie
Grootste deel: klierweefsel & vetweefsel
Bindweefsel / steunweefsel
Bloedvaten
Lymfevaten
Klierweefsel
Borst bestaat uit 5-25 segmenten, radiair geschikt, die elk hun eigen ductus
(afvoergang) hebben, uitmondend in tepel
Hormoongevoelig
Ducti & lobuli
Melkproductie
Lobuli = uiteinden klierbuisjes
Ducti = gangetjes
Vetweefsel
= heeft een wisselende hoeveelheid afh van BMI & aandeel neemt toe met leeftijd
Ouder = minder klierweefsel & meer vetweefsel
Lymfebanen
= afvalstoffen & afweercellen afvoeren
2. Anamnese
Klachten:
o Koorts
o Jeuk
o Pijn
o Tepelafscheiding: kleur, bloed, hoeveel, spontaan, na expressie
o Massa
o Huidverandering
o Tijdsverloop
Voorgeschiedenis: chirurgie & borstvoeding wnr gestopr
Medicatie: antipsychotica, antibiotica & antipyretica
Usus: roken & alcohol
Allergieën: penicilline
Familiale voorgeschiedenis voor borstkanker
1
, Gynaecologische pathologie
3. Klinisch onderzoek / KO
Borst uitwendig ondergaan
Kan eerste richting aangeven in onderscheid maligne/benigne
Inspectie & palpatie
Routinematig aanbevolen bij vrouwen met verhoogd risico
Zelfonderzoek
Inspectie
Kleur (rood/pigment)
Huidveranderingen (eczeem, oedeem, peau d’orange, intrekkingen, wonden, deuk)
Uitzicht & oriëntatie tepel
Zichtbare massa’s
Laat armen hangen/armen in zij & opgeheven armen
Palpatie
Zittend & liggend
Met vlakke vingertoppen alles palperen
Vergelijk afw met andere kant
Knijp borst tss vingers om diepe afw op te sporen
Onderzoek ook oksels, clavicula, …
Benigne Maligne
Mobiel tov heid Onregelmatig
Glad Hard
Zacht Pijnloos
Pijnlijk
4. Technische onderzoeken
4.1. Beeldvorming
Mammografie RX opname in 2 richtingen: craniocaudaal & mediolateraal
Klierweefsel is wit & vetweefsel is zwart & TUMOR is wit
Vlaamse borstkankerscreening
50-69j om de 2j gratis
Dubbele lezing, bij twijfel 3e
Stralingslast, dus liever niet onder 40j
Soms pijnlijk, dense borsten meer pijn
Opsporen van microcalcificaties, kan eerste tekenen zijn van tumor
Echografie Voordelen: ijnloos, vlot beschikbaar, geen stralingen dus veilig voor jonge
2
