Samenvatting Verpleegkundig redeneren en handelen verdiepend 7: CanMeds als zorgverlener; wondzorg de diabetische voet

CanMeds de zorgverlener – wondzorg de diabetische voet
1. zorg voor chronische wonden
1.1 de diabetische voet
⟹ bij de diabetische voet ontstaan complexe chronische wonden die op lange termijn een
grote impact hebben op morbiditeit en levenskwaliteit. De ontwikkeling en progressie van
deze wonden zijn een gevolg van diabetes mellitus zoals neuropathie en vasculaire
afwijkingen
- De veranderde neutrofielenfunctie, de verminderde weefselperfusie en een defecte
eiwitsynthese die vaak voorkomen bij diabetes, zorgen ervoor dat zorgverleners
betrokken bij de zorg voor de diabetische voet specifieke en unieke vaardigheden
moeten hebben

1.2 diabetische voet – fysiopathologie – ethiopathogenese
⟹ ethiopathogenese is de oorzaak en de daaropvolgende ontwikkeling
van een abnormale aandoening of van een ziekte

1.2.1 perifere polyneuropathie
- sensorische neuropathie
o Vaak is er gevoelsverlies:
 Temperatuur
 Druk
 Pijn
o Gevolgen:
 Brandwonden
 Overdruk
 Ingroeiende nagel
- motorische neuropathie
o Wordt veroorzaakt door:
 Spierverzwakking
 Atrofie van de kleine voetspiertjes
 Klauwstand
 Gewijzigd gangpatroon
 Drukpunten (metatersaalkoppen, teenpunten)
o Gevolgen:
 Drukeelt
 Drukulcera
- autonome neuropathie
o Het vermindert de perspiratie van de huid
 De huid wordt minder soepel, dikker, hard en droog
o Er is een gestoorde proprioceptie:
 Er worden hoge drukken veroorzaakt
o Het gevolg:
 Drukletsels met weefselbeschadiging
 Drukulcus
- Charcotvoet: ofwel neuroartropathie is een pijnloze progressieve artropathie van 1 of
meerdere gewrichten

1.2.2 perifeer vaatlijden
⟹ is een combinatie van microangiopathie en macroangiopathie

1

, - Perifeer vaatlijden is een belangrijke factor in de prognose van een diabetische
voetulcus en van amputatie

1.2.2.1 macroangiopathie
- Ontstaan:
o Atherosclerose in de grote arteriën → resulteren vernauwingen en occlusie
 Atherosclerose ontstaat door accumulatie van lipoproteïnen in de
vaatwand, wijzigingen van de vaatwand en beschadiging van het
endotheel
 Atherosclerose kan veroorzaakt worden door: vetrijke voeding, roken,
ouderdom, hypertensie, gebrek aan beweging
- Symptomen:
o Claudicatio intermittens
o Rustpijn
o Necrose of verdorring van de (niet) meer bevloeide
gebieden

1.2.2.2 microangiopathie
- Ontstaat:
o Microvasculaire sclerose van arteriolen en capillairen
o Beperkte vasodilatatie optreden
 Met verminderde doorbloeding en daling van autoregulatie capaciteit
 Verminderde uitwisseling van voedingsstoffen, verminderde
afvoer van afvalstoffen
 Verminderd vermogen tot herstel en minder afweer tegen
infecties
 Verhoogde viscositeit bloed (capillairen!)

1.2.3 limited joint mobility
⟹ ofwel cheiro-artropathie of fibrositis is een verstijving van de
bindweefselstructuren rond de gewrichten die de beweging van die gewrichten
beperkt
- Start bij metatarsaal-falangiaal gewricht → veranderd gangpatroon
- In combinatie met sensorische neuropathie → ontstaan drukulcus

1.2.4 infectie
⟹ er is en hoger risico op infectie bij diabeten
- Door afwezigheid van pijngevoel
- Circulatiestoornissen
- Verminderde immunologische afweer (vooral bij ontregeling van de diabetes)
- ⟹ leidt vaak tot amputatie: dus elke infectie moet sowieso behandeld worden!
- Diabetici zouden eigenlijk binnen een werkdag met een voetwond na het ontstaan
van de wonde onderzocht moeten worden door een multidisciplinair team

2. wondclassificatie – Wagner classification

- vanaf graad 0 is er een groter risico tot
infectie of ulcus
- Neuropathische oorsprong: graad 1 tot 3
- Vasculaire oorsprong: graad 4 en 5

2